And tilkisi
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| And tilkisi | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||||||
| Korunma durumu | |||||||||||||||||||
 Asgari endişe altında (IUCN 3.1) | |||||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||||||
| Lycalopex culpaeus (Molina, 1782) | |||||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||||
| Dağılımı | |||||||||||||||||||
| Sinonimler | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
And tilkisi (Pseudalopex culpaeus), And çakalı, Ateş Toprakları tilkisi, Macellan tilkisi, Culpeo, Culpeo tilki veya Patagonya tilkisi olarak da bilinir, yeleli kurtdan sonra Güney Amerika'nın en büyük yaban köpeği türü.
Özellikleri[değiştir | kaynağı değiştir]
And tilkisi, 60–115 cm arası gövde uzunluğuna sahip olup buna ilave yaklaşık 40 cm uzunluğunda kuyruğu vardır. Ortalama 7,5 kg gelirken büyük örneklerinde 13 kg ağırlığa ulaşabilirler. Post rengi gridir. Sırtının üzerinden genelde zayıf olarak fark edilen koyu bir şerit geçer. Türün karakteristik özelliği beyaz çene ve kırmızımsı kahve bacak kısımlarıdır.
Yaşam alanı ve dağılımı[değiştir | kaynağı değiştir]
And tilkisi, Ekvador ve Peru'dan Bolivya üzerinden Şili ve Arjantin'e kadar dağılmıştır. Yaşamak için Andlar'ın batı tarafını tercih eder ve 1000 ile 4500 m yükseklikte bulunur. Burada açık arazide yaşarken yapraklı sık ormanlarda bulunmaz. Ateş Toprakları'nda da az sayıdaki yerli memelilerden biri olarak yaşar.
Beslenme[değiştir | kaynağı değiştir]
And tilkisinin beslenmesi bulunduğu yaşam alanına bağlıdır. Kuzey popülasyonları tamamen etobur olup tavşan ve kemirgen ile beslenir, ender olarak kuş, kertenkele, böcek ve leş yerler. Dağılım alanları güneyde olanlar bitkisel gıda da yerler. Ateş Toprakları'nda bu oran yaklaşık %30'unu tutar.
Yaşam şekli[değiştir | kaynağı değiştir]
And tilkileri, alfa çiftin yönettiği gruplar halinde yaşarlar. Sürünün yönetimi dişiye miras kalırken erkekler grubu terk etmek zorundadır. Bir batında yaklaşık beş yavru dünyaya gelir.
Diğer[değiştir | kaynağı değiştir]
Çiftçiler And tilkisini koyunları için bir tehlike olarak görse de koyun sürülerine saldırı çok azdır. Buna rağmen bazı çevrelerde çokça avlanır ve yerleşim bölgelerinde neredeyse nesli tüketilmiştir. Fakat türün tamamı tehdit altında olarak kabul edilmez.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Türü tehlike altında türler kırmızı listesinde Pseudalopex culpaeus23 Kasım 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
 Wikimedia Commons'ta And tilkisi ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur. |
 Wikispecies'te And tilkisi ile ilgili detaylı taksonomi bilgileri bulunur. |
Bu şablon nesli tükenmiş türleri içermemektedir.
| İri kulaklı tilki | İri kulaklı tilki (O. megalotis) |
|---|---|
| Urocyon | Boz tilki (U. cinereoargenteus) • Ada boz tilkisi (U. littoralis) |
| Vulpes | Kızıl tilki (V. vulpes) • Bengal tilkisi (V. bengalensis) • Afgan tilkisi (V. cana) • Güney Afrika tilkisi (V. chama) • Karsak (V. corsac) • Tibet tilkisi (V. ferrilata) • Kutup tilkisi (V. lagopus) • Cüce tilki (V. macrotis) • Soluk tilki (V. pallida) • Kum tilkisi (V. rueppelli) • Ova tilkisi (V. velox) • Çöl tilkisi (V. zerda) |
| Kısa kulaklı tilki | Kısa kulaklı tilki (A. microtis) |
|---|---|
| Canis | Kurt (C. lupus) • Kızıl kurt (C. rufus) • Kır kurdu (C. latrans) • Altın çakal (C. aureus) • Kara sırtlı çakal (C. mesomelas) • Çizgili çakal (C. adustus) • Habeş kurdu (C. simensis) |
| Yengeç yiyen tilki | Yengeç yiyen tilki (C. thous) |
| Yeleli kurt | Yeleli kurt (C. brachyurus) |
| Asya yaban köpeği | Asya yaban köpeği (C. alpinus) |
| Falkland tilkisi | Falkland tilkisi (D. australis) |
| Afrika yaban köpeği | Afrika yaban köpeği (L. pictus) |
| Rakun köpeği | Rakun köpeği (N. procyonoides) |
| Pseudalopex | And tilkisi (P. culpaeus) • Arjantin gri tilkisi (P. griseus) • Darwin tilkisi (P. fulvipes) • Pampa tilkisi (P. gymnocercus) • Peru çöl tilkisi (P. sechurae) • Brezilya dövüş tilkisi (P. vetulus) |
| Çalı köpeği | Çalı köpeği (S. venaticus) |
 | Köpek ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
