Puyi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Aisin-Gioro Puyi
愛新覺羅·溥儀
Mançukuo İmparatoru
Hüküm süresi1 Mart 1934 - 18 Ağustos 1945
Çin İmparatoru
Hüküm süresi2 Şubat 1908 – 12 Aralık 1912
1 Temmuz 1917 – 12 Temmuz 1917
Önce gelenGuangxu
Sonra gelenYuan Shikai
Doğum7 Şubat 1906
Pekin, Çing Hanedanı
Ölüm17 Ekim 1967 (61 yaşında)
Pekin, Çin
Eş(ler)iWanrong
Wen Şu
Tan Yuling
Li Yuqin
Li Şuşian
HanedanAisin Gioro
BabasıZaifeng, Prens Chun
AnnesiYoulan

Puyi (tam adı Aisin-Gioro Puyi 愛新覺羅•溥儀/爱新觉罗·溥仪; d. 7 Şubat 1906 - ö. 17 Ekim 1967) (Wade-Giles: Pu-i), yıl adı Xuantong (Wade-Giles: Hsuan-tung), Qing hanedanı (Mançu) hanedanının son imparatoru ve Mançukuo'nun ilk ve son imparatoru.

Özgeçmiş[değiştir | kaynağı değiştir]

Aisin-Gioro Puyi'nin 1908 yılında yapılmış yağlıboya resmi

Qin Hanedanı dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Amcası Guangxu'nun ölümü (14 Kasım 1908) üzerine üç yaşında tahta çıkarıldı, 1911 Devrimi'nin ardından 12 Şubat 1912'de tahttan indirildi. Bununla birlikte Pekin'de sarayda yaşamını sürdürmesine izin verildi ve Henry adını aldı.

Mançukuo dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

1924'te gizlice Pekin'den ayrılarak Tianjin'deki Japon kolonisine yerleşti. Japonlarca 9 Mart 1932'de devlet başkanı ilan edildi ve 1934'te de Gangde adıyla Mançokuo (Büyük Mançurya İmparatorluğu)'nun imparatorluğuna getirildi. II. Dünya Savaşı'nın sonunda Ağustos 1945'te Ruslara tutsak düştü.

Sıradan vatandaşlığı[değiştir | kaynağı değiştir]

1950'de savaş suçlusu olarak yargılanmak üzere Çin'e iade edildi. 1959'da bağışlandıktan sonra Pekin'de bir botanik bahçesinin makine onarım atölyesinde çalıştı.

"Son İmparator" filmi[değiştir | kaynağı değiştir]

Bernardo Bertolucci'nin From Emperor to Citizen (1964-1965; Son İmparator, 1988) adlı otobiyografisinden hareket ederek çektiği The Last Emperor (Son İmparator) filmi 1988'de, en iyi film ve en iyi yönetmen dalları içinde olmak üzere 9 Oscar kazanmıştır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]