Gran Paradiso
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| Gran Paradiso | |
|---|---|
| (Fransızca: Grand Paradis) | |
 Gran Paradiso | |
 | |
| En yüksek noktası | |
| Yükseklik | 4.061 m (13.323 ft) [1] |
| Çıkıntı | 1.879 m (6.165 ft) [2] |
| Yalıtılma | 45,1 kilometre (28,0 mi) |
| Listelenme | Ultra |
| Koordinatlar | 45°30′52″K 7°16′11″D / 45.51444°K 7.26972°D |
| Adlandırma | |
| Çevirisi | Büyük Cennet (Fransızca, İtalyanca) |
| Coğrafya | |
  Gran Paradiso İtalya | |
| Konum | Piyemonte (Torino Metropoliten Şehri) ve Aosta Vadisi, İtalya |
| Sıradağ | Graian alpleri |
| Tırmanma | |
| İlk tırmanan | 4 Eylül 1860, Cowell, Dundas, Payot ve Tairraz |
| En kolay rota | kaya/buz tırmanışı |
Gran Paradiso veya Grand Paradis, İtalya'daki Graian Alpleri'nde, Aosta Vadisi ve Piyemonte bölgeleri arasındaki bir dağdır. Gran Paradiso ulusal parkı içindedir.
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Zirve, 4.061 m yüksekliğiyle Graian Alpleri'ndeki en yüksek 7. dağ’dır.
SOIUSA'da ("Alplerin Uluslararası Standartlaştırılmış Dağ Alt Bölümü") dağ, "Kuzey-Doğu Graian Alpleri" (İtalyanca:Alpi del Gran Paradiso; Fransızca:Alpes du Grand-Paradis) adlı dağ alt bölümünündür ve ayrıca gruppo del Gran Paradiso'ya adını verir.[3]
Mont Blanc masifi, Fransa ve İtalya arasındaki sınırın iki yanında yer alırken, Gran Paradiso, zirvesi 4.000 metreyi aşan ve tamamı İtalya topraklarında olan tek dağdır.
Alp rotaları[değiştir | kaynağı değiştir]
Tırmanışlar normalde Rifugio Federico Chabod veya Rifugio Vittorio Emanuele II'den başlar. İlki 1966'da büyük tarihçi ve dağcıya Federico Chabod'a ithaf edilmiştir; ikincisi, Vittorio Emanuele II İtalya Kralı'nın 1856'da bugün Gran Paradiso kraliyet av rezervini Gran Paradiso Ulusal Parkını oluşturduğundan almıştır.
Rifugio Vittorio Emanuele II'den normal rota[değiştir | kaynağı değiştir]
Vittorio Emanuele II Kulübesinden gelen normal rota ilk önce kuzey yönünde büyük taş bloklardan oluşan bir buzultaş üzerinde gerçekleşir; sonra sağa (doğuya doğru) buzulun geniş yanal buzultaşları ile sınırlanan küçük bir vadiye döner. Sonra Gran Paradiso Buzulu'na oldukça düzenli eğimlerle tırmanış başlar ve birkaç yarıkla karşılaşılır. Yukarı çıkarken karakteristik Schiena d'Asino ile karşılaşılır, son yarığa ulaşana kadar Colle della Becca di Moncorvé'nin yanından geçilir, ardından zirvenin Madonnina'sına kadar zorlu da olsa kısa, son sırt boyunca gidilmesi gerekir.
Federico Chabod Sığınağı'ndan normal rota[değiştir | kaynağı değiştir]
Rifugio Federico Chabod'dan çıkış önce buzultaş boyunca ve ardından Laveciau Buzulu'nda yapılır. Biraz çatlak buzuldan çıktıktan sonra Schiena d'Asinoya ulaşılır ve burada çıkış rotası Rifugio Vittorio Emanuele II'den gelen rota ile birleşir.
