Reuven Rivlin

Reuven Rivlin ראובן ריבלין
Resmî portre, 2014
10. İsrail Devlet Başkanı
Görev süresi 24 Temmuz 2014 - 7 Temmuz 2021
Başbakan	Binyamin Netanyahu
Yerine geldiği	Şimon Peres
Yerine gelen	Yitzhak Herzog
Knesset Başkanı
Görev süresi 10 Mart 2009 - 22 Şubat 2013
Yerine geldiği	Dalia Itzik
Yerine gelen	Yuli-Yoel Edelstein
Görev süresi 28 Şubat 2003 - 28 Mart 2006
Yerine geldiği	Avraham Burg
Yerine gelen	Dalia Itzik
İletişim Bakanı
Görev süresi 7 Mart 2001 - 28 Şubat 2003
Başbakan	Ariel Şaron
Yerine geldiği	Binyamin Ben-Eliezer
Yerine gelen	Ariel Şaron
Kişisel bilgiler
Doğum	Reuven "Ruvi" Rivlin 9 Eylül 1939 (84 yaşında) Kudüs, Filistin Mandası
Partisi	Likud
Evlilik(ler)	Nechama Rivlin
Çocuk(lar)	4
Bitirdiği okul	Kudüs İbrani Üniversitesi
Mesleği	Avukat
Dini	Yahudi

Reuven "Ruvi" Rivlin (İbranice: רְאוּבֵן "רוּבִי" רִיבְלִין, d. 9 Eylül 1939), İsrailli avukat, siyasetçi ve 2014-2021 yılları arasında İsrail Devleti'nin 10. Başkanı.

Dört çocuk babası olan Rivlin hukuk müşaviri, yönetim kurulu başkanı ve "Betar Kudüs Spor Derneği" takım yöneticisidir. 1988 yılından bu yana, Knesset Komitesi üzerinde hizmet veren bir Knesset üyesidir.

Reuven Rivlin, Likud partisinin bir üyesi oldu. İletişim Bakanı olarak Mart 2001'den Şubat 2003'e kadar devam etti. Şubat 2003 yılında 16. Knesset Başkanı seçildi. 10 Mart 2009 tarihinde 2. kez Knesset başkanı seçildi ve Şubat 2013 tarihindeki seçimlere dek yürüttü. Haziran 2014'te Knesset tarafından Devlet Başkanı seçilmiş ve görevi Şimon Peres'ten devralarak 24 Temmuz 2014'te görevine başlamıştır.

Rivlin, azınlık hakları, özellikle de İsrail'in Arap vatandaşlarına tanınan hakların ve İsrail-Filistin çatışmasında iki devletli çözüme karşı olan anlayışın güçlü bir destekçisidir.

Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Reuven Rivlin, Birleşik Krallık Filistin Mandası’nda, Rivlin ailesinin bir üyesi olarak dünyaya geldi. Vilna Gaon’un öğrencilerinin neslindendir. Rachel Rivlin ve Kur’an'ın ilk İbranice baskısını yazan ve İsrail’in üçüncü Başkanı olmaya aday olmuş olan Yosef Yoel Rivlin’in oğludur.^[1] Rivlin ailesi 1809 yılından itibaren Kudüs’te yaşamaktadır. Rivlin, Kudüs İbrani Üniversitesi’nde hukuk okumuş ve avukat olarak çalışmıştır. Nechama Rivlin ile evli olup 4 çocuğa sahiptir.^[2]

Rivlin, 1960’ların sonlarından itibaren vejetaryen olarak beslenmektedir.^[3] Rivlin Betar Kudüs Futbol Kulübü’ne olan destiğe ile çok anılır ve bazen “Betar’ın en kıdemli fanatiği olarak adlandırılır” (9). Betar’I ilk 7 yaşındayken 1946 yılındaki bir maçta izlemiştir.^[4]

