FIFA 20 Yaş Altı Dünya Kupası

Vikipedi, özgür ansiklopedi

FIFA 20 Yaş Altı Dünya Kupası
İlk sezon1977
Takım sayısı24 (Finalist)
Son şampiyon Uruguay (1 kez)
En başarılı takım Arjantin (6 kez)
Resmî siteFIFA

FIFA 20 Yaş Altı Dünya Kupası (2005'e kadar FIFA Dünya Gençler Şampiyonası), FIFA'nın iki yılda bir düzenlediği futbol turnuvasıdır. FIFA tarafından 1977'den beri yapılan ve 20 yaş altı futbolcuların katılabildiği bu turnuvayı en çok kazanan ekip Arjantin'dir. Onu sırasıyla Brezilya ve Portekiz izlemektedir.

Bu turnuvanın bayanlarda yerini tutan FIFA 20 Yaş Altı Kadınlar Dünya Kupası ise 2002'den beri düzenlenmektedir.

Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

FIFA Dünya Gençler Şampiyonası adı ile başlayan organizasyon ilk olarak 1977 yılında Tunusta düzenlenmiştir. İlk zamanlar 16 takımla düzenlenen turnuva, 1997 Malezya turnuvasından itibaren 24 takımla organize edilmeye başlanmıştır.[1] 1981 Avustralya turnuvasına kadar maçların her iki devreside kırk dakikadan oluşmaktaydı.[2] Organizasyona en çok katılan takımlar Brezilya (17), İspanya (14) ve Arjantin (13) takımlarıdır.[3] Şu ana kadar oynanan 18 final maçında, 14 farklı millî takım mücadele etmiştir.[4] Suudi Arabistanlı El Rumi (1985, 1987 ve 1989), Amerikalı Freddy Adu (2003, 2005 ve 2007) ve Kanadalı David Edgar (2003, 2005 ve 2007), üç farklı turnuvada da forma giymişlerdir. İki farklı turnuvada yer alan toplam 217 futbolcu vardır.[5]

Elemeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Aynı zamanda FIFA Coca-Cola Cup olarak da bilinen turnuvaya katılmak için ev sahibinin dışındaki 23 ülke, 6 konfederasyonun eleme maçlarını oynar. Ev sahibi ise doğrudan katılma hakkına sahiptir.

Konfederasyon Şampiyona
AFC (Asya) AFC Gençler Şampiyonası
CAF (Afrika) Afrika Gençler Şampiyonası
CONCACAF (Kuzey, Orta Amerika ve Karayibler) CONCACAF 20 Yaş Altı Şampiyonası
CONMEBOL (Güney Amerika) Güney Amerika Gençler Şampiyonası
OFC (Okyanusya) OFC 20 Yaş Altı Eleme Turnuvası
UEFA (Avrupa) Avrupa 19 Yaş Altı Futbol Şampiyonası

Sonuçlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl Ev sahibi Final Üçüncülük maçı Takım sayısı
1., altın madalya sahibi Şampiyon Skor 2., gümüş madalya sahibi İkinci 3., bronz madalya sahibi Üçüncü Skor Dördüncü
1977  Tunus
Sovyetler Birliği 		2–2 (uz.)
(9–8 p)
Meksika
Brezilya 		4–0
Uruguay 		16
1979  Japonya
Arjantin 		3–1
Sovyetler Birliği
Uruguay 		1–1 (uz.)
(5–3 p)
Polonya 		16
1981  Avustralya
Batı Almanya 		4–0
Katar
Romanya 		1–0
İngiltere 		16
1983  Meksika
Brezilya 		1–0
Arjantin
Polonya 		2–1 (uz.)
Güney Kore 		16
1985  Sovyetler Birliği
Brezilya 		1–0 (uz.)
İspanya
Nijerya 		0–0 (uz.)
(3–1 p)
Sovyetler Birliği 		16
1987  Şili
Yugoslavya 		1–1 (uz.)
(5–4 p)
Batı Almanya
Doğu Almanya 		2–2 (uz.)
(3–1 p)
Şili 		16
1989  Suudi Arabistan
Portekiz 		2–0
Nijerya
Brezilya 		2–0
ABD 		16
1991  Portekiz
Portekiz 		0–0 (uz.)
(4–2 p)
Brezilya
Sovyetler Birliği 		1–1 (uz.)
(5–4 p)
Avustralya 		16
1993  Avustralya
Brezilya 		2–1
Gana
İngiltere 		2–1
Avustralya 		16
1995  Katar
Arjantin 		2–0
Brezilya
Portekiz 		3–2
İspanya 		16
1997  Malezya
Arjantin 		2–1
Uruguay
İrlanda 		2–1
Gana 		24
1999  Nijerya
İspanya 		4–0
Japonya
Mali 		1–0
Uruguay 		24
2001  Arjantin
Arjantin 		3–0
Gana
Mısır 		1–0
Paraguay 		24
2003  Birleşik Arap Emirlikleri
Brezilya 		1–0
İspanya
Kolombiya 		2–1
Arjantin 		24
2005  Hollanda
Arjantin 		2–1
Nijerya
Brezilya 		2–1
Fas 		24
2007  Kanada
Arjantin 		2–1
Çekya
Şili 		1–0
Avusturya 		24
2009  Mısır
Gana 		0–0 (uz.)
(4–3 p)
Brezilya
Macaristan 		1–1 (uz.)
(2–0 p)
Kosta Rika 		24
2011  Kolombiya
Brezilya 		3–2 (uz.)
Portekiz
Meksika 		3–1
Fransa 		24
2013  Türkiye
Fransa 		0–0 (uz.)
(4–1 p)
Uruguay
Gana 		3–0
Irak 		24
2015  Yeni Zelanda
Sırbistan 		2–1 (uz.)
Brezilya
Mali 		3–1
Senegal 		24
2017  Güney Kore
İngiltere 		1–0
Venezuela
İtalya 		0–0 (uz.)
(4–1 p)
Uruguay 		24
2019  Polonya
Ukrayna 		3–1
Güney Kore
Ekvador 		1–0 (uz.)
İtalya 		24
2023  Arjantin
Uruguay 		1–0
İtalya
İsrail 		3–1
Güney Kore 		24

Ülkelerine göre performanslar[değiştir | kaynağı değiştir]

Takım Şampiyonluk İkincilik Üçüncülük Dördüncülük
 Arjantin 6 (1979, 1995, 1997, 2001, 2005, 2007) 1 (1983) 1 (2003)
 Brezilya 5 (1983, 1985, 1993, 2003, 2011) 3 (1991, 1995, 2009, 2015) 3 (1977, 1989, 2005)
 Portekiz 2 (1989, 1991) 1 (2011) 1 (1995)
 Gana 1 (2009) 2 (1993, 2001) 1 (2013) 1 (1997)
 İspanya 1 (1999) 2 (1985, 2003) 1 (1995)
 Sovyetler Birliği 1 (1977) 1 (1979) 1 (1991) 1 (1985)
 Almanya 1 (19811) 1 (19871) 1 (19872)
 Yugoslavya 1 (1987)
 Fransa 1 (2013)
 Sırbistan 1 (2015)
 İngiltere 1 (2017)
 Ukrayna 1 (2019)
 Uruguay 1 (2023) 1 (1997, 2013) 1 (1979) 3 (1977, 1999, 2017)
 Nijerya 2 (1989, 2005) 1 (1985)
 Meksika 1 (1977) 1 (2011)
 Güney Kore 1 (2019) 2 (1983, 2023)
 Çekya 1 (2007)
 Japonya 1 (1999)
 Katar 1 (1981)
 Venezuela 1 (2017)
 Şili 1 (2007) 1 (1987)
 İngiltere 1 (1993) 1 (1981)
 Polonya 1 (1983) 1 (1979)
 İtalya 1 (2023) 1 (2017) 1 (2019)
 Mali 2 (1999, 2015)
 Kolombiya 1 (2003)
 Mısır 1 (2001)
 Macaristan 1 (2009)
 İrlanda 1 (1997)
 Romanya 1 (1981)
 Ekvador 1 (2019)
 Avustralya 2 (1991, 1993)
 Fransa 1 (2011)
 Avusturya 1 (2007)
 Kosta Rika 1 (2009)
 Fas 1 (2005)
 Paraguay 1 (2001)
 ABD 1 (1989)
 Irak 1 (2013)
 Senegal 1 (2015)
 İsrail 1 (2023)
1 = Batı Almanya olarak
2 = Doğu Almanya olarak

