Kalevala

Kalevala, Elias Lönnrot'un 19. yüzyılda Fin halk hikâyelerinden ve mitolojisinden derleyip kaleme aldığı epik destan. Finlerin ulusal epik destanı olan Kalevala, aynı zamanda Fin edebiyatının en önemli eserlerinden biridir. Destan, 1917'de Finlandiya'nın Rusya'ya karşı bağımsızlığını ilan etmesi ardından ülkede yükselen milliyetçilik döneminde kaleme alınmıştır.

''Kalevala''nın kelime anlamı "Kaleva'nın Diyarı"dır (Fince -la/lä soneki yer gösterir). Destan 50 bölüme (Fince: runot) ayrılmış toplam 22.795 mısradan oluşur.

Kalevala'nın Kaleme Alınması[değiştir | kaynağı değiştir]

Asıl uzmanlık alanı tıp olan Elias Lönnrot, Finlandiya'nın değişik bölgelerinde gerçekleştirdiği gezilerinde, Fin halk hikâyelerini kaydetti. Şiirlerin çoğunu Karelya bölgesinde toplayan Lönnrot, 1829'da başladığı yolculuğu ardından Kalevala'nın "eski" halini tamamladı. Araştırmalarına devam eden Lönnrot, 1849'da Kalevala'nın bugünkü halini topladı.

Çevirileri[değiştir | kaynağı değiştir]

Şimdiye kadar Kalevala kırk dokuz dile çevrilmiştir. Dile göre çevirilerin kronolojik kısmi listesi Rauni Puranen'in listesi temel alınarak aşağıdaki gibidir:

Dil	Yıl	Çevirmen	Not
İsveççe	1841	M. A. Castrén	Eski Kalevala (1835 kopyası)
	1864–1868	Karl Collan	Yeni Kalevala (1849 kopyası)
	1884	Rafaël Hertzberg
	1944	Olaf Homén	Kısaltılmış İsveççe Baskı
	1948	Björn Collinder	Tüm Kalevala
	1999	Lars Huldén ve Mats Huldén	Tüm Kalevala
Fransızca	1845 ve 1867	Louis Léouzon le Duc
	1927	Jean Louis Perret
	1991	Gabriel Rebourcet	Eski Fransızca kelimelerle tüm Kalevala
Almanca	1852	Franz Anton Schiefner
	1885-1886	H. Paul
	1967	Lore Fromm, Hans Fromm
	2004	Gisbert Jänicke
İngilizce	1868	John Addison Porter	Kısmen çeviri, Franz Anton Schiefner'ınkinden
	1888	John Martin Crawford	Tam çeviri, Franz Anton Schiefner'ınkinden
	1907	William Forsell Kirby	Finceden ilk direkt çeviri
	1963	Francis Peabody Magoun, Jr.	Nesir şeklinde çeviri
	1989	Eino Friberg	George C. Schoolfield'ın düzenleme ve önsözüyle
	1998	Keith Bosley	Mısra mısra çeviri.
Macarca	1871	Ferdinánd Barna
	1909	Béla Vikár
	1971	Kálmán Nagy
Rusça	1888	Leonid Petrovic Belsky	[1] 9 Ağustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Estonca	1891–1898	M. J. Eisen
Çekçe	1894–1895	J. Holecek
Ukraynaca	1901	E. Timcenko
Danca	1907	Ferdinand Ohrt	Seçilmiş bölümler
Danca	1994	Hilkka ve Bent Søndergaard
İtalyanca	1909	I. Cocchi
İtalyanca	1910	Paolo Emilio Pavolini
Japonca	1937	Kakutan Morimoto
Japonca	1976	Tamotsu Koizumi
İbranice	1954	Saul Tschernichovsky
İbranice	1978	Sarah Tubia
Yidiş	1954	Hersh Rosenfeld
Rumence	1959	Iulian Vesper
Çince	1962	Shih Hêng
Çince	1985	Sun Yong
Esperanto	1964	Johan Edvard Leppäkoski
Türkçe	1965	Hilmi Ziya Ülken	Kısmî çeviri
	1965-1966	Lale ve Muammer Obuz	İlk tam çeviri^[1]^[2]
	2017	Riitta Cankoçak	^[3]
Norveççe	1967	Albert Lange Fliflet	"i attdiktning ved" (nynorsk)
Lehçe	1974	Józef Ozga-Michalski, Karol Laszecki'in çevirisi üzerine	Tam metin çevirisi
Lehçe	1998	Jerzy Litwiniuk	Tam metin çevirisi
Fulani	1983	Alpha A. Diallo
Felemenkçe	1985	Maria Mies le Nobel
Tulu	1985	Amrith Someshwar
Latince	1986	Tuomo Pekkanen
Vietnam dili	1986	Cao Xuân Nghiêp
	1991	Hoàng Thái Anh
	1994	Búi Viêt Hòa's
Hintçe	1990	Vishnu Khare
Arapça	1991	Sahban Ahmad Mroueh
Slovence	1991	Jelka Ovaska Novak	Kısmi çeviri
Slovence	1997	Jelka Ovaska Novak	Tam metin çevirisi
Swahili	1991	Jan Knappert
Bulgarca	1992	Nino Nikolov
Yunanca	1992	Maria Martzouk
Faroe dili	1993	Jóhannes av Skarði
Tamilce	1994	R. Sivalingam (Uthayanan)	Tam Çeviri
Katalanca	1997	Ramon Garriga i Marquès, Pirkko-Merja Lounavaara	Finceden direkt olarak tam çeviri. Nesir.
Farsça	1998	Mersede Khadivar Mohseni ; Mahmud Amir Yar'ahmadi	Tam metin çevirisi
Portekizce	2007	Orlando Moreira	Tam metin (Kısmı çeviri internette mevcut)

Kahramanlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Destandaki ana karakter olan Väinämöinen'dir. Finlerin ulusan çalgı aleti olan kanteleyi, bir turna balığının kemiklerinden yapan kahraman, başlangıçta çok kötü çaldığı bu enstrumanı, daha sonraları hayvanları bile büyüleyebilecek kadar iyi çalmaya başlar. Daha sonraları kantelesini kaybeden Väinämöinen, kantelenin günümüzdeki hali olan şeklini, huşağacından yapar.

Kendine eş arayan ancak bir türlü evlenemeyen Väinämöinen, destanda geçen Joukahainen'in kardeşi Aino'yla evlenmek üzereyken, Aino, Väinämöinen ile evlenmek istemez intihar eder boğulur ve ölür.

Destanın bir bölümünde, kıtlık içinde yaşayan köyleri için Väinämöinen ve arkadaşları, kuzeydeki insanların yaşadığı bir kasabada, Sampo adında sürekli un üreten sihirli bir değirmeni çalmaya giderler.

İlgili Bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kalevipoeg

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Millî Kütüphane kaydı". 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2020.
^ "Millî Kütüphane kaydı". 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2020.
^ "Millî Kütüphane kaydı". 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2020.