Muhsin Batur
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| Muhsin Batur HV.PLT.1940-8 | |
|---|---|
 | |
| Lakabı | Uçan General[1] |
| Doğum | 5 Aralık 1920 Üsküdar, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 25 Eylül 1999 (78 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Bağlılığı |  Türkiye |
| Branşı |  Türk Hava Kuvvetleri |
| Hizmet yılları | 1940-1973 |
| Rütbesi |  Orgeneral |
| Komutası | 1. Taktik Hava Kuvveti Komutanlığı, Genelkurmay Lojistik Başkanlığı, Yüksek Askerî Şura Üyeliği, Türk Hava Kuvvetleri |
| Ailesi | |
| Eşi | Leman Meryem Batur [2](e. 1944; ö. 1999) |
| Çocukları | Ayşe Emel Aral (1944)[2] Ahmet Enis Batur (1952)[2] |
Mehmet Muhsin Batur[3] (5 Aralık 1920 – 25 Eylül 1999), Türk asker ve siyasetçi. Eski Türk Hava Kuvvetleri Komutanı.
1980 cumhurbaşkanlığı seçiminde aday oldu ancak seçilmek için yeterli oyu alamadı. Cumhurbaşkanının seçilememesini müteakip Kenan Evren liderliğindeki cunta, 12 Eylül Darbesi'yle yönetime el koydu.
Askerlik hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
1940 yılında Harp Okulunu, 1942 yılında da pilot olarak Hava Okulunu bitirdi. Merzifon'da 4. Tayyare Alayında pilot olarak göreve başladı. 1946 yılında girdiği Hava Harp Akademisinden 1949 yılında mezun olduktan sonra çeşitli hava birlik ve karargâhlarında ve Napoli'deki NATO Karargâhında görev yaptı.
27 Mayıs 1960 günü Adnan Menderes'i tutuklayarak Ankara'ya götürmüştür. 1961 yılında Tuğgeneral rütbesine terfi etti. 1. Taktik Hava Kuvveti Komutanlığına atandı. Aynı görevde iken 1963 yılında Tümgeneral rütbesine terfi etti. 5 yıl süre ile 1. Taktik Hava Kuvveti Komutanlığı görevinde bulundu. 1966 yılında Korgeneral rütbesine terfi etti. Bu rütbede Genelkurmay Lojistik Başkanlığı, Yüksek Askerî Şura Üyeliği görevlerini yürüttü.
1969 yılında Orgeneral rütbesine terfi etti ve Hava Kuvvetleri Komutanlığına atandı. 1 Haziran 1970 tarihinde Hava Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfını kurdu ve vakfın yönetim kurulu başkanlığına getirildi. 30 Ağustos 1973 tarihinde emekliye ayrıldı.
12 Mart Muhtırası[değiştir | kaynağı değiştir]
12 Mart 1971 Muhtırası'nı imzalayan dört üst düzey komutandan biriydi. Muhtıradan sonra 1. Ordu Komutanı Orgeneral Faik Türün'ün emriyle İstanbul'da Millî İstihbarat Teşkilatı tarafından Ziverbey Köşkü'nde yapılan sorgulamalarda, 9 Mart 1971 darbe teşebbüsü ile Millî Demokratik Devrim yapmak isteyenler arasına "Yavuz Bey" kod adı ile katıldığı iddia edildi.
Siyasi hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
Emekli olduktan sonra 8 Haziran 1974'te Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk tarafından kontenjan senatörü olarak atandı. Senatörken Cumhuriyet Halk Partisine geçti ve 1980'de bu partiden cumhurbaşkanı adayı gösterildi. Cumhurbaşkanlığı seçiminde en yüksek oyu almasına karşın gerekli sayıyı tutturamadığından bu göreve seçilemedi. 12 Eylül Darbesi'nden hemen önce senatörlük süresi bittiği için siyasetten çekildi.
Anılarını Anılar ve Görüşler "Üç Dönemin Perde Arkası (1986) adıyla yayımladı.
Özel yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]
4 Şubat 1944'te Bayan Leman Meryem (1921) ile evlenmiş olup Ayşe Emel (Aral) (1944) ve Ahmet Enis'in (1952) babasıdır.[2] İngilizce ve İtalyanca bilmekteydi. Şirket-i Hayriyenin kurucusu Hüseyin Hâki Bey'in torunuydu. Fenerbahçe taraftarıydı.[4]
Ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Türkiye Cumhurbaşkanı Şeref Madalyası, Üstün Hizmet Madalyası, İtalya Cumhurbaşkanı Grande Ufficiale, ABD Cumhurbaşkanı Legion Of Merit, Afganistan Kralı Düstur-u Evvel, İngiltere Kraliçesi K.C.V.O., Türk Hava Kurumu Altın Brövesi ve Hava Kuvvetleri Güçlendirme Vakfı Altın Madalyası sahibiydi.
Ölümü ve cenazesi[değiştir | kaynağı değiştir]
25 Eylül 1999 tarihinde İstanbul'da öldü.[5] Cenazesi askerî törenle Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi. Törene askerler ve siyasetçiler katıldı. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş ve Genelkurmay Başkanı Hüseyin Kıvrıkoğlu cenaze törenine çelenk gönderdi.[6]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ M. Ayhan Kara (16 Temmuz 2020). "Havacıların Genelkurmay Başkanlığı sevdası". odaTV. 16 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c d "Türk Parlamento Tarihi II. Cilt" (PDF). 12 Kasım 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "TBMM Albümü 4. Cilt (1960-1983)" (PDF). TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü. 21 Ocak 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2022.
- ^ "2 Paşamı da kaybettim". 24 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "26 Eylül 1999, Cumhuriyet: 12 Mart'ın komutanı Muhsin Batur öldü". 5 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "'Uçan General'e son görev". 5 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
| Askerî görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Reşat Mater | Türk Hava Kuvvetleri Komutanı 30 Ağustos 1969 - 25 Ağustos 1973 | Sonra gelen: Emin Alpkaya |
