Nice
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| Nice | |
|---|---|
 Bayrak  Arma | |
  Nice | |
| Ülke |  Fransa |
| Bölge | Provence-Alpes-Côte d'Azur |
| İl | Alpes-Maritimes |
| Arrondissement | Nice |
| İdare | |
| • Belediye Başkanı | Christian Estrosi (LR) |
| Yüzölçümü | |
| • Prefektörlük ve belediye | 71,92 km² |
| Nüfus (2018)[1] | |
| • Prefektörlük ve belediye | 342,669 |
| • Yoğunluk | 4.700/km² |
| • Kent | 944,321 |
| Zaman dilimi | UTC+01.00 (OAS) |
| • Yaz (YSU) | UTC+02.00 (OAYS) |
Resmî site www.nice.fr | |
| Resmî ad | Nice: Riviera'nın Güzel, Kış Tatil Beldesi |
| Tür | Kültürel |
| Kriter | ii |
| Belirleme | 2021 (44. oturum) |
| Referans no. | 1635 |
| Ülke |  Fransa |
| Bölge | Avrupa ve Kuzey Amerika |
Nice ([nis]) (Oksitanca: Nissa / Niça, İtalyanca: Nizza), Güney Fransa'da, Akdeniz sahilinde, Marsilya ile Cenova arasında yer alan bir şehirdir.[2]
Ülkenin en önemli turizm merkezlerinden biridir.[2] Nüfusu 347.100'dür. 71.92 km²'lik bir alana yayılmıştır. Fransa'nın beşinci büyük şehridir. 1971 yılında, Dünya Satranç Şampiyonası'na ev sahipliği yapmıştır.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Nice, birkaç yüzyıl boyunca Fransa ve İtalya'daki hanedanların egemenliğinde gidip geldi. Nihayet 1861'de Fransa'nın kontrolüne geçti. Ancak bu tarihe kadar bir dönem Provence'in bir dönem Savoy hanedanının, bir dönem de III. Napoleon'un ordularının kontrolüne girdi. Tüm bu dönemler boyunca salgın hastalıklara, düşman ordular tarafından yağmalara ve doğal afetlere maruz kaldı.
Kuruluş[değiştir | kaynağı değiştir]
Nice'de bulunan ilk insan yerleşimleri 400.000 yıl öncesine gider.Terra Amata kültürüne ait arkeolojik site ateşin ilk kullanıldığı yerlerden biridir, yine aynı yerde ev yapımına ve 230.000 yıl önce tarihlenen çakmak taşı kalıntılarına rastlanmıştır.[3] Nice, muhtemelen Marsilyalı Yunanlar tarafından M.Ö. 350 yılında kurulmuş ve Liguryalılar karşısında kazanılan bir zaferin anısına, antik Yunan zafer tanrıçası Nike'nin adı şehre verilmiştir. Şehir kısa zamanda Ligurya sahillerinin en yoğun ticaret merkezlerinden biri haline geldi.
Orta Çağ[değiştir | kaynağı değiştir]
Şehir erken Orta Çağ'da 729'da Sarazen'lerin saldırısını püskürttü, ancak 859 ve 880'da yağmalandı ve yakıldı. Bölgede egemen olan hanedanlar arasında sürekli el değiştirdi. 1399'de Savoy hanedanının kontrolüne girdi ve 1860'a kadar Savoyların kontrolünde kaldı.
16. yüzyılda I. François ile Şarlken arasında süren savaşlarda Provence bölgesini işgal eden orduların geçiş yolu olduğu için büyük hasar gördü, ardından da salgın hastalıklar ve açlık baş gösterdi. 1536-38 yıllarındaki İtalya Savaşı'ndan sonra 1538'de yapılan Nice Anlaşması ile iki monarşi saldırmazlık imzaladılar. Ancak 1543'te Fransa-Osmanlı ittifakı Barbaros Hayrettin Paşa komutasındaki donanma ile Nice'i kuşattı. Barbaros şehrin yağmalanmasına izin verdi ve bir kısmını ateşe verdi, ayrıca 5.000 civarında esir aldı.[4]
1550 ve 1580'de şehirde tekrar veba salgını baş gösterdi. 1600'de kısa süre Guise hanedanlığına geçti, 1626'da kapılarını tüm ülkelere açarak ticaret serbestisi olan bir şehir oldu ve hızla gelişmeye başladı. 1691'de Nicolas Catinat'ın kontrolüne, 1696'da tekrar Savoy hanedanına geçti, 1705'te tekrar Fransızlar tarafından işgal edildi. 1713'teki Utrecht Anlaşması ile tekrar Savoy hanedanına verildi, yine birkaç el değiştirmenin sonunda 1792'de Birinci Fransa Cumhuriyeti orduları tarafından işgal edildi, ancak 1814'e kadar Fransa'nın bir parçası olabildi, fakat bu tarihte Sardinya Krallığı'na geçti.
