iTunes Store

iTunes Store

Geliştirici(ler)	Apple
İlk yayınlanma	28 Nisan 2003 (20 yıl önce) (2003-04-28)
Geliştirme durumu	Aktif
Erişilebilirlik	Çokdilli
Tür	Çevrimiçi Dijital ortam
Resmî sitesi	apple.com/itunes/

iTunes Store (bir ara iTunes Plus da denirdi) Apple şirketinin yazılım tabanlı ücretli veya ücretsiz müzik, müzik videoları, televizyon şovları, dijital ve sesli kitaplar, 'Podcast'lar, iPad ve iPhone oyunları ve uygulamaları indirilebilen bir dijital medya mağazasıdır. iTunesin bir bölmesidir.^[1] Apple tarafından 28 Nisan 2003'te 'iTunes Music Store' ismiyle açılmıştır. Nisan 2008'den bu yana Amerika Birleşik Devletleri'nde en büyük müzik satıcısı ve Şubat 2010'dan bu yana dünyanın en büyük müzik satıcısıdır. 12 Eylül 2012 itibarıyla 43 milyon şarkı, 700.000 uygulama, 190.000 TV dizisi ve 45.000 film sunuyor. 2011 yılının ilk çeyreğinde iTunes Store'nin satış gelirleri 1,4 milyar ABD doları olarak gerçekleşti; 28 Mayıs 2014'e kadar mağaza dünya çapında 35 milyar şarkı satmıştı.^[2] Kataloğundaki dijital şarkılar, 256 kbit/s AAC (iTunes Plus) formatındadır.^[3] iTunes Store-ye iTunes aracılığı ile erişilir. iTunes Storeye de giriş yapma için sadece bir Apple ID olması yeterlidir.^[4]

En çok indirilen dosyaların başlangıçta Apple'nin dijital haklar yönetimi (DRM) uygulaması olan FairPlay tarafından zorlanan kullanım kısıtlamaları içerdiği halde, iTunes daha sonra iTunes Plus olarak pazarlanan çoğu ülkede DRM içermeyen müzik satmaya geçiş yaptı. 6 Ocak 2009'da Apple, DRM'nin ABD'deki müzik kataloğunun % 80'inden kaldırıldığını açıkladı. ABD'de 7 Nisan 2009 tarihinde tam bir iTunes Plus kullanılabilirliği sağlandı; üç katmanlı bir fiyatlama modeli sunuldu; Bununla birlikte, televizyon bölümleri, birçok kitap ve film hala FairPlay tarafından korunmaktadır.^[5] Haziran 2013 itibarıyla, iTunes Store 575 milyon aktif kullanıcı hesabına sahiptir ve Apple Watchlar, iPod'lar, iPhone'ler, Apple TV ve iPad'ler, Mac ve PC-ler dahil olmak üzere 315 milyondan fazla mobil cihaza hizmet vermektedir. Mağaza satın alınmadan önce 30-90 saniye (müzik, TV, video, sesli kitap, film) bedava önizleme sunuyor.

Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

ITunes Store'dan önce, çevrimiçi müziklerin çoğu Napster gibi web sitelerini kullanarak indirildi. iPod'un başarısı Apple'nin kendi müzik mağazasının açılışı yolunu hazırladı. Steve Jobs, insanların yasadışı olarak müzik aldığına dair endişelerini dile getirdi; ancak tek seçenek vardı. 2002'de Steve Jobs, içeriğini iTunes aracılığıyla sunmak için beş büyük plak şirketi ile anlaştı. ITunes Store, müzik dinleyicilerine peer-to-peer dosya paylaşım ağlarına yasal bir alternatif sunmak için Steve Jobs tarafından Worldwide Developer's Conference'da tanıtıldı. 28 Nisan 2003 yılında, Steve Jobs, San Francisco'da Moscone West merkezinde iTunes Store çevrimiçi müzik mağazasını tanıttı.^[6] Bu olay endüstri devleri ile uzun bir çalışmanın önünde gitti ve Jobs işbirliği için onları ikna etmeye başardı. O şarkıların mağazada albümler üzere değil, birer birer ve şarkı başına 99 sent için satılmasını ısrar etti. Bu yaklaşım başlangıçta plak şirketleri ve sanatçılar adına korkuları kaldırdı: çoğu alıcı iki ya da üç hit uğruna albüm satın aldı.^[7] Fakat Jobs itiraz etti: "İnternet ve korsanlık albüm fikrini mahvetti. Eğer şarkıyı birey birey satmasak, buna karşın mücadele mümkün değildir." Jobs iTunes mağazasının sadece Mac müşterileri olacağına söz verdi, bu da tüm dünyadaki bilgisayarın yüzde 5-i idi. Korsanlıktan (Warez) gelen zararlar gerçekten tehdit oldu, bu sebepten dolayı müzik devleri, risk almaya karar verdiler.

Müzik çalan insanların % 80'inin bunu istemediğine inanıyoruz, sadece yasal bir alternatif yok. Bu yüzden, 'buna yasal bir alternatif yaratalım' dedik. Herkes kazanır. Müzik şirketleri kazanır. Sanatçılar kazanır. Apple kazanır. Kullanıcı kazanır, çünkü daha iyi bir hizmet alır ve bir hırsız olmak zorunda değildir.

— Steve Jobs

iTunes Store rehberi Eddy Cue ilk 6 ayda bir milyon satış tahmin etti, ama bir milyon şarkılar 6 gün içinde tükendi. Böylece Apple güvenle yeni bir pazara girdi. iTunes mağazasının açılışını, Jobs müzik endüstrisinin tarihinde önemli bir dönüm noktası olarak adlandırdı. Açıldığında, beş büyük plak şirketinin tümünden şarkıları sunabilecek tek yasal dijital müzik kataloğu oldu. 2011 yılının Haziran ayında, 15 milyar şarkı satıldı. Mağaza daha sonra film, TV şovları, sesli kitap ve diğer medya içeriği satmaya başladı. Rakip şirketlerin iTunes Storeye kakip servis yaratmak girişimleri başarılı olmadı.

Özellikler ve kısıtlamalar[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk fiyatlandırma modeli[değiştir | kaynağı değiştir]

