Hollanda hükümdarları listesi

Bu madde Hollanda Krallığına ait hükümdarların listesidir. (Felemenkçe: Koningen der Nederlanden). Pratik nedenlerden dolayı, bu liste 1556 yılından itibaren Hollanda'da stadhouder olarak atanmış Orange Nassau Hanedanı mensuplarına da yer verilmiştir. Ancak bu kişiler Hollanda Cumhuriyeti'nde bulunan özerk eyaletlere temsilci olarak seçimle getirilen sivil görevlilerdir ve teknik açıdan hükümdar sayılmazlar. 1813'ten itibaren VI. William'ın doğrudan soyundan gelme yöneticiler (önce Bağımsız Prenslik, 1815'ten itibaren Krallık olarak) Hollanda monarşisisini teşkil etmektedirler.

Hollanda Cumhuriyeti[değiştir | kaynağı değiştir]

Hollanda monarşisinin kökeni Oranj Prensi Sessiz Willem'in 1559 yılında İspanya kralı II. Filip tarafından Hollanda, Zeeland ve Utrecht vilayetlerine stadhouder olarak tayin edilmesine dayanmaktadır. Sonraları Sessiz Willem makamından azledilmiş ve Hollanda İsyanı'nın lideri haline gelmiştir. İsyan sırasında Hollanda Meclisi tarafından isyana katılmış olan Hollanda ve Zeeland vilayetlerinin koruyuculuğuna (stadhouder) atandı. Hollanda İsyanı sırasında 26 Temmuz 1581'de Lahey'de imzalanan ve Hollanda Meclisi tarafından yürürlüğe sokulan Feragat Yasası ile çoğu Hollanda vilayeti bağımsızlıklarını ilan etmiş ve stadhouder makamı isyanın sembolü haline gelmiştir. Bu yasa aynı zamanda isyan halindeki Kuzey Hollanda'nın yedi vilayetini bir araya getirerek Hollanda Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla sonuçlanmıştır. Bu dönemde Kuzey Hollanda bugünkü Hollanda Krallığı, Güney Hollanda ise bugünkü Belçika Krallığı'nın topraklarını tarif etmekteydi. Sessiz Willem'den sonra gelen tüm stdtholder'lar onun ya da varisleri arasından seçilmiştir.

1795 yılında Cumhuriyet Napolyon tarafından lağvedilmiş, yerine kukla devlet olan Batavya Cumhuriyeti kurulmuştur. 1806 yılında Napolyon yeni kurduğu cumhuriyeti lağvederek kendi kardeşini Hollanda Kralı ilan etmiştir. Ancak 1810 yılında Napolyon Hollanda krallığını fiilen işgal ederek Fransa'ya ilhak etmiştir. 1813 yılında Fransızlar ülkeden kovulmuş ve Hollandalılar işgalden önceki son stadtholder'ın varisi olan Willem Fredrik'e, yeni hükûmetin başı olmayı teklif etmişler ve kendisini "hükümdar prens" ilan etmişlerdir. 1815 yılında Willem Fredrik, Hollanda'yı krallık statüsüne yükseltmiş, kendisini de I. Willem adıyla kral ilan etmiştir. Kısa süre sonra krallık topraklarına, bugün Belçika ve Lüksemburg olarak bilinen, Güney Hollanda da dahil edilmiştir.

