Dan Gibson

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Daniel "Dan" Gibson (d. 1956), Orta Doğu, Arap coğrafyası ve de erken İslâm tarihi üzerine incelemeler ve araştırmalar yapan Kanadalı belgeselci ve yazar.

Kişisel yaşam[değiştir | kaynağı değiştir]

Dan Gibson, hem arkeoloji hem de Kutsal Topraklar tarihi ile ilgilenen İngiliz asıllı Kanadalı bir aileden geldi. Gibson, yirmili yaşlarının başında, Arap Yarımadası'nı ziyaret etmiş, üniversite eğitiminden sonra, Arap Yarımadası'nın tarihini araştırmış ve ailesiyle birlikte, 20 yıldan fazla bir süre Orta Doğu ülkelerinde yaşamıştır.

Araştırma[değiştir | kaynağı değiştir]

Gibson'ın araştırmaları, öncelikli olarak, bölgenin antik dönem ticaret tarihi ve özellikle Nebatiler üzerine oldu. Bu süreç zarfında, arkeolojik bulgular ile geleneksel İslam tarihçiliği arasında bir çelişki olduğuna kanaat etti. Gibson, İslam peygamberi Muhammed'in Mekke'de değil Petra'da (bugün Ürdün'de) doğduğuna ve yine asıl Mekke şehrinin ve Kâbe'nin günümüz Arabistan'ında değil Petra'da olduğunu iddia etmiştir. Ayrıca Konu ile ilgili olarak 2016 yılı yapımı The Sacred City (Kutsal Şehir) isimli belgeselin yazarlığını ve sunuculuğunu yapmıştır.[1][2] Fakat bu iddiaya erken dönemde Müslümanların Kâbe'nin yerini doğru hesaplayamadıkları için bazı camilerde kıble yönünün yanlış olduğu gerekçesiyle karşı çıkılmaktadır.[3] Nitekim günümüze yakın tarihlerde inşa edilmiş bazı camilerin de kıble yönünün yanlış hesaplandığı belirtilmektedir.[4][5][6] Kâbe'nin bulunduğu Mekke'de bile bazıları 50 yıldan daha eski 200 civarında caminin kıble yönünün yanlış olduğu belirlenmiştir.[7][8] 7. yüzyılda yaşayan John bar Penkaye isimli Süryani bir yazarın Abdullah bin Zübeyr İsyanı devam ederken yazdığı kroniklerinde Kabe'nin taşınmasından veya Petra'dan bahsetmemesi, Kabe'nin konumunun çölün uzak noktalarında olarak bahsetmesi, Kabe'nin taşındığı veya aslında Petra'da bulunduğu iddialarının geçerliliğini yitirtmektedir.[9][10][11] Ayrıca Kehf Suresinde geçen al-Raqīm'in (الرقيم), Petra (Raqēmō) olduğu şeklinde görüş de bulunmaktadır.[12]

Harici video
The Sacred City (2016) (Kutsal Şehir/Petra), Türkçe

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Data on Gibson's biography taken from his Web pages, his book Qur'ānic Geography and the Amazon author information to this book: [1] 21 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., [2] 8 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., [3] 26 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., [4] 31 Mayıs 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ Dan Gibson: Qur'ānic Geography (2011)
  3. ^ King, David A. The Petra Fallacy
  4. ^ Sözcü Gazetesi, 70 yıllık caminin kıblesi yanlış çıktı!, 10/06/2019
  5. ^ Haber Türk, Kıblesi 18 derece yanlış olan cami 64 yıl sonra yıkıldı, 12.07.2020
  6. ^ Cumhuriyet, 47 yıllık caminin kıblesi yanlış çıktı, 12/06/2019
  7. ^ NDTV, 200 Mecca mosques face wrong direction?, 06/04/2009
  8. ^ BBC News, Mecca mosques 'wrongly aligned', 05/04/2009
  9. ^ S. Brock, A brief outline of Syriac Literature, Moran Etho 9, Kottayam, Kerala: SEERI (1997), pp.56-57, 135
  10. ^ Hoyland, Robert G. Seeing Islam as Others Saw It: A Survey and Evaluation of Christian, Jewish and Zoroastrian Writings on Early Islam;s. 197. The Darwin Press, Inc. (January 1, 1998).
  11. ^ Hoyland, R. (31 Aralık 2019). Seeing Islam as Others Saw It. Piscataway, NJ, USA: Gorgias Press. ISBN 978-1-4632-3960-2. 16 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2021. 
  12. ^ Shaddel, Mehdy (2017-10-01). "Studia Onomastica Coranica: AL-Raqīm, Caput Nabataeae*". Journal of Semitic Studies. 62 (2): 303–318.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Harici video
The Sacred City (2016) (Kutsal Şehir), Türkçe