Hipermetin romanı

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Julio Cortázar

Hipermetin romanı veya Hiper-roman (İngilizce: Hypertext fiction), edebiyatta bir roman türü. Hipermetin ile yaratılan edebiyattır. Bu tür şiirsel metinlere ise Hiper Şiir denir. Bu türler günümüzde elektronik edebiyata ait en iyi örneklerdir.

Geleneksel olarak yayımlanmış kitapları tanımlamak için öykü ve interaktif anlatım iç referansları sayesinde kullanılır.

Hipermetin romanı bilgisayar yazılımları yardımıyla XX. yüzyılda, 1980'li yıllardan itibaren ortaya çıkmıştır ama buna kadar da bir sürü örnek gösterilebilir. İspanyol yazar Enrique Jardiel Poncela'nın "La Tournée de Dios" romanı ve Rus asıllı Amerikalı yazar Vladimir Nabokov'un "Solgun Ateş" romanını bu türde yazmıştır. Vladimir Nabokov'dan bir yıl sonra ise Julio Cortázar "Rayuela" isimli romanı yazmıştır. Bu 3 roman hiper-roman türüne en iyi erken örneklerdir.

Teknolojinin ilerlemesi, HTML dilinin geliştirilmesi ile hiper-romanların hızla artması mümkün olmuştur. Hipermetin romanların yazılımı zamanı HTML (Hypertext Make-up Language) isimli programlama dilinden istifade ediliyor. HTML dilinin sağladığı avantajlar ile 1990’lı yıllardan itibaren diğer hipermetinler gibi hiper-roman türü de hızla yaygınlaştı.

Disket içinde yayımlanan ilk hipermetin kurgu romanı Michael Joyce'un "Afternoon: A Story" isimli eseri olmuştur. Türkçesi "İkindi: Bir Hikâye" olan bu roman 1990'da yayımlanmıştır.[1]

Hiper-roman diğer Elektronik edebiyat tanıtımıyla meşgul olan pek çok kuruluşun da ilgisini çekmiştir. Bununla ilgili çok sayıda site kurulmuştur. Günümüzde sayıları artmaya devam ediyor. "The Electronic Literature Directory" sitesinde İngilizce ve diğer dillerde elektronik edebiyatın birçok eser listesi vardır.[2]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ RÜYA KARLIOVA. Dijital dünyada roman.[ölü/kırık bağlantı]
  2. ^ "The Electronic Literature Directory". 27 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2011. 

Edebiyat[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Gunder, Anna: "Hyperworks. On Digital Literature and Computer Games.", Diss. Uppsala University 2004
  • Haider, Jutta: „Programmierte Literatur: Deutschsprachige Hyperfiction und Internet-Literatur im WWW.“ Dipl. Arb. Universität Wien 1999
  • Heibach, Christiane: "Literatur im Internet: Theorie und Praxis einer kooperativen Ästhetik." Diss. Universität Heidelberg 2000
  • Suter, Beat: „Fluchtlinie. Zur Geschichte deutschsprachiger Hyperfictions.“ (Online-Publikation 1999)
  • Calvino, Italo (1985). "Lezioni americane – Sei proposte per il prossimo millennio", Mondadori.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Hipermetin_romanı&oldid=31024084" sayfasından alınmıştır