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Nice iki büyük koydan oluşuyor. Villefranche-sur-Mer kapalı bir koyda yer alırken, şehrin ana alanı eski liman kenti ile Aeroport de Côte d'Azur arasında, hafif kıvrımlı bir körfezin karşısındadır. Şehir, düz kumsaldan hafifçe tepelere doğru yükselir, ardından Ligurya Alpleri'nin güney ve neredeyse batı uzantısını temsil eden çevredeki dağlarla sınırlanır.
Nice, batısında Var nehri, doğusunda Boron Dağı ile çevrili bir alanda kurulmuştur. Monaco Prensliği'ne 10 km. İtalya sınırına 30 km. mesafededir.
Dil ve Etnik yapı[değiştir | kaynağı değiştir]
Nice halkı Nisliler (Fransızca Niçois) diye anılır. Bölgede kısmen Provensal dilinin bir lehçesi olan Nissart dili kullanılır. Bu dil şu anda ölmüş olan liguryan dili ile işgalci Romalıların Latincesinin karışımından oluşan bir dildir.
İklim[değiştir | kaynağı değiştir]
Korunaklı yapısından dolayı Fransız Riviera'sında kışların en ılık olduğu yer Nice'dir. Temmuz ve Ağustos ayları oldukça sıcak geçer. Kışın ise Nice'de nadiren don görülür. Bu yüzden şehir 19. yüzyılda İngilizler ve Ruslar -tabii çarlık ailesinin de- tarafından sevilen bir kış tatil yeri idi. Şehirdeki büyük oteller ve bahçeler ile Rus Ortodoks katedralinin varlığı o dönemlerini izlerini bugüne taşır.[5] Sahilleri kumlu değil, taşlıdır. Yumuşak iklim bölgede şarap yapımcılığına olanak sunar.
Kardeş şehirler[değiştir | kaynağı değiştir]
Nice şehrinin, aşağıdaki şehirlerle kardeş şehir bağları vardır:[6]
Cuneo, İtalya (1964)- Venedik, İtalya (1968)
Edinburgh, İskoçya (1957)
Gdańsk, Polonya (1999)
Hangzhou, Çin (1998)
Laval, Quebec, Kanada (2000)
Miami, Amerika Birleşik Devletleri (1986)
Nürnberg, Almanya (1954)
Sankt-Peterburg, Rusya (1997)
Palma de Mallorca, İspanya (1969)
Selanik, Yunanistan (1992)
Yalta, Kırım (1960)
Segedin, Macaristan (1969)
Papeete, Fransa[7]- Xiamen, Çin (2014)
Susa, Tunus, Tunus (2012)
Resimler[değiştir | kaynağı değiştir]
-
Nice'de Anges Körfezi ve plajı panoraması -
Nice'in kuzeyden panoraması -
Nice'in şehir merkezi panoraması -
SPOT Uydusundan Nice ve civarı -
1543'te Osmanlı ve Fransız donanmaları tarafından yapılan Nice Kuşatması -
Nice Adalet Sarayı -
Nice'de Promenade des Anglais sahil yolu -
Nice Massena Meydanı -
Nice Operası -
Nice Milli Tiyatrosu -
Nice Saint-Reparate Katedrali -
Nice Rasathanesi -
Nice Rasathanesi -
Mart 2009 Nice Karnaval kralı -
Rus Sarayı
Eğitim[değiştir | kaynağı değiştir]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Comparateur de territoire: Aire d'attraction des villes 2020 de Nice (017), Unité urbaine 2020 de Nice (06701), Commune de Nice (06088) 16 Haziran 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., INSEE, retrieved 20 June 2022.
- ^ a b Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN 978-1119607410.
- ^ "Thermoluminescende dating of burnt flint: Application to a lower paleolithic site, Terra Amata". 17 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2016.
- ^ Society for the Diffusion of Useful Knowledge, sf. 428
- ^ Frankreich: Eine russische Kathedrale in Nizza 21 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., www.dw.com, 28.06.2016 tarihinde erişildi.
- ^ Villes jumelées avec la Ville de Nice 29 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., site municipal. Consulté le 12 février 2011.
- ^ « Jumelage entre Nice la méditerranéenne et Papeete la pacifique »[ölü/kırık bağlantı], Tahitipresse, 20