Kıtalara göre başarılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Okyanusya haricindeki tüm kıtalardan en az 1 ülke turnuvanın final maçına çıkabilme başarısını göstermiştir. 2023 itibarıyla, Güney Amerika 12 kez kupayı kaldırması yönüyle birinci konumdadır. Onu; 10 kezle Avrupa ve 1 kezle Afrika izlemektedir. Asya ve Kuzey Amerika'dan katılan ülkeler ise, 3 kez final maçı görmüşler ve kupaya uzanamamışlardır. Okyanusya ülkelerinin en başarılı sonucu ise dördüncülük olmuştur.

Konfederasyon (kıta) Başarılar
CONMEBOL (Güney Amerika) 12 şampiyonluk;  Arjantin (6),  Brezilya (5) ve  Uruguay (1)
UEFA (Avrupa) 10 şampiyonluk;  Portekiz (2),  İspanya (1),  Sovyetler Birliği (1),  Almanya (1),  Yugoslavya (1),  Fransa (1),  Sırbistan (1),  İngiltere (1),  Ukrayna (1)
CAF (Afrika) 1 şampiyonluk ve  Gana (1)
AFC (Asya) İkincilik ( Japonya, 1999,  Katar, 1981,  Güney Kore, 2019)
CONCACAF (Kuzey, Orta Amerika ve Karayibler) İkincilik ( Meksika, 1977)
OFC (Okyanusya) Dördüncülük ( Avustralya, 1991 ve 1993)

Ödüller[değiştir | kaynağı değiştir]

Altın Top[değiştir | kaynağı değiştir]

Dünya Kupası Altın Top Gümüş Top Bronz Top
1977 Tunus [6] Sovyetler Birliği Volodimir Bezsonov Brezilya Júnior Brasília Brezilya Cléber
1979 Japonya [7] Arjantin Diego Maradona Paraguay Julio César Romero Arjantin Ramón Díaz
1981 Avustralya [8] Romanya Romulus Gabor Batı Almanya Michael Zorc Batı Almanya Roland Wohlfarth
1983 Meksika [9] Brezilya Geovani Arjantin Roberto Zárate Arjantin Luis Islas
1985 Sovyetler Birliği [10] Brezilya Paulo Silas Brezilya Gérson İspanya Juan Carlos Unzué
1987 Şili [11] Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti Robert Prosinečki Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti Zvonimir Boban Almanya Marcel Witeczek
1989 Suudi Arabistan [12] Brezilya Bismarck Amerika Birleşik Devletleri Kasey Keller Nijerya Christopher Nwosu
1991 Portekiz [13] Portekiz Emílio Peixe Brezilya Élber Portekiz Paulo Torres
1993 Avustralya Brezilya Adriano
1995 Katar [14] Brezilya Caio Portekiz Dani Arjantin Joaquín Irigoytía
1997 Malezya [15] Uruguay Nicolás Olivera Uruguay Marcelo Zalayeta Arjantin Pablo Aimar
1999 Nijerya [16] Mali Seydou Keita Nijerya Pius Ikedia İspanya Pablo Couñago
2001 Arjantin [17] Arjantin Javier Saviola Arjantin Andrés D'Alessandro Fransa Djibril Cissé
2003 Birleşik Arap Emirlikleri [18] Birleşik Arap Emirlikleri Ismail Matar Brezilya Dudu Brezilya Dani Alves
2005 Hollanda [19] Arjantin Lionel Messi Nijerya Obi Mikel Nijerya Taiwo
2007 Kanada [20] Arjantin Sergio Agüero Arjantin Maximiliano Moralez Meksika Giovani dos Santos
2009 Mısır [21] Gana Dominic Adiyiah Brezilya Alex Teixeira Brezilya Giuliano
2011 Kolombiya [22] Brezilya Henrique Almeida Portekiz Nélson Oliveira Meksika Jorge Enríquez
2013 Türkiye Fransa Paul Pogba Uruguay Nicolás López Gana Clifford Aboagye
2015 Yeni Zelanda Mali Adama Traoré Brezilya Danilo Sırbistan Sergej Milinković-Savić
2017 Güney Kore İngiltere Dominic Solanke Uruguay Federico Valverde Venezuela Yangel Herrera
2019 Polonya Güney Kore Lee Kang-in Ukrayna Serhiy Buletsa Venezuela Gonzalo Plata
2023 Arjantin İtalya Cesare Casadei Uruguay Alan Matturro Güney Kore Lee Seung-won

