Kosova'nın uluslararası tanınması

Vikipedi, özgür ansiklopedi

17 Şubat 2008 tarihinde Kosova Meclisi'nde okunan bağımsızlık bildirgesinin ardından Sırbistan'dan ayrılarak bağımsızlığını ilan eden Kosova'yı tanıyan ve tanıma ya da tanımama emareleri gösteren ülkeler ve tepkileri. Yerel saat farkı nedeni ile ilk olarak Kosta Rika tarafından resmen tanınan Kosova'yı ilk olarak Afganistan resmen tanımıştır. ABD başkanı George W. Bush yaptığı açıklamada Kosova'nın artık bağımsız olduğunu belirtmiş ve ardından resmî açıklama gelmiştir. Türkiye tanıma belgesini Kosova makamlarına ileten ilk ülke olmuştur.[1] Sırbistan ve Rusya kararı yasa dışı olarak nitelemişlerdir.

  Kosova
  Kosova'nın bağımsızlığını tanıyan ülkeler
  Kosova'yı bağımsız olarak tanımayan devletler
  Kosova'yı tanıyan ve daha sonra bu tanımayı geri çeken devletler
Kosova tarihi
Kosova
Erken tarih
Prehistorik Balkanlar
Roma İmparatorluğu
Bizans İmparatorluğu
Ortaçağ
Bulgar İmparatorluğu
Sırbistan Büyük Prensliği
Sırbistan Krallığı (Orta Çağ)
Sırp İmparatorluğu
Osmanlı döneminde Kosova
Rumeli Eyaleti
Kosova Vilayeti
Arnavut milliyetçiliği
20. yüzyıl
Birinci Balkan Savaşı
Sırbistan Krallığı
Yugoslavya Krallığı
İtalya altındaki Arnavutluk
Almanya altında Arnavutluk
Kosova ÖSB
Kosova ve Metohiya
Kosova
Yakın tarih
Kosova Savaşı
BM misyonu
2008 Kosova bağımsızlık ilanı
Çağdaş Kosova
Ayrıca bakınız
Tarih zaman çizgisi

Tepkiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Avrupa Birliği 18 Şubat tarihinde resmî olarak Kosova'nın bağımsızlık bildirgesini not ettiğini açıkladı ve üye ülkeleri tanıyıp tanımama konusunda serbest bıraktı. İngiltere, Almanya, Fransa ve İtalya gibi birliğin büyük ülkeleri ve birçok üye tanıma eğilimi gösterdi ve tanıma kararını açıkladılar veya yakın zamanda açıklama yapacaklar. Buna karşın İspanya, Kıbrıs Cumhuriyeti, Yunanistan, Romanya ve Slovakya bu kararı tanımayacaklarını açıkladılar. İspanya kendi içerisindeki özerk Bask ve Katalonya bölgelerine örnek alabileceği ihtimali üzerinde dururken, Kıbrıs Cumhuriyeti ve en büyük destekçisi Yunanistan bu bağımsızlığın uluslararası toplum tarafından Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin de gelecekte tanınmasına yol açabileceği kanaati ile Sırbistan tanısa bile kendilerinin Kosova'yı kesinlikle tanımayacaklarını deklare ettiler. Romanya ve Slovakya da yine kendi içlerindeki azınlıklara emsal teşkil edebileceği düşüncesi ile karşı çıkmaktadır.

Amerika Birleşik Devletleri baştan beri Kosova'ya verdiği desteğin bir devamı olarak Kosova'yı ilk tanıyan ülkelerden olmuştur. Buna karşın Rusya kendine yakın bir devlet olan Sırbistan'ın tarafını tutmuş, tıpkı Kıbrıs Cumhuriyeti ve Yunanistan gibi bu kararın benzeri bölgelere emsal teşkil edebileceğini açıklamıştır. Hatta Rusya devlet başkanı Vladimir Putin, KKTC'nin neredeyse 40 yıldır bağımsız olduğunu ve tanınmadığını belirterek, batılı devletlerin Kosova'yı hemen bağımsız hale getirmelerini sağladıkları için batılı devletleri ikiyüzlü olarak nitelendirmiştir ve Bundan utanmalısınız... demiştir.