iTunes Store'nin piyasaya sürülmesinden sonra, şarkılar tek tek aynı fiyata satıldı, ancak Apple 2007'de çok sayıda fiyat sattı.^[8] Mağazadaki müzik MP3'e MPEG-4'le belirtilen ardıl olan Advanced Audio Coding (AAC) formatındadır. Başlangıçta, şarkılar yalnızca DRM ile kullanılabilir ve 128 kbit / s'de kodlanmıştır. Ocak 2009'da düzenlenen Macworld Expo'da Apple, tüm iTunes müziklerinin DRM olmadan kullanılabileceğini ve 256 kbit / s'lik daha yüksek kaliteli oranda kodlanacağını açıkladı. Daha önce, "iTunes Plus" olarak bilinen bu model yalnızca EMI'nin ve bazı bağımsız etiketlerdeki müzikler için mevcuttu. Kullanıcılar şarkıların önizlemeleri dinleyerek, doksan saniye uzunluğunda veya otuz saniyelik kısa parçaları izleyerek örnekleyebilirler. Buna ek olarak, iTunes Store, çeşitli amaçlarla (oyunlar, üretkenlik, haberler vb.) kullanılan uygulamalar olan uygulamalar sunar. Bazı uygulamalar sadece iPhone veya iPad için özel olmasına rağmen, iPod Touch, iPhone ve iPad ile uyumludur. Bazı uygulamalar maliyetli ("Ücretli Uygulamalar") ve bazıları ücretsizdir ("Ücretsiz Uygulamalar"). Geliştiriciler, önceden belirlenmiş fiyatlandırma listesinden, ücretsiz olarak birkaç yüz dolara kadar, uygulamalar için hangi fiyatları talep etmek istediklerine karar verebilir. Birisi bir uygulamayı indirdiğinde, satın alımın yüzde 70'i geliştiricilere, yüzde 30'u da Apple'ye gider. Apple'ın o zamanki CEO'su olan Steve Jobs, Macworld 2008'in açılış notunda iTunes film kiralama işlemlerini açıkladı.^[9] Filmler, DVD'de yayınlanmaya başladığı gün iTunes Store'de kiralanabilir, ancak iTunes Store'de tiyatrolarda hala bulunan bazı filmler kiralanabilir. Film kiralama işlemleri, kullanıcılar görüntülemeye başladıktan sonra yalnızca 24 saat (ABD'de) veya 48 saatte (diğer ülkelerde) görüntülenebilir. ITunes Store ayrıca haftada bir düşük fiyatlı bir film kiralama hizmeti sunmaktadır: Amerika Birleşik Devletleri'ndeki bu kiralama ücreti 99 centtir. Film kiralama tüm ülkelerde henüz mevcut değildir, ancak Birleşik Devletler, Meksika, İngiltere, Kanada, Avustralya ve Yeni Zelanda'da mevcuttur. Oturum açan kullanıcılara ücretsiz olarak bir ve üç şarkının indirilebileceği haftalık bir tanıtım var. Ücretsiz indirmeler Salı günleri kullanıma sunulmaktadır ve mağaza yeni içerikle yenilenen Salı gününe kadar ücretsiz kalır. Bazı sanatçılar belirli şarkılardan ücretsiz olarak yararlanmayı seçmektedir.^[10] Bu, tüm iTunes mağazalarında mevcut değildir. Bazı iTunes televizyon programları, marka sadakatini teşvik etmek için aynı tekniği başlattı; ancak bunlar daha uzun süre kalır. Aslında, iTunes Store'de, "bölüm" (15 dakikadan kısa) veya tam uzunluk bölüm (15 dakikadan uzun) olarak, bölümlerin uzunluğuna göre düzenlendiği bir "Özgür TV Bölümleri" sayfası vardır. Ücretsiz içerik, bir şovun önizlemesinden bonus içeriğine, pilot bölümlere ve TV şovlarının tüm mevsimlerine kadar değişebilir.^[11] American Broadcasting Company ve NBC gibi bazı şebekelerin kendi "Free Season Premieres" sayfaları vardır. Daha önceden ABD iTunes Store, önceki yıllarda her hafta, Discovery Download ve Cancíón de la Semana gibi üç ücretsiz şarkı sundu, ancak mağaza haftanın yeni ve gelecek bir sanatçının varlığı ile birlikte yerine geçen üç kategoriyi "haftanın tekliği" bayrağı ile birleştirdi. 2015'te Apple "Haftanın Tekliği" programını durdurdu

Şimdiki model[değiştir | kaynağı değiştir]

Müzik

• Bir şarkı genellikle 99 ¢-dir; Ancak popülerlik derecesi yüksek olan şarkılar için fiyat genellikle 1.29 dolara yükseltilir. Varsayılan olarak, 10 dakikadan fazla şarkılar "Yalnızca Albüm" olarak kabul edilir; Distribütörlerin ayrıca "Sadece Albüm" şarkısı yapma gücü var. Özel teklifler için şarkı fiyatları 69 ¢ veya ücretsiz olarak düşürülebilir.
• Varsayılan olarak, müzik albümleri 9,99 $ 'dır veya 9,99 $' dan az ise tüm şarkıların fiyatıdır. Bununla birlikte, müzik albümü distribütörü popüler müzik albümlerinde genellikle meydana gelen (bir miktar dolar ve 99 sent olduğu sürece) albüm için daha yüksek bir fiyat ayarlayabilir. Özel teklifler için müzik albümlerinin fiyatları 5.99 $, 6.99 $ veya 7.99 $ 'a düşürülebilir.

TV şovları

• Standart tanımlı televizyon bölümlerinin maliyeti 1.99 $ iken varsayılan olarak, HD televizyon bölümlerinin maliyeti 2.99 $ 'dır. Bununla birlikte, distribütörler bir televizyon bölümü "Yalnızca Sezon" gibi yapabilir.
• Bir televizyon sezonu, bir yerdeki numaranın 4, 7 veya 9 olduğu veya bölümlerin toplamının fiyatı olan bir miktar dolar (bölüm sayısı ve tanımla belirlenir) ve 99 senttir.

Filmler

• Popüler olmayan filmler standart tanımda 7,99 dolar, HD'de ise 13,99 dolar veya 14,99 dolardır. Popüler filmler standart tanımda 13,99 dolar veya 14,99 dolar, HD'de ise 17,99 dolar veya 19,99 dolardır.
• Popüler olmayan filmler standart çözünürlükte 2.99 dolar, HD'de 3.99 dolarlık kiralamaya mal oluyordu. Popüler filmler, standart tanımda kiralanacak 3.99 dolar ve HD'de kiralanmak için 4.99 dolardır. Son sürümler için bu fiyat 1 dolar arttı.

Uygulamalar

• Fiyat geliştirici tarafından belirlenir. Fiyat ya ücretsiz olabilir ya da bir miktar dolar ve 99 senttir.

Dosya biçimleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Başlangıçta, şarkılar, .m4p uzantısını kullanarak bir mp4 sarmalayıcıda FairPlay ile şifrelenmiş 128 kbit / s AAC akışları kullanılarak kodlandı. AAC sıkıştırma ve mp4 dosya biçimine ilişkin lisanslar hazır olsa da, Apple genel olarak tescilli FairPlay şifreleme şemasını diğer mobil cihaz üreticilerine lisanslamamıştır. Bu nedenle sadece Apple'nin cihazları iTunes Store'de satılan FairPlay şifreli şarkılarla oynayabilir.^[12] Motorola tarafından 2005-2006 yıllarında satılan üç cep telefonu Motorola Rokr E1, Motorola Razr V3i ve Motorola Slvr L7, istisna idi. Apple, PDF formatında bazı albümlerle dijital kitapçıklar sunmaktadır. Bunlar iTunes'ta veya iOS'ta iBooks uygulamasına eklenebilir ve orada görüntülenebilir. 29 Mayıs 2007'den itibaren, EMI etiketindeki parçalar, iTunes Plus adı verilen DRM-olmayan bir biçimde sunuldu. Bu dosyalar korunmasızdır ve 256 kbit / s hızında AAC formatında kodlanır, bu da hizmet yoluyla alınan standart parçaların iki katıdır. Bunlar iTunes'de "korunan AAC ses dosyası" (.m4p) yerine "satın alınan AAC ses dosyası" (.m4a) olarak etiketlenmiştir. Ocak 2009'da Apple, tüm müziklerin iTunes Plus formatında sunulacağını ve iTunes'de DRM ile müziğin satışının sona erdiğini açıkladı.^[13] Nisan 2009'da, korunan müziğin satışı mağazanın batı sürümlerinde sona erdi ve iTunes Store'deki tüm müzikleri "iTunes Plus" haline getirdi. iTunes Store kullanıcıları indirdikleri iTunes müziklerini istedikleri takdirde "yükseltme" yapmayı tercih edebilirler, ancak birçok şarkı bunu yapmak için ödeme yapmayı gerektirir. FairPlay DRM korumalı müzik, 22 Şubat 2012'ye kadar, iTunes Plus modeline yükselttiklerinde, Japon iTunes mağazasında hâlen mevcuttu. Eylül 2009'da Apple, albüm parçalarının ve şarkı sözlerinin yanında görsel, interaktif içerik sunan iTunes LP formatını (ön lansman kod adı "Kokteyl" ile tanıtıldı) tanıttı.

iTunes Store iOS[değiştir | kaynağı değiştir]

iTunes Store, kullanıcılara öğeleri iPhone, iPad, Apple TV ve iPod Touch gibi taşınabilir Apple cihazlarında doğrudan satın almalarını ve indirmelerini sağlar. Apple her biri belirli içerik türlerine erişim sağlayan üç uygulama sunmaktadır:

• App Store uygulaması, iOS uygulamaları satmakta ve ayrıca bu uygulamalara güncelleme sağlamaktadır.
• iTunes Store uygulaması müzik ve video satıyor.
• iBooks uygulaması e-kitap satıyor.

iTunes Store'den sağlanan diğer ücretsiz içerikler iki diğer iOS uygulamasından erişilebilir:

• Podcast uygulamaları kullanıcılara podcast'lari indirip abone olmalarını ve senkronize etmelerini sağlar.
• ITunes U uygulaması, iTunes U eğitim materyaline erişim sağlar.

