Hugo Münsterberg

Bu madde olması gerekenden az iç bağlantı içermektedir veya hiç içermemektedir. Lütfen bu sayfadan ilgili maddelere iç bağlantı vermeye çalışın. (Aralık 2023)

Hugo Münsterberg (1 Haziran 1863 – 16 Aralık 1916), Alman-Amerikan psikolog. Araştırmalarını ve teorilerini endüstriyel/örgütsel, yasal, tıbbi, klinik, eğitim ve iş ortamlarına genişleterek uygulamalı psikolojinin öncülerinden birisi oldu.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk yılları[değiştir | kaynağı değiştir]

Hugo, o zamanlar Batı Prusya'da bir liman kenti olan Gdansk'da tüccar bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Alman milliyetçiliğiyle tanınsa bile, Hugo'nun ailesi aslında Yahudiydi, bunu hiçbir zaman alenen kabul etmedi. Babası Moritz, başarılı bir kereste tüccarıydı. Annesi tanınmış bir sanatçı ve müzisyen olan Minna Anna Bernhardi, Moritz'in ikinci eşiydi. Ailenin sanata büyük bir sevgisi vardı ve Münsterberg müzik, edebiyat ve sanatı keşfetmeye teşvik edildi. 20 yaşına gelmeden hem annesi hem de babası öldü. 12 yaşındayken, genç çocuğun hayatında büyük bir değişikliğe sebep olan ve onu tasasız bir çocuktan çok daha ciddi bir genç adama dönüştüren annesinin ölümü oldu.

Eğitimi ve kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Lise eğitimini Gymnasium of Danzig’de tamamlayan Münsterberg, tıp eğitimi almak istiyordu. Daha sonra Leipzig Üniversitesi'nde, psikoloji biliminin kurucusu olarak bilinen Wilhelm Wundt ile tanışarak psikoloji bilimine ilgi duymaya başladı. Sonrasında Wilhelm Wundt'un asistanlık teklifini kabul eden Hugo 22 yaşında da doktora derecesini tamamladı. Heidelburg Üniversitesi'nde medikal doktorluk derecesini alarak Freiburg Üniversitesi'nde çalıştı. Freiburg'da bulunan psikoloji laboratuvarının kurucusudur. Dikkat, öğrenme, algı ve hafıza ile ilgili çalışmalar yaptı. Bu dönemlerde yaptığı çalışmalar, Alman akademik çevresince yoğun eleştirilere maruz kalmıştı. William James ile tanıştığı Birinci Uluslararası Psikoloji Kongresi'ne katıldı. Sık sık yazışmaya devam ettiler ve 1892'de James, onu psikoloji laboratuvarının başkanı olarak üç yıllık bir dönem için Harvard'a davet etti. Aynı zamanda 1900'de Paris'teki Uluslararası Psikoloji Kongresi'nin başkan yardımcısı ve Heidelberg'deki Uluslararası Felsefe Kongresi'nin başkan yardımcısıydı. 1910-1911'de Harvard'dan Berlin Üniversitesi'ne profesör olarak atandı. O yıl Berlin'de Amerika-Institut'u kurdu. ABD'de kaldığı süre boyunca, ABD ile Almanya arasındaki ilişkilerin iyileştirilmesi için çalıştı, Amerika Birleşik Devletleri'nde Almanya'nın daha iyi anlaşılması için, Almanya'da ise Amerika Birleşik Devletleri'nin daha fazla takdir edilmesi için yazdı. Ölümüyle, Münsterberg'e karşı genel tutum değişti ve ölümü, Alman yanlısı tavırları ve Alman politikalarına verdiği destek nedeniyle nispeten fark edilmedi.

Çalışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

Uygulamalı Psikoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Zamanla Münsterberg'in ilgisi psikolojik ilkelerin birçok pratik uygulamasına yöneldi, o, psikologların daha sonra gerçek dünya uygulamalarında kullanılabilecek bilgileri ortaya çıkarma sorumluluğuna sahip olduğunu çok güçlü bir şekilde hissetti. Aslında psikolojik ilkeleri hukuk alanına uygulayan ve adli psikoloji yaratan ilk kişiydi. Hukuki durumlarda psikolojik bilginin uygulanması üzerine birkaç makale yazdı. Bu makalelerin çoğunda temel amaç, söz konusu tanık ifadesinin uygulanabilirliğini inceleyen görgü tanığı ifadesiydi. Ayrıca, hasta olanlara çeşitli farklı tedavilerle yardım etmeye çalışan psikolojik ilkeleri klinik psikoloji alanına da uyguladı.

Adli Psikoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Münsterberg, görgü tanığı ifadesinin doğası gereği güvenilmez olmasının çeşitli nedenlerine işaret ediyor. Görgü tanığı ifadesinin, bir öznenin algılarının koşullardan etkilenebileceği, meydana gelen olaylara ilişkin anılarını veya tanıklığını yanlış hale getirebileceği "illüzyonlara" doğası gereği nasıl duyarlı olduğunu anlatıyor. Düzenli olarak, aynı koşullardaki iki farklı kişi arasındaki tanıklığın, hatırlanan gerçekleri değiştirmeye en ufak bir ilgileri olmasa bile kökten farklı olabileceğini belirtiyor. Münsterberg bunun, her şey eşit olduğunda hafızanın kolayca yanılabilir olmasından kaynaklandığına inanıyor. Çünkü kişinin hafızası, her gözlemine nüfuz eden ve hafızamızı ve olayları hatırlamamızı lekeleyen çağrışımlar, yargılar ve telkinlerden etkilenir.

Klinik Psikoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Münsterberg, tüm fiziksel süreçlerin paralel bir beyin sürecine sahip olduğunu savunan psikofiziksel paralellik teorisine inanıyordu. Anormal davranışların nedenlerini anlamaya çalışırken birçok akıl hastası insan gördü. Onları bilimsel nedenlerle tedavi ettiğinden dolayı, hizmetleri için onlardan ücret almamayı seçti ve anormal davranışların nedenlerini anlamaya çalıştı. Esas olarak alkolizm, uyuşturucu bağımlılığı, fobi ve cinsel bozukluk vakalarına uyguladığı tedavisi, hastalarına, çabalarının bir sonucu olarak iyileşmeyi bekleyebilecekleri fikrini aşılamaktı.^[1][2][3]

Endüstriyel Psikoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Münsterberg, Amerika'da bir işten diğerine geçmenin daha yaygın olduğuna dikkat çekiyor ve bunun bazı avantajları olduğunu belirtiyor: "Bir meslekte başarısızlık, Avrupa'daki kadar ciddi bir yaralanmayı beraberinde getirmez, ancak iş hayatına büyük katkı sağlar. Birinin hazırlık yapmadan herhangi bir mesleki alana atlaması daha büyük bir tehlike."

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]