Kosova'yı tanıyan ülkeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Lozan, İsviçre'de insanlar Kosova'nın bağımsızlığını ellerinde Arnavutluk, İsviçre ve ABD bayrakları sallayarak kutluyorlar
Ülke Tanıma tarihi Notlar
1 Afganistan Afganistan[2] 18 Şubat 2008
2 Kosta Rika Kosta Rika [3] 17 Şubat 2008 Yerel saat ile ilk tanıyan ülke
Bağımsızlık ilan edildiği tarihte Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi geçici üyesi
3  ABD[4] 18 Şubat 2008 Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde veto hakkına sahip
NATO üyesi
4  Fransa[5] 18 Şubat 2008 Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde veto hakkına sahip
Avrupa Birliği Avrupa Birliği üyesi
NATO üyesi
5  Arnavutluk[6][7] 18 Şubat 2008 NATO üyesi
6  Türkiye[8] 18 Şubat 2008
Avrupa Birliği Avrupa Birliği'ne aday ülke
NATO üyesi

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi geçici üyesi

7  Birleşik Krallık 18 Şubat 2008 Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde veto hakkına sahip
NATO üyesi
* Tayvan Tayvan[9] 18 Şubat 2008 23 ülke tarafından resmen tanınıyor
8  Avustralya[10] 19 Şubat 2008
9  Senegal[11] 19 Şubat 2008
10  Almanya[12] 20 Şubat 2008 Avrupa Birliği Avrupa Birliği üyesi
NATO üyesi
11 Letonya Letonya[13] 20 Şubat 2008 Avrupa Birliği Avrupa Birliği üyesi
NATO üyesi
12  Estonya[14] 21 Şubat 2008 Avrupa Birliği Avrupa Birliği üyesi
NATO üyesi
13  İtalya[15] 21 Şubat 2008 Avrupa Birliği Avrupa Birliği üyesi
Bağımsızlık ilan edildiği tarihte Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi geçici üyesi
NATO üyesi
14  Danimarka[16] 21 Şubat 2008 Avrupa Birliği Avrupa Birliği üyesi
NATO üyesi
15  Lüksemburg[17] 21 Şubat 2008 Avrupa Birliği Avrupa Birliği üyesi
NATO üyesi
16  Peru[18] 22 Şubat 2008
17  Belçika[19] 25 Şubat 2008 Avrupa Birliği Avrupa Birliği üyesi
Bağımsızlık ilan edildiği tarihte Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi geçici üyesi
NATO üyesi
18  Polonya[20] 26 Şubat 2008 Avrupa Birliği Avrupa Birliği üyesi
NATO üyesi
19   İsviçre [21] 27 Şubat 2008
20  Avusturya[22] 28 Şubat 2008 Avrupa Birliği Avrupa Birliği üyesi
21  İrlanda[23] 28 Şubat 2008 Avrupa Birliği Avrupa Birliği üyesi
22  İsveç[24] 4 Mart 2008 Avrupa Birliği Avrupa Birliği üyesi
23  Hollanda [25] 4 Mart 2008 Avrupa Birliği Avrupa Birliği üyesi
NATO üyesi
24  İzlanda [26] 5 Mart 2008 NATO üyesi
25  Slovenya [27] 5 Mart 2008 Avrupa Birliği Avrupa Birliği üyesi
NATO üyesi
26  Finlandiya [28][29] 7 Mart 2008 Avrupa Birliği Avrupa Birliği üyesi
27  Japonya[30] 18 Mart 2008
28  Kanada[31] 18 Mart 2008 NATO üyesi
29 Monako Monako[32] 19 Mart 2008
30  Macaristan[33] 19 Mart 2008 [1]23 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Avrupa Birliği Avrupa Birliği üyesi
NATO üyesi
31  Hırvatistan[34] 19 Mart 2008 [2] 3 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Avrupa Birliği Avrupa Birliği üyesi
NATO ülkesi
32  Bulgaristan[35] 20 Mart 2008 [3] 3 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Avrupa Birliği Avrupa Birliği üyesi
NATO üyesi
33  Lihtenştayn[36] 25 Mart 2008
34  Güney Kore[37] 28 Mart 2008
35  Norveç[38] 28 Mart 2008 NATO üyesi
36 Marshall Adaları Marşal Adaları[39] 17 Nisan 2008
37 Nauru Nauru[40] 23 Nisan 2008
38 Burkina Faso Burkina Faso[41] 24 Nisan 2008 Bağımsızlık ilan edildiği tarihte Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi geçici üyesi
