Lojistik

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Lojistikte önemli yeri olan depolama sahalarından bir örnek

Lojistik ya da nakliye; ürün, hizmet ve insan gibi kaynakların, ihtiyaç duyulan yerde ve istenen zamanda temin edilmesi için bir araç olarak tanımlanabilir. Herhangi bir pazarlama veya üretim organizasyonunun lojistik destek olmadan başarılması çok zordur. Lojistik; nakliye, envanter, depolama, malzeme idaresi ve ambalajlama bilgilerinin birleştirilmesini kapsar. Lojistik işletme sorumluluğu, ham maddenin coğrafi konumlanması, sürecin işletilmesi ve ihtiyaçların mümkün olan en düşük maliyetle karşılanarak işin bitirilmesidir. Lojistik yönetimi, tedarik zinciri yönetimi ve tedarik zinciri mühendisliği'nin bir parçasıdır

Lojistik kelimesinin Türk Dil Kurumu sözlüğüne göre anlamı, "geri hizmet" olarak verilmiştir. TDK sözlüğünde "Kişilerin ihtiyaçlarını karşılamak üzere her türlü ürünün, hizmetin ve bilgi akışının çıkış noktasından varış noktasına kadar taşınmasının etkili ve verimli bir biçimde planlanması ve uygulanması."[1] olarak tanımlanmıştır.

Lojistik, doğru zamanda doğru fiyatla, doğru miktara sahip olmak olarak tanımlanabilir. Lojistik bir proses bilimidir. Tüm endüstriyel sektörlerde, verimlilik, tedarik zinciri ve proje devreye alma sürelerinin istenen düzeyde olup olmadığı denetlenir. Lojistik, askerlerin ihtiyaçlarının kendileri tarafından karşılanması sürecinden doğmuş bir konsepttir ve bu temelden yola çıkarak çok daha ileriye gitmiştir. Antik Yunan, Roma ve Bizans uygarlıklarında ihtiyaçların dağıtımı ve finanse edilmesinden sorumlu Logistikas denen bölümler ve subaylar vardı. Oxford Üniversitesi, sözlüğünde lojistik kelimesi; ‘Askerlik biliminin personel, teçhizat, malzeme taşıma ve bakım ile ilgili bir dalı’ olarak tarif edilir. Osmanlı'da lojistik hizmetleri derbendcilik, köprücülük, gemicilik, meremmetçilik adlarıyla başladı.

Lojistik, 1950’lerden sonra iş hayatına (Taşınma Şirketi) uyum sağlamıştır. Dünya çapında tedarik, taşıma ve malzeme ihtiyacının artması bunun başlıca sebebidir.

İş dünyasında, lojistik tedarikçiden son kullanıcıya uzanan (tedarik zinciri) bir akış içinde; içe veya dışa ya da her ikisine odaklı olabilir. Lojistik yönetiminin ana fonksiyonları, satınalma, taşıma, depolama, envanter girişi, doğru bilgi akışının sağlanması ve bu aktivitelerin organize edilmesi ve planlanmasıdır. Lojistik yöneticileri, bir organizasyon içinde kaynakların koordinasyonunu sağlayarak bu fonksiyonların her birinden gelen bilgileri birleştirir. Lojistiğin temelde iki farklı formu vardır: Biri depolama ve taşıma ağı boyunca malzeme akışının sürekliliğini sağlar, diğeri projelerin sonuçlanması için kaynaklar zincirini koordine eder.

"Lojistik, müşteri ihtiyacını karşılamak üzere her türlü ürün, servis hizmeti ve bilgi akışının başlangıç noktasından (kaynağından), tüketildiği son noktaya (nihai tüketici) kadar olan tedarik zinciri içindeki hareketinin etkili ve verimli bir biçimde planlanması, uygulanması, taşınması, depolanması ve kontrol altında tutulması hizmetidir."

Askerî lojistikte, kaynakların ihtiyaç duyulan yer ve zamanda yerine nasıl ulaştırılacağı yönetilir. Askerlik biliminde, düşmanın tedarik hatlarını bozmak en önemli askerî stratejilerden biridir. Yakıt, cephane ve yiyeceği olmayan askerî güç savunmasızdır.

Meslek eğitimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Lojistik, özellikle akademik düzeyde endüstriyel ve ticari meslekler için ilginç bir meslek alanı haline gelmiştir. Dünya Bankası'nın yaptığı güncel bir çalışma olan 2014 Lojistik Performans Endeksi, lojistik uzmanlarının ve tedarik zinciri yönetimi uzmanlarının eğitimini küresel ekonominin işleyişi bakımından en önemli görevlerden biri olarak görmektedir.

Orta veya üst yönetim düzeyinde liderlik pozisyonları, hammadde tedarikçilerinden nihai tüketiciye kadar olan küresel tedarik zincirlerini kontrol ve optimize etmek amacıyla bugün akademik derecesine gerek duymaktadır. Lojistik ve tedarik zinciri yönetimi alanında uzmanlaşma sunan çok sayıda üniversite, lisans veya yüksek lisans programı bulunmaktadır.

Tedarik zinciri yönetimi ve lojistik konusunda araştırma ve eğitim üzerine yoğunlaşan dünyanın tek üniversitesi Hamburg'daki (Almanya) Kühne Lojistik Üniversitesi'dir.

Lojistik ve tedarik zinciri yöneticilerinin köklü meslek bilgisinin yanı sıra kültürlerarası bilgilere çok iyi derecede sahip olup pek çok dil bilmeleri gerekmektedir. Aynı şekilde şartlar da bütünsel ve analitik olmalıdır. Organizasyon, iletişim ve liderlik becerileri önemli gereksinimlerdir. Ayrıca, lojistik servis sağlayıcıları ile sözleşme görüşmeleri için veya Make-or-Buy kararını hazırlamak amacıyla çok iyi seviyede iktisat bilgisine, derin bir süreç anlayışına ve yasal bilgilere ihtiyaç duyulmaktadır.

(3PL) 3. parti lojistik[değiştir | kaynağı değiştir]

Lojistikte dış kaynak kullanımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Günümüz ekonomik koşullarında şirketlerin asıl üretim (uzmanlık) alanlarının dışından çekilerek, maliyet azaltmayı hedeflemeleri nedeni ile bu sektör gelişimini hızlandırmıştır. 3.parti denmesinin nedeni aşağıdadır:

  • 1. parti; Üretici, imalatçı, gönderici, toptancı vs. malın ve/veya hizmetin üreticisidir.
  • 2. parti; Birinci partinin doğrudan müşterisi veya akışa göre tedarikçisi olan işletmedir.
  • 3. parti; Dolayısıyla bu iki taraf arasındaki mal ve hizmet akışına giren şirkettir.

Kelime anlamıyla, lojistik hizmetlerinde dış kaynak kullanımı veya 3. Parti Lojistik tanımı geleneksel olarak halihazırda şirket bünyesindeki lojistik aktivitelerinin gerçekleştirmesi işinin 3. bir şirkete devredilmesidir.[2] Bu bağlamda şirketler uluslararası nakliye, depolama, stok kontrolü, paketleme, etiketleme, sevkiyat, dağıtım vb. işlerinde bu alanda uzmanlaşmış ve gerekli tesis, ekipman veya personele sahip şirketlere devretmektedirler.

Lojistiğin alanları[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "TDK". 26 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2016. 
  2. ^ Baziotopoulos (2008). "An Investigation of Logistics Outsourcing Practices In the Greek Manufacturing Sector". PhD thesis.