Port Stanley'in düşüşü
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Port Stanley'in düşüşü Falkland Savaşı kapsamında adalardaki en önemli Arjantin askerî varlığının bulunduğu Stanley'deki Arjantin birliklerinin teslim olmasını, bu sürece giden irili ufaklı muharebeleri ve adadaki Arjantin birliklerinin İngilizlere teslim oluş sürecini anlatır.
Goose Green sonrası süreç[değiştir | kaynağı değiştir]
Goose Green bölgesinin ele geçirilmesinin ardından İngiliz komandoları yine helikpter desteği ve deniz topçusu desteğiyle Doğu Falkland Adasının ucundaki son Arjantin direniş noktası olan Port Stanley'e doğru harekâta başlar. Bölgedeki hâkim tepelerin tamamında şiddetli ve zorlu çarpışmalar yaşanmıştır. İngiliz birlikleri önemli kayıplar yaşasa da Arjantin birliklerini geri püskürtmüş, esir almış ve yoluna devam etmiştir. Kentin etrafındaki tüm mevziler ele geçirilince kentteki garnizon teslim olmak durumundan kalmıştır. Bu kapsamdaki önemli tarihler şu şekilde sıralanabilir:
- Harriet Tepesi Muharebesi, 11-12 Haziran 1982
- Longdon Tepesi Muharebesi, 11-12 Haziran 1982
- Two Sisters Sırtı Muharebesi, 11-12 Haziran 1982
- Tumbledown Tepesi Muharebesi, 13-14 Haziran 1982
- Wireless Sırtı Muharebesi, 13-14 Haziran 1982
Bu harekât için bölgeye gitmekte olan İngiliz çıkartma gemileri 8 Haziran 1982 günü Port Pleasnt açıklarında yoğun Arjantin hava saldırılarına maruz kalmış ancak verilen ağır kayıplara rağmen çıkartma geç de olsa gerçekleştirilmiştir.[1]
Port Stanley düşer[değiştir | kaynağı değiştir]
Durumun geri döndürülemeyeceğini gören garnizon komutanı General Mario Menendez cunta rejiminden aldığı emrin aksine 14 Haziran 1982 saat 21:00 itibarıyla İngiliz General Jeremy Moore'a teslim olur. Anlaşmanın esasları gereğince:
- Arjantin birlikleri sancaklarını koruyacaktır
- Birlikler ilgili komuta heyetinin denetimi altında kalacak
- Teslim töreni açık yapılmayacak
- Arjantinli subaylar kişisel silahlarını taşıyabilecektir.
- Esir edilen 11 bin civarı Arjantin askeri İngiliz gemileriyle ülkelerine iade edilecektir.
Sonraki süreç[değiştir | kaynağı değiştir]
20 Haziran 1982 günü İngiliz birlikleri Güney Georgia ve Güney Sandwich Adalarını yeniden ele geçirip Thule Adasındaki üssü kullanılmaz hale getirince askerî harekâtın sona erdiğini ilan etmiştir. 74 gün boyunca süren savaşta 255 İngiliz, 649 Arjantinli asker ve 3 Falklandlı sivil ölmüştür.
Britanya Hükûmeti savaşa dair tüm belgelerin 2082 yılında kamuya açılacağını ilan etse de bu evrakın çoğuna bugün erişilebilmektedir. Teslim belgesi bugün Londra'daki Imperial War Museum'da sergilenmektedir.[2]
Arjantin ve İngiltere arasındaki ikili ilişkiler ancak 1989 yılında normalleşmiş, savaş konusu adaların egemenlik konusu anlaşmaların haricinde ele alınmak üzere dondurulmuştur. Falkland Adalarında 1984 yılından bu yana 14 Haziran günü "Bağımsızlık Günü" olarak kutlanmaktadır.[3]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Bluff Cove Disaster adıyla anılan olayla ilgili Robert Bolia makalesi (İngilizce) 29 Aralık 2020 tarihinde erişilmiştir
- ^ İlgili arşivlenmiş link (İngilizce) 29 Aralık 2020 tarihinde erişilmiştir
- ^ Falklands Özerk yönetimi resmî sitesi 20 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 29 Aralık 2020 tarihinde erişilmiştir