Başlangıçta, mobil kullanıcıların mağazaya girmek için bir Wi-Fi şebekesine bağlanması gerekiyordu, bu nedenle orijinal adı: iTunes Wi-Fi Müzik Mağazası idi. Bununla birlikte Apple, Macworld 2009'da 3G ve EDGE kullanıcılarına mağazanın tam işlevselliğine 10 megabayttan (MB) küçük dosyalar için otomatik olarak erişmesine izin veren bir yazılım güncellemesi yayınladı. iOS 3.0 güncellemesi, daha önce bulunan şarkı ve podcast'lara ek olarak, filmler, TV şovları, sesli kitaplar, iTunes U ve zil seslerini mobil cihazlarda indirme olanağını da ekledi. 18 Şubat 2010'da Apple, 10 MB 3G indirme sınırını 20 MB'ye yükseltti.^[14] Mart 2012'de Apple, 3G indirme sınırını 50 MB'ye çıkardı ve 2013 yılının sonlarında Apple, yeni iPhone'ler için iOS 7'nin son sürümünü piyasaya sürdüklerinde sınırı 100 MB'ye çıkardı.^[15]

Amerika Birleşik Devletleri'nde Apple, iTunes Store'ye e-posta yoluyla teknik destek sağlar; iTunes satın alımlarıyla ilgili sorunlar için telefon numarası yoktur. Çoğu müşteri hizmetleri sorgusu, iTunes uygulamasındaki "Sorunu Bildir" bağlantısıyla çevrimiçi olarak ele alınır.

Büyük doğal afetlere tepki olarak, Apple, iTunes Store aracılığıyla yapılacak bağışlar için tesis imkânı sağlıyor. Diğer iTunes satın alımlarının aksine, bu sistem aracılığıyla hayırsever kuruluşlara yapılan bağışlar, Apple'nin genelde ücretlendirdiği % 30 ücretine tabi değildir. 2010 Haiti depreminden, 2011 Tōhoku depremi ve tsunamisinden ve ardından gelen tsunamiden ve 2012 Sandy Kasırgası'dan sonra iTunes bağış sayfaları oluşturuldu.^[16] Bu vakaların tümünde bağışlar Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi'ne yönlendirildi.

Müzik[değiştir | kaynağı değiştir]

Mağaza, Apple'nin beş önemli plak şirketi olan EMI, Universal Music Group, Warner Music Group, Sony Music Entertainment ve Bertelsmann Music Group ile anlaşma imzaladıktan sonra operasyonlara başladı. 2000'den fazla bağımsız etiketten gelen şarkılar daha sonra 24 Haziran 2003 tarihinde The Orchard'tan eklendi.^[17]

2014 yılı itibarıyla iTunes Store, sayısız sanatçının seçkin parçaları da dahil olmak üzere 37 milyondan fazla şarkıyı sunuyor. iTunes'de sanatçıların tamamı mevcut değil, ancak Led Zeppelin ve Radiohead gibi pek çok kişi kendi müziğinin son yıllarda iTunes Store'da satılmasına izin verildi. Yeni şarkılar iTunes kataloğuna günlük olarak eklenir ve iTunes Mağazası her Salı güncellenir. İndirilen şarkılar şarkı bilgileri (isim, sanatçı, albüm) zaten doldurulmuş olsa da iTunes, Gracenote tarafından mağazadan satın alınmayan şarkılar için ücretsiz bir servis sağladığı halde iTunes ile içeri aktarmaları gerekiyor. ITunes Store'de bir girişe sahip olan şarkılar da albüm kapağıyla birlikte gelir (Resimler, meta verilere katıştırılır). Kullanıcı, bir iTunes Store hesabına sahipse, mağazadan ücretsiz olarak satın alınmayan şarkılar için resim eklenebilir. Satın alınan şarkılar şarkı sözleriyle (Güfte) gelmiyor; iTunes de eksik şarkı sözlerini edinmek için bir hizmet sunmuyor. Bununla birlikte, kullanıcının müzik parçasını bulmak ve otomatik olarak şarkı sözleri eklemek için birkaç üçüncü taraf uygulaması var.

"Sadece Albüm" şarkısı[değiştir | kaynağı değiştir]

Bazı şarkılar Mağazadan "Yalnızca Albüm" gibi mevcuttur, bu şarkı yalnızca albümün tamamı ile satın alınabilir; ancak çoğu şarkı ait oldukları albümden ayrı olarak indirilebilir. Uzunluğu 10 dakikanın üzerinde olan şarkılar varsayılan olarak "Sadece Albüm" Şarkılardır. Bununla birlikte, bu evrensel olarak doğru değildir; Örneğin Henry Cow-un "Living in the Heart of the Beast" şarkısı 16 dakika 18 saniyedir, ancak 24 Aralık 2013'ten itibaren bireysel olarak satın alınabilir.^[18]

Soundtracklarin çoğu zaman "Sadece Albüm" parçaları (track) vardır. Bazen, 10 dakikalık kısıtlama bir sanatçının lehine çalışır. Buna örnek olarak Prince'in Lovesexy'si ve Phoenix'in Bankrupt!'unun lüks versiyonu var. Bunların ikisi de tek bir şarkı olarak bir albüme sahiptir.^[19] Film müzikleri normal olarak birçok farklı olaka ait şarkıları içerir ve lisansları daha karmaşık hale getirir. Örneğin, Forrest Gump: The Soundtrack, Peacock Records, Argo Records ve Capitol Records'tan şarkıları içerir.^[20] Circus (Britney Spears'ın 2008 albümü) "Rock Me In" ve "Phonography" adlı indirilebilir albümün iki şarkısına sahipken, Red Hot Chili Peppers'in "Greatest Hits" albümünün şarkı başına en fazla indirilebilen tek bir "Higher Ground" şarkısı var.^[21]

"Sadece Çalışma" şarkısı[değiştir | kaynağı değiştir]

Bazı parçalar "Yalnızca Çalışma" olarak listelenir; bu, yalnızca tüm eseri (albüm içinde) satın alarak elde edebileceği anlamına gelir; Parça tekli olarak satın alınamaz. Eserler genellikle çok hareketli klasik müzik parçalarıdır: senfoniler, yaylı kuartetler vb.

Mağaza Bölümleri[değiştir | kaynağı değiştir]

ABD müzik mağazasına girerken, ziyaret edebileceğiniz birden fazla bölüm var. Müzik türlere ayrılır (Alternatif, Klasik, Caz, Soundtrack, vb.) Ve Hızlı Bağlantılar başlığının altındaki mağazanın diğer bölümlerine bağlantılar vardır. Bunlar "Siz İçin Önerilen", "Tam Albüm", "iTunes LP"'leri yanı sıra Apple Music Festivalı bölümleri gibi tematik bölümleri içerir. 1 Kasım 2006'da Apple, Latino ve Hispanik içeriği için "iTunes Latino" kategorisi oluşturdu. Telemundo ve Mun2 (NBC Universo), popüler programlarından bazılarını mağazada ilk Hispanik televizyon içeriği haline getirdi. İspanyolca, tek bir yoğun alanda müzik, müzik videoları, sesli kitaplar, podcast'ler ve televizyon şovları sunar. İçeriğe verilen kısa açıklamaları İspanyolca ve birkaç alt kategori bulunmaktadır. Gibraltarian Flamenko Heavy metal grubu Breed 77, "iTunes Latino" nun lansmanına rastlamak için Un Encuentro adlı özel bir albümü yayınladı.^[22] Albümlerden hepsi 11 şarkı içerir, ancak hepsi İspanyolca olarak söyleniyor.