Orange-Nassau Hanedanına mensup Stadhouder'lar[değiştir | kaynağı değiştir]

Adı	Doğumu - Ölümü	Hükümdarlık Başlangıcı	Hükümdarlık Sonu	Selefleri ile ilişkileri	Hanedan
I. Willem Sessiz (de Zwijger)	24 Nisan 1533 – 10 Temmuz 1584 (51 yaşında)	26 Temmuz 1581	10 Temmuz 1584	Stadhouder (Vekilharç, E.Tü. İlteber)	Oranje-Nassau
Morris Maurits	14 Kasım 1567 – 23 Nisan 1625 (57 yaşında)	1585	23 Nisan 1625	Stadhouder, Sessiz Willem'in oğlu	Oranje-Nassau
Fredrik Henri Frederik Hendrik	29 Ocak 1584 – 14 Mart 1647 (63 yaşında)	23 Nisan 1625	14 Mart 1647	Stadhouder, Sessiz Willem'in oğlu	Oranje-Nassau
II. Willem Willem II	27 Mayıs 1626 – 6 Kasım 1650 (24 yaşında)	14 Mart 1647	6 Kasım 1650	Stadhouder, Fredrik Henri'nin oğlu	Oranje-Nassau
III. Willem Willem III	4 Kasım 1650 – 8 Mart 1702 (51 yaşında)	4 Temmuz 1672	8 Mart 1702	Stadhouder, II. Willem'in oğlu, İngiltere Kralı III. William, İskoç Kralı II. William	Oranje-Nassau
IV. Willem Willem IV	1 Eylül 1711 – 22 Ekim 1751 (40 yaşında)	1 Eylül 1711	22 Ekim 1751	Birleşmiş Hollanda'nın Stadhouder makamına veraseti getirdi. Yohan Willem Friso'nun oğlu	Oranje-Nassau
V. Willem Willem V	8 Mart 1748 – 9 Nisan 1806 (58 yaşında)	22 Ekim 1751	19 Ocak 1795	Birleşmiş Hollanda'nın verasetle gelen ilk Stadhouder'ıIV. Willem'in oğlu, Batavya Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla görevinden ihraç edilmiştir.	Oranje-Nassau

III. Willem'in erkek varis bırakmadan ölmesiyle, Oranje-Nassau hanedanının erkek soyu tükenmiştir. Diğer vilayetlerin aksine, Frizya, Groningen ve Drente vilayetleri stadhouder'larını çoğunlukla Nassau hanedanından veya Oranje-Nassau hanedanının kadın soyundan gelen varisler arasından seçmişlerdir.

Nassau Hanedanına mensup Stadhouder'lar[değiştir | kaynağı değiştir]

Adı	Doğumu - Ölümü	Hükümdarlık Başlangıcı	Hükümdarlık Sonu	Selefleri İle İlişkileri	Hanedan
VI. Yan Yaşlı (de Oude) Jan VI	22 Kasım 1536 – 8 Ekim 1606 (69 Yaşında)	1578	1581	Stadhouder, I. Willem'in kardeşi	Nassau
Willem Ludvik Babamız (Us Heit) Willem Lodewijk	13 Mart 1560 – 31 Mayıs 1620 (60 Yaşında)	1584	1620	Stadhouder, VI. Yan'ın oğlu	Nassau
I. Ernst Kasimir Ernst Casimir I	22 Aralık 1573 – 2 Haziran 1632 (58 Yaşında)	1620	1632	Stadhouder, VI. Yan'ın oğlu	Nassau
I. Henri Kasimir Hendrik Casimir I	21 Ocak 1612 – 13 Temmuz 1640 (28 Yaşında)	1632	1640	Stadhouder, I. Ernst Kasimir'in oğlu	Nassau
Willem Fredrik Willem Frederik	7 Ağustos 1613 – 31 Ekim 1664 (51 Yaşında)	1640	1664	Stadhouder, I. Ernst Kasimir'in oğlu	Nassau
II. Henri Kasimir Hendrik Casimir II	18 Ocak 1657 – 25 Mart 1696 (39 Yaşında)	18 Ocak 1664	25 Mart 1696	Verasetle gelen Stadhouder, Willem Fredrik'in oğlu ve Fredrik Henri'nin kızı tarafından torunu	Nassau
Yuhan Willem Friso Johan Willem Friso	4 Ağustos 1687 – 14 Temmuz 1711 (23 Yaşında)	25 Mart 1696	14 Temmuz 1711	Verasetle gelen Stadhouder, II. Henri Kasimir'in oğlu, ardından oğlu IV. Willem gelmiştir, Birleşmiş Hollanda'nın verasetle gelen Stadhouder'ı	Nassau