Politika Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Rivlin ilk olarak 12. Knesset’e 1988 yılında seçildi ve 1988-1993 yılları arasında Likud Partisi’nin kurul başkanlığını yaptı. Koltuğunu 1992 seçimlerinde kaybetti ama bir sonraki 1996 seçimlerinde Knesset’e döndü. 1999 yılında tekrar seçilmesinden sonra 2001 yılında İletişim Bakanlığına atandı ve Şubat 2001’e kadar bu görevi sürdürdü. Bir sonraki 2003 seçimlerinde Knesset Meclis Başkanı oldu. Meclis Başkanı olduğu dönemde, görevinin tarafsızlık geleneğini bozmakla eleştirildi. Ariel Şaron’un Gazze’den çekilme planının en büyük eleştiricilerindendi ve halk önünde, Yüksek Mahkeme’nin yasaları yasadışı olarak deklare edebilme yetkisi ile ilgili, Başhakim Aharon Barak ile yüzleşti.^[5]

Rivlin 2006 ve 2009 yıllarında tekrar seçildi. 2007 cumhurbaşkanlığı seçimine Likud adayı olarak girdi. Birinci oylama sonucu Kadima adayı Şimon Peres’in açık ara destekle ikinci bir şeçimi yeneceğini gördüğünde seçimden çekildi. 2014 cumhurbaşkanlığı seçiminde, ikinci turda Meir Sheetrit’e karşı kazanarak Cumhurbaşkanı oldu.

Devlet başkanlığı[değiştir | kaynağı değiştir]

Rivlin 10 Haziran 2014 tarihinde, 63 Knesset üyesinin desteğiyle, ikinci turda, Meir Sheetrit’e karşı Başkanlık seçimlerini kazandı ve İsrail’in 10. Devlet Başkanı oldu. Rivlin hem Arap meclis üyelerinden hem de Batı Şeria’yı İsrail’e katmayı desteklemesinden dolayı, sağ partilerdeki Naftali Bennett ve Danny Danon gibi isimlerden oy aldı.^[6] Rivlin, 24 Temmuz 2014 tarihinde yemin ederek, Şimon Peres’in yerini aldı.^[7] 10. Cumhurbaşkanı olmasından itibaren Knesset üyeliğine son verdi.

25 Mart 2015 tarihinde başkanlık yetkisiyle, Benyamin Netanyahu’yu bir hafta önce gerçekleşen seçimler sonucunda, hükümeti kurma yetkisini verdi. Tören esnasında, hükümetin ilk işinin, yıpranan İsrail-ABD ilişkileri konusunda düzeltme olması gerektiğini belirtti. Netanyahu’nun seçim gününde, Araplarla ilgili, seçimde hile yaptıklarına dair söylemlere ise, “Bugün seçim sandığındaki oylardan korkanlar, yarın sokaklarda taş atıldığını görür” diyerek cevap verdi. Diğer bir önemli konunun ise istikrar olduğunu belirtti ve yine erken bir şeçime gitmemek için istikrar üzerine çalışılması gerektiğini belirtti.^[8]

Temmuz 2015’te Filistinli bir eve, İsrailli aşırıcıların attığı bir bomba sonucu Filistinli bir bebek öldü ve Rivlin bu bombalamayı kınadı. Bu kınamanın üzerinde, Rivlin, ölüm tehditleri aldı. Rivlin bu saldırıyı yapanları terrorist olarak ilan etti ve ve bu insanların yanlış yolu seçtiğini belirtti. Ayrıca İsrail’in Yahudi dini terörizmine ve Yahudi radikallere karşı dikkatsiz olduğunu belirtti.^[9]

Görüşleri ve Duruşu[değiştir | kaynağı değiştir]

İsrail’deki azınlık haklarıyla ilgili görüşleri[değiştir | kaynağı değiştir]

İsrail-Filistin savaşıyla ilgili milliyetçi duruşu öne çıksa da, Rivlin, azınlık haklarını destekleyen biridir. Özellikle Arap İsraillilerin haklarıyla ilgili desteği oldukça bilindiktir. Knesset meclis başkanlığı döneminde, Arap-İsrail şehri Umm El-Fahm’ı ziyaret etmesi devlete karşı olmak ve Filistin yanlısı olmakla adlandırılmıştır.^[10]

Birçok mecra da Rivlin İsrail’deki azınlıkların haklarını savunduğu görüdü. 2010 Haziran’ında Gazze filosu’nda bulunan Balad partisi Knesset üyelerinden Haneen Zoabi’nin Knesset’ten men edilmesini isteyen komitenin başvurusunