Fahri Belen

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Fahri Belen
Türkiye Bayındırlık Bakanı
Görev süresi
22 Mayıs 1950 - 22 Aralık 1950
Başbakan Adnan Menderes
Yerine geldiği Hasan Şevket Adalan
Yerine gelen Kemal Zeytinoğlu
Türkiye Büyük Millet Meclisi
9. ve 10. dönem milletvekili
Seçim bölgesi 1950 – Bolu
1954 – Bolu
Kişisel bilgiler
Doğum 1893
Bolu, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm 15 Temmuz 1975 (82 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Defin yeri Aşiyan Mezarlığı, İstanbul
Partisi Demokrat Parti
Evlilik(ler) Hatice Nihal Belen[1]
Çocuk(lar) Alpaslan (1926-1993)[1]
Tülin (1935)[1]
Ebeveyn(ler) Sami Efendi[1]
Hüsniye Hanım[1]
Bitirdiği okul Kara Harp Okulu
Mesleği Asker ve Siyasetçi
Dini Sünni İslam
Ödülleri İstiklâl Madalyası
Askerî hizmeti
Bağlılığı  Osmanlı (1913-1920)
 Türkiye (1920-1950)
Hizmet yılları 1912-1950
Rütbesi Korgeneral
Komutası 12. Tümen Kurmay Başkanı, 23. Tümen Kurmay Başkanı, Genelkurmay Harekât Şubesi Müdürü, Doğu Sınır Tespit Komisyonu Başkanı, Türk-Rus Sular Sözleşmesi Heyeti Başkanı, Harp Akademisi Öğretmeni, 5. Tugay, 7. Tümen, 3. Ordu Kurmay Başkanı, 15. Tümen, 8. Kolordu (vekil), 9. Kolordu, 17. Kolordu, 2. Kolordu, Askerî Yargıtay II. Başkanı
Çatışma/savaşları Balkan Savaşları
I. Dünya Savaşı
Türk Kurtuluş Savaşı

Mehmet Fahrettin Belen[2] (1893, Bolu - 15 Temmuz 1975, İstanbul), Türk asker ve siyasetçi.

Askeri Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Babası Dava Vekili Sami Efendi, annesi Hüsniye Hanım'dır.

1912 yılında Harp Okulundan Teğmen rütbesiyle mezun oldu. I. Balkan Savaşı sırasında Yanya Kuşatması'nda görev yaptı. Bu kuşatmada yaralandı ve iki yıl savaş kıdemi aldı.

1 Mart 1915 tarihinde Üsteğmen rütbesine terfi etti. 5 Ocak 1915 - 1 Ocak 1917 tarihleri arasında Üsteğmen rütbesinde bölük komutanı olarak Çanakkale Savaşları'na katıldı.

1 Mart 1917 tarihinde Yüzbaşı rütbesine terfi etti. Daha sonra Kafkasya Cephesi, Filistin Cephesi ve Irak Cephesi'nde bölük komutanı olarak görev yaptı. 1915 yılında Harp Madalyası ve 1918 yılında İmtiyaz Madalyası ile taltif edildi.

1 Şubat 1921 tarihinde Harp Akademisindeki öğrenimini yarıda bırakarak Anadolu'ya geçti ve Türk Kurtuluş Savaşı'na katıldı. Savaşta, Doğu Cephesi'nde 12. Tümen Kurmay Başkanı, Batı Cephesi'nde 23. Tümen Kurmay Başkanı, Kolordu ve Genelkurmay Harekât Şube Müdürü olarak görev yaptı. Kurmay Başkanı olduğu 23. Tümen, Yunan Ordusu Başkomutanı General Nikolaos Trikupis'i esir aldı. 30 Ağustos 1922 tarihinde Binbaşı rütbesine terfi etti.