Sansür[değiştir | kaynağı değiştir]

iTunes'da başlıklardaki küfürleri sansürleyen bir politika var. Bu Scunthorpe sorununda (Spam filtresi ile e-postaların, forum mesajlarının veya arama sonuçlarının engellenmesi) rastgele bir harf dizisi nedeniyle uğursuz başlıkların sansürlendiği aksaklığı ile sonuçlandı.^[23] Şarkının açık etiketi varsa, şarkı başlığının yanında "açık" olarak işaretlenecektir. Bir şarkı "açık" olarak işaretlenirse, ebeveyn denetimi tercihi altında "açık içeriği sınırla" işaretlendiğinde satın alınamaz. Çoğu zaman bazı şarkılar başlığının yanında "temiz" işareti olacaktır, yani sözler sansürlenmiştir ve tüm hesaplarda satın alınabilir. Genellikle bir şarkı "temiz" olarak işaretlenirse, açık bir sürüm de mevcuttur.

Ticari başarı[değiştir | kaynağı değiştir]

Lansmandan beri, iTunes Store birçok dönüm noktasını aştı. İlk 18 saatte mağaza yaklaşık 275.000 parça sattı ve ilk 5 günde 1 milyondan fazla parça satıldı. Ekim 2003'te Microsoft Windows için piyasaya çıktığında, iTunes ilk 3 günde 1 milyondan fazla kez indirildi ve o dönemde 1 milyondan fazla şarkı sattı. 15 Aralık 2003'te Apple, 25 milyon şarkı sattığını açıkladı.^[24] Ocak 2004'te San Francisco'daki Macworld Konferans ve Fuarı'nda (Sellers, 2004) Steve Jobs, isimsiz bir kişinin 29.500 dolar değerinde müzik satın aldığını duyurdu. Apple, 15 Mart 2004'te iTunes Music Store müşterilerinin iTunes Music Store'dan 50 milyon şarkı satın alıp indirdiklerini açıkladı. iTunes'de satılan bir şarkı, sanatçının karında 9 sent verir. Ayrıca, müşterilerin haftada 2.5 milyondan fazla şarkı satın aldığını ve bunun da yılda 130 milyon şarkının yıllık bir çalışma hızına dönüşeceğini bildirdiler. 50 milyonuncu şarkının adı Sarah McLachlan'ın "The Throws of Path" idi.

28 Mart 2004'te iTunes Müzik Mağazası, birinci yıldönümünü 70 milyon şarkı satışı, ücretli çevrimiçi müzik piyasasında açık bir üstünlük ve hafif bir kâr ile kutladı.^[25] Mağazada ayrıca yüzlerce film fragmanı ve müzik videosu bulunuyor ve bu da film müziğinin satışlarını artırmaya yönelik bir girişim idi. Konferansta Steve Jobs, bir abonelik hizmetinin hala müşterilerin çıkarına olmadığını tekrarladı ve Pepsi dağıtım kampanyasında sunulan 100 milyon şarkının sadece 5 milyonunun telafi edildiğini ve bunun Pepsi dağıtımındaki teknik sorunlardan sorumlu olduğunu tekrarladı. 10 Ağustos 2004 tarihli bir Apple basın bültenine göre iTunes Music Store, bir milyondan fazla şarkının bulunduğu bir kataloğa sahip ilk mağazaydı. Ayrıca, o noktadaki iTunes Music Store, yasal müzik indirmelerinin yüzde 70'lik bir pazar payını koruyordu. Mağazanın ortaya çıkmakta olan tekeli Miramax'tan Mike Lang tarafından "sektörü etkili bir şekilde boğuyor" diye eleştirildi. Müzik endüstrisi çok az içerik sağlayıcıya izin verdiğinden dolayı şu anda acı çekiyor. Lang, konuyu müzik korsanlığından daha çok tehdit olarak gördüğünü söyledi.^[26]

Aggregatörler (iTunes'e atfen), iTunes Store'de dijital içerik sunma kapasitesine sahip dijital dağıtım şirketleridir. iTunes Store'nin daha sonra dört bölümü vardır: Müzik, Video, e-Kitaplar ve Uygulamalar. Her içerik türü ayrı bir yolla iletilir. Müzik aggregatörleri Ditto Music, CD Baby,EmuBands, TuneCore-dir.

Satış ve indirme kapasitesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Müzik

• 100 milyon şarkı sattı: 11 Temmuz 2004

(Hays, Kansas-dan Kevin Britten, 100 milyonuncu şarkıyı satın aldı ve yirmi yaşında Steve Jobs'tan onu tebrik eden bir çağrı aldı.)

• 125 milyon şarkı sattı: 1 Eylül 2004
• 150 milyon şarkı sattı: 14 Ekim 2004^[27]
• 200 milyon şarkı sattı: 16 Aralık 2004

(Belchertown, Massachusetts'tan Ryan Alekman, U2'nin Box setinde The Complete U2'deki parçalardan biri olan 200 milyonuncu şarkıyı satın aldı.)^[28]

• 250 milyon şarkı sattı: 24 Ocak 2005
• 300 milyon şarkı sattı: 2 Mart 2005
• 400 milyon şarkı satıldı: 10 Mayıs 2005

5 Temmuz 2005'te Apple, satılan yarım milyar şarkıya kadar bir promosyon ilan etti.

• 500 milyon şarkı sattı: 18 Temmuz 2005

(Lafayette, Indianalı Amy Greer, Faith Hill'in 500 milyonuncu şarkısını "Mississippi Girl"i satın aldı.)^[29]

• 850 milyon şarkı sattı: 10 Ocak 2006
• 1 milyar şarkı sattı: 23 Şubat 2006

(West Bloomfield, Michigan'lı Alex Ostrovsky, milyarıncı şarkı - Coldplay tarafından "Speed of Sound" şarkısını satın aldı. Daha sonra Steve Jobs'tan on altı yaşında on tane iPod, bir iMac, 10,000 dolar müzik hediye sertifikası aldığı ve onun adına Juilliard School'da kurulmuş bir burs olduğu haberini aldı.^[30])

• 1.5 milyar şarkı sattı: 12 Eylül 2006
• 2 milyar şarkı satıldı: 10 Ocak 2007^[31]
• 2.5 milyar şarkı sattı: 9 Nisan 2007
• 3 milyar şarkı sattı: 31 Temmuz 2007^[32]
• 4 milyar şarkı sattı: 15 Ocak 2008
• 5 milyar şarkı satıldı: 19 Haziran 2008
• 6 milyar şarkı sattı: 6 Ocak 2009^[33]
• 8 milyar şarkı satıldı: 21 Temmuz 2009
• 8,6 milyar şarkı sattı: 9 Eylül 2009
• 10 milyar şarkı satıldı: 24 Şubat 2010

(Woodstock, Georgia'daki Louie Sulcer, Johnny Cash'in "Guess Things Happen That Way" indirdi. 71 yaşındayken, o tarihin en eski Mil taşı seçildi. Steve Jobs'tan bir telefon geldi ve 10,000 $ 'lık bir iTunes hediye kartı aldı.)^[34]

• 15 milyar şarkı sattı: 6 Haziran 2011
• 20 milyar şarkı satıldı: 12 Eylül 2012
• 25 milyar şarkı sattı: 6 Şubat 2013^[35]
• 35 milyar şarkı satıldı: 28 Mayıs 2014

Video

• 1 milyon video satıldı: 31 Ekim 2005^[36]
• 3 milyonun üzerinde video satıldı: 6 Aralık 2005
• 8 milyon video satıldı: 10 Ocak 2006
• 15 milyon video satıldı: 23 Şubat 2006
• 45 milyon video satıldı: 12 Eylül 2006
• 50 milyon televizyon satışı: 10 Ocak 2007
• 1.3 milyon uzun metrajlı film satıldı: 10 Ocak 2007
• 2 milyon uzun metraj film sattı: 31 Temmuz 2007
• 200 milyon televizyon satışı: 16 Ekim 2008
• 1 milyonun üzerinde HD bölüm satıldı: 16 Ekim 2008^[37]

