Giorgi Mazniaşvili
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| Giorgi Mazniaşvili | |
|---|---|
 | |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 6 Nisan 1870 Sasireti, Tiflis |
| Ölüm | 16 Aralık 1937 (67 yaşında) |
| Askerî hizmeti | |
| Bağlılığı |  Rus İmparatorluğu (1905-1917) Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti (1918-1921) Sovyetler Birliği (1921-1923) |
| Hizmet yılları | 1905-1923 |
| Rütbesi | General |
| Çatışma/savaşları | * Rus-Japon Savaşı |
Giorgi Mazniaşvili (Gürcüce: გიორგი მაზნიაშვილი; translit.: “giorgi mazniaşvili”) (d. 6 Nisan 1870, Sasireti, Kasbi, Gürcistan – ö. 16 Aralık 1937), Gürcü generaldir ve Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti'nin (1918–1921) önde gelen askeri şahsiyetlerinden biridir. Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında Bolşeviklerle birlikte hareket eden Türkleri işgal ettikleri Batum’dan çıkarmış, kenti Kızıl Ordu güçlerine teslim etmiştir. Kızıl Ordu’ya karşı savaşan Gürcü birliklerinin komutanı olmasına rağmen işgalin ardından ülkeyi terk etmemiş, ancak 1937’de Büyük Temizlik sırasında Stalin rejimi tarafından kurşuna dizilmiştir.
Gençliği[değiştir | kaynağı değiştir]
Giorgi Mazniaşvili, askeri eğitim aldıktan sonra, Rus ordusunda göreve başladı. Rus-Japon Savaşı'na (1904-1905) katıldı ve bu savaşta yaralandı. Çar II. Nikolay Aziz George Haçı'yla taltif edildi. I. Dünya Savaşı'nda çeşitli cephelerde savaşan Mazniaşvili, 1917'deki Şubat Devrimi'nden sonra Gürcistan'a döndü. Kısa zamanda iki ulusal birlik kurup Gürcistan'ın başkent Tiflis'i Bolşevik Rus askerlerine karşı savundu.
Askeri kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]
I. Dünya Savaşı sonlarında imzalanan Brest Litovsk Barış Antlaşması’nın ardından Osmanlılar 31 Mart 1918’de Gürcülerden Batum’u boşaltmasını istediler. Gürcülerin bunu reddetmesi üzerine şiddetli çarpışmalar başladı. Osmanlı ordusu 14 Nisan’da Batum’u ele geçirdi. Ardından Gürcistan’ın içlerine doğru ilerlemeye başladı. Ahaltsihe ve Ozurgeti de Osmanlıların eline geçti. Yeni kurulmuş olan Gürcü ordusu generali olan Giorgi Mazniaşvili komutasında Guria’da Natanebi Irmağı kıyısında Osmanlı ordusunu bozguna uğratarak ülke içlerine ilerlemesini durdurmayı başardı.[1]
Gürcistan’ın 26 Mayıs 1918’de bağımsızlığını ilan etmesinden sonra, Abhaz ayrılıkçılar, Tiflis Hükûmeti ile Abhaz Halk Konseyi arasındaki 8 Haziran’da varılan anlaşmaya rağmen saldırıya geçtiler. Giorgi Mazniaşvili, Kuban bölgesinden ülkeye giren Kızıl Ordu’nun Kazak birliği ile Abhaz ayrılıkçı güçlerini yenilgiye uğrattı. Ardından Gürcü birlikleri Gagra, Adler, Tuapse ve Soçi'ye girdiler.
Kızıl Ordu’nun Gürcistan’a girmesinden sonra 22 Şubat 1921 tarihinde Ankara Hükümeti Gürcistan hükûmetinden Artvin ve Ardahan bölgelerini boşaltılmasını istedi. Gürcistan hükûmeti bu talebi yerine getirmek zorunda kaldı. Kızıl Ordu’nun Tiflis’i işgal etmesinden iki gün önce, 23 Şubat günü Türkler Ardahan, Artvin ve Ardanuç’u aldılar. Gürcistan hükûmetinin yenilgiyi kabul edip ülkeden ayrılmasının ardından Türk askerleri Batum’a girdi. Kızıl Ordu birliklerine karşı savaşmış olan Mazniaşvili, ülkeden ayrılmadı ve Batum’daki Türk kuvvetlerine karşı savaşmaya başladı. Şiddetli çarpışmalardan sonra 20 Mart’ta Kazım Bey komutasındaki kuvvetleri Batum’dan çıkardı ve kenti Kızıl Ordu’ya teslim etti.[2][3]
İdam edilmesi[değiştir | kaynağı değiştir]
1921'de Batum'dan Türkleri çıkarıp kenti Bolşeviklere teslim etmesine karşın Mazniaşvili Sovyet yönetimi tarafından tutuklandı. Karşı devrimcilik ve haydutluk suçlamalarıyla yargılanıp idama mahkûm edildi; ancak Batum'un kurtarılmasındaki rolünden dolayı cezası hapse çevrildi. 1924'te serbest bırakıp İran'a sürgüne yollandı. Mazniaşvili buradan Fransa'ya gidip Paris'e yerleşti. Birkaç yıl sonra ülkesine geri dönmesine izin verildi. Siyasi yaşamdan uzak, doğduğu köy olan Sasireti'ye yerleşti. Buna rağmen Büyük Temizlik sırasında önce oğlu İvane Mazniaşvili tutuklanıp kurşuna dizildi. Hemen ardından Mazniaşvili de tutuklanıp yargılanmadan idam edildi.[4]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Tao-Klarceti: Tarih ve Kültür Araştırmaları, (Editöler) Buba Kudava ve Goça Saitidze; Türkçeye çevirenler: Hasan Çelik ve Kevser Ruhi; Tiflis, 2018, s. 276, ISBN 9789941963629.
- ^ Tao-Klarceti: Tarih ve Kültür Araştırmaları, (Editöler) Buba Kudava ve Goça Saitidze; Türkçeye çevirenler: Hasan Çelik ve Kevser Ruhi; Tiflis, 2018, s. 294, ISBN 9789941963629.
- ^ "Giorgi Çhaidze, Mezarı Olmayan Kahraman (Gürcüce)". 8 Şubat 2020. 27 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2020.
- ^ "Tamar Katsitadze, Yenilmez General - Giorgi Mazniaşvili (Gürcüce)". 8 Mart 2020. 2 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2020.