39 Litvanya Litvanya[42] 6 Mayıs 2008 Avrupa Birliği Avrupa Birliği üyesi
NATO üyesi
40  San Marino[43] 11 Mayıs 2008
41  Çekya[44] 21 Mayıs 2008 Avrupa Birliği Avrupa Birliği üyesi
NATO üyesi
42 Liberya Liberya[45] 30 Mayıs 2008
43 Sierra Leone Sierra Leone[46] 13 Haziran 2008
44 Kolombiya Kolombiya[47] 6 Ağustos 2008
45 Belize Belize[48] 7 Ağustos 2008
46  Malta[49] 21 Ağustos 2008 Avrupa Birliği Avrupa Birliği üyesi
47 Samoa Samoa[50] 15 Eylül 2008
48  Portekiz[51] 7 Ekim 2008 Avrupa Birliği Avrupa Birliği üyesi
NATO üyesi
49  Karadağ[52] 9 Ekim 2008 Avrupa Birliği Avrupa Birliği aday ülkesi
NATO üyesi
50  Kuzey Makedonya[53] 9 Ekim 2008 Avrupa Birliği Avrupa Birliği aday ülkesi
NATO üyesi
51  Birleşik Arap Emirlikleri[54] 14 Ekim 2008
52 Malezya Malezya[55] 31 Ekim 2008
53 Mikronezya Federal Devletleri Mikronezya Federal Devletleri[56] 5 Aralık 2008
54 Panama Panama[56] 16 Ocak 2009
55 Maldivler Maldivler[56] 19 Şubat 2009
56 Palau Palau[57] 9 Mart 2009
57 Gambiya Gambiya[58] 7 Nisan 2009
58 Suudi Arabistan Suudi Arabistan[59] 20 Nisan 2009
59 Komorlar Komorlar[60] 14 Mayıs 2009
60 Bahreyn Bahreyn[61] 19 Mayıs 2009
61 Ürdün Ürdün[62] 7 Temmuz 2009
62 Dominik Cumhuriyeti Dominik Cumhuriyeti [63] 10 Temmuz 2009
63 Yeni Zelanda Yeni Zelanda [64] 9 Kasım 2009
64 Malavi Malavi [65] 14 Aralık 2009
65 Moritanya Moritanya [66] 12 Ocak 2010
66  Esvatini [67] 12 Nisan 2010
67  Vanuatu [68] 28 Nisan 2010
68 Cibuti Cibuti [69] 8 Mayıs 2010
69 Somali Somali[70] 19 Mayıs 2010
70 Honduras Honduras 3 Eylül 2010
71 Kiribati Kiribati 21 Ekim 2010
72 Tuvalu Tuvalu 18 Kasım 2010
73 Katar Katar 4 Ocak 2011
74 Gine-Bissau Gine-Bissau 10 Ocak 2011
75 Umman Umman 4 Şubat 2011
76 Andorra Andorra 8 Haziran 2011
77 Orta Afrika Cumhuriyeti Orta Afrika Cumhuriyeti 22 Eylül 2011
78 Gine Gine 12 Ağustos 2011
79 Nijer Nijer 16 Ağustos 2011
80 Benin Benin 18 Ağustos 2011
81 Saint Lucia Saint Lucia 19 Ağustos 2011
82 Nijerya Nijerya 12 Eylül 2011
83 Gabon Gabon 9 Eylül 2011
84 Fildişi Sahili Fildişi Sahili 20 Eylül 2011
85 Kuveyt Kuveyt 11 Ekim 2011
86 Uganda Uganda 5 Aralık 2011
87 Gana Gana 23 Ocak 2012
88 Haiti Haiti 10 Şubat 2012
89 São Tomé ve Príncipe São Tomé ve Príncipe 13 Mart 2012
90 Brunei Brunei 25 Nisan 2012
91 Çad Çad 2 Haziran 2012
92 Doğu Timor Doğu Timor 20 Eylül 2012
93 Papua Yeni Gine Papua Yeni Gine 3 Ekim 2012
94 Burundi Burundi 16 Ekim 2012
95 Fiji Fiji 19 Kasım 2012
96 Saint Kitts ve Nevis Saint Kitts ve Nevis 28 Kasım 2012
97 Dominika Dominika 11 Aralık 2012
98 Pakistan Pakistan 24 Aralık 2012
99 Guyana Guyana 16 Nisan 2013
100 Tanzanya Tanzanya[71] 29 Mayıs 2013
101 Yemen Yemen[72] 11 Haziran 2013
102 Mısır Mısır[73] 26 Haziran 2013
103 El Salvador El Salvador[74][75][76] 29 Haziran 2013
104 Tayland Tayland[77][78] 24 Eylül 2013
105 Grenada Grenada[79] 25 Eylül 2013
106 Libya Libya[80][81] 25 Eylül 2013
107 Tonga Tonga[82] 15 Ocak 2014
108 Lesotho Lesotho[83][84] 11 Şubat 2014
109 Togo Togo[85][86] 2 Temmuz 2014
110 Solomon Adaları Solomon Adaları [85][86] 13 Ağustos 2014
111 Antigua ve Barbuda Antigua ve Barbuda [87] 20 Mayıs 2015
112 Surinam Surinam[88] 22 Temmuz 2016
113 Singapur Singapur[89][90] 1 Aralık 2016
114 Bangladeş Bangladeş[91] 27 Şubat 2017
115 Madagaskar Madagaskar[92] 26 Kasım 2017
116 Barbados Barbados[93] 15 Şubat 2018
117 İsrail İsrail[94] 4 Eylül 2020

