Portia (uydu)
Vikipedi, özgür ansiklopedi
 | |
| Keşif | |
|---|---|
| Keşfeden | Stephen P. Synnott / Voyager 2 |
| Keşif tarihi | 3 Ocak 1986 |
| Adlandırmalar | |
| MPC belirtmesi | Uranus XII |
| Sıfatlar | Portian |
| Yörünge özellikleri | |
| 66.097,265 ± 0,050 km[1] | |
| Dış merkezlik | 0,00005 ± 0,00008[1] |
| 0,5131959201 ± 0,0000000093 g[1] | |
Ortalama yörünge hızı | 9,37 km/s[a] |
| Eğiklik | 0,05908 ± 0,039° (Uranüs'ün ekvatoruna)[1] |
| Doğal uydusu | Uranüs |
| Grup | halka çobanı |
| Fiziksel özellikler | |
| Boyutlar | 156 × 126 × 126 km[2] |
Ortalama yarıçap | 67,6 ± 4 km[2][3][4] |
| ~57.000 km2[a] | |
| Hacim | ~1.300.000 km3[a] |
| Kütle | ~1,7×1018 kg[a] |
Ortalama yoğunluk | ~1,3 g/cm3 (varsayılan)[3] |
| ~0,023 m/s2[a] | |
| ~0,058 km/s[a] | |
| eşzamanlı[2] | |
| sıfır[2] | |
| Albedo | |
| Sıcaklık | ~64 K |
 Wikimedia Commons'ta ilgili ortam | |
Portia, Uranüs'ün iç uydusudur. 3 Ocak 1986'da Voyager 2 tarafından çekilen görüntülerden keşfedildi ve S/1986 U 1 geçici adı verildi.[6] Uydu, adını William Shakespeare'in Venedik Taciri adlı oyununun kahramanı Portia'dan almıştır. Ayrıca Uranüs XII olarak da adlandırılır.[7]
Puck'tan sonra Uranüs'ün ikinci büyük iç uydusudur. Uranüs'ün eşzamanlı yörünge yarıçapı içerisinde yer alan Portia'nın yörüngesi, gelgitsel ivme nedeniyle yavaş yavaş bozulmaya uğruyor. Portia, gelecek zamanda ya parçalanarak bir gezegen halkası oluşturacak, ya da Uranüs gezegenine çarparak yok olacaktır.
Benzer yörüngelere ve fotometrik özelliklere sahip, Bianca, Cressida, Desdemona, Juliet, Rosalind, Cupid, Belinda ve Perdita uydularını içeren Portia grubu'nun en büyük üyesidir.[5]
Portia hakkında, yaklaşık 140 kilometre (87 mi) çapı, yörüngesi ve 0,08'lik geometrik albedosu dışında çok az şey bilinmektedir.[5]
Voyager 2 görüntülerinde Portia, büyük ekseni Uranüs'e doğru uzanan bir nesne gibi görünür. Portia'nın ekvatordan basık, kutuplardan şişkin, uzatılmış küremsi şeklinin eksen oranı 0,8 ± 0,1'dir.[2] Yüzeyi gri renkte olan[2] uydunun, Hubble Uzay teleskobu ve büyük yer teleskoplarıyla yapılan gözlemlerde tayf çizgisinde su buzu soğurma çizgileri bulunmuştur.[5][8] Bu da gezegenin yüzeyinde su buzu bulunabileceğine işaret etmektedir.[9]
Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]
Ayrıca Bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c d Jacobson, R. A. (1998). "The Orbits of the Inner Uranian Satellites From Hubble Space Telescope and Voyager 2 Observations". The Astronomical Journal. 115 (3): 1195-1199. Bibcode:1998AJ....115.1195J. doi:10.1086/300263.
- ^ a b c d e f Karkoschka, Erich (2001). "Voyager's Eleventh Discovery of a Satellite of Uranus and Photometry and the First Size Measurements of Nine Satellites". Icarus. 151 (1): 69-77. Bibcode:2001Icar..151...69K. doi:10.1006/icar.2001.6597.
- ^ a b c "Planetary Satellite Physical Parameters". JPL (Solar System Dynamics). 24 Ekim 2008. 1 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2008.
- ^ a b Williams, Dr. David R. (23 Kasım 2007). "Uranian Satellite Fact Sheet". NASA (National Space Science Data Center). 5 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2008.
- ^ a b c d Karkoschka, Erich (2001). "Comprehensive Photometry of the Rings and 16 Satellites of Uranus with the Hubble Space Telescope". Icarus. 151 (1): 51-68. Bibcode:2001Icar..151...51K. doi:10.1006/icar.2001.6596.
- ^ Smith, B. A. (16 Ocak 1986). "Satellites of Uranus". IAU Circular. 4164. 5 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2011.
- ^ "Planet and Satellite Names and Discoverers". Gazetteer of Planetary Nomenclature. USGS Astrogeology. 21 Temmuz 2006. 4 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2006.
- ^ Dumas, Christophe; Smith, Bradford A.; Terrile, Richard J. (2003). "Hubble Space Telescope NICMOS Multiband Photometry of Proteus and Puck". The Astronomical Journal. 126 (2): 1080-1085. Bibcode:2003AJ....126.1080D. doi:10.1086/375909.
- ^ Dumas, Christophe; Smith, Bradford A.; Terrile, Richard J. (Ağustos 2003). "HUBBLE SPACE TELESCOPE NICMOS MULTIBAND PHOTOMETRY OF PROTEUS AND PUCK". The Astronomical Journal. 126. 13 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2024.
Puck'ın (ve muhtemelen Portia'nın) yüzeyi, su buzunun 2,0 lm bandıyla eşleşen bir soğurma özelliği gösterir.