Haris Aleksiu

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Haris Aleksiu
Χάρις Αλεξίου
Haris Aleksiu, 2014
Genel bilgiler
DoğumHariklia Rupaka
27 Aralık 1950 (73 yaşında) Tebai, Yunanistan
TarzlarFolk
Pop folk
Modern Laika
Rebetiko
MesleklerŞarkıcı
Etkin yıllar1972-2024
Müzik şirketiMinos (1975-1991)
PolyGram (1992-1998)
Estia (Sony Music) (2000-2002)
Estia (Minos EMI) (2002-günümüz)
Resmî sitewww.alexiou.gr

Haris Aleksiu (Yunan alfabesiyle: Χάρις Αλεξίου) ya da gerçek adıyla Hariklia Rupaka (Yunan alfabesiyle: Χαρίκλεια Ρουπάκα; d. 27 Aralık, 1950; Tebai, Yunanistan), Yunan şarkıcı. Yunan müzik tarihinde albümleri rekor satış yapan ilk sanatçıdır.[1]

Haris Aleksiu, Yunanistan'ın en sevilen şarkıcılarından biridir. Müzik hayatına ünlü olmadan önce panayırlarda[2] söylediği halk şarkılarıyla başlamıştır. Müzik tutkusunun kariyerine dönüşmesi ise 1972 yılında George Dalaras ile birlikte Asia Minor albümünde yer almasıyla olur.[3] Haris Aleksiu 1970'lerden beri ticari açıdan başarılı çalışmalar yapmıştır. Manos Loyzos, Mikis Thedorakis gibi önemli Yunan besteci ve söz yazarlarıyla çalışmış, dünyadaki en önemli konser salonlarında şarkı söylemiş ve çok sayıda ödül kazanmıştır. Müzik yaşamına başlamasında bugüne otuzdan fazla albüm yayınlamıştır.

Rebetiko, Modern Laika müziği ve Yunan halk müziği dalında birçok şarkıyı seslendirmiştir. Türkiye'de zaman zaman Pop Müzik'in birçok ismi onun söylediği şarkıları Türkçe yorumlamışlardır.

Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Haris Aleksiu, 1972 yılında Dalaras ile yer aldığı albüm ses getirdikten sonra 1973 yılında Manos Loyzos, Lefteris Papadopoulos, Apostolos Kaldaras ve Odos Aristotelous gibi sanatçıların albümlerinde yer aldı. 1975 yılında ise ilk kişisel albümü olan ''12 Laika Songs''u çıkardı. Askeri cuntanın çöküşünden sonraki ilk yıl, Haris Aleksiu geleneksel şarkılar, baladlar, modern şarkılar, türküler ve rebetikalar söyledi.

Uzun süre George Dalaras, Dimitra Galani, Basilis Papakonstantinou ve Yannis Parios ile birlikte çalıştı. Popülaritesi zirveye ulaştı. O zamandan beri "Yunanistan'ın Haroula'sı" olarak tanımlanır.

1979'da "Ta tragoudia tis Haroulas" ("Haroula'nın Şarkıları") albümü yayınlandı. Albümde yer alan "o Fantaros" ("Asker") hit parçalardan biri oldu. " Ola se thymizoun" ("Her Şey Bana Seni Hatırlatıyor") ise tüm zamanların en ses getiren Yunan şarkılarından biri oldu. 1980'de piyasaya sürdüğü "Fevgo" ("Ayrılıyor") ve "Ximeroni" ("Gün Tatilleri") şarkıları ile zirvede kalmayı başardı.

Dimitra Galani ile birlikte hazırladığı "Dünün Şarkıları" adlı albümünde geleneksel türküler, rebetika ve laika kayıtlarını dinleyicisiyle buluşturdu. Dünyanın pek çok yerinde hayranlarıyla buluştu.

Haris Aleksiu, dinleyicisini her yıl piyasaya sürdüğü yeni parçalarla kendine bağladı. 1989 yılında "The Show in on" isimli müzikalde Dimitra Galani ve Yannis Parios ile iki yıl boyunca çalıştı. Atina ve Selanik'te ses getiren müzikalden aynı isimli bir albüm çıktı.[3]

Haris Aleksiu sanat hayatında üretkenliği prensip edindi. 1972'den 2022'ye kadar pek çok albüm çıkardı. Sunuculuk ve oyunculuk yaptı. Oyunculuk kariyerini 2022 yılında yayınlanan mini dizi Maestro ile taçlandırdı.[4]

Türkiye ile ilişkisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye'de Haris Aleksiu'nun İzmir doğumlu olduğuna dair çıkarılan şehir efsanesinin kökü aslen İzmirli olan ailesinin 1924 yılında mübadele ile Yunanistan'a göç etmesine dayanmaktadır. Annesi 1924'e kadar, bugün Menderes ilçesi (eskiden Cumaovası) sınırları içinde yer alan ve artık Tahtalı Barajı'nın suları altında kalan Bulgurca köyünde, babası ise Seydiköy'de yaşamış.

1999 Marmara Depremi'nin ardından İstanbul, İzmir ve Atina'da Sezen Aksu ile birlikte konserler vermiştir. Büyük yankı uyandıran bu konserler 2000 yılında da tekrarlanmıştır.[5] Beyazıt Öztürk'ün sunuculuğunu yaptığı Beyaz Show programına çıkmış, Türkiye'de daha da çok tanınmıştır. 1992'de başladığı ve yıllar süren dünya turnesi onun İsrail'den Japonya'ya tüm dünyada tanınmasına olanak sağlamıştır.