Uygulamalar

• 10 milyon uygulama indirildi: 14 Temmuz 2008
• 100 milyon uygulama indirildi: 9 Eylül 2008
• 200 milyon uygulama indirildi: 22 Ekim 2008^[38]
• 300 milyon uygulama indirildi: 5 Aralık 2008
• 500 milyon uygulama indirildi: 16 Ocak 2009
• 800 milyon uygulama indirildi: 17 Mart 2009
• 1 milyar uygulama indirildi: 23 Nisan 2009^[39]
• 1,5 milyar uygulama indirildi: 14 Temmuz 2009
• 1.8 milyar uygulama indirildi: 9 Eylül 2009
• 2 milyar uygulama indirildi: 28 Eylül 2009
• 3 milyar uygulama indirildi: 5 Ocak 2010
• 7 milyar uygulama indirildi: 20 Ekim 2010
• 10 milyar uygulama indirildi: 22 Ocak 2011
• 15 milyar uygulama indirildi: 7 Temmuz 2011
• 25 milyar uygulama indirildi: 5 Mart 2012
• 30 milyar uygulama indirildi: 11 Haziran 2012^[40]
• 35 milyar uygulama indirildi: 23 Ekim 2012
• 40 milyar uygulama indirildi: 7 Ocak 2013^[41]
• 50 milyar uygulama indirildi: 16 Mayıs 2013
• 60 milyar uygulama indirildi: 22 Ekim 2013
• 75 milyar uygulama indirildi: 2 Haziran 2014^[42]
• 100 milyar uygulama indirildi: 8 Haziran 2015^[43]

Market share

• 12 Eylül 2006'da Steve Jobs, "It's Showtime" konusundaki açılış konuşmasında Apple'nin ABD'de yasal müzik pazarının % 88'ine sahip olduğunu açıkladı
• 11 Nisan 2007'de Apple, iTunes Store'nin iki milyondan fazla film sattığını ve dünyanın en popüler online film mağazası olduğunu açıkladı.
• 26 Şubat 2008'de iTunes Store, Best Buy'ı aşmakla, Walmart'ın arkasında ABD'nin ikinci en büyük müzik satıcısı olmak için 3 Nisan 2008'de bir numara oldu.
• 10 Ekim 2012'de iTunes Store'nin çevrimiçi müzik pazarının % 64'lük bir paya sahip olduğu ve dünya çapındaki tüm müzik satışlarının % 29'u paylaşıldığı bildirildi.^[44]

Uluslararası hale gelmesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Başlangıçta sadece bir ABD fatura adresine sahip kredi kartı olan Mac OS X kullanıcıları, servisle birlikte şarkı satın alabiliyorlardı, ancak Steve Jobs hem Windows hem de Amerikalı olmayan kullanıcıları destekleme planlarını açıkladı. ITunes'in Windows sürümü ve iTunes müzik mağazasından Windows platformu için destek, 16 Ekim 2003'te hemen piyasaya sunulması ile açıklandı.

Mağazada dosya satın almak için, kullanıcının mağazaya erişmesi için özel dijital medya oynatıcısı iTunes yüklemesi gerekir. Bu yazılım yalnızca Macintosh veya Windows işletim sistemlerinin belirli sürümleri için kullanılabilir.^[45] Bir Apple basın bültenine göre, Avrupa'daki iTunes Müzik Mağazaları, bir haftada toplam 800.000 şarkı sattı ve 450.000-i ise İngiltere'de satıldı. 3 Aralık 2004'te, Office of Fair Trading (İngiliz Ticaret Sicili Ofisi), iTunes Music Store'den Avrupa Komisyonu'na başvurdu, çünkü bir AB ülkesindeki tüketicilerin AB serbest ticaret mevzuatına aykırı olarak diğer AB ülkelerindeki mağazalardan müzik almasını engelliyordu. Tavsiyenin başlıca nedeni, Euro bölgesinde ücretlendirilen 0,99 Euro fiyatın İngiltere'de 0.68 sterlin yerine 0,79 sterlin olduğu anlamına gelmesidir.^[46]

Japonya'daki iTunes Music Store'de başlangıçta 1 milyon şarkı vardı. Mağaza, önümüzdeki dört gün içinde ABD mağazasınınkinden daha hızlı bir milyon şarkı sattı. Diğer ülkelere yapılan bu uzatma Ocak 2009'da ilan edildi. Video özellikli iPod'ların piyasaya sürülmesi, Pixar'ın müzik videoları ve kısa filmleri ile Avustralya'da mağazanın lansmanını da sağladı. iTunes Hediye Kartları artık JB Hi-Fi, David Jones Limited ve Woolworths Limited mağazalar zinciri gibi birçok mağazada da mevcuttur. Yeni Zelanda'daki bazı insanlara yanlışlıkla erişim sağlandı. Sony BMG plakı ile yapılan başarısız müzakereler, plak sanatçısının hiçbirinin piyasaya sunulmadığı anlamına geliyordu; Daha sonra 17 Ocak 2006'da eklendi. Yeni Zelanda kullanıcıları, bu kaçamak kapatılana kadar kısaca ilk açıldığında Avustralya mağazasından alışveriş yapabilmişti. 1 Kasım 2006'da mağaza, Latin Amerikalı, Meksika ve Porto Rikolu müşterileri için televizyon şovları ve müzik içeren bir dizi Latino içeriği sunmaya başladı.^[47] Meksika mağazasında kullanılan İspanyol dili, Meksika İspanyolcasına dönüştürüldü.^[48]

2009 Macworld Konferansı ve Fuarı'nda Apple, diğer Avrupa ülkelerindeki müzik videolarının, TV şovlarının ve filmlerin (olası, gelecekteki) dahil edilmesi ve genişletilmesi hakkında yeni bir bilgi vermedi. İngiltere, Almanya ve Fransa'daki mağazalar şu anda yerel ve / veya yerel seçilmiş TV şovları, filmler ve müzik videoları içeren tek Avrupa Mağazaları olmaya devam etmektedir.

Avustralya, Avusturya, Belçika, Brunei, Bulgaristan, Brezilya, Kamboçya, Kanada, Kolombiya, Çek Cumhuriyeti, Kıbrıs, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Almanya, Yunanistan, Hong Kong, Macaristan, Hindistan, Endonezya, İrlanda Cumhuriyeti İtalya, Japonya, Laos, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Makao, Malta, Meksika, Hollanda, Yeni Zelanda, Norveç, Filipinler, Polonya, Portekiz, Porto Riko, Romanya, Rusya, Singapur, Slovakya, Slovenya, İspanya, Sri Lanka, İsveç, İsviçre, Tayvan, Tayland, Türkiye, Birleşik Krallık, Amerika Birleşik Devletleri veya Vietnam gibi ülkelerde bir kullanıcı ayrıca bir iTunes hediye kartı veya fatura adresine sahip bir kredi kartı ile ödeme yapmalıdır. Apple, ülkeden ülkeye farklılık gösteren diğer ödeme yöntemlerini (Paypal gibi) de sunmaktadır. Diğer ülkelerdeki sakinler yalnızca bir tüccardan bir hediye kartı satın alabilir veya ücretsiz podcast'leri ve önizlemeleri indirebilirler.^[49]

2004 yılından itibaren, hizmet Amerika Birleşik Devletleri dışındaki birçok ülkede kullanıma sunulmuştur. Şimdiki anda iTunes Store bu ülkelerde kullanımdadır:

Dijital haklar yönetimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Apple'nin FairPlay dijital haklar yönetimi (DRM), Ocak 2009'dan önce iTunes Store'den m4p dosya biçiminde satın alınan şarkıları yöneten iTunes'e entegredir. iTunes, üç ana kısıtlamayı uygulamak için FairPlay'ı kullanmaktadır:

• Kullanıcılar iTunes Store'den satın alınan m4p dosya biçiminde şarkı içeren herhangi bir çalma listesinin maksimum yedi CD kopyasını oluşturabilir.
• Kullanıcılar satın aldıkları şarkılara, maksimum beş bilgisayarda m4p dosya biçiminde erişebilirler.
• M4p dosya formatındaki şarkılar yalnızca iTunes veya iPod'lu bir bilgisayarda çalınabilir; Diğer MP3 cihazları FairPlay tarafından kodlanmış parçaları desteklemez.^[77]

