Heparin

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Heparin
Tanımlayıcılar
ECHA InfoCard 100.029.698 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
Özellikler
Molekül formülü C26H42N2O37S5
Kaynama noktası 644,9 °C
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).
Bilgi kutusu kaynakları

Heparin (C12H19NO20S3), mast hücreleri tarafından üretilen, karaciğer, akciğer ve atardamarlarında bulunan pıhtılaşma önleyici maddedir. Heparin, akciğer ambolisinin tedavisi ya da önlenmesi, böbrek hastalarına uygulanan hemodiyaliz işlemi ve açık kalp ameliyatları sırasında kan pıhtılaşmalarını önlemek için, toplardamar içine iğneyle verilerek kullanılır. Phtılaşma sürecindeki birkaç evreyi engellemektedir.

Yaygın yan etkiler arasında kanama, enjeksiyon bölgesinde ağrı ve düşük trombosit sayısı bulunur.[1] Ciddi yan etkiler arasında heparine bağlı trombositopeni yer alır.[1]

Heparin, SARS-CoV-2 aşılama sonucu oluşan ve pro-trombotik immün trombositopeniye (VIPIT) şüphesi bulunan vakalarda kontrendikedir, çünkü heparin, anti-PF4/heparin kompleks otoimmün bir şekilde kanama riskini daha da artırabilir; bu durumda alternatif antikoagülan ilaçlar (örneğin argatroban veya danaparoid gibi) tercih edilmelidir.[2][3][4]

Heparin, gebelik ve emzirme döneminde kullanımı açısından nispeten güvenli görünmektedir.[5] Heparin, tüm memelilerde bazofiller ve mast hücreleri tarafından üretilir.[6]

Heparinin keşfi 1916 yılında duyuruldu.[7] Heparinin fraksiyonlaştırılmış bir versiyonu olan düşük molekül ağırlıklı heparin de mevcuttur.[8]

Molekül DSÖ'nün Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır.[9]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b "Heparin Monograph for Professionals". Drugs.com (İngilizce). 27 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2024. 
  2. ^ Greinacher, Andreas; Thiele, Thomas; Warkentin, Theodore E.; Weisser, Karin; Kyrle, Paul A.; Eichinger, Sabine (9 Nisan 2021). "Thrombotic Thrombocytopenia after ChAdOx1 nCov-19 Vaccination". The New England Journal of Medicine: NEJMoa2104840. doi:10.1056/NEJMoa2104840. ISSN 0028-4793. PMC 8095372 $2. PMID 33835769. 8 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2024. 
  3. ^ "Vaccine-Induced Immune Thrombotic Thrombocytopenia (VITT) Following Adenovirus Vector COVID-19 Vaccination". Ontario COVID-19 Science Advisory Table (İngilizce). doi:10.47326/ocsat.2021.02.17.2.0. 8 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2024. 
  4. ^ "AstraZeneca COVID-19-Vakzine Umgang mit dem Risiko von Gerinnungskomplikationen" (PDF). 30 Mart 2021. 13 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Şubat 2024. 
  5. ^ "Heparin (Heparin Sodium) Use During Pregnancy". Drugs.com (İngilizce). 27 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2024. 
  6. ^ Guyton, Arthur C.; Hall, John E. (2006). Textbook of medical physiology: online access + interactive extras: studentconsult.com. 11. ed. Philadelphia, Pa: Elsevier, Saunders. ISBN 978-0-7216-0240-0. 
  7. ^ Li, Jie Jack; Corey, E. J. (3 Nisan 2013). Drug Discovery: Practices, Processes, and Perspectives (İngilizce). John Wiley & Sons. ISBN 978-1-118-35446-9. 8 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2024. 
  8. ^ Rietschel, Robert L.; Fowler, Joseph F.; Fisher, Alexander A. (2008). Fisher's contact dermatitis. 6. ed. Hamilton, Ont: BC Decker. ISBN 978-1-55009-378-0. 
  9. ^ Organization, World Health (2019). "World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019" (İngilizce). 29 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2024.