Ladinolar

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Ladinolar
(Ladinos)
Guatemala'da konuşulan dillerin dağılım haritası
(Ladinoların anadili: Castilian = Guatemala İspanyolcası)
Önemli nüfusa sahip bölgeler
Guatemala Guatemala6.750.170[1]
Diller
Din

Ladinolar (İspanyolca Los ladinos), Latin Amerika'da, özellikle de Guatemala'da yaşayan, yerli halklar ile İspanya kökenli Avrupalıların melezi olan Mestizo halkı. Adları Latino («Latin») kelimesinden gelir.

Eş sesli olan ve Yahudi İspanyolcası için kullanılan Ladino adıyla karıştırmamak gerekir.

Guatemala Ladinoları[değiştir | kaynağı değiştir]

Avrupalılaş[tır]manın (Guatemala İspanyolcası ladinización) sonucu olarak, Guatemala Kızılderilileri ile İber Yarımadası kökenli Avrupalıların (İspanyollar, Kastilyalılar, Katalanlar) melezi olan Mestizolara Ladino (los ladinos chapínes) adı verilir. Ana dilleri Guatemala İspanyolcasıdır ve yasa gereği ayrı bir etnik grup olarak tanımlanır.[2][3][4]

Guatemala'da 2002 rakamlarına göre nüfusu 6.750.170[1] kişidir ve % 60 gibi çoğunluğu oluştururlar.

1778-1990 yılları arasındaki Guatemala Kızılderilileri ile Ladinoların nüfusu:[5]

Yıl Toplam Ladino Kızılderililer Kızılderili yüzdesi
1778 392.272 80.485 311.797 78.4
1837 ? 179.047 ? ?
1880 1.224.602 379.828 844.744 68.9
1893 1.364.678 481.954 882.733 64.6
1921 2.004.900 704.793 1.299.927 64.8
1950 2.790.868 1.293.607 1.497.261 53.5
1964 4.287.997 2.497.055 1.808.942 42.2
1973 5.160.221 2.900.197 2.260.024 43.8
1981 6.054.227 3.517.705 2.536.522 41.9
1990 9.197.351 5.347.340 3.850.011 41.8

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b "XI Censo Nacional de Población y VI de Habitación (Censo 2002) : Variable Grupo_etnico : Pertenencia de grupo étnicor". 5 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2013. 
  2. ^ Ministerio de Educación (MINEDUC) (2008). "Reflexiones sobre el mestizaje y la identidad nacional en Centroamérica: de la colonia a las Républicas liberales" (İspanyolca). 26 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ Instituto Nacional de Estadística (INE) (2002). "XI Censo Nacional de Poblacion y VI de Habitación (Censo 2002) - Pertenencia de grupo étnico" (İspanyolca). 20 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ Rodríguez L, Lic. Carlos Antonio. "La determinación Estadística de los grupos étnicos, el indigenismo, la situación de la pobreza y la exclusión social. Los Censos Integrados del 2002 y la inclusión social de los grupos étnicos. Perfil nacional del desarrollo sociodemográfico" (PDF) (İspanyolca). 2 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. 
  5. ^ Flavio Rojas Lima (1992), Los indios de Guatemala, Ed. Mapfre, S.A, 1992 (İspanyolca)

Bibliyografya[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Adams, Richard N. Guatemalan Ladinization and History. In: The Americas, Vol. 50, No. 4 (Apr., 1994), pp. 527–543. Academy of American Franciscan History.
  • Falla, Ricardo (translated by Phillip Berryman). Quiché rebelde: religious conversion, politics, and ethnic identity in Guatemala. University of Texas Press, 2001. ISBN 0-292-72532-9 in Google books
  • Martínez Peláez, Severo. La patria del criollo: Ensayo de interpretación de la realidad colonial guatemalteca. Guatemala: Editorial Universitaria, USAC, 1970.