Bayt

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Bayt Birimleri
SI Önekleri İkilik önek[1]
Ad Sembol Ondalık Ad Sembol İkilik
kilobayt KB 103 kibibayt KiB 210
megabayt MB 106 mebibayt MiB 220
gigabayt GB 109 gibibayt GiB 230
terabayt TB 1012 tebibayt TiB 240
petabayt PB 1015 pebibayt PiB 250
eksabayt EB 1018 eksbibayt EiB 260
zettabayt ZB 1021 zebibayt ZiB 270
yottabayt YB 1024 yobibayt YiB 280
1 GB'lık IBM Microdrive.

Bayt (İngilizce: byte), elektronik ve bilgisayar bilimlerinde genellikle 8 bitlik dizilim boyunca 1 veya 0 değerlerini bünyesine alan ve kaydedilen bilgilerin türünden bağımsız bir bellek ölçüm birimi. Bir bayt, Latin alfabesini baz alan 8-bitlik bir kodlamada herhangi bir harfi temsil eder.

  • 'Çoğu platformda' 8 bit = 1 bayt

Bitten sonraki ikinci en küçük sayısal bilgisayar birimidir. Bir Bayt, 0 ile 255 arasındaki değeri veya diğer anlamda 256 şalter durumunu temsil etmektedir. Yani 2 üssü 8'dir. Onluk düzende 167'nin ikilik düzende dizilimi şöyledir: 10100111.

bit'in onluk sayı değeri 255 olup, 0 ile birlikte, 256 şalter durumunu gösterir. Eğer somut sonuç 2 üzeri 10'u geçiyorsa o zaman sayının sonundaki rakamlar silinip onun yerine kısaltmalar eklenir. Örneğin,

Bit terimi ilk defa IBM çalışanları tarafından 1956'da ortaya atılmıştır. Aslında, doğrudan adreslenebilen belleğin 6 bitlik bir değeri tanımlayan en küçük birimi olarak tanımlanmıştır. Daha sonra, 1956'da, 6 bitten 8 bite geliştirilmiştir. Bite, bit ile karıştırılmaması için daha sonra Bayt'a çevrilmiştir.

Diğer bir kelime açıklamasına göre de, Byte, "by eight"in (Türkçede sekiz kez veya sekiz ile) kısaltılmış halidir.

Katları[değiştir | kaynağı değiştir]

Farklı ölçümler için kullanılan ön ekler genellikle diğer ölçümler ile aynı kullanıma sahiptir, fakat az da olsa farklılıklar vardır. Önceden ikilik sistemin katı olan 1,024 (210) ile çarpılarak kullanılırdı, uygun olanı onluk sistemin katı olan 1,000 (103) ile çarpmaktır Aşağıdaki tablo bu farklı kullanımları gösteriyor.

Önek Adı SI Anlamı İkili sistemdeki anlamı Farkları
K veya k kilo 103   = 10001 210 = 10241 %2,40
M mega 106   = 10002 220 = 10242 %4,86
G giga 109   = 10003 230 = 10243 %7,37
T tera 1012 = 10004 240 = 10244 %9,95
P peta 1015 = 10005 250 = 10245 %12,59
E exa 1018 = 10006 260 = 10246 %15,29

1998'de IEC daha sonraları ise IEEE yeni standart yayınladı:

Önek Adı
Kibi ikilik kilo 1 kibibayt (KiB) 210 bayt 1024 B
Mebi ikilik mega 1 Mebibayt (MiB) 220 bayt 1024 KiB
Gibi ikilik giga 1 Gibibayt (GiB) 230 bayt 1024 MiB
Tebi ikilik tera 1 Tebibayt (TiB) 240 bayt 1024 GiB
Pebi ikilik peta 1 Pebibayt (PiB) 250 bayt 1024 TiB
Exbi ikilik exa 1 Exbibayt (EiB) 260 bayt 1024 PiB
  1. ^ Temiz, Hakan (2023-08-01). "SI and Binary Prefixes: Clearing the Confusion". Communications of the ACM (İngilizce). 66 (8): 29–31. doi:10.1145/3572027. ISSN 0001-0782.