Güneş balabanı

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Güneş balabanı
Güney Amazon, Brezilya
Korunma durumu
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Sınıf: Aves
Takım: Eurypygiformes
Familya: Eurypygidae
Selby, 1840
Cins: Eurypyga
Illiger, 1811
Tür: E. helias
Eurypyga helias
Pallas, 1781

Güneş balabanı yaşam alanı
Alt türler

Metne bakınız

Sinonimler

Ardea helias Pallas, 1781
[1]

Güneş balabanı (Eurypyga helias) Amerika'nın tropikal bölgelerinden yaşayan balaban benzeri bir kuştur. Monotipik Eurypygidae familyasının yine monotipik Eurypyga cinsinin tek üyesidir. Orta ve Güney Amerika'da bulunan üç alt türü vardır. Güneş balabanının, Yeni Kaledonya'da bulunan kagu (Rhynochetos jubatus) türü ile morfolojik ve moleküler benzerlikler göstermesi Gondvana kökenli olabileceğini göstermektedir ve her iki tür de Eurypygiformes takımında sınıflandırılmaktadır.[2]

Taksonomi[değiştir | kaynağı değiştir]

Güneş balabanı genellikle Turnamsılar takımı içinde sınıflandırılır ancak bu hep geçici olarak görülmüştür. Bu kuş genel hatlarıyla geçici olarak Turnamsılar içinde sınıflandırılan kagu'ya (Rhynochetos jubatus) büyük benzerlik gösterir.[3][4] Moleküler araştırmalar da kagu ile güneş balabanının birbirlerinin yaşayan en yakın akrabası olduğunu gösterir ve kanat nümayişleri benzerdir.[5][6] Muhtemelen Turnasımlar takımından olmamaları gerekir ancak önerilen Metaves için de yeteri kadar destek yoktur.[7] Bu iki tür bir arada küçük bir Gondvana soyu oluşturuyor gibi görünmekte ve aralarına soyu tükenmiş Aptornithidae familyası ve/veya Mesitornithidae familyası da muhtemelen katılmaktadır ve gerçek Turnamsılar ile olan bağlantıları belirlenmemiştir.

Alt türleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Güneş balabanı önceleri E. helias ve E. major olarak iki ayrı tür altında sınıflandırılmaktaydı ancak günümüzde alt türler arasında oldukça büyük farklar bulunan tek tür olarak sınıflandırılmaktadır. Tüy özellikleri ve boyutlarına göre üç alt tür tanınmaktadır. Üç alt tür allopatriktir.[2]

  • E. h. helias (Pallas, 1781) – Amazon güneş balabanı
  • E. h. major Hartlaub, 1844 – Kuzey güneş balabanı
  • E. h. meridionalis Berlepsch & Stolzmann, 1902 – Bayır güneş balabanı

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Eurypyga helias (Pallas, 1781)". GBIF—the Global Biodiversity Information Facility. 3 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2017. 
  2. ^ a b del Hoyo, J. Elliott, A. & Sargatal, J. (editors). (1996) Handbook of the Birds of the World. Volume 3: Hoatzin to Auks. Lynx Edicions. 84-87334-20-2
  3. ^ Houde et al. (1997) Phylogeney and evolution of 12S rDNA in Gruiformes (Aves). In: Mindell, D. P. (ed.), Avian Molecular Evolution and Systematics. Academic Press, San Diego. S. 121–158.
  4. ^ Oliveira, Edivaldo H. C. de; Ferguson-Smith, Malcolm A.; O´Brien, Patricia C. M.; Tagliarini, Marcella Mergulhão; Santos, Michelly da Silva dos; Monte, Amanda Almeida; Furo, Ivanete de Oliveira (1 Aralık 2015). "Cytotaxonomy of Eurypyga helias (Gruiformes, Eurypygidae): First Karyotypic Description and Phylogenetic Proximity with Rynochetidae". PLOS ONE. 10 (12). ss. e0143982. Bibcode:2015PLoSO..1043982F. doi:10.1371/journal.pone.0143982. ISSN 1932-6203. PMC 4666659 $2. PMID 26624624. 
  5. ^ Fain & Houde (2004) Parallel radiations in the primary clades of birds 19 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Evolution 58(11): 2558–2573.
  6. ^ Ericson et al. (2006) Diversification of Neoaves: Integration of molecular sequence data and fossils 25 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Biology Letters 2 (4): pp. 543–547
  7. ^ Morgan-Richards et al. (2008) Bird evolution: testing the Metaves clade with six new mitochondrial genomes. BMC Evolutionary Biology 8 (20).