1924 yılında yarım bıraktığı Harp Akademisini bitirerek kurmay oldu. 1925 yılında Kırmızı şeritli İstiklâl Madalyası ile taltif edildi. 30 Ağustos 1929 tarihinde Kaymakam rütbesine terfi etti. 30 Ağustos 1933 tarihinde Miralay rütbesine terfi etti. Bu rütbelerde Doğu Sınır Tespit Komisyonu Başkanlığı, Türk-Rus Sular Sözleşmesi Heyeti Başkanlığı, Cenevre Tahdidi Teslihat Komisyonu Türk Heyeti Askerî Müşavirliği, Alay ve Tugay Komutanlıkları yaptı. 12 Haziran 1932 - 1 Ağustos 1933 tarihleri arasında Harp Akademisi Öğretmeni olarak görev yaptı. 1937-1938 yılları arasında Konya'da 5. Tugay Komutanlığı görevini yürüttü.

30 Ağustos 1939 tarihinde Tuğgeneral rütbesine terfi etti. Bu rütbede 4. Tümen Komutan Vekilliği, Adana'da 7. Tümen Komutanlığı görevlerinde bulundu.

7. Tümen Komutanlığı görevindeyken 30 Ağustos 1941 tarihinde Tümgeneral rütbesine terfi etti. Bu rütbede aynı görevine devam ettikten sonra, Erzurum'da 3. Ordu Kurmay Başkanlığı, Samsun'da 15. Tümen Komutanlığı ve Merzifon'da 8. Kolordu Komutan Vekilliği görevlerini yürüttü.

30 Ağustos 1945 tarihinde Korgeneral rütbesine terfi etti. Bu rütbede Erzurum'da 9. Kolordu Komutanlığı, Maraş'ta 17. Kolordu Komutanlığı, Gelibolu'da 2. Kolordu Komutanlığı görevlerini yürüttü. Orgeneral rütbesine terfi sırası geldiğinde görev süresi 2 yıl uzatıldı. Askerî Yargıtay II. Başkanlığı görevini yürütürken 6 Nisan 1950 tarihinde emekli oldu.

Fahri Belen'in mezarı

Siyasi Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

4 Nisan 1950 tarihinde Demokrat Parti'ye katıldı. 1950-1957 yılları arasında TBMM IX. ve X. Dönem Bolu Milletvekilliği ve Millî Savunma Komisyonu Başkanlığı görevlerini yürüttü. 19. Hükûmet'te Bayındırlık Bakanlığı yaptı. 6 Ocak 1961 - 25 Ekim 1961 tarihleri arasında Kurucu Meclis'te Millî Birlik Komitesi Temsilcisi olarak görev yaptı.

Eski Muharipler Birliği Başkanlığı ve Dünya Eski Muharipler Genel Kurulu Üyeliği görevlerinde bulundu.

15 Temmuz 1975 tarihinde İstanbul'da öldü. Cenazesi Aşiyan Mezarlığı'na defnedildi.

Evli ve iki çocuk babasıydı. Fransızca bilmekteydi.[2]

Eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Çanakkale Savaşı
  • Birinci Dünya Savaşı Tarihi (5 Cilt)
  • Dünya Nereye Gidiyor, Biz Nereye Gidiyoruz?
  • Tarih Işığında Devrimlerimiz
  • Büyük Atatürk'ün Askerî Kişiliği ve Hizmetleri
  • Komünist Rusya, İstanbul 1947
  • Demokrasimiz Nereye Gidiyor, Ankara 1957
  • Türk Kurtuluş Savaşı, Ankara 1983
  • Balkan Savaşı, İstanbul 1960
  • Demokrasiden Diktatörlüğe, İstanbul 1960
  • XX. Yüzyılda Osmanlı Devleti, İstanbul 1973

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e "TÜRK PARLAMENTO TARİHİ TBMM - IX. DÖNEM 1950 - 1954" (PDF). 2 Nisan 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  2. ^ a b "TBMM Albümü 4. Cilt (1960-1983)" (PDF). TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü. 21 Ocak 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
Siyasi görevi
Önce gelen:
Hasan Şevket Adalan
Türkiye Bayındırlık Bakanı
22 Mayıs 1950 - 22 Aralık 1950
Sonra gelen:
Kemal Zeytinoğlu