Raytheon

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Raytheon, genel itibarıyla savunma, silah ve ordu alanında iş yapan bir Amerikan firması. Dünya geneli füze üretiminin büyük çoğunluğunu elinde bulundurur.[1]

Firma 1922 yılında kuruldu ve 1959 yılında şimdiki adını aldı. Dünya çapında yaklaşık 63 bin çalışanı vardır ve yıllık geliri yaklaşık 25 milyar dolardır. Raytheon'un gelirinin %90'ı askeri antlaşmalardandır ve 2012 itibarıyla firma dünyanın en büyük beşinci askeri müteahhit firmasıdır. Gelir açısından ABD'nin dördüncü büyük savunma sanayi firmasıdır.

H.A.A.R.P. (Yüksek Frekanslı Aktif Aurora Araştırma Programı) projesinin bilimsel araştırma patent sahibidir.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk Raytheon tüp kutularından biri
NAWS China gölü, Kaliforniya'da ABD Donanması uçuş testindeki bir Raytheon Tomahawk Block IV seyir füzesi (10 Kasım 2002)

İlk yıllar[değiştir | kaynağı değiştir]

1922'de, Tufts Üniversitesi Mühendislik Okulundan iki eski oda arkadaşı olan Laurence K. Marshall ve Vannevar Bush, bilim adamı Charles G. Smith ile birlikte Cambridge, Massachusetts'te American Appliance Company'yi kurdu.[2] Başlangıçta yeni soğutma teknolojisine odaklan firma kısa süre sonra elektroniğe kaydı.

Şirketin ilk ürünü, Charles Smith'in daha önceki gökbilimsel Zeta Puppis yıldız araştırmasına dayanan (helyum gazlı) voltaj düzenleyici tüpüydü.[3] Elektron tüpüne "Raytheon" ("tanrıların/tanrıların ışığı"[4]) adı verildi ve büyük pillerin yerine elektrik şebekesine takılı bir tür radyo alıcısı güç kaynağı adaptörlerinde kullanıldı.

1925 yılında, şirket adını Raytheon Manufacturing Company olarak değiştirdi ve doğrultucusunu Raytheon markası altında ticari başarı ile pazarlamaya başladı. 1928'de Raytheon, Amerikalı elektron tüp ve anahtar üreticisi Q.R.S. şirketiyle birleşti ve aynı adlı Raytheon Manufacturing Company'nin halefini oluşturdu.

1930'lara gelindiğinde, dünyanın en büyük vakumlu tüp imalat şirketlerinden biri oldu.

1933'te transformatör, güç ekipmanı ve elektronik otomobil parçaları üreticisi Acme-Delta Company'yi satın alarak değişik alanlara yöneldi.

İkinci Dünya Savaşı sırasında[değiştir | kaynağı değiştir]

İkinci Dünya Savaşı'nın başlarında Birleşik Krallık'taki fizikçiler radarın düşman uçaklarını bulma yeteneğini artıran, özel mikrodalga üreten elektron tüpü magnetron'u icat ettiler.

Daha sonra ABD hükûmetince kara, hava ve gemi radar sistemleri için magnetronu mükemmelleştirmek ve seri üretimi için ve Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nün Radyasyon Laboratuvarı'nın desteğiyle uygun Amerikan şirketleri arandı (mikrodalga radar araştırmak için yakın zamanda kurulmuştu) ve Raytheon cihazları yapmak için sözleşmeyi aldı. Sözleşmeyi kazandıktan sonraki birkaç ayda Raytheon radar setlerinde kullanılmak üzere magnetron tüplerini seri üretmeye başlamış ve ardından radar sistemlerini bitirmişti.

1945'te savaşın sonunda şirket üretilen tüm magnetronların yaklaşık yüzde 80'inden sorumluydu. Savaş sırasında Raytheon, özellikle denizaltı tespiti için gemi radar sistemlerinin üretimine de öncülük etti. Raytheon, II. Dünya Savaşı askeri üretim sözleşmeler değer sıralamasında ABD şirketleri arasında 71. sıradaydı.[5]

Raytheon'un magnetron tüpü üzerine araştırması, mikrodalgaların yemek pişirme olasılığını ortaya çıkardı. 1945'te Raytheon'dan Percy Spencer, magnetronun yiyecekleri hızla ısıtabileceğini keşfederek mikrodalga fırın'ı icat etti. 1947'de şirket, ticari kullanım için Radarange mikrodalga fırınını tanıttı.[6]

Raytheon ayrıca yakınlık sigortalarında kullanılan ve yeni icat edilen minyatür darbeye dayanıklı vakum tüpü seri üretim müteahhitiydi. Bu tüplerin üretimi zordu ve sigortanın arızalanmasını önlemek için ayrıntılara çok dikkat edilmesi gerekiyordu.[7]

İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra[değiştir | kaynağı değiştir]

1946'da şirket, önde gelen deniz güvenlik ekipman üreticisi Submarine Signal Company'yi (1901'de kuruldu) içeren satın almalarla elektronik kapasitesini büyüttü.

Artan yetenekleriyle Raytheon, uçan bir hedefi engelleyebilecek bir füze için ilk güdüm sistemini geliştirdi. 1948'de Charles Francis Adams IV şirketin yeni Başkanı olarak atandı ve 1960'a kadar görev yaptı. 1948'de Raytheon güdümlü füze üretmeye başladı. 1950'de, SAM-N-2 Lark|Lark füzesi uçan bir hedef uçağı yok eden bu tür ilk silah oldu. Raytheon daha sonra Kore Savaşı'ından ivmelenen projeler, havadan havaya Sparrow ve karadan havaya Hawk füzelerini geliştirmek için askeri sözleşmeler aldı. Sonraki on yıllarda, Patriot füzesavar füzesi ve havadan havaya Phoenix füzesi gibi önemli bir füze üreticisi olarak kaldı.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2014. 
  2. ^ Raytheon Australia. History. 30 Ağustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Raytheon Marketing Material.
  3. ^ Otto J. Scott, The Creative Ordeal, (New York, Atheneum, 1974),16–32
  4. ^ Raytheon Company: The Early Days. Raytheon.com. September 30, 2007. Retrieved on 2012-02-04. 15 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  5. ^ Peck, Merton J. & Scherer, Frederic M. The Weapons Acquisition Process: An Economic Analysis (1962) Harvard Business School p.619
  6. ^ "Technology Leadership". Raytheon. 22 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ Holmes, Jamie. 12 Seconds Of Silence: How a Team of Inventors, Tinkerers, and Spies Took Down a Nazi Superweapon. Mariner Books, 2020, 416 pp.)