Satın alınan bir şarkının aktarılacağı iPod sayısına veya herhangi bir şarkının CD'ye ne kadar süreyle yazılabileceğine dair herhangi bir sınırlama yoktur. Apple ilk olarak FairPlay'i piyasaya sürdüğünde, iTunes aracılığıyla satın alınan şarkılar, eşzamanlı olarak üç makinenin ve bir CD'nin on kopyasının bir limitine sahipti. Mevcut sınırların düzeltilmesi, muhtemelen Apple'nin önemli plaklarla yaptığı yeniden müzakerelerin sonucu olarak iTunes 4.5'in Nisan 2004'te piyasaya sürülmesi ile gerçekleştirildi. Apple'nin DRM teknolojisi kırılabilir. FairPlay-i kaldırmak ve AAC dosyalarının teknolojik kısıtlama olmaksızın kullanılmasına izin vermek için çeşitli programlar yazılmıştır. Daha basit bir şekilde, bir kullanıcı, korumalı dosyaları iTunes'i kullanarak bir ses CD'sine yazdırıp CD'yi iTunes'e kopyalayarak korumasız bir biçimde dönüştürebilir. CD, iTunes'e kaybolan bir biçimde geri çevrilirse, bu kodlamada bazı ses kalitesi kaybolacaktır. Dosyaları kodlamanın alternatif bir yolu, iTunes'da şarkıyı çalarken bir ses kayıt programı (Audacity veya Rogue Amoeba gibi) kullanarak "Wave Out Mix"'i kaydetmek ve daha sonra kullanıcının tercihine göre bir formatta şifrelemektir.

Rakipler Apple şirketini iTunes Store'yi kullanmak (ve tam tersini yapmak) amacıyla iPod'u, iTunes Store'ni ve FairPlay'ı kullanmakla, iPod kullanıcıları için dikey bir tekel ve bir kilit oluşturmakla suçladı. Bu "kilidin" iki yönü vardı:

• Apple, FairPlay şifrelemesini sıkı kontrol altında tutmuştur. Diğer çevrimiçi müzik mağazaları FairPlay ile kodlanmış müzik dosyalarını satamaz ve Creative Labs ve iriver gibi şirketlerin rakip cihazları bu tür dosyaları çalamaz. Bu, iTunes Store'den indirilen şarkıları dinlemek isteyen tüketicilerin bir Apple cihazına (iPod, iPhone, iPad) sahip olmaları veya dosyaları açık bir formata dönüştürmeleri gerektiği anlamına gelir.
• iPod, diğer çevrimiçi müzik mağazaları tarafından kullanılan Microsoft'un WMA formatında veya RealNetworks'in Helix korumalı biçimde kodlanmış dosyaları çalmaz. Bu tür mağazalardan müzik çalmak isteyen iPod sahipleri dosyaların DRM'lerini atlatmalıdır.

Temmuz 2004'te RealNetworks, RealNetworks'in Rhapsody hizmetinden satın alınan dosyaları FairPlay uyumlu bir biçime dönüştüren Harmony adlı bir uygulamayı başlattı ve bununla Bir iPod oynayabilir. Buna karşılık, Apple, RealNetworks'i "bir bilgisayar korsanının taktik ve ahlakını iPod'a girmek için benimsediği" gerekçesiyle suçladı ve iPod'ları böyle dosyaları oynatamayan bir donanım yazılımı yükseltmesi yayınladı. 3 Ocak 2005'te bir iTunes Müzik Mağazası müşterisi Apple'yi dava etti ve şirketin rakiplerini dondurarak ABD rekabet hukukunu çiğnediğini iddia etti. On yıl sonra, Aralık 2014'te sekiz üyeli bir jüri oybirliğiyle Apple'nin lehine bulma iddialarını reddetti. 2006'da, eserlerin "korsanlığa" ya da yasadışı kopyalamaya karşı korunmasının güçlendirilmesi amacıyla Fransız bir yasa tasarısı (DADVSI) üzerine bir tartışma meydana geldi; Yasanın bazı maddeleri muhtemelen Apple'nin FairPlay sistemi hakkında rakip oyuncuların üreticilerine bilgi vermesini istemek için kullanılabilir. Apple ve ilişkili lobicilik grupları tasarı kanunu protesto etti ve "devlet destekli korsanlığı" göz ardı ettiğini ileri sürdü.

DRM'e karşı hareket[değiştir | kaynağı değiştir]

6 Şubat 2007'de Steve Jobs, Big Four kayıt plak müziklerinin DRM-free olarak satılmasına izin vermeye çağırdı. Bu yaklaşım Open Music Model tarafından geliri maksimize edici olarak savunuldu. 2 Nisan 2007'de Apple ve plak şirketi EMI, iTunes Store'un bir ek satın alma seçeneği olarak, EMI kataloğunu FairPlay veya başka herhangi bir DRM içermeyen 256 kbit / s AAC olarak kodlanmış parçaları sunmaya başlayacağını açıkladı. 29 Mayıs 2007'de Apple, kullanıcılara DRM içermeyen müzik ve müzik videolarını kâr paylı plaklardan satın alabilmelerini sağlayan iTunes yazılımının 7.2 sürümünü yayınladı. iTunes Store aracılığıyla sunulan bu yeni dosyalara Apple tarafından "iTunes Plus" müzik adı verildi. ITunes Plus içeriği, aynı içeriğin DRM korumalı sürümlerinden daha yüksek bir fiyata sunuldu. Ekim 2007'de iTunes Plus, tüm iTunes Plus lisanslı içerikler için isteğe bağlı olarak otomatik hale geldi. Buna ek olarak, iTunes Plus fiyatı düşük DRM fiyatına geri döndü.

iTunes Plus'ın piyasaya sürülmesinden hemen sonra, iTunes Store tarafından satılan DRM içermeyen parçaların, satınalma hesabının tam adını ve e-posta adresini metadatalar olarak dosyaya gömdüğü müşteri hakkındaki tanımlayıcı bilgileri içerdiğini gösteren raporlar çıktı. Bu bilgiler her zaman FairPlay DRM'li veya ücretsiz olarak iTunes indirmelerinde bulunmuştur. Gizlilik grupları, dosyaları taşıyan eşyalar çalındığında ve bir kullanıcıyı telif hakkı ihlali nedeniyle yanlış suçlarsa, bu verilerin yanlış kullanılabileceği endişelerini dile getirdi. 6 Ocak 2009'da Macworld Expo'da Apple, Universal Music Group, Sony BMG, Warner Music Group ve EMI'yle iTunes Plus kataloğunun önemli bir revizyona tabi olduğunu açıkladı. Duyurudan sonra, Apple'nin DRM-free formatında 8 milyon şarkısı mevcuttu. Nisan 2009 itibarıyla, tüm şarkıların Japonca iTunes Store dışında iTunes Plus biçiminde sunulması sağlandı; Japon mağazası 22 Şubat 2012'ye kadar tam dönüşüm işlemine girmedi.

Promosyonlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Super Bowl'da, 1 Şubat 2004 Pazar, Apple seçilen meşrubat şişesi kapakları üzerindeki işaretlerle 100 milyon şarkı gönderdikleri Pepsi ile bir tanıtım başlattı.^[78] Ne yazık ki, Pepsi Apple'nin son başvuru tarihini bir ay uzatmasına rağmen, tanıtımın sona ermesinden sadece haftalar öncesine kadar şişeleri uygun metropol alanlarına dağıtamadı.^[79] Promosyon, 31 Ocak 2005'ten başlayarak, 200 milyon şarkı mevcutken tekrar edildi ve her saat bir iPod Mini verildi. 1 Temmuz 2004'te Apple, 95 milyonuncu şarkının satılması ile başlayarak her 100 bininci şarkıcının alıcısına bir iPod, toplam 50 iPod verileceğini duyurdu. 100 milyonuncu şarkının alıcısı iTunes Müzik Mağazasından bir PowerBook, iPod ve US $ 10,000 hediye sertifikası alacaktı.^[80]

On gün sonra, 11 Temmuz'da Apple, iTunes Müzik Mağazasında 100 milyon şarkı satıldığını açıkladı. Zero 7 "Somersault (Danger Mouse Remixi)" başlıklı 100 milyonuncu şarkı, Kansas'ın Hays şehrindeki Kevin Britten tarafından satın alındı. Daha sonra tebriklerini sunan Apple CEO'su Steve Jobs'tan bir telefon ve 40 GB 3. Nesil iPod-la teşekkür mesajı aldı. Pepsi'nin iTunes hediye ile pazarlama başarısından esinlenen Coca-Cola, 31 Temmuz 2005'e kadar 7-Eleven ile her 32 ABD fl oz'u (950 ml) Slurpee dondurulmuş içecek ile ücretsiz bir iTunes şarkısı dağıttı.^[81] Şarkıları, iTunes Müzik Mağazası uygulamasına Slurpee bardağında basılan bir kod girerek 31 Ağustos 2005 tarihine kadar itfa edilebilir. Coca-Cola, Avrupa'daki iTunes Music Store ile yarışan kendi müzik mağazası MyCokeMusic.com'u olmasına rağmen bunu yaptı.^[82] MyCokeMusic.com 31 Temmuz 2006'da işini durdurdu.^[83]

5 Temmuz 2005 tarihinde Apple, yarım milyar şarkıya kadar sayım yaptıklarını açıkladı. 500 milyona kadar her 100.000. şarkını alan bir alıcıya, bir iPod Mini ve bir 50 şarkı hediye kartı verildi. 500 milyonuncu şarkıyı indiren kişinin büyük ödülü, seçenek üzere 10 iPod, 10,000 şarkı hediye kartı, 10 - 50 şarkı hediye kartı veya Coldplay dünya turu için 4 bilet idi. On iki gün sonra, 17 Temmuz'da Apple, iTunes Müzik Mağazasında 500 milyon şarkı satıldığını açıkladı. Lafayette, Indianalı Amy Greer, Faith Hill'in 500 milyonuncu şarkısını "Mississippi Girl"i satın alarak jübile şarkı sahibi oldu.

Apple ve Gap Inc., 28 Temmuz 2005'te, bir çift Gap kot kullanmaya çalışan Gap müşterilerine iTunes müzik indirmelerinin verilmesi için bir tanıtım gerçekleştirdiğini açıkladı. 8 ila 31 Ağustos 2005 tarihleri arasında, Gap kot pantolonunu deneyen her müşteri, iTunes Müzik Mağazası'ndan istedikleri bir şarkı için ücretsiz indirilebildi. 7 Şubat 2006'da Apple, milyarıncı şarkı indirme işlemine geri döndüğünü ilan etti ve önceki 100 milyon ve 500 milyon geri sayım işlemine benzer bir tanıtıma başladı. Milyarıncı şarkı indiren her oyuncu "20 iMac, on tane 60 GB iPod ve bir 10,000 $ iTunes Müzik Kartı" alacaktı. Milyarıncı şarkı 23 Şubat 2006'da West Bloomfield, Michigan'dan Alex Ostrovsky tarafından satın alındı. Satın alınan şarkı Coldplay'in X&Y albümünün bir parçası olan "Speed of Sound" idi.

25 Temmuz 2006'da Facebook ve iTunes, 30 Haziran'a kadar çeşitli müzik türlerinde her hafta Apple Öğrenci grubunun üyelerine 25 şarkı örnekleyicisi alacakları bir tanıtım sunmaya başladı. Tanıtımın arkasındaki fikir, Sonbahar sınıfları yaklaşırken öğrencilerin her birinin hizmette daha bilgili ve hevesli olmalarıydı.^[84] Bununla birlikte, tanıtımın kötüye kullanımını önlemek için, Facebook'un sağladığı haftalık kod bir milyon kez itfa edildikten sonra durdu. Ayrıca, promosyon, uluslararası öğrenciler arasında hoşnutsuzluğa yol açtı, çünkü kod ABD iTunes Music Store'da geçerli idi. 10 Nisan 2009'da Apple, milyarıncı uygulamaya geri sayacağını açıkladı. Kutsal Cuma günü sürekli çalışan bir kontra başlattığında, Apple sayım yapmaya başladı. Weston, Connecticut'dan 13 yaşındaki Connor Mulcahey, Bump Technologies tarafından üretilen "Bump" uygulamasını indirdi ve 17 "Macbook Pro, 32GB iPod Touch, Time Capsule ve iTunes Store için 10.000 $ Hediye Kart aldı. 11 Şubat 2010'da Apple, indirilen 10 milyar şarkıya kadar sayacağını açıkladı. 10.000 dolarlık hediye kartı bir ödül olarak sunuldu. 24 Şubat 2010'da, 10 milyarıncı şarkısı olan Johnny Cashın "Guess Things Happen That Way" Woodstock, Georgia'dan Louie Sulcer tarafından satın alındı.

Diğer platformlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Şu anda iTunes, macOS (Mac OS X Leopard ve üstü) ve Microsoft Windows işletim sistemlerinde desteklenmektedir. iTunes'in, Wine uyumluluk katmanı kullanılarak x86 tabanlı bilgisayarlarda Linux'ta fena derecede çalıştığı biliniyordu; Ancak, Aralık 2011'e kadar artık böyle değildi. ITunes yüklü olmayan kullanıcılar internet tarayıcısının içinde çalışan iTunes Önizleme hizmetini kullanarak bir içerik veritabanını görebilir (ancak içeriği duymaz veya göremez). Bu hizmet aynı zamanda kullanıcıların yaklaşmakta olan film bültenleri için treyler (Fragman) izlemelerine olanak tanır. Herhangi bir medya satın almayı seçtikleri takdirde, iTunes uygulamasına yönlendirilirler.

Teknik detaylar[değiştir | kaynağı değiştir]

Mağaza sayfaları özel bir üstbilgiyle birlikte standart HTML kullanılarak teslim edilir. Bu değişiklik, iTunes 9.0 piyasaya çıktığında yapıldı. iTunes bu sayfaları ekranda görüntülemek için WebKit'i kullanır. Bu sayfalara iTunes Store'deki sayfaların arama motoru arama sonuçlarında görünmesine izin vererek itunes.apple.com adresinde de Web'de erişilebilir.^[85] ITunes 9.0 öncesinde, bir başvuru bağlantısının iTunes'dan başka bir belgeye sürüklenip sürüklenemeyeceği de dahil olmak üzere, iTunes Store tüm öğelerin, kutuların, albüm kaplamalarının ve tüm özelliklerinin konumunu tanımlayan özel bir XML biçimi kullanılarak teslim edildi. Mağazanın arka uç yazılımı, NeXT tarafından satın alınan Apple'nin kendi uygulama sunucusu olan WebObjects'leri kullanıyor. İçerik, otomatik olarak kodlar ve yüklenen dosyalara meta veri ekleyen iTunes Producer adlı dahili bir Apple programını kullanarak iTunes veri deposuna yüklenir

Hukuki tartışmalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Apple Records[değiştir | kaynağı değiştir]

Apple Records, 1968'de The Beatles tarafından Apple Corps Ltd'nin bir bölümü olarak kurulan bir plak şirketidir.^[86] Beatles'in plak şirketlerinden Apple Records, üç yıl boyunca, Apple Computer ile "Apple" adı altında yasal bir anlaşmazlık içindeydi. 8 Mayıs 2006'da Apple Computer lehine bir karar ilan edildi, ancak Apple Records kararın temyiz edilmesine karar verdi.^[87] Buna rağmen, Nisan 2006'da Neil Aspinall tarafından planlar tamamlanarak tüm Beatles kataloğunu belirtilmemiş bir çevrimiçi müzik servisinde serbest bırakmak ve grubun duymamış bazı eserlerini serbest bırakmak için ilan edildi. Ayrıca, Beatles'in müzik kataloğunun yalnızca iTunes'de görülebileceği bildirildi; Apple'nin sınırlı bir süre için ayrıcalıklı olabilecek bir çevrimiçi dağıtım anlaşması üzerinden İngiltere'nin EMI grubuyla müzakeresi olduğu bildirildi.

