Latin harfli alfabeler listesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Latin alfabesini kullanan ülkeler.

Latin harfli alfabeler, dünya üzerinde birçok dilin yazı sisteminde kullanılmaktadır. Aşağıdaki tablolarda bazı alfabeler özetlenmiş ve karşılaştırılmıştır. Yalnızca alfabeleri oluşturan harfler değil aynı zamanda farklı tonları belirtmek için kullanılan tonlama imleri ile diğer sesçil imler de bu tablolarda gösterilmeye çalışılmıştır. Dipnotlarda alfabelerin kendilerine özgü özellikleri belirtilmeye çalışılmıştır.

Temel Latin alfabesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Afrikaans, Almanca [13], Baskça [4], Bretonca, Katalanca [6], Çekçe [8], Danca [9], Estonca, Filipince [11], Felemenkçe [10], Fince, Fransızca [12], İngilizce [36], İnterlingua, İspanyolca [25], İsveççe, Katalanca, Kürtçe, Latince, Lüksemburgca, Macarca [15], Malay dili, Norveççe [9], Pan-European, Slovakça [24], Võro dili, Xhosa dili, ve Zulu dili alfabelerin en azından en geniş versiyonlarında tüm 26 harfi birden içerir.

Temel Latin harflerinin (A–Z) çeşitli dillerdeki kullanımı[1]
Alfabe A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z
Latince [2] A B C D E F G H I K L M N O P Q R S T V X Y Z
Arbıreşçe A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V X Y Z
Arnavutça [3] A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V X Y Z
Azerice A B C D E F G H J K L M N O P Q R S T U V X Y Z
Berberi A B C D E F G H I J K L M N Q R S T U W X Y Z
Beyaz Rusça [5] A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U V Y Z
Çingenece [29] A B D E F G H I J K L M N O P R S T U V X Z
Eski İngilizce A B C D E F G H I K L M N O P Q R S T U X Y Z
Esperanto A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U V Z
Faroe dili A B D E F G H I J K L M N O P R S T U V Y
Furlan A B C D E F G H I J L M N O P Q R S T U V Z
Galce [28] A B C D E F G H I L M N O P R S T U W Y
Grönlandca A E F G H I J K L M N O P Q R S T U V
Galiçyaca [33] A B C D E F G H I L M N O P Q R S T U V X Z
Guaraní [14] A E G H I J K L M N O P R S T U V Y
Hausa dili [30] A B C D E F G H I J K L M N O R S T U W Y Z
Hırvatça [7] A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U V Z
İzlandaca A B D E F G H I J K L M N O P R S T U V X Y
İrlandaca [16] A B C D E F G H I L M N O P R S T U
İskoç Gaelik dili A B C D E F G H I L M N O P R S T U
İtalyanca [17] A B C D E F G H I L M N O P Q R S T U V Z
Kaşupça A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U W Y Z
Kırım Tatarcası A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V Y Z
Korsikaca [31] A B C D E F G H I J L M N O P Q R S T U V Z
Kuzey Lapça A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U V Z
Lehçe [22] A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U W Y Z
Letonca [18] A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U V Z
Litvanca [19] A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U V Y Z
Malgaşça A B D E F G H I J K L M N O P R S T V Y Z
Maltaca [20] A B D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Z
Maorice [34] A E G H I K M N O P R T U W
Mohawk dili [35] A E H I K N O R S T W Y
Pan-Nijerja dili A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U V W Y Z
Pinyin [32] A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U W X Y Z
Portekizce [23] A B C D E F G H I J L M N O P Q R S T U V X Z
Rumence A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U V X Z
Sarduca A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U V X Z
Shona dili A B C D E F G H I J K M N O P R S T U V W Y Z
Sırpça [7] A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U V Z
Sicilya dili A B C D E F G H I J L M N O P Q R S T U V Z
Slovence A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U V Z
Somalice A B C D E F G H I J K L M N O Q R S T U W X Y
Sorb dili A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U W Y Z
Swahili A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U V W Y Z
Tetum A B D E F G H I J K L M N O P R S T U V X Z
Tonga dili A E F G H I K L M N O P S T U V
Türkçe A B C D E F G H J K L M N O P R S T U V Y Z
Valonca [27] A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U V W X Y Z
Vietnamca [26] A B C D E G H I K L M N O P Q R S T U V X Y
Volapük A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U V X Y Z
Wolof dili A B C D E F G I J K L M N O P Q R S T U W X Y

