Kuzey Çin Ovası
Vikipedi, özgür ansiklopedi
.png)
Kuzey Çin Ovası Sarı Irmak'ın birikimi sonucu oluşmuştur. Doğu Asya'daki en büyük alüvyal ovadır. Kuzeyde Yanshan Dağları, batıda Taihang Dağları ile çevrilmiştir. Kuzeyde Yangtze Ovası ile birleşir ve Kuzeydoğu-Güneydoğu boyunca Bohai Denizi, Shandong Yarımadası, Sarı Irmak gibi coğrafi bölgeler vardır. Sarı Irmak, ovanın ortasından geçerek Bohai Denizi'ne dökülür. Ovanın güney bölümü -geleneksel olarak- "Merkez Ova" ismiyle anılır ki bölge Çin Uygarlığı'nın beşiği sayılır.[1][2]
Büyük bir bölümü denizden maksimum 50 metre yükseklikte olan ova yaklaşık olarak 409,500 km2 alan kaplar. Çin'in sorgum, pamuk, darı ve mısır üretiminin ana kaynağıdır. Aynı zamanda buğday, susam, yer fıstığı gibi ürünler de yetiştirilmektedir. Ova dünyanın en yoğun popülasyonlarından biridir. Çin'in başkenti Pekin, ovanın kuzeydoğusu köşesinde; büyük bir endüstri şehri ve ticari liman olan Tientsin ovanın kuzeydoğu kıyısında yer alır. Ovanın içindeki bölgelerden biri olan Shandong'daki Shengli Petrol Sahası önemli bir petrol sahasıdır.
Tarihi önemi[değiştir | kaynağı değiştir]
Kuzey Çin Ovası'nın coğrafyası derin kültürel ve siyasal bir kökene sahiptir. Yangtze Irmağı'nın güney bölgesinin dışındaki bölgelerde ova genellikle dağlar ve nehirlerle kesintiye uğramaz. Bu sayede ovada atla iletişim hızlı gerçekleşir. Ve bunun sonucu olarak bu bölgelerde konuşulan dil; Çin'in güney bölgeleriyle karşılaştırıldığında -güneydeki dillerin ve lehçelerin çokluğuna rağmen- daha düzgündür. Ayrıca hızlı iletişim imkânı sayesinde Çin'in komünikasyon merkezi bu bölgelere kayma eğilimi göstermiştir.[3]
Kuzey Çin Ovası'nın bereketli toprağı aşama aşama Orta Asya'nın Bozkırları, çölleriyle birleşmiştir ve,iki alan arasında hiçbir doğal engel olmadığından, ova Orta Asya ve Mançurya işgallerine açık hale gelmiştir. Bunun sonucu olarak Çin Seddi'nin inşası gerekli olmuştur.
Kuzey Çin Ovası'nda toprağın verimli olmasına rağmen öngörülemez hava koşulları vardır. Ova, Pasifik'ten gelen nemli rüzgarlar ve Asya Kıtası'nın içinden gelen kuru rüzgarların karşılaşma noktasıdır. Bu sebepten dolayı ovada hem sel hem de kuraklık görülür. Ovanın düzlüğü büyük miktarda sele sebep olduğu zaman nehir çalışmaları hasara uğrar. Birçok tarihçi Çin'in ambar yapımı, hidrolik çalışmaların sürdürülmesi ve bozkır halklarına karşı tahkimat yapımı gibi konularda gelişmiş olmasının ovanın kararsız ikliminden kaynaklandığını öne sürmektedir.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ BASIC INFORMATION ON CHINA 4 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. İngilizce
- ^ Keekok Lee (24 Ekim 2008). Warp and Weft, Chinese Language and Culture. Strategic Book Publishing. ss. 39-40. ISBN 978-1-60693-247-6. 17 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2011. İngilizce
- ^ Ramsey, S. Robert, The Languages of China. Princeton University Press (1987), pp. 19-26. İngilizce
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Encyclopædia Britannica 28 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. İngilizce
