Asıl Ege Bölümü

Asıl Ege Bölümü (diğer adlarıyla Kıyı Ege Bölümü ve Ege Bölümü), Ege Bölgesinin deniz kıyısında bulunan batı kısmıdır. Hakim görünüm doğu batı doğrultusunda uzanan dağlar ve aralarındaki graben ovalarıdır. Dağların doğu uçlarını birleştiren hat bölümün sınırını oluşturur. İzmir ve Aydın illerinin tamamı, Çanakkale ve Balıkesir illerinin Edremit Körfezi kıyısındaki ilçeleri ile Manisa, Denizli ve Muğla illerinin merkezleri ve ilçelerinin çoğu bu bölümde yer alır.^[1]

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Kuzeyden güneye doğru; Kaz Dağı, Madra Dağı, Yunt Dağı, Bozdağlar ve Aydın Dağları sıralanır. Dağların uzanışı D-B doğrultuludur. Dağların aralarına Bakırçay Ovası, Gediz Ovası, Küçük Menderes Ovası ve Büyük Menderes Ovası yerleşmiştir. Ovalarla aynı adları taşıyan akarsular doğudan batıya doğru akarak Ege Denizi'ne dökülür. Ovaların içinden akar akarsular tarımsal sulama açısından önemlidir.

Ege Denizi kıyıları girintili-çıkıntılı olduğundan pek çok yarımada, koy, körfez ve burun oluşmuştur.

• Yarımadalar: Baba Burun, Karaburun Yarımadası, Bodrum Yarımadası ve Datça Yarımadası.
• Körfezler: Edremit Körfezi, Çandarlı Körfezi, İzmir Körfezi, Sığacık Körfezi, Kuşadası Körfezi, Güllük Körfezi ve Gökova Körfezi.
• Akarsuları: Bakırçay, Gediz Nehri, Küçük Menderes Nehri ve Büyük Menderes Nehri.

Bölümün güneyindeki Menteşe Yöresi Menteşe Dağları'ndan dolayı engebelidir. Bu alanda dağların uzanışı güneydoğu-kuzeybatı yönündedir.

İklim[değiştir | kaynağı değiştir]

Asıl Ege Bölümü'nde Akdeniz iklimi etkilidir. Çöküntü graben ovalarının etkisiyle Akdeniz İklimi etkileri iç kısımlara kadar uzanır.^[2] Bu bölümde kışlar ılık geçer, kar yağışı ve don olayı fazla görülmez. Doğal bitki örtüsü alçaklarda maki, yükseklerde ormandır.

Demografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye'de nüfusun en yoğun olduğu alanlardandır. Alüvyal topraklı verimli ovalarda nüfus yoğunluğu ülke ortalamasının 2-3 katına çıkar. Bölümün merkezi konumundaki İzmir, Türkiye'nin üçüncü büyük kentidir. Bölgenin ulaşım, kültür, sanayi ve ticaret merkezidir. Önemli bir limanı, otomotiv, beyaz eşya, petrokimya, gıda ve dokumaya yönelik sanayi kuruluşları bulunur. Bölüme Denizli, Manisa, Aydın, Muğla il merkezleri ve Ege Bölgesi'ndeki kıyı yerleşimleri de dahildir.

Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]

İklimin uygun olduğu verimli tarım alanlarında iyi gelir getiren tarım ürünleri yetiştirilir. İncir, tütün, pamuk, zeytin, üzüm bölümde yetiştirilen ürünlerdir. Ayvalık ve Edremit'te zeytin, Büyük Menderes Ovası'nda incir, İzmir'de tütün, Gediz ve Küçük Menderes ovasında üzüm, kıyı ovalarında pamuk yetişir. Küçükbaş hayvancılık ve özellikle Muğla'da arıcılık önemli ekonomik faaliyettir.

Bölümde yetişen tarım ürünleri işleyen sanayi tesisleri bulunur. Sabun, zeytinyağı, pamuklu dokuma, halıcılık ve besin sanayine yönelik kuruluşlar bulunur. Soma Termik Santrali ve Yatağan Termik Santrali'nde linyitten elektrik üretir. Denizli Sarayköy'de jeotermal kaynaklardan elektrik elde edilir.

Türkiye'nin beş petrol rafinerisinden ikisi (TÜPRAŞ İzmir Rafinerisi, STAR Rafineri) ve Türkiye'nin en büyük petrokimya tesisi olan PETKİM bu bölümde bulunur. Türkiye'de çıkarıla linyitin yarısı Yatağan ve Soma kaynaklarından çıkarılır. İzmir Çamaltı Tuzlasından deniz tuzu elde edilir.

Uzun bir kıyı şeridi ve uygun iklim koşullarına sahip bölümde, turizm çok gelişmiştir. Pamukkale, Laodikeia, Efes, Bergama, Milet, Afrodisias ve Didim antik kentleri başta olmak üzere, pek çok antik harabe turizm açısından önemlidir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]