Klasik rota, Kuzey Yüzü[değiştir | kaynağı değiştir]
Kuzey yüzünün tırmanışı Federico Chabod Sığınağı'ndan başlar. Önce moren boyunca, sonra Laveciau Buzulu'nda ve son olarak dağın kuzeybatı yüzünden tırmanılır. Buzulun girişinden kısa bir süre sonra normal rotadan ayrılır ve kararlı bir şekilde bergschrund'a doğru ilerlenir. Onu geçtikten sonra, bayıra çıkana kadar ana seracı (Enine ve boyuna yarıkların açılmasını takiben bir buzulun hareketi sırasında ayrılan buz bloğu) atlayarak sabit yokuşlarda yüze doğru çıkılır. Zirveye ulaşana kadar (önce karlı, sonra kayalık) sırt kısaca takip edilir.
Resim galerisi[değiştir | kaynağı değiştir]
-
Gran Paradiso'nun doğu yüzü. -
Gran Paradiso'nun kuzey yüzü. -
Gran Paradiso'nun batı tarafı. -
Güneybatıdan Gran Paradiso, ön planda Becca di Moncorvé. -
Gran Paradiso'nun güney yamacı. -
Cogne'daki Émile Chanoux meydanından görünen Gran Paradiso. -
Zirveden çekilen fotoğraf: normal rotadan zirveye doğru tırmanıcılar.
_Il_versante_est_del_Gran_Paradiso.jpg)
Gran Paradiso'nun zirveye çıkması en kolay dört binlik dağlardan biri olduğu kabul edilir. Ancak bu tam doğru değildir çünkü sırta giden yolun neredeyse tamamı F+ olarak derecelendirilirken, Meryem Ana (veya Madonna) zirvesine giden son birkaç on metrelik mesafe (İtalyanca: Cima della Madonna, Fransızca: Pointe de la Madone ya da Fransızca: Pointe de la Vierge - 4058 m), 1. derece UIAA zorluklarıyla kaya tırmanışını içerirken, ana zirveye (4061 m) erişim 2. derece UIAA'ya kadar 15 dakikalık tırmanış gerektirir.
Gran Paradiso acemi dağcılar arasında popülerdir ve bunların çoğu yalnızca Madonna zirvesine tırmanır.[4]
Ana zirve rotalarına ek olarak Gran Paradiso'nun Frédéric Chabod Sığınağı'ndan AD+'da tırmanılabilen dik bir kar/buz Kuzey Batı yüzü vardır.[4]
Doğanın korunması[değiştir | kaynağı değiştir]
Gran Paradiso, adını dağdan alan İtalyan milli parkı Gran Paradiso ulusal parkının içindedir.[5] Sınırın Fransız tarafında, park Vanoise Ulusal Parkı ile devam eder.
Haritalar[değiştir | kaynağı değiştir]
- İtalyan resmi haritacılığı (Istituto Geografico Militare - IGM); çevrimiçi sürüm: www.pcn.minambiente.it 8 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Istituto Geografico Centrale (I.G.C.) (Istituto Geografico Centrale) - Patikalar ve sığınaklar haritası 1:50.000 ölçekli n.3 Gran Paradiso Ulusal Parkı ve 1:25.000 n.101 Gran Paradiso, La Grivola, Cogne
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Ebyte.it 8 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Gran Paradiso masifi, tüm zirvelerin adlarını içeren bir panoramadır
 | Bu madde bir taslaktır. Bu maddeyi geliştirerek veya özelleştirilmiş taslak şablonlarından birini koyarak Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Geoportale IGM on www.pcn.minambiente.it 8 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Şablon:Cite peakbagger
- ^ Marazzi, Sergio (2005). Atlante Orografico delle Alpi. SOIUSA (İtalyanca). Priuli & Verlucca. s. 113. ISBN 978-88-8068-273-8.
- ^ a b Moran, Martin (2007). The 4000m Peaks of the Alps - Selected Climbs. The Alpine Club. ASIN B00JYHLOL4.
- ^ "Parco Nazionale Gran Paradiso"
|url=değerini kontrol edin (yardım). parks.it. 7 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2015.