Yukarıdaki tabloda resmî olarak Latin alfabesinin tüm 26 harfini içermeyen dilleri listelemektedir. 51 alfabelik bu listede hepsi tarafından kullanıl.:

Harf G H M O R S L U P F B D K C J Z V Y X Q W
Alfabe sayısı 50 50 50 50 50 50 48 48 47 47 46 46 43 40 40 38 37 29 20 19 16

Genişletilmiş Latin alfabesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Ana madde: diyakritik işaretler

Bazı diller temel Latin alfabesini, yeni harfler ekleyerek genişletmişlerdir.

Bazı dillerin alfabelerinde Latin Alfabesine ek olarak kaynaşmış harfler, değiştirilmiş harfler veya çift sesleri belirten harfler bulunur. Aşağıda bu harfleri gösteren tablodan yararlanabilirsiniz. İşletim sisteminize, tarayıcınıza veya Unicode olup olmamasına bağlı olarak tablodaki her karakteri göremeyebilirsiniz.

A-İ arası bağlantılı harfler[değiştir | kaynağı değiştir]

Alfabe À
à 		Á
á 		Â
â 		Ã
ã 		Ä
ä 		Å
å 		Æ
æ 		Ā
ā 		Ă
ă 		Ą
ą 		Ç
ç 		Ć
ć 		Ĉ
ĉ 		Ċ
ċ 		Č
č 		Ʒ
ʒ 		Ǯ
ǯ 		Đ
ð 		Ď
ď 		Đ
đ 		È
è 		É
é 		Ê
ê 		Ë
ë 		Ē
ē 		Ė
ė 		Ė̄
ė̄ 		Ę
ę 		Ě
ě 		Ə
ə 		Ĝ
ĝ 		Ğ
ğ 		Ġ
ġ 		Ģ
ģ 		Ǥ
ǥ 		Ǧ
ǧ 		Ĥ
ĥ 		Ħ
ħ 		Ì
ì 		Í
í 		Î
î 		Ï
ï 		Ī
ī 		Į
į 		İ
i 		I
ı
Latince Æ
Almanca [2] Ä
Arnavutça [3] Ç Ë
Azerice Ç Ə Ğ İ ı
Beyaz Rusça [4] Ć Č
Boşnakça Ć Č Đ
Çeçence Ä Ç Ċ
Çekçe [5] Á Č Ď É Ě Í
Danca Å Æ
Esperanto Ĉ Ĝ Ĥ
Estonca Ä Å
Faroece Á Æ Ð Í
Felemenkçe [6] Ä É Ë Ï
Filipince [7]
Fince Ä Å
Fransızca [8] À Â Æ Ç È É Ê Ë Î Ï
Frizce Ä Å
Gagavuzca Ä Ç İ ı
Galce [9] Â Ê Î
Hawaii dili Ā Ē Ī
Hırvatça [10] Ć Č Đ
İrlandaca [11] Á É Í
İskoçça À È Ì
İspanyolca [12] Á É Í
İsveççe Ä Å
İtalyanca [13] À È É Ì
İzlandaca Á Æ Ð É Í
Japonca (Rōmaji) Ā Ē Ī
Kaşupça à Ą É Ë
Katalanca [14] À Ç È É Í Ï
Kuzey Lapça Á Č Đ
Kürtçe Ç Ê Î
Lehçe [15] Ą Ć Ę
Letonca Ā Č Ē Ģ Ī
Litvanca [16] Ą Č Ė Ę Į
Lüksemburgca Ä É Ë
Macarca [17] Á É Í
Maltaca [18] Ċ Ġ Ħ
Man dili Ç
Maorice Ā Ē Ī
Norveççe [19] Å Æ
Portekizce [20] À Á Â Ã Ç É Ê Í
Rumence  à Î
Samogitçe Ā Č Ē Ė Ė̄ Ī
Skolt Samice Â Č Ʒ Ǯ Đ Ǥ Ǧ
Slovakça [21] Á Ä Č Ď É Í
Slovence Č
Sorbca Ć Č Ě
Türkçe Â Ç Ğ İ ı
Valonca [22] Â Å Ç È É Ê Î
Vietnamca [23] Â Ă Đ Ê

