Moussa Traoré
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| Moussa Traoré | |
|---|---|
_(cropped).jpg) | |
| 2. Mali Devlet Başkanı | |
| Görev süresi 19 Kasım 1968 - 26 Mart 1991 | |
| Yerine geldiği | Modibo Keïta |
| Yerine gelen | Amadou Toumani Touré |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 25 Eylül 1936 Kayes, Fransız Sudanı |
| Ölüm | 15 Eylül 2020 (83 yaşında) Bamako, Mali |
| Milliyeti | Malili |
Moussa Traoré (25 Eylül 1936 - 15 Eylül 2020), Malili asker ve siyasetçidir. Traoré, Afrika ülkesi Mali'de 1968 yılından 1991 yılına kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.
Traoré, Bamako ile Fransa'da Fréjus'ta bulunan askeri akademide eğitimlerini aldıktan sonra 1960 yılında Fransız Sudanı olarak Fransa koloni bölgesi olan ülkesinin Mali ismi ile bağımsızlığını elde etmesi ile birlikte ülkesine geri dönmüştür. Orduda ilk olarak 1961 yılında Asteğmen rütbesine terfi edilen Traoré, 1963 yılında da Teğmen rütbesine yükseltilmiştir. Bir müddet Tanganika'da askeri danışman olarak görev alan Traoré, daha sonra Albay rütbesine terfi edilerek Kati'de bulunan L'Ecole militaire interarmes askerî okulunda eğitmen olarak görevlendirilmiştir.
19 Kasım 1968 tarihinde ülkenin ilk devlet başkanı olarak makamda bulunan Modibo Keïta'ya karşı gerçekleştirilen askerî darbenin içerisinde yer alan Traoré, askerî darbe sonra oluşturulan ve Ulusal Kurtuluş Askeri Komisyonu (Fransızca:Comité militaire de la libération nationale) askeri komitenin genel başkanı olarak cunta hükûmetinin başına ve böylece devlet başkanlığı makamına geçmiştir. Bu makama geldikten sonra tüm siyasi faaliyetlere yasak getiren Traoré, yönetimi altında Polis devleti oluşturmuştur.
1974 yılında yeni bir anayasa ve böylece İkinci cumhuriyet ilanını gerçekleştiren Traoré, kendi kabinesinde yer alan kişileri ve rütbeli ordu mensuplarını belli dönemlerde kendisine karşı komplo ve darbe girişiminde bulunmaları ithamı ile tutuklatarak cezaevine göndermiştir.
1968 yılında iktidarı ele aldıktan sonra cezaevine gönderilen devrik devlet başkanı Keïta'nın 16 Mayıs 1977 tarihinde açıklığa kavuşturulamayan nedenlerle hayatını kaybetmesi neticesinde ülke genelinde huzursuzluğa neden olmuştur. Bu süreçte muhaliflere karşı işkence ve ölüm olaylarında artış yaşanmıştır. 1979 yılında iktidarını güçlendirmek adına yasal tek parti olarak kurduğu Mali Halkının Demokratik Birliği (Union Démocratique du Peuple Malien) ile aynı yıl girdiği ilk seçimlerde yeniden seçilmiştir.[1]
1990 yılında ülke genelinde kurulan muhalif partiler Traoré iktidarını etkilemeye başlamış, 22 Mart 1991 tarihinde yaşanan gösteriler o süreçte kanlı bir şekilde bastırılabilmiştir.[2] Ancak bu olaydan dört gün sonra 26 Mart 1991 tarihinde kendisine karşı General Amadou Toumani Touré önderliğinde gerçekleştirilen askerî darbe ile yönetimden indirilen Traoré, 1992 yılında iktidarı dönemindeki şiddet olayları nedeniyle, 1999 yılında ise eşi ile birlikte devlet malını zimmetine geçirme suçlamasıyla kendisine karşı yürütülen davalarda ölüm cezasına çarptırılmıştır. 29 Mayıs 2002 yılında dönemin devlet başkanı Alpha Oumar Konaré tarafından affedilen Traoré, serbest bırakılmıştır.[3][4][5]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Office of Public Communication, Bureau of Public Affairs Description: Historical, Political and Economic Overviews of the Countries of the World Date: 15 Nisan 19934/15/93". 12 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2016.
- ^ Patrick Manning. Francophone Sub-Saharan Africa, 1880–1995: 1880–1995. Cambridge University Press (1998) Sayfa 198-199
- ^ "Mali eski devlet başkanı affedildi". 17 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2016.
- ^ "Yeni devlet başkanı Traore'yi affettiğini açıklamıştır". 18 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2016.
- ^ "Mali eski devlet başkanı Traore resmi olarak özür dilemeyeceğini ifade etti". 3 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2016.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
 | Wikimedia Commons'ta Moussa Traoré ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen Modibo Keïta | Mali Devlet Başkanı 1968–1991 | Sonra gelen Amadou Toumani Touré |
 | ||
