Peyzaj

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Peyzaj

Peyzaj, insanlar tarafından algılandığı şekliyle, doğal veya insani unsurların eyleminin ve etkileşiminin sonucu olan bir alanı ifade eder.[1] Bu tanım Avrupa Peyzaj Sözleşmesine göre belirlenmiştir.

Peyzaj önemlidir ancak manzara gibi değil. Çünkü tarih ile günümüz ve kültür ile tabiat arasında bağlantı kurar.[2][3] Değerler farklılık gösterebilir, bazıları somut olmayabilir (örneğin, yer duygusu gibi), bunlar insanlar tarafından oluşturulur ve takdir edilir.

Peyzaj, belirli bir yerden bakıldığında görüş açısına giren tüm topografik, tabii ve kültürel verileri ve bir alanın tüm görünür özelliklerini içerir.[4]

Peyzajlar hayatlarımız için ortam sağlar. İhtiyaçlarımızı karşıladığı gibi doğal ihtiyaçlarımıza da hizmet eder. Örneğin, yaban hayatı ve vahşi hayat etkinliklerimizin fonksiyonunu ve görünümünü şekillendirebilir ve etkileyebilir. Bu aktiviteler şunlardır:

  • Rekreasyon ve sağlık
  • Yaban hayatı ve biyolojik çeşitlilik
  • Eğitim ve deneyim
  • Tarım, ormancılık ve gıda
  • Doğal kaynaklar
  • Ulaşım ve altyapı
  • Yerleşim
  • Yerel açıklık
  • Tarih

Peyzaj dinamiktir. Peyzaj karakteri son yıllarda oluşan süreçlerle değişmektedir. Peyzajı değişimine etki yapan farklı kuvvetler vardır. Bunlar:

  • Tarım ve orman
  • Doğal kaynaklar
  • Turizm
  • Çevre yönetimi
  • İklim değişikliği
  • Yerleşim, gelişim ve kalkınma
  • Rekreasyon
  • Enerji

Çevre düzenlemesi, peyzaj mimarlığının ilgi alanı içindedir. Dolayısıyla peyzaj kavramı peyzaj mimarlığı çalışmalarının temelini oluşturur.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Simensen, Trond; Halvorsen, Rune; Erikstad, Lars (1 Haziran 2018). "Methods for landscape characterisation and mapping: A systematic review". Land Use Policy (İngilizce). 75: 557-569. doi:10.1016/j.landusepol.2018.04.022Özgürce erişilebilir. ISSN 0264-8377. 21 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  2. ^ Wu, J. 2006. Cross-disciplinarity, landscape ecology, and sustainability science. Landscape Ecology 21:1-4.
  3. ^ Wu, J. and R. Hobbs (Eds). 2007. Key Topics in Landscape Ecology. Cambridge University Press, Cambridge.
  4. ^ Wu, J. 2008. Landscape ecology. In: S. E. Jorgensen (ed), Encyclopedia of Ecology. Elsevier, Oxford.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]