Goose Green Muharebesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Goose Green Muharebesi
Falkland Savaşı
Tarih28-29 Mayıs 1982
Bölge
Goose Green, Darwin, Falkland Adaları
Sebep Arjantin işgal girişimi
Sonuç İngiliz zaferi
Taraflar
 Birleşik Krallık  Arjantin
Komutanlar ve liderler
Herbert Jones  (ölü)
Chris Keeble
Angel Piaggi
Güçler
690 896-1083
Kayıplar
18 ölü
64 yaralı
45 ölü
90 yaralı
961 esir

Goose Green Muharebesi veya İspanyolca adıyla Batalla de Pradera del Ganso Falkland Savaşı kapsamında 28-29 Mayıs 1982 tarihinde yapılan muharebedir. Doğu Falkland Adalarındaki Goose Green bölgesindeki kıstakta yaşanan muharebede Arjantin üssüne saldırı düzenleyen İngiliz birlikleri iki gün sonra düşman bölgesini ele geçirmiştir.

Genel durum[değiştir | kaynağı değiştir]

Muharebeden önce adalardaki Arjantin üslerini gösterir harita

Goose Green ve Darwin adlı yerleşimler kuzeydeki Wickham tepeleriyle güneydeki Lafonia'yı bağlayan dar bir kıstak üzerindedir. Kıstak üzerinde doğu kıyısının kuzeyinde Darwin, güneye doğru ise Goose Green yer alır. Bölgede hiç ağaç bulunmamakta ve çimenden oluşan bitki örtüsü hiçbir şekilde kamuflaja izin vermemektedir.

Bölgedeki Arjantin silahlı kuvvetlerinin ağırlığı kıstağın yaklaşık 80 km doğusundaki Port Stanley'dedir. Goose Green ve Darwin'deki Arjantin mevzileri oldukça tahkim edilmiş ve top, havan ve makinalı tüfeklerle iyi korunmaktadır. İngiliz birliklerinin ilk çıkartma yaptıkları bölge olan San Carlos açıklarına uzak alan bölgeye İngiliz komuta heyeti ilk bakışta stratejik bir önem atfetmemiştir. Dolayısıyla adadaki harekât sırasında etrafından dolaşılabilecek ve alınması gerekmeyen bir hedef olarak değerlendirilmiştir.

21 Mayıs günü San Carlos bölgesine yapılan başarılı İngiliz çıkartmasının ardından oluşturulan köprübaşı tahkim edilirken genel olarak ordu birlikleri saldırıya geçmemiş, bu dönemde gerçekleşen Arjantin hava saldırıları hem karada hem denizde oldukça ağır hasar yaşanmasına sebep olmuştur. İngiltere'deki komuta heyeti yaptığı durum değerlendirmesinde momentumun kaybedilmeye başlandığı yorumunda bulunarak, siyasal propaganda etkisi de göz önüne alınarak kara harekâtına hızlıca başlanması gerektiği değerlendirilmiştir. Bu türlü bir harekât için dayanak noktası sağlamak üzere stratejik Darwin-Goose Green kıstağı hedef olarak belirlenir.

Karadaki komando birliklerine verilen 105 mm topçu desteğinin ötesinde, Milan tanksavar silahlı birlikler ve helikopterler destek verecektir. Harekâta üç adet Harrier jeti ve deniz toplarıyla HMS Arrow da yakın koruma sağlayacaktır.

Harekât bölgesinde yapılan SAS keşifleri sırasında mevzilenmiş Arjantin birliklerinin topçu ve helikopter desteğine sahip olduğu ortaya çıkmıştır.

Muharebe[değiştir | kaynağı değiştir]

Muharebenin akışı

28 Mayıs 1982 günü sabaha karşı 03:35 sularında HMS Arrow tarafından yapılan deniz topu ateşiyle harekât başlar. 90 dakika boyunca Arjantin mevzilerini döven topçu ateşi nedeniyle Arjantin birlikleri ağır zayiat verip geri çekilmek durumunda kalır. Karadaki İngiliz birlikleri bölgede ilerlemeye başlar. Arjantin birliklerinin düzenli geri çekilmeleri yüzünden İngiliz komandoları da ilk çarpışmalarda kayıp verir. Özellikle Darwin tepesini topçu desteğiyle savunan Arjantinliler İngiliz ilerleyişini kısmen durdurmayı başarır. Topçu destekli makinalı tüfek ateşiyle kıpırdayamaz hale gelen İngiliz birlikler saldırı yönünü değiştirirler. Bu çarpışmalar sırasında Arjantinli keskin nişancıların başarılı oldukları görülmüştür. Bu sırada yaralıları almaya gelen İngiliz helikopteri de düşürülür. İngiliz saldırısını yürüten Yarbay Jones'un ölmesiyle birlikte komuta Binbaşı Chris Keeble'a geçer. Öğle saatlerine doğru birlikleri yeniden organize eden Keeble saldırıyı yeniden başlatır.

