Fanzin

Fanzin, İngilizce FANatic ve magaZINE kelimelerinin kısaltılmasıyla oluşturulan finansal kaynaklardan ve hiyerarşik yapılardan uzak alternatif bir basılı materyaldir. Farklı yöntemlerle çoğaltılan örnekleri olmakla beraber genellikle fotokopi aracılığı ile çoğaltılarak, satış amacı güdülmeden dağıtılan yayınlardır. Dergiden (süreli yayınlardan) ayrı olarak, süresi belirsiz olarak çıkar ve daha amatörce hazırlanır.

Türkçede "Fanzin" olarak kullanılan "fanzine", genelde belirli bir konu üzerine işlenen yapıtlardan (yazı, resim, fotoğraf, karikatür vb.) oluştuğu gibi, değişik ve çeşitli konuların yapıtlarının da bir araya gelmesiyle oluşabilir. Her türlü materyal kullanılarak oluşturulabilen fanzinler tek sayfalık olabileceği gibi birbirine zımbalanmış, iğnelenmiş çok sayıda sayfadan da oluşabilir. Geleneksel olarak el yazısı, daktilo, kolaj, çizim gibi farklı elementlerden oluşur.

Türleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Karma fanzinler[değiştir | kaynağı değiştir]

İçerik bakımından edebiyat, müzik, karikatür ve hatta güncel konulara farklı yorumlar da getiren fanzinlerdir.

Bilimkurgu Fanzinleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Fanzin bilimkurgu edebiyatının içinde doğduğu için en büyük ve en önemli örnekleri bilimkurgu fanzinleridir. Türkçe ilk fanzin örneği de bir bilimkurgu fanzini olan Antares fanzindir.^{[kaynak belirtilmeli]} Bugün Amerika ve İngiltere gibi ülkelerde 30 yıldan fazladır devam eden birçok bilimkurgu fanzini vardır.

Müzik fanzinleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Müzik fanzinleri ana temasını müzik kültürünün oluşturduğu fanzinlerdir. Genellikle punk, rock ya da elektronik müzik ile ilgili olan fanzinlerdir. Kimi zaman siyasi konularla da ilgili olabilmektedirler.

Edebiyat fanzinleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Şiir, öykü ve hikâye gibi eserleri barındıran fanzin türleridir. (bkz. Aykırı)

Çizgi roman fanzinleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Çizgi roman hakkında haber ve bilgilendirici yazılara yer veren fanzin türleridir. Sadece amatör çizgi roman fanzinleri de mevcuttur.

Politik fanzinler[değiştir | kaynağı değiştir]

Politik içerikli fanzinlerdir. Her türlü siyasi duruş ve görüş ile ilgili olabilen bu tür fanzinler, sosyalist, anarşist ve çevreci gruplar tarafından sıkça kullanılmaktadır.

Tribün fanzinleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Taraftar tribünlerini konu alan fanzinlerdir.

İçeriksiz fanzinler[değiştir | kaynağı değiştir]

Herhangi bir belirgin içeriği olmayan, içerisinde her türlü yazı, fotoğraf, kolaj kullanılan fanzinlerdir.

Diğer tür fanzinler[değiştir | kaynağı değiştir]

Spordan, karikatüre birçok konu hakkında çıkartılan tematik fanzinler.

Değişim[değiştir | kaynağı değiştir]

Fanzinlerin geçtiğimiz yıllara kıyasla sayıları gitgide azalmaktadır. Bunun en önemli sebebi ise teknolojinin gelişmesi ve internet gibi bir platformun gelişmesi ve yaygınlaşmasıdır. Blog, e-zine gibi elektronik yayınlar gitgide popülerleşmektedir.