J–Z arası bağlantılı harfler[değiştir | kaynağı değiştir]

Alfabe Ĵ
ĵ 		Ķ
ķ 		Ǩ
ǩ 		Ĺ
ĺ 		Ļ
ļ 		Ľ
ľ 		Ł
ł 		Ñ
ñ 		Ń
ń 		Ņ
ņ 		Ň
ň 		Ŋ
ŋ 		Ò
ò 		Ó
ó 		Ô
ô 		Õ
õ 		Ö
ö 		Ō
ō 		Ø
ø 		Ő
ő 		Œ
œ 		Ơ
ơ 		Ŕ
ŕ 		Ř
ř 		ẞ
ß 		Ś
ś 		Ŝ
ŝ 		Ş
ş 		Ș
ș 		Š
š 		Þ
þ 		Ţ
ţ 		Ț
ț 		Ť
ť 		Ŧ
ŧ 		Ù
ù 		Ú
ú 		Û
û 		Ü
ü 		Ū
ū 		Ŭ
ŭ 		Ů
ů 		Ű
ű 		Ų
ų 		Ư
ư 		Ŵ
ŵ 		Ÿ
ÿ 		Ý
ý 		Ŷ
ŷ 		Ź
ź 		Ż
ż 		Ž
ž
Latince Œ
Almanca Ö ẞ Ü
Arnavutça
Azerice Ö Ş Ü
Beyaz Rusça Ł Ń Ś Š Ŭ Ź Ž
Boşnakça Š Ž
Çeçence Ö Ş Ü
Çekçe Ň Ó Ř Š Ť Ú Ů Ý Ž
Danca Ø
Esperanto Ĵ Ŝ Ŭ
Estonca Õ Ö Š Ü Ž
Faroece Ó Ø Ú Ý
Felemenkçe Ö Ü
Filipince Ñ
Fince Ö
Fransızca Ô Œ Ù Û Ü Ÿ
Frizce Ö Ü
Gagavuzca Ö Ş Ţ Ü
Galce Ô Ŵ Ÿ Ŷ
Hawaii dili Ō Ū
Hırvatça Š Ž
İrlandaca Ó Ú
İtalyanca Ò Ù
İskoçça Ò Ù
İsveççe Ö
İspanyolca Ñ Ó Ú Ü
İzlandaca Ó Ö Þ Ú Ý
Japonca (Rōmaji) Ō Ū
Kaşupça Ł Ń Ò Ó Ô Ù Ż
Katalanca Ò Ó Ú Ü
Kuzey Lapça Ŋ Š Ŧ Ž
Kürtçe Ş Û
Lehçe Ł Ń Ó Ś Ź Ż
Letonca Ķ Ļ Ņ Š Ū Ž
Litvanca Š Ū Ų Ž
Lüksemburgca Ö Ü
Macarca Ó Ö Ő Ú Ü Ű
Maltaca Ż
Norveççe Ø
Portekizce Ó Ô Õ Ú Ü
Rumence Ș Ț
Samogitçe Ō Š Ū Ž
Skolt Samice Ǩ Ŋ Õ Š Ž
Slovakça Ĺ Ľ Ň Ó Ô Ŕ Š Ť Ú Ý Ž
Slovence Š Ž
Sorbca Ł Ń Ó Ŕ Ř Ś Š Ź Ž
Türkçe Ö Ş Ü
Vietnamca Ô Ơ Ư
Valonca Ô Û

Latin alfabesinden türemiş diğer alfabeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Several transcription and transliterations.

Dipnotlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ İngilizce alfabesi ve önceki telekomünikasyon standartlarından türetilmiş ASCII'yi temel alan ISO/IEC 646 standartına göre
  2. ^ ch, ck, sp, st, sch.
  3. ^ dh, gj, ll, nj, rr, sh, th, xh, zh.
  4. ^ dz, dź, dž.
  5. ^ ch.
  6. ^ au, ch, ei, eu, ie, ij, oe, ou, sj, tj, ui, bunlardan sadece ij tek harf olarak görülür ve cümle başında IJ şeklinde yazılır.
  7. ^ ng, ll.
  8. ^ ch, gn, gu, ll, qu
  9. ^ ch, dd, ff, ng, ll, ph, rh, th Galce de ñ yerine genelde ng yazılır.
  10. ^ dž, lj, nj.
  11. ^ irlandacada eskiden ḃ, ċ, ḋ, ḟ, ġ, ṁ, ṗ, ṡ, ṫ harfleri kullanılırdı, onların yeni yazılış şekli şudur: bh, ch, dh, fh, gh, mh, ph, sh, th
  12. ^ ch, ll, rr. D İspanyolcada eskiden kullanılan ç artık z olarak yazılır
  13. ^ ch, gh, gn, gl, sc.
  14. ^ ll, ny, l·l (ŀl), rr, ss, dz, tz, ig, ix, gu, qu, nc
  15. ^ ch, cz, dz, dż, dź, sz, rz.
  16. ^ ch, dz, dž, ie, uo, bu kombinler Litvanca da tek harf olarak görülmezler
  17. ^ U cs, dz, gy, ly, ny, sz, ty, zs, dzs.
  18. ^ ie, għ.
  19. ^ gj, hj, hv, kj, sj, sk, tj, skj.
  20. ^ ch, lh, nh, qu, sc, xc, ss, rr.
  21. ^ dz, dž, ch.
  22. ^ ae, ch, dj, ea, jh, oe, oen, oi, sch, sh, tch, xh, x harfi sadece xh şeklinde kullanılır, jharfi neredeyse sadece dj ve jh kombinisinde kullanılır.
  23. ^ (a, â, ă, e, ê, i, o, ô, ơ, u, ư, y) à, ầ, ằ, è, ề, ì, ò, ồ, ờ, ù, ừ, ỳ; ả, ẩ, ẳ, ẻ, ể, ỉ, ỏ, ổ, ở, ủ, ử, ỷ; ã, ẵ, ẫ, ẽ, ễ, ĩ, õ, ỗ, ỡ, ũ, ữ, ỹ; á, ấ, ắ, é, ế, í, ó, ố, ớ, ú, ứ, ý; ạ, ặ, ậ, ẹ, ệ, ị, ọ, ộ, ợ, ụ, ự, ỵ. Vietnamca ayrıca şu harf kombinlerini kullanır: ch, gi, kh, ng, nh, ph, th, tr.
ISO temel Latin alfabesi
Aa Bb Cc Dd Ee Ff Gg Hh Ii Jj Kk Ll Mm Nn Oo Pp Qq Rr Ss Tt Uu Vv Ww Xx Yy Zz

tarih • paleografi • türetimler • diyakritik • noktalama • rakamlar • harf listesi

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Latin_harfli_alfabeler_listesi&oldid=32293909" sayfasından alınmıştır