Özellikle havan topu ve Milan Tanksavarlarının yardımıyla İngilizler ilerleme kaydetmeye başlar. Saat 14:00 sularında tepedeki Arjantin direnişi kırılmıştır.[1] Bunun ardından İngilizler Goose Green yönüne ilerler, aynı zamanda bir kısım komando bölgedeki küçük havaalanını ele geçirmek için harekete geçer. Havaalanındaki Arjantin birlikleri 35mm uçaksavar topuyla İngilizlere büyük zayiat verdirse de yoğun saldırı sonrasında bölge İngiliz denetimine geçer.

Bu sırada İngiliz Harrier jetleri de muharebeye dahil olur ve uçaksavar mevzilerini bombalar. Bombardıman başladığında zaten uçaksavar mevzileri düşmek üzeredir ancak bombardımanın İngilizler üzerindeki moral desteği belirleyici olur.

Arjantinli birlikler Goose Green bölgesine çekilip mevzilenirken Arjantin savaş uçakları da İngilizlerin öncü unsurlarına saldırır. Saldıran uçaklardan 3 tanesi İngiliz komandoları tarafından ateşlenen uçaksavar füzelerle düşürülmüştür.

28 Mayıs akşamına gelindiğinde İngiliz birlikleri Darwin tepesi, Goose Green civarındadır. Bölgedeki Arjantinli birlikler akşam saatlerinde helikopterle intikal eden askerlerle desteklenir. Bölgedeki İngilizlerin bu sıradaki topçu ateşi yüzünden bazı Arjantin birlikleri adaya inemeden geri dönmek zorunda kalmıştır. Gece saatlerine gelindiğinde İngiliz birliklerindeki yaralıların helikopterlerle tahliyesi sağlanır. Bu aşamada here iki taraftaki askerlerde de üst düzey yorgunluğun ötesinde yiyecek ve cephane eksikliği ve soğuk etkisini göstermeye başlar.

Bu aşamada Keeble acilen bir karar verme durumunda hisseder. Arjantin birlikleri geri atılmış olsa da stratejik hedefler ele geçirilmemiş durumdadır. Çarpışmayla alınacak mevzilerin zaten büyük zayiat görmüş birlikleri çok zorlayacağından hareketle, olabildiğince topçu ateşine yaslanan bir saldırı planlayıp Arjantin direnişinin teslim olmasını isteme yönünde hareket etmeyi seçer. Bu anlamda eldeki topçular ve helikopterler kullanılmaya başlanır. Saldırı başlamadan önce Goose Green bölgesinde bir çiftlik sahibi aracılığıyla Arjantinli komuta heyeti İngiliz komuta heyetiyle temas girişiminde bulunur. Görüşmeler başarılı olur ve sabahtan itibaren Arjantin tarafı teslim olur. Arjantinli komutan Piaggi'nin alay sancağını yakma töreninin ardından birlikler İngilizlere teslim olur. Arjantin birlikleri muharebedeki kaybı 35 ölü 145 yaralıdır.[2] İngiliz birliklerinde 18 asker ölmüş, 64 asker de yaralanmıştır.

Sonuçları[değiştir | kaynağı değiştir]

Muharebe sonrasında kazanılan başarı sayesinde İngiliz tarafında moraller yükselirken, adadaki ve anakaradaki Arjantinlilerde moral bozukluğuna yol açmıştır. Askerî anlamda muharebede kazanılan başarı ağır topçu destekli, iyi koordine edilmiş bir piyade harekât taktiğinin ne kadar önemli olduğunu göstermiştir. Muharebede İngiltere tarafından kullanılan Milan Tanksavarı ve deniz topçusu çok etkili olmuştur. Bununla beraber harekât sırasındaki hava desteği de belirleyici olmuştur.

Muharebe sonrasında stratejik öneme sahip Darwin kıstağının düşmesi karşılıklı iki adadaki Arjantin garnizonları arasındaki temasın kopması anlamına gelmiştir. Benzer şekilde bölgeyi kontrol altına alan İngiltere ise harekâtlarında serbesti kazanmıştır. Ayrıca Arjantin garnizonları arasında koordinasyon olmaması da yenilgiye giden yolu açmıştır. Harekâtın bundan sonraki döneminde ada etrafında deniz ve hava hakimiyeti kuran İngiltere kara harekâtına direnişle karşılaşmadan devam etmiştir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ 17 Ekim 2018 tarihli Lara Feigel makalesi, Prospect 29 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 28 Aralık 2020 tarihinde erişilmiştir
  2. ^ La Gaceta Malvinense Mart 2012 içinde sayfa 14 (İspanyolca) 28 Aralık 2020 tarihinde erişilmiştir