Lurlar

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Lurlar
لر
Dasmâl-bâzi dansı, Mamasani, İran
Toplam nüfus
5 milyon
Önemli nüfusa sahip bölgeler
İran İran4-5 milyon[1][2]
Diller
Din
çoğunluk: İslam (Şiilik), diğer: Zerdüştlük

Lurlar (Lurca: لور, Farsçaلُر), İranî bir halktır. Batı kuzeybatı ve güney batı İran'da Luristan, Huzistan, Hamedan, Çaharmahal ve Bahtiyari, İsfahan ve İlam eyaletlerinde yaşarlar. İrani bir dil olan Lurca'yı konuşurlar.

Lurlar, Orta Asya'dan gelen göçebe İran kabilelerinin ve Kassitler ve Gutiler gibi batı İran'ın İran öncesi kabilelerinin bir karışımıdır. Coğrafi ve arkeolojik eşleşmeye uygun olarak, bazı tarihçiler Elamların Orta Çağ'da İrani bir dil konuşmaya başlayan Proto-Lurlar olduğunu savunmaktadır.[3][4]

Lurca diline ek olarak, Lur kıyafetleri Lurları diğer etnik gruplardan ayırır.[5] Ayrıca Lur dans (Bâzi), Lurların bir diğer etnik simgesidir.

Dil[değiştir | kaynağı değiştir]

Lurca, yaklaşık dört milyon kişi tarafından konuşulan bir Batı İran dili sürekliliğidir. Süreklilik, dilbilimci Anonby'nin Kürtçe ve Farsça arasında konumlandırdığı Bahtiyari, Luristani ve Güney Lurca'nın üç lehçesini oluşturur.[6]

Din[değiştir | kaynağı değiştir]

Çoğu Lur Şii Müslümandır. Küçük bir Sünni Müslüman Lur topluluğu da vardır.[7] İslam Ansiklopedisi'ne göre, Lurlar Zerdüştler gibi ekmeğe ve ateşe saygı duyarlar.[8] Son raporlar, özellikle Bahtiyari Lurlar arasında büyüyen bir Zerdüşt dini hareketine de işaret ediyor.[9]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Iran". Central Intelligence Agency. 6 Şub 2024. 7 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2023 – CIA.gov vasıtasıyla. 
  2. ^ https://web.archive.org/web/20130723044939/http://www.terrorfreetomorrow.org/upimagestft/TFT%20Iran%20Survey%20Report%200609.pdf [yalın URL]
  3. ^ Potts, D. T. (29 Temmuz 1999). The Archaeology of Elam: Formation and Transformation of an Ancient Iranian State (İngilizce). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-56496-0. 
  4. ^ Edwards, I. E. S. (Iorwerth Eiddon Stephen); Gadd, C. J. (Cyril John); Hammond, N. G. L. (Nicholas Geoffrey Lemprière) (1971). The Cambridge ancient history. Early history of the Middle East. Internet Archive. London ; New york : Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-07791-0. 
  5. ^ QaedRahmat, Issa (2014), Clothes of Feyli Lurs in Luristan, Ilam and Kermanshah (illustrated, revised reprint bas.), Motie Press, Qom 
  6. ^ Anonby, Erik John (Temmuz 2003). "Update on Luri: How many languages?". Journal of the Royal Asiatic Society (İngilizce). 13 (2): 171-197. doi:10.1017/S1356186303003067. ISSN 1474-0591. 29 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2022. 
  7. ^ Foundation, Encyclopaedia Iranica. "Welcome to Encyclopaedia Iranica". iranicaonline.org (İngilizce). 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2023. 
  8. ^ The Encyclopaedia of Islam (İngilizce). Brill. 1974. 
  9. ^ "Cleric Says Some Iranian Muslims Converting To Other Religions". Iran International (İngilizce). 9 Aralık 2023. 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2023. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]