P değeri
Vikipedi, özgür ansiklopedi
İstatistikte, p değeri, bir istatistiksel modele bağlı olarak gözlemlenen örneklem sonuçlarının (bir test istatistiği) ne kadar aşırı olduğunu ölçmek için kullanılan bir fonksiyondur. P değeri ile yapılan istatistiksel hipotez testleri sosyal bilimlerin ve doğa bilimlerinin birçok alanında kullanılır.[1] Bu alanlardan bazıları iktisat, psikoloji,[2] biyoloji, ceza adaleti, kriminoloji ve sosyolojidir.[3] P değeri yönteminin yanlış kullanımı konusunda dikkate değer miktarda tartışma vardır.
Genel bakış[değiştir | kaynağı değiştir]
P değeri sıfır hipotez testi bağlamında istatistiksel anlamlılığı ölçmek için kullanılır. Sıfır hipotez testi reductio ad absurdum(saçmalığa indirgeme) argümanının istatistiğe uygulanmasıdır. Özetle, bir savın karşıtının mümkün olmadığını gösterilirse, o savın geçerli olduğu kabul edilir.
P değeri, gözlemlenen sonuçların aslında test edilmek istenen durumla hiçbir alakası olmamasının olasılığıdır. Farklı bir deyişle, modelin (sıfır hipotezi) doğru olduğu kabul edilirse, p değeri test edilen değere eşit ya da aşırı değerler elde etme olasılığıdır.[4][5] Burada, aşırı'nın birçok farklı tanımı olabilir.
P değerinin sıklıkla yanlış kullanıldığı geniş çevrelerce dile getirilmiştir,[6][7] ancak alternatifler üzerinde bir fikir birliği oluşmamıştır.[8]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Bhattacharya, Bhaskar; Habtzghi, DeSale (2002). "Median of the p value under the alternative hypothesis". The American Statistician. 56 (3). American Statistical Association. ss. 202-6. doi:10.1198/000313002146. 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2016.
- ^ Wetzels, R.; Matzke, D.; Lee, M. D.; Rouder, J. N.; Iverson, G. J.; Wagenmakers, E. -J. (2011). "Statistical Evidence in Experimental Psychology: An Empirical Comparison Using 855 t Tests". Perspectives on Psychological Science. 6 (3). ss. 291-298. doi:10.1177/1745691611406923.
- ^ Babbie, E. (2007).
- ^ Biau 2010.
- ^ Hubbard, R. (2004).
- ^ "Scientists Perturbed by Loss of Stat Tool to Sift Research Fudge from Fact". Scientific American. 16 Nisan 2015. 21 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2016.
- ^ Goodman SN (1999). "Toward evidence-based medical statistics. 1: The P value fallacy". Annals of Internal Medicine. 130 (12). ss. 995-1004. PMID 10383371.
- ^ Aschwanden, Christie (7 Mart 2016). "Statisticians Found One Thing They Can Agree On: It's Time To Stop Misusing P-Values". FiveThirtyEight. 17 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2016.