Britanya-Rusya Antantı
Vikipedi, özgür ansiklopedi
 İngiliz ve Rus yönetim ve nüfuz alanlarını gösteren Güneybatı Asya haritası. | |
| İmzalanma | 31 Ağustos 1907 |
|---|---|
| Yer | Sankt Peterburg, Rusya |
| I. Dünya Savaşı'na götüren olaylar | ||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||
Britanya-Rusya Antantı (1907), Rusya, Britanya ve Fransa arasında yapılan “Üçlü İttifak”ın bir parçası olan antlaşma.
31 Ağustos 1907 yılında Sankt-Peterburg'da Rusya Dışişleri Bakanı Aleksandr İzvolski ve Britanya Büyükelçisi Arthur Nicolson tarafından imzalandı.
Antlaşmanın içeriği ve önemi[değiştir | kaynağı değiştir]
Rusya'yla Britanya İmparatorluğu'nun Asya'da nüfuz alanlarını belirledi ve bazı yazarlara göre Büyük Oyun'u sonlandırdı.[1][2][3] (Bir diğer görüş, sürecin sonu için 1917 Ekim Devrimi'ne işaret eder.[4] Konstantin Penzev ise, Kipling'in kurgusunu tekrarlayarak, Orta Asya'daki Büyük Oyunun gayri resmî olarak asla sona ermeyeceğini iddia eder.[1])
Rusya, Britanya'nın Afganistan üzerindeki protektorasını kabul etti ve Afgan Emiri ile doğrudan ilişki tesis etmeme taahhüdünde bulundu.
Her iki taraf Tibet'i Çin'in bir parçası olarak tanıdı ve bu bölge üzerinde kontrole sahip olma girişimlerinden vazgeçeceklerini açıkladı.
İran üç nüfuz alanına taksim edildi:
- Kuzeyde Rus nüfuz alanı (Kasr-ı Şirin - İsfahan - Yezd - Zülfekar hattı bu alanın güney sınırını oluşturuyordu);
- Güneyde Britanya nüfuz alanı (Bandar Abbas - Kirman - Bircand - Gezik hattının güneydoğusu);
- Tarafsız bölge (İran'ın orta kısımları).
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Britanya-Rusya Antantı'nda İran'la ilgili anlaşmanın metni (İngilizce) 8 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Britanya-Rusya Antantı'nda Tibet'le ilgili anlaşmanın metni (İngilizce) 5 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b Penzev, Konstantin (15 Kasım 2010). "When Will the Great Game End?". Oriental Review (İngilizce). 13 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2020.
Unofficially, the Great Game is still going on; and as Rudyard Kipling said, it will end when everyone is dead, i.e. it will never end. Of that we can be sure.
- ^ Sergeev, Evgeny (2013). The Great Game, 1856-1907: Russo-British Relations in Central and East Asia (İngilizce). Baltimore, MD: Johns Hopkins University Press. ss. 276-298. ISBN 978-1-42140-809-5.
- ^ Siegel, Jennifer (2002). Endgame: Britain, Russia and the Final Struggle for Central Asia (İngilizce). Londra. s. 18. 2 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2020.
- ^ Andreeva, Elena (2007). Russia and Iran in the Great Game: Travelogues and Orientalism (İngilizce). Abington, İngiltere: Routledge. s. 21. 2 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2020.