Apple'ın CEO'su Steve Jobs, 9 Ocak 2007'de Macworld'un Keynote adlı etkinliği sırasında şirketin yeni iPhone'nin müzik çalma yeteneklerini tanıtmak için grubun "Lovely Rita" şarkısını kullandı. Bu endüstri gözlemcileri tarafından, Beatles kataloğunun yakın gelecekte iTunes Müzik Mağazası kataloğuna tanıtılacağının bir başka kanıtı olarak görülüyordu. 5 Şubat 2007'de Apple Corps Ltd ve Apple, yasal uyuşmazlıklar konusunda bir uzlaşmaya vardıklarını açıkladı. İlgili bir gelişmede, Apple, 14 Ağustos 2007'de, John Lennon'un tüm solo kataloğunun iTunes'da bulunabileceğini açıkladı.^[88] Diğer üç Beatles üyesi, Paul McCartney, Ringo Starr ve George Harrison'un solo katalogları iTunes'te mevcuttur. 16 Kasım 2010'da, tüm Beatles kataloğu resmen iTunes Store'de sunuldu.

Norveç Tüketici Konseyi EULA davası[değiştir | kaynağı değiştir]

6 Haziran 2006'da, Norveç, İsveç ve Danimarka'daki Tüketici Ombudsmanları, Norveç Tüketici Ombudsmanı Bjørn Erik Thon aracılığıyla iTunes'in EULA'yla (Son kullanıcı lisans anlaşması) ilgili Apple'a ortak bir açık mektup gönderdi.^[89]

Ana iddialar şunlardı:

• EULA, müşteriyi gözden düşmesi için dengesizdir. İskandinav yasası, her iki tarafın lehine herhangi bir yazılı anlaşma yapılmasını gerektiriyor. Zayıf parti Norveç tüketici yasalarına göre sömürüye karşı korumanın tadını çıkarıyor.
• iTunes Store'nin Dijital haklar yönetimi kullanması, satın alınan şarkının çalınabileceği cihaz sayısını sınırlar.
• iTunes sözleşmesi, iTunes dosyalarıyla ilgili olarak kullanılması gereken oyuncuların veya yazılımların seçimi ve ayrıca bir müşterinin zaten satın alınan dosyaları değiştirebileceği veya değiştirme sayısını da içeren, herhangi bir zamanda, önceden bildirim olmaksızın sözleşme şartlarını değiştirme hakkını verir.
• EULA-nın, müşteriler için anlaşılması zor ve belirsizdir.
• EULA, şirket ile müşteriler arasındaki hukuki ilişkinin İngiliz sözleşme yasası tarafından düzenlendiğini belirtmektedir. Norveçli tüketicilerin İngiliz hukuku hakkında kapsamlı bilgi sahibi olmalarını beklemek mantıksızdır. Norveç'teki Norveçli tüketicilere pazarlanan ürünler Norveç yasalarına tabidir - bir şirketin standart müşteri sözleşmesinde bir madde tarafından feragat edilemeyecek bir haktır.
• EULA, İskandinav Kanununda sorumluluktan vazgeçilemese bile yazılım hatalarından kaynaklanan tüketici bilgisayarının hasarına ilişkin iTunes'in sorumluluğunu kaldırır.

22 Ocak 2007'de Alman ve Fransız tüketici grupları Norveç ve Finlandiya ile birleşti. Amaçları iTunes'a karşı birleşik bir Avrupa cephesi yaratmak idi (Almanya ve Fransa'nın her biri kendi müzakere sürecini iTunes'le gerçekleştirmiştir). Basın mensuplarına göre Apple bunun lehinde idi. Müzakerelerin kilit noktaları şunlardı:

• Birlikte Çalışabilirlik: Tüketicinin kendi seçtiği herhangi bir cihazda müziğini çalma hakkı ve yeteneği olmalıdır.
• Koşulların değiştirilmesi: iTunes, tüketicinin izni olmaksızın şartları ve koşulları (EULA) değiştirme hakkını herhangi bir zamanda iptal etmelidir.
• Yükümlülük: iTunes, iTunes tarafından satılan içerikten kaynaklanıyorsa, tüketim zararlarını gidermek için sorumluluklarını sınırlayan madde değiştirmelidir.
• Uygulanabilir Yasa: iTunes'le sözleşme yapan tüketicilerin, yaşadığı ülkenin kanunlarına göre tüketici koruma kurallarına güvenmesi gerekir.

İçerik tartışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

Universal Music Group[değiştir | kaynağı değiştir]

1 Temmuz 2007'de New York Times, Universal Music Group'un (şu anda dünyanın en büyük müzik şirketi) iTunes'tan müzik satmak için yıllık sözleşmesini yenilemeyeceğini bildirdi. Bunun yerine Universal, iki tarafın fiyat veya diğer koşulları kabul etmemesi durumunda iTunes servisinden şarkılarını kısa sürede çıkarmasına izin vererek Apple'ya müzik pazarlayacağını söyledi.^[90] UMG, 9 Ağustos 2007'de, Amazon Müzik ve yeni oluşturulan gBox gibi çeşitli çevrimiçi hizmetler aracılığıyla, Dijital haklar yönetimi olmadan, MP3 formatındaki bazı şarkıları satma planını duyurdu. Bu parçalar iTunes Store üzerinden kullanılmaya devam ederken, Universal bu şarkıyı DRM içermeyen formatlarda yalnızca diğer servislerle lisanslamayı seçti.^[91]

NBC Universal TV serileri[değiştir | kaynağı değiştir]

31 Ağustos 2007'de Apple, NBC'nin 2007-08 televizyon programındaki programların iTunes'da kullanılamayacağını açıkladı. NBC, önceki gün Apple'ye sözleşmesini yenilemeyeceğini bildirmişti. Daha sonra, bu değişikliğin yalnızca House gibi diğer ağlarda Universal tarafından üretilen şovlar da dahil olmak üzere NBC Universal'a ait Universal Television tarafından üretilen serilere uygulanacağı açıklığa kavuşturuldu.^[92]Chuck (Warner Bros. Television) ve Journeyman (20th Century Fox Television) gibi diğer stüdyolar tarafından üretilen NBC programları, iTunes'de mevcut olmaya devam edecektir.

Apple, NBC'nin sözleşmesini yenileyeceğini açıkça belirtti; ancak Apple, bölüm başına 4.99 USD fiyat artışı sağlamayı kabul ettiyse anlaşmayı yeniledi. NBC, Apple'nin NBC'nin gösterileri bir araya getirme ve toptan fiyatlamayı daha esnek hale getirme isteği üzerine Apple'nin uğradığı iddialarına itiraz ediyor. NBC, toptan satış fiyatını iki katına çıkarmayı hiç istemediklerini ve gösterilerinin Aralık ayı başlarında iTunes Store tarafından satılmasını ısrarla istemediklerini iddia ediyor.^[93] Şovlarını iTunes üzerinden satan diğer ağlar da uymuyordu. 1 Aralık 2007'de NBC şovları iTunes Store'den çekildi. 9 Eylül 2008'de Apple ve NBC Universal, NBC TV şovlarının bir kez daha ABD-de iTunes Store'de satışa sunulduğunu açıkladı. Birleşik Krallık iTunes Mağazasında, Universal Studios tarafından dağıtılmasına rağmen, NBC'nin sunduğu birçok şov var. Bu mevsimlerin fiyatlandırması, ABD mağazasında olduğundan daha yüksektir. Örnek olarak, The Office İngiltere'de £ 43.47 (yaklaşık US $ 72) ve ABD mağazasında $52.99'a fiyatlandırılıyor.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• iTunes Store information page 5 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.