16 Mayıs 2010 tarihinde kendisinin de katılımıyla gerçekleştirilen tören ve protokolle birlikte sanatçının üzerinde fotoğrafının ve hayat hikâyesinin bulunduğu tabelayla Gaziemir'de bir caddeye "Gaziemirli Haris Aleksiu Dostluk Caddesi" adı verildi.[6]

Haris Aleksiu'nun Türkçeleştirilen Şarkılarına Örnekler[değiştir | kaynağı değiştir]

1.

Besteci:Manos Loizos, Şarkı Sözü Yazarı:Pithagoras Albüm: TA TRAGOUDIA TIS HAROULAS 1979

  • Telli Telli Telli (Türkçe)

Şarkı Sözü Yazarı: Murathan Mungan Seslendiren: Yeni Türkü Albüm: Akdeniz Akdeniz 1983

2.

  • Pes mou pos ginete (Yunanca)

Besteci:Manos Loizos, Şarkı Sözü Yazarı:M. Rasoulis Albüm: TA TRAGOUDIA TIS HAROULAS 1979

  • Maskeli Balo (Türkçe)

Şarkı Sözü Yazarı: Murathan Mungan Seslendiren: Yeni Türkü Albüm: Akdeniz Akdeniz 1983

3.

  • Ola se thimizoun (Yunanca)

Besteci:Manos Loizos, Şarkı Sözü Yazarı:M. Rasoulis Albüm: TA TRAGOUDIA TIS HAROULAS 1979

  • Olmasa Mektubun (Türkçe)

Şarkı Sözü Yazarı: Murathan Mungan Seslendiren: Yeni Türkü Albüm: Günebakan 1986

4.

  • Mia pista apo fosforo (Yunanca)

Besteci: Thanos Mikroutsikos, Şarkı Sözü Yazarı:L.Nikolakopoulou Albüm: KRATAI HRONIA AFTI I KOLONIA 1990

  • Herşeyi Yak (Türkçe)

Şarkı Sözü Yazarı: Sezen Aksu Seslendiren: Sezen Aksu Albüm: Gülümse 1991

  • Nefes Almak İstiyorum (Türkçe)

Şarkı Sözü Yazarı: Şehrazat Seslendiren: Yonca Evcimik Albüm: Abone 1991

5.

  • Eleni (Yunanca)

Besteci:Thanos Mikroutsikos Şarkı Sözü Yazarı:B. Tsikliropoulos Albüm:I AGAPI EINAI ZALI1986

  • Sevgili (Daha çok:"Bir tek sevgili" olarak bilinir)(Türkçe)

Şarkı Sözü Yazarı: Murathan Mungan Seslendiren: Nükhet Duru Albüm:Çek halatı gönlüm 1987

6.

  • Romantzo (Yunanca)

Besteci: Haris Aleksiou Albüm: VISSINO KAI NERANTZİ2006

  • Ağıt (Türkçe)

Söz: Can Dündar Seslendiren: Ayşegül Aldinç Albüm: Nefes (Ayşegül Aldinç albümü)2000

Diskografi[değiştir | kaynağı değiştir]

  • 1975 12 Laika Tragoudia
  • 1976 Laikes Kiriakes
  • 1976 Haris Alexiou 2
  • 1977 24 Ke (1) Tragoudia
  • 1979 Ta Tragoudia Tis Haroulas
  • 1980 Ximeroni
  • 1981 Ta Tragoudia Tis Xthesinis Imeras
  • 1981 Ta Tragoudia Tis Gis Mou
  • 1982 I Zoi Mou Kiklous Kani
  • 1983 Ta Tsilika
  • 1984 Emfilios Erotas
  • 1986 I Agapi Einai Zali
  • 1987 I Haris Alexiou Se Aprovlepta Tragoudia
  • 1988 I Nihta Theli Erota
  • 1990 Kratai Hronia Afti I Kolonia
  • 1991 I Alexiou Tragoudai Hadji
  • 1991 I Diki Mas Nihta
  • 1992 Di' Efhon
  • 1994 Hei
  • 1995 A Paris
  • 1995 Odos Nefelis '88
  • 1996 Girizontas Ton Kosmo 92-96
  • 1997 Ena Fili Tou Kosmou
  • 1997 Girizontas Ton Kosmo Kai Ena Fili Tou Kosmou
  • 1998 To Paihnidi Tis Agapis
  • 2000 Paraxeno Fos
  • 2000 Psithiroi
  • 2002 Cine Keramikos
  • 2003 Os Tin Akri Tou Ouranou Sou
  • 2004 Anthologio
  • 2006 Vissino Kai Nerantzi
  • 2012 İ Tripla
  • 2014 Ena Fili (Single)
  • 2014 Ta Oneira Ginontai Pali
  • 2016 Ena Nai Kruvei Ena Ohi (Single)
  • 2016 Mia Foni (Film Single)

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Καστάνη, Κάλλια (16 Nisan 2016). "Αυτές είναι οι πιο εμπορικές Ελληνίδες τραγουδίστριες μέχρι σήμερα". Ladylike.gr (Yunanca). 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2023. 
  2. ^ "Haris Aleksiu'nun Kısa Biyografisi". 15 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ a b "Haris Aleksiu". 7 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2022. 
  4. ^ "Haris Aleksiu". 8 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ "Haris Aleksiu". 9 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ https://www.facebook.com/Haberler (15 Mayıs 2010). "Yunan Diva'nın Adı Gaziemir'de Caddeye Verildi". Haberler. 4 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2023. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]