Altın Ayakkabı[değiştir | kaynağı değiştir]

Dünya Kupası Altın Ayakkabı Gol Gümüş Ayakkabı Gol Bronz Ayakkabı Gol
1977 Tunus Brezilya Guina 4 Irak Hussein Saeed 3 Sovyetler Birliği Volodymyr Bezsonov 3
1979 Japonya Arjantin Ramón Díaz 8 Arjantin Diego Maradona 6 Paraguay Romero 4
1981 Avustralya Avustralya Mark Koussas 4 Mısır Taher Amer 4 Batı Almanya Ralf Loose 4
1983 Meksika Brezilya Geovani 6 Polonya Joachim Klemenz 5 Arjantin Jorge Luis Gabrich 4
1985 Sovyetler Birliği İspanya Sebastián Losada 3 Meksika Alberto García Aspe 3 Brezilya Müller 3
1987 Şili Batı Almanya Marcel Witeczek 7 Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti Davor Šuker 6 Doğu Almanya Matthias Sammer 4
1989 Suudi Arabistan Sovyetler Birliği Oleg Salenko 5 Nijerya Mutiu Adepoju 3 Brezilya Sonny Anderson 3
1991 Portekiz Sovyetler Birliği Serhiy Şçerbakov 5 İspanya Urzaiz 4 Meksika Pedro Pineda 4
1993 Avustralya Kolombiya Henry Zambrano 3 Amerika Birleşik Devletleri Chris Faklaris 3 Meksika Vicente Nieto 3
1995 Katar İspanya Joseba Etxeberria 7 Brezilya Caio 5 Portekiz Nuno Gomes 4
1997 Malezya Brezilya Adaílton Martins Bolzan 10 Fransa David Trezeguet 5 Avustralya Kostas Salapasidis 4
1999 Nijerya İspanya Pablo Couñago 5 Mali Mahamadou Dissa 5 Amerika Birleşik Devletleri Taylor Twellman 4
2001 Arjantin Arjantin Javier Saviola 11 Brezilya Adriano 6 Fransa Djibril Cissé 6
2003 Birleşik Arap Emirlikleri Amerika Birleşik Devletleri Eddie Johnson 4 Japonya Daisuke Sakata 4 Arjantin Fernando Cavenaghi 4
2005 Hollanda Arjantin Lionel Messi 6 Ukrayna Oleksandr Aliyev 5 İspanya Fernando Llorente 5
2007 Kanada Arjantin Sergio Agüero 6 İspanya Adrián López 5 ArjantinMaximiliano Moralez 4
2009 Mısır Gana Dominic Adiyiah 8 Macaristan Vladimir Koman 5 İspanya Aarón Ñíguez 4
2011 Kolombiya Brezilya Henrique Almeida 5 İspanya Álvaro Vázquez 5 Fransa Alexandre Lacazette 5
2013 Türkiye Gana Ebenezer Assifuah 6 Portekiz Bruma 5 İspanya Jesé 5
2015 Yeni Zelanda Ukrayna Viktor Kovalenko 5 Macaristan Bence Mervó 5 Almanya Marc Stendera 4
2017 Güney Kore İtalya Riccardo Orsolini 5 Amerika Birleşik Devletleri Josh Sargent 4 Fransa Jean-Kévin Augustin 4
2019 Polonya Norveç Erling Haaland 9 Ukrayna Danylo Sikan 4 Senegal Amadou Sagna 4
2023 Arjantin

Altın Eldiven[değiştir | kaynağı değiştir]

Turnuva Altın Eldiven Kazananı
2009 Mısır Kosta Rika Esteban Alvarado
2011 Kolombiya Portekiz Mika
2013 Türkiye Uruguay Guillermo de Amores
2015 Yeni Zelanda Sırbistan Predrag Rajković
2017 Güney Kore İngiltere Freddie Woodman
2019 Polonya Ukrayna Andriy Lunin
2023 Arjantin İtalya Sebastiano Desplanches

FIFA Fair Play Ödülü[değiştir | kaynağı değiştir]

Turnuva FIFA Fair Play Kazananı
1977 Tunus  Brezilya
1979 Japonya  Polonya
1981 Avustralya  Avustralya
1983 Meksika  Güney Kore
1985 Sovyetler Birliği  Kolombiya
1987 Şili  Batı Almanya
1989 Suudi Arabistan  ABD
1991 Portekiz  Sovyetler Birliği
1993 Avustralya  İngiltere
1995 Katar  Japonya
1997 Malezya  Arjantin
1999 Nijerya  Hırvatistan
2001 Arjantin  Arjantin
2003 Birleşik Arap Emirlikleri  Kolombiya
2005 Hollanda  Kolombiya
2007 Kanada  Japonya
2009 Mısır  Brezilya
2011 Kolombiya  Nijerya
2013 Türkiye  İspanya
2015 Yeni Zelanda  Ukrayna
2017 Güney Kore  Meksika
2019 Polonya  Japonya
2023 Arjantin  ABD

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "U20 Dünya Kupası tarihinden ilginç bilgiler". Sporx. Erişim tarihi: 11 Haziran 2013. 
  2. ^ "U20 Dünya Kupası tarihinden ilginç bilgiler". Sporx. Erişim tarihi: 11 Haziran 2013. 
  3. ^ "U20 Dünya Kupası tarihinden ilginç bilgiler". Sporx. Erişim tarihi: 11 Haziran 2013. 
  4. ^ "U20 Dünya Kupası tarihinden ilginç bilgiler". Sporx. Erişim tarihi: 11 Haziran 2013. [ölü/kırık bağlantı]
  5. ^ "U20 Dünya Kupası tarihinden ilginç bilgiler". Sporx. Erişim tarihi: 11 Haziran 2013. 
  6. ^ "Previous Tournaments - FIFA.com". 12 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2012. 
  7. ^ "BBC SPORT | Football | Europe | When Bryan Robson tamed Barca". 1 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2012. 
  8. ^ "Previous Tournaments - FIFA.com". 12 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2012. 
  9. ^ "Previous Tournaments - FIFA.com". 12 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2012. 
  10. ^ "Previous Tournaments - FIFA.com". 12 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2012. 
  11. ^ "Previous Tournaments - FIFA.com". 12 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2012. 
  12. ^ "Previous Tournaments - FIFA.com". 12 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2012. 
  13. ^ "Previous Tournaments - FIFA.com". 12 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2012. 
  14. ^ "Previous Tournaments - FIFA.com". 12 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2012. 
  15. ^ "Previous Tournaments - FIFA.com". 12 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2012. 
  16. ^ "FIFA.com". 15 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2012. 
  17. ^ "Previous Tournaments - FIFA.com". 12 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2012. 
  18. ^ "Tournaments - FIFA.com". 12 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2009. 
  19. ^ "Previous Tournaments - FIFA.com". 28 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2012. 
  20. ^ "FIFA.com". 28 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2012. 
  21. ^ "Previous Tournaments - FIFA.com". 28 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2012. 
  22. ^ "FIFA U-20 World Cup New Zealand 2015 - Awards - FIFA.com". 15 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2012. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=FIFA_20_Yaş_Altı_Dünya_Kupası&oldid=32552743" sayfasından alınmıştır