Kuzey Makedonya Anayasası

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Kuzey Makedonya Anayasası, Kuzey Makedonya'nın hükûmet sistemini ve temel insan haklarını ana hatlarıyla belirleyen kodlanmış bir anayasadır. O zamanki Makedonya Cumhuriyeti Parlamentosunda 17 Kasım 1991'de kabul edildi.[1]

2001 yılında ülkenin, Ohri Anlaşmasının bir parçası olarak, 15 temel değişikliği içeren ve ülkedeki etnik Arnavut nüfusuna haklar tanıyan Anayasa değişikliklerini kabul ettiği açıklandı.[2][3]

2018'de hükûmet, Yunanistan'ın artık Kuzey Makedonya'nın uluslararası topluma entegrasyonuna itiraz etmeyeceğine dair güvence karşılığında ülkenin anayasal adının "Makedonya Cumhuriyeti"nden "Kuzey Makedonya Cumhuriyeti" olarak değiştirileceğine dair Yunanistan ile Prespa anlaşmasını kabul etti.[4] Anlaşmanın onaylanması ve bağlayıcı olmayan bir referandumun ardından, Makedonya Parlamentosu 3 Aralık 2018'de bir anayasa değişiklik taslağını onayladı.[5] 11 Ocak 2019 tarihinde, değişikliğin son hali meclis tarafından onaylandı ve ertesi gün resmi gazetede yayımlanarak değişiklik yürürlüğe girdi.

Politika ayrıntıları[değiştir | kaynağı değiştir]

Anayasa, tüm vatandaşlar için eşitliğin önemini vurgulamaktadır. 1. maddede "Kuzey Makedonya Cumhuriyeti egemen, bağımsız, demokratik ve sosyal bir devlettir. Kuzey Makedonya Cumhuriyeti'nin egemenliği bölünemez ve devredilemez." yazar. Diğer madde örnekleri, Üsküp'ün ülkenin başkenti olduğu ve Kiril alfabesinin Makedonca'nın resmi alfabesi olduğu (7. maddeye göre) gibi şeyler ifade eder. Anayasanın diğer bölümleri, vatandaşların özgürlükleri ve hakları, hükûmetin organizasyonu ve yargı sistemleri ile ilgili fikirler ve Kuzey Makedonya'nın bağımsız anayasa mahkemesi ile ilgilidir. Ayrıca yerel yönetimin haklarını ve uluslararası ilişkileri detaylandıran bölümler de var. Anayasanın toplamda 134 maddesi var ve ayrıca yürürlüğe konan 32 değişiklik var.[6]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Constitution of the Republic of Macedonia 19 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (in Macedonian)
  2. ^ "BBC NEWS | World | Europe | Macedonia adopts new constitution". 22 Aralık 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2022. 
  3. ^ Macedonia to alter constitution for Albanians | World news | The Guardian
  4. ^ Kitsantonis (17 Haziran 2018). "Macedonia and Greece Sign Historic Deal on Name Change". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2021. 
  5. ^ "Macedonian Lawmakers OK Draft Language For Name-Change Amendment". RadioFreeEurope/RadioLiberty (İngilizce). 4 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2021. 
  6. ^ "Constitution of Macedonia" (PDF). 29 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 16 Nisan 2017. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]