Kurucu devlet

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Kurucu devlet, egemen devletin bir parçası olan devlettir. Bu devletin hükûmeti bir tür yerel yönetimdir.

İlişkili devlet[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir egemen devletle ilişkili devlet, koşullara bağlı olarak egemen devletin anayasasında kurucu devlet olarak kabul edilebilir. Bunun bir örneği, Yeni Zelanda'ya bağlı Cook Adaları ve Niue'dir. Bu bölgelerin devlet başkanı Yeni Zelanda Krallığı'nın başındaki kral veya kraliçedir.[1]

Konfederasyon[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir konfederasyona bağlı idari birimler de kurucu devlet sayılır. Bunun tarihteki örneği Amerika Konfedere Devletleri'dir. Günümüzde ise İsviçre'nin kantonları ve Bosna-Hersek'in idari bölümleridir.

Federasyon[değiştir | kaynağı değiştir]

Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı eyaletleri gösteren bir harita

Bir federasyona bağlı idari birimler de kurucu devlet sayılır.[2][3] Bunun bir örneği Amerika Birleşik Devletleri'nin eyaletleri ve Rusya'nın federal bölümleridir.

Kurucu devletin diğer biçimleri[değiştir | kaynağı değiştir]

İdari bölünüş temele alınarak özerklik verilmiş idari birimler de kurucu devlet olarak sayılır.[4] Bunun bir örneği Özbekistan'a bağlı Karakalpakistan'dır.[5] Bunun dışında, yıkılan devletlerin ardılları da kurucu devlettir. Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla ortaya çıkan devletler gibi.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Website of the Governor-General of New Zealand 2 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Accessed 2009-11-01.
  2. ^ Constituent Units Risk Lengthy Dependency on Federal Aid 18 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Bird, Richard M (2009). Forum of Federations. Accessed 2009-11-01.
  3. ^ California 4 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Encyclopædia Britannica. Accessed 2009-11-01.
  4. ^ Stepan, Alfred (1999), "Federalism and Democracy: Beyond the U.S. Model" (PDF), Journal of Democracy, 10 (4), ss. 19-34, doi:10.1353/jod.1999.0072 [ölü/kırık bağlantı][ölü/kırık bağlantı]
  5. ^ International Covenant On Civil And Political Rights 10 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., p 5. United Nations Human Rights Committee. Accessed 2009-11-01.