Kosova'yı tanımayı planlayan ülkeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Kosova'yı tanıma kararı henüz belirsiz olan ülkeler[kaynak belirtilmeli][değiştir | kaynağı değiştir]

2 Mart 2020'ye kadar Kosova Cumhuriyeti'nin tanınmasını geri çeken ülkeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Kosova'yı tanımayı planlamayan ülkeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Tablo[değiştir | kaynağı değiştir]

BM Üyesi Ülkeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Ülke Taraf İlgili uluslararası üyelik
 Jamaika Nisan 2010'da Jamaikalı yetkililerle yapılan toplantılar sonucunda, Sırbistan Başbakanı Vuk Jeremić, Jamaika'nın, Sırbistan'ın egemenliğinin ve toprak bütünlüğünün korunmasına sürekli destek vereceğine güveneceğini belirtti.
 Polonya Polonya halkı, hükûmetlerinin Kosova'yı tanıma kararlarına kızgın bulunmaktadır. Halk Kosova'yı desteklememesine rağmen, hükûmet tanımıştır. [kaynak belirtilmeli]
 Tayland Şubat 2008'de Tayland, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin kararını bekliyordu.
 Türkmenistan Arnavutluk Başbakanı Sali Berisha ile olan, Eylül 2010'da düzenlenen bir toplantıda, Türkmenistan Başkanı Gurbangulu Berdimuhamedov, ülkesinin Kosova'nın tanınmasını doğru zamanda düşüneceklerini söyledi.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Tanıma belgesini ilk sunan ülke Türkiye[ölü/kırık bağlantı]
  2. ^ "Afganistan İslam Cumhuriyeti Kosova'nın bağımsızlığını tanıdı". 13 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2008. 
  3. ^ "Kosta Rika Cumhuriyeti Kosova'nın bağımsızlığını tanıdı". 26 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2008. 
  4. ^ Kosova'yı tanıyan ilk ülke ABD[ölü/kırık bağlantı]
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2008. 
  6. ^ "Albania: US, EU states first to recognise Kosovo". Balkan Insight. 17 Şubat 2008. 20 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2008. 
  7. ^ "Albania recognizes independent Kosovo". Reuters. 18 Şubat 2008. 26 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2008. 
  8. ^ "Dışişleri bakanı Ali Babacan'ın Türkiye'nin Kosova'nın bağımsızlığını tanıdığına dair açıklama". 20 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2008. 
  9. ^ "The Government of the Republic of China (Taiwan) Congratulates Kosovo on Gaining Independence". 26 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2008. 
  10. ^ "Avustralya Cumhuriyeti Kosova'nın bağımsızlığını tanıdı". 19 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2008. 
  11. ^ "Senegal Kosova'nın bağımsızlığını tanıdı". 27 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2008. 
  12. ^ Almanya Kosova'nın bağımsızlığını tanıdı[ölü/kırık bağlantı]
  13. ^ "Litvanya Kosova'nın bağımsızlığını tanıdı". 30 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2008. 
  14. ^ "Estonia recognises Republic of Kosovo" (İngilizce). Estonian Ministry of Foreign Affairs. 21 Şubat 2008. 4 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2009. 
  15. ^ "L'Italia riconosce il Kosovo". 23 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2008. 
  16. ^ "Danimarka Kosova'nın bağımsızlığını tanıdı". 24 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2008. 
  17. ^ "Lüksemburg Kosova'nın bağımsızlığını tanıdı". 26 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2008. 
  18. ^ "Peru Kosova'nın bağımsızlığını tanıdı". 26 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2008. 
  19. ^ "Belçika Kosova'nın bağımsızlığını tanıdı". 21 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2008. 
  20. ^ "Rząd uznał niepodległość Kosowa". TVN24 Agency. 26 Şubat 2008. 5 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2008. 
  21. ^ "Bundesrat anerkennt Kosovo" (Almanca). Tages-Anzeiger. 27 Şubat 2008. 3 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2008. 
  22. ^ "Plassnik: "Letter on Kosovo's recognition signed"" (Basın açıklaması). Austrian Foreign Ministry. 28 Şubat 2008. Erişim tarihi: 29 Şubat 2008. [ölü/kırık bağlantı]
  23. ^ "Minister for Foreign Affairs Dermot Ahern TD Announces Ireland's recognition of the Republic of Kosovo" (Basın açıklaması). Department of Foreign Affairs. 29 Şubat 2008. 5 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2008. 
  24. ^ "Sweden recognises the Republic of Kosovo" (Basın açıklaması). Swedish Ministry for Foreign Affairs. 4 Mart 2008. 5 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2008. 
  25. ^ "The Netherlands recognises Kosovo" (Basın açıklaması). Dutch Ministry of Foreign Affairs. 4 Mart 2008. 30 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2008. 
  26. ^ "Íslensk stjórnvöld viðurkenna formlega sjálfstæði Kósóvó" (İzlandaca). Iceland Foreign ministry. 5 Mart 2008. 17 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2008. 
  27. ^ "Slovenia Recognizes Kosovo". Slovenian Press Agency. 5 Mart 2008. 29 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2008. 
  28. ^ "Finland recognised the Republic of Kosovo (Press release 80/2008)" (Basın açıklaması). Ministry for Foreign Affairs of Finland. 7 Mart 2008. Erişim tarihi: 7 Mart 2008. [ölü/kırık bağlantı]
  29. ^ "Finland recognises Kosovo". NewsRoom Finland. Helsinki: Ministry for Foreign Affairs of Finland. 7 Mart 2008. 24 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2008. 
  30. ^ ""Statement by Foreign Minister Masahiko Koumura on the Recognition of the Republic of Kosovo"". Ministry of Foreign Affairs of Japan. 18 Mart 2008. 21 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2008. 
  31. ^ ""Canada joins international recognition of Kosovo"". Canadian Foreign Ministry. 18 Mart 2008. 20 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2008. 
  32. ^ "Principata e Monakos njohu Republikën e Kosovës". 11 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2008. 
  33. ^ ""Hungary recognizes Kosovo's Independence"". Ministry for Foreign Affairs of Hungary. 19 Mart 2008. 2 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2008. 
  34. ^ ""Joint statement of Bulgaria, Hungary and Croatia on forthcoming recognition of Kosovo". 19 Mart 2008. 19 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2008. 
  35. ^ ""Joint statement by the Governments of Bulgaria, Hungary and Croatia"". Ministry of Foreign Affairs, Bulgaria. 19 Mart 2008. Erişim tarihi: 19 Mart 2008. 
  36. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2008. 
  37. ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2008. 
  38. ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2008. 
  39. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2008. 
  40. ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2008. 
  41. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2008. 
  42. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2008. 
  43. ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2008. 
  44. ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2008. 
  45. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2008. 
  46. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 17 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2008. 
  47. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 13 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 23 Ağustos 2008. 
  48. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2008. 
  49. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2008. 
  50. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2008. 
  51. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2008. 
  52. ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2008. 
  53. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2008. 
  54. ^ "UAE recognises Kosovo". 17 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2008. 
  55. ^ "Mektup vasıtası ile tanıdı". 29 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2008. 
  56. ^ a b c "Arşivlenmiş kopya". 22 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2008. 
  57. ^ "Presidenti i Republikës së Palausë, z. Toribiong i dërgoi Presidentit Sejdiu letrën e njohjes". 15 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  58. ^ "Gambia njeh pavarësinë e Kosovës". 27 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  59. ^ "Saudi Arabia Recognizes Kosovo". 25 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  60. ^ "Comoros Recognizes Kosovo". 9 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  61. ^ "Bahrain Recognizes Kosovo". 26 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  62. ^ "Jordan recognized the Republic of Kosovo". Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Kosovo. 8 Temmuz 2009. 31 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2009. 
  63. ^ "Dominican Republic recognized the Republic of Kosovo". 31 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  64. ^ "New Zealand recognized the Republic of Kosovo". 15 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  65. ^ "Malawi recognized the Republic of Kosovo". 30 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  66. ^ "Mauritania recognized the Republic of Kosovo". [ölü/kırık bağlantı]
  67. ^ "Swaziland recognizes Kosovo Independence". 15 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  68. ^ "Vanuatu recognizes Kosovo Independence". 14 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  69. ^ "Xhibuti-Shteti i 68te qe e njeh Kosoven". 2 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  70. ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2010. 
  71. ^ CKA 699/755/01 16 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ministry of Foreign Affairs and International Cooperation of the United Republic of Tanzania, 2013-06-05
  72. ^ "Yemen". 
  73. ^ قرار حكومة جمهورية مصر العربية الاعتراف بجمهورية كوسوفو كدولة مستقلة وذات سيادة 30 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ministry of Foreign Affairs of Egypt, 2013-06-26 (in Arabic)
  74. ^ El Salvador njeh Kosovën 23 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Telegrafi, 2013-06-29
  75. ^ June, month of record recognitions 5 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Kosovo's New Diplomat, Ministry of Foreign Affairs of Republic of Kosovo, June/August 2013
  76. ^ Arrin nota verbale nga El Salvadori 12 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Kosovo, 2013-10-04 (in Albanian)
  77. ^ Prime Minister Thaçi officially receives Thailand recognition of Kosovo in a meeting with Thailand Deputy Prime Minister Dr. Surapong Tovichakchaikul 18 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Prime Minister of Kosovo, 2013-09-26
  78. ^ การรับรองโคโซโวโดยการสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตกับโคโซโว 25 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., ข่าวออนไลน์ RYT9, 2013-09-25 (in Thai)
  79. ^ Prime Minister Thaçi meets the Foreign Minister of Grenada, Nickolas Steele – he officially accepts recognition of Kosovo by Grenada 14 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Prime Minister of Kosovo, 2013-09-25
  80. ^ Today, in New York, the Prime Minister of the Republic of Kosovo, Hashim Thaçi met the Prime Minister of Libya, Ali Zeidan in a private meeting 18 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Prime Minister of Kosovo, 2013-09-25
  81. ^ Libya officially recognises Kosovo 20 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Libya Herald, 2013-09-26
  82. ^ Arrin nota verbale e njohjes nga Mbretëria e Tongës 20 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Kosovo, 2014-01-20 (in Albanian)
  83. ^ Mbretëria e Lesotos e ka njohur Kosovën shtet të pavarur 12 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Koha.net, 2014-02-11 (in Albanian)
  84. ^ Kosovo: Lesotho riconosce indipendenza 21 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 106/mo Paese a farlo, ansa.it, 24-02-11 (in Italian)
  85. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2014. 
  86. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2014. 
  87. ^ Antigua and Barbuda recognizes the independence of Kosovo 9 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Kosovo, 2015-05-20
  88. ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2016. 
  89. ^ Singapore Recognizes Kosovo as an Independent State and Diplomatic Relations are Established 20 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Kosovo, 2016-12-01
  90. ^ The Government of the Republic of Singapore and the Government of the Republic of Kosovo have established diplomatic relations with effect from 1 December 2016. 20 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ministry of Foreign Affairs of Singapore, 2016-12-01
  91. ^ Bangladesh Officially Recognizes Independence of Kosovo - Cabinet Secretary 27 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Sputnik International, 27 Şubat 2017
  92. ^ "Madagaskar Kosova'yı tanıdı". 15 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2017. 
  93. ^ "Barbados Kosova'yı tanıdı". 16 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2018. 
  94. ^ "İsrail, Kosova'yı bağımsız ülke olarak tanıdı". Sözcü. 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2020. 
  95. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2015.