Hollanda Krallığı (Koningrijk Holland) (1806–1810)[değiştir | kaynağı değiştir]

Adı	Doğumu - Ölümü	Hükümdarlık Başlangıcı	Hükumdarlık Sonu	Selefleri İle İlişkileri	Hanedan	Görsel
I. Ludvik İyi (de Goed) Lodewijk I Louis I (fr.)	2 Eylül 1778 – 25 Temmuz 1846 (67 Yaşında)	5 Haziran 1806	1 Temmuz 1810	Napolyon'un kardeşi	Bonapart
II. Ludvik Lodewijk II Louis II (fr.)	11 Ekim 1804 – 17 Mart 1831 (26 Yaşında)	1 Temmuz 1810	9 Temmuz 1810	I. Ludvik in oğlu	Bonapart

Hollanda Prensliği (Prinsdom van Oranje) (1813–1815)[değiştir | kaynağı değiştir]

Adı	Doğumu - Ölümü	Hükümdarlık Başlangıcı	Hükümdarlık Sonu	Selefleri ile İlişkileri	Hanedan	Görsel
Willem Fredrik Willem Frederik	24 Ağustos 1772 – 12 Aralık 1843 (71 Yaşında)	6 Aralık 1813	16 Mart 1815	Sonuncu Stadhouder V. Willem'in oğlu, Hollanda'yı krallık mertebesine yükseltti (1815) Sonraları I. Willem olarak tarihe geçmiştir.	Oranje-Nassau

Hollanda Krallığı (Koningrijk der Nederlanden) (1815–günümüz)[değiştir | kaynağı değiştir]

1830 yılına kadar bugünkü Hollanda ve Belçika, sonrasında sadece bugünkü Hollanda toprakları. Bu döneme Hollanda Birleşik Krallığı (Felemenkçe: Verenigd Koningrijk der Nederlanden) denmektedir.

Adı	Doğumu - Ölümü	Hükümdarlık Başlangıcı	Hükümdarlık Sonu	Selefleri ile İlişkileri	Hanedan
I. Willem Willem I	24 Ağustos 1772 – 12 Aralık 1843 (71 Yaşında)	16 Mart 1815	7 Ekim 1840	Son Stadhouder V. willem'in oğlu Tahttan feragat etti	Oranje-Nassau
II. Willem Willem II	6 Aralık 1792 – 17 Mart 1849 (56 Yaşında)	7 Ekim 1840	17 Mart 1849	I. Willem'in oğlu	Oranje-Nassau
III. Willem Willem III	19 Şubat 1817 – 23 Kasım 1890 (73 Yaşında)	17 Mart 1849	23 Kasım 1890	II. Willem'in oğlu	Oranje-Nassau
Wilhelmina	31 Ağustos 1880 – 28 Kasım 1962 (82 Yaşında)	23 Kasım 1890	4 Eylül 1948	III. Willem'in kızı Tahttan feragat etti	Oranje-Nassau
Juliana	30 Nisan 1909 – 20 Mart 2004 (94 Yaşında)	4 Eylül 1948	30 Nisan 1980	Wilhelmina'nın kızı Tahttan feragat etti	Oranje-Nassau (Mecklenburg)
Beatrix	31 Ocak 1938 (84 Yaşında)	30 Nisan 1980	30 Nisan 2013	Juliana'nın kızı Tahttan feragat etti	Oranje-Nassau (Lippe)
Willem-Alexander Willem-Alexander	27 Nisan 1967 (55 Yaşında)	30 Nisan 2013	Hala Tahtta	Beatrix'in oğlu	Oranje-Nassau (Amsberg)