Mantarların evrimi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Farklı mantar türleri. Sol üstten saat yönünde: Amanita muscaria, bir bazitli mantar; Sarcoscypha coccinea, bir asklı mantar; Ekmek kaplı küf mantarı ; bir kitrid mantarı; bir Aspergillus konidiyumu (spor).

Mantarların evrimi, DNA analizine göre, yaklaşık 1,5 milyar yıl önce, mantarların atasal soyunun ökaryotlardan ayrılmasından beri devam etmektedir.[1][2] DNA analizlerine göre yaklaşık 570 milyon yıl önce Glomerales takımı "yüksek mantarlardan" (dikaryanlar) dallanmıştır.[3] Mantarlar muhtemelen 500 milyon yıl önce Kambriyen döneminde ve 635 milyon yıl önce Ediyakaran döneminde karayı işgal etmeye başladılar.[4][5] Ancak karasal mantar fosilleri, yalnızca 400 milyon yıl önceki Devoniyen dönemde varlığı tartışmasız ve yaygın hale gelmeye başlar.[3]

Erken evrim[değiştir | kaynağı değiştir]

DNA analizinden elde edilen kanıtlar, tüm mantarların en az 1.2 ila 1.5 milyon yıl önce yaşamış ortak bir atadan geldiğini göstermektedir. Bu en eski mantarların suda yaşaması ve kamçıya sahip olması muhtemeldir.[6]

En eski karasal mantar fosilleri veya en azından mantar benzeri fosiller, yaklaşık 635 milyon yıl öncesine ait (Ediyakaran) Güney Çin'deki çökellerde bulunmuştur. Bu fosiller hakkında rapor veren araştırmacılar, bu mantar benzeri yaşam biçimlerinin, Kriyojen (Cryogenian) buzullarının ardından Dünya atmosferinin oksijenlenmesinde rol oynamış olabileceğini öne sürdüler.[4]

Yaklaşık 250 milyon yıl önce mantarlar, fosil kayıtlarına göre birçok alanda bol miktarda bulunur hale geldi ve hatta o dönemde yeryüzündeki baskın yaşam formları olabilirdi.[6]

Fosil kaydı[değiştir | kaynağı değiştir]

Alt Devoniyen Rhynie çörtünden zengin bir mantar çeşitliliği bilinmektedir; daha önceki bir kayıt yoktur. Mantarlar biyomineralize olmadığı için fosil kayıtlarına kolayca girmezler; erken mantarların sadece üç iddiası vardır. Ordovisyen'den biri,[7] belirgin bir mantar özelliğinden yoksun olduğu ve birçokları tarafından kontaminasyon olarak kabul edildiği gerekçesiyle reddedildi;[8] "olası" bir Proterozoyik mantarının filogenetik ilişkilleri henüz belirlenmemiştir[8] ve bir kök grubu mantarı temsil edebilir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Wang (1999). "Divergence time estimates for the early history of animal phyla and the origin of plants, animals and fungi". Proceedings of the Royal Society of London B. 266 (1415): 163-171. doi:10.1098/rspb.1999.0617. PMC 1689654 $2. PMID 10097391. 
  2. ^ Brundrett M.C. (2002). "Coevolution of roots and mycorrhizas of land plants". New Phytologist. 154 (2): 275-304. doi:10.1046/j.1469-8137.2002.00397.x. 
  3. ^ a b Brundrett, Mark C. (Mayıs 2002). "Coevolution of roots and mycorrhizas of land plants". New Phytologist (İngilizce). 154 (2): 275-304. doi:10.1046/j.1469-8137.2002.00397.x. ISSN 0028-646X. 
  4. ^ a b Gan (28 Ocak 2021). "Cryptic terrestrial fungus-like fossils of the early Ediacaran Period". Nature Communications (İngilizce). 12 (1): 641. doi:10.1038/s41467-021-20975-1. ISSN 2041-1723. 2 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2021. 
  5. ^ "Paleontologists Find 635-Million-Year-Old Land Fungus-Like Fossils | Paleontology | Sci-News.com". Breaking Science News | Sci-News.com (İngilizce). 28 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2021. 
  6. ^ a b "CK12-Foundation". flexbooks.ck12.org. 3 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2020. 
  7. ^ Redecker, Dirk; Kodner, Robin; Graham, Linda E. (15 Eylül 2000). "Glomalean Fungi from the Ordovician". Science (İngilizce). 289 (5486): 1920-1921. doi:10.1126/science.289.5486.1920. ISSN 0036-8075. 4 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2022. 
  8. ^ a b Butterfield, N.J. (2005). "Probable Proterozoic fungi". Paleobiology. 31 (1): 165-182. doi:10.1666/0094-8373(2005)031<0165:PPF>2.0.CO;2. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Mantarların_evrimi&oldid=32214203" sayfasından alınmıştır