Koryo-saram
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
|---|---|
 Özbekistan | 176.900[1] |
 Rusya | 153.156[2] |
 Kazakistan | 103.514[3] |
 Ukrayna | 49.817[4] |
 Kırgızistan | 16.807[3] |
 Tacikistan | 595[5] |
 Türkmenistan | 396[6] |
| Diller | |
Koryo-saram (Korece: 고려사람; Rusça: Корё сарам; Ukraynaca: Корьо-сарам), eski Sovyet ülkelerinde yaşayan etnik Korelilerin kendilerini tanımlamak için kullandıkları isimdir. Bu terim iki öğeden oluşur: "Koryo", Kore'nin Korecedeki isimlerinden biridir, "saram" ise "insan" veya "halk" anlamına gelir.
Eski Sovyetler Birliği'nde yaşayan yaklaşık 500.000 etnik Koreli vardır. Bunların çoğu, SSCB'nin dağılmasından sonra bağımsızlığa kavuşmuş Orta Asya ülkelerinde yaşar. Güney Rusya (Volgograd civarı), Uzak Doğu Rusyası (Vladivostok civarı), Kafkasya ve güney Ukrayna'da da büyük Koryo-saram topluluklarına rastlanır. Bu toplulukların kökeni, 19. yüzyılın sonunda Rusya'nın Uzak Doğusu'nda yaşayan Korelilere dayanır.
Sahalin adasında "Sahalin Korelileri" olarak bilinen ayrı bir etnik Koreli topluluğu da vardır. Bu topluluğun içindeki bazı insanlar kendilerini "Koryo-saram" olarak tanımlasa da bu insanların çoğu böyle yapmaz. Ataları 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında Rusya'ya göç etmiş Rus anakarası Koryo-saram topluluklarının aksine, Sahalin Korelilerinin ataları Gyeongsang ve Jeolla eyaletlerinden göçmen olarak geldi ve İkinci Dünya Savaşı'nın neden olduğu emek kıtlıklarını doldurmak için Japon hükûmeti[dn 1] tarafından Sahalin'deki kömür madenlerinde çalışmaya zorlandı.[7]
Mutfak[değiştir | kaynağı değiştir]
Koryo-saramlar, özellikle Kore mutfağını iyi muhafaza etmiştir. Koryo-saram mutfağı en çok günümüz Kuzey Kore'deki Hamgyong bölgesine benzer; bu mutfakta etli çorbalar ve tuzlu yan yiyecekler çok yapılır.[8] Bu bölgenin mutfağına benzer pişirme yöntemleri kullanılır, ancak yerel malzemelere uyarlanmıştır; bu da yeni yemeklerin icat edilmesine yol vermiştir. Bunun meşhur bir örneği, Sovyetler Birliği çapında "morkovça" olarak bilinen acılı bir havuç salatasıdır.[9][10] Bu bir Koryo-saram icatıdır ve son zamanlara kadar Güney Kore'de varoluşu bilinmezdi. Buna rağmen, uluslararası tanınma kazanmıştır; Bağımsız Devletler Topluluğu çapındaki çoğu kafeteryada servis edilir, tüm süpermarketlerde satılır ve eski Sovyetler Birliği'ndeki tüm etnik gruplar, yemek sofralarında bu yemeği sık sık bir yan yiyecek olarak hazırlar.
Buna karşın, son zamanlara kadar Koryo-saramlar, bulgogi, bibimbap veya samgyeopsal gibi Güney Kore yemeklerinden haberdar değildi. Geleneksel olarak, Koryo-saramların çok tükettiği yemekler pigodi, kuksu, timpeni, khe, chartagi, kadi che (Korece: 가지채), kosari che (Korece: 고사리채), chirgym che, banchan, schirak tyamuri ve kadyuri'dir.
Dipnot[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ O dönemde Sahalin, Japon İmparatorluğu'nun Karafuto Prefektörlüğü'ne bağlıydı.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
Atıflar[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "ГОСУДАРСТВЕННЫЙ КОМИТЕТ РЕСПУБЛИКИ УЗБЕКИСТАН ПО СТАТИСТИКЕ". 14 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2020.
- ^ "Всероссийская перепись населения 2010. Национальный состав населения РФ 2010". 5 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2020.
- ^ a b stat.gov.kz/getImg?id=ESTAT118979
- ^ "Державна служба статистики України". www.ukrstat.gov.ua. 23 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2020.
- ^ "ШУМОРА ВА ҶОЙГИРШАВИИ : АҲОЛИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН : ҶИЛДИ I" (PDF). 6 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Mayıs 2020.
- ^ "Koreans in Turkmenistan: History and Modern situation". 22 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2020.
- ^ Ban, Byung-yool (22 Eylül 2004). "Koreans in Russia: Historical Perspective" [Rusya'daki Koreliler: Tarihi Bakış Açısı]. Korea Times. 18 Mart 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2006.
- ^ Lee 2000, s. 249
- ^ Moskin, Julia (18 Ocak 2006). "The Silk Road Leads to Queens" [İpek Yolu Queens'e Çıkar]. The New York Times (İngilizce). 21 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2010.
- ^ Lankov, Andrei (21 Ağustos 2012). "Korean carrot" [Kore havucu] (İngilizce). Russia Beyond the Headlines. 28 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2016.
Literatür[değiştir | kaynağı değiştir]
- Lee, Kwang-kyu (2000), Overseas Koreans [Denizaşırı Korelileri] (İngilizce), Seul: Jimoondang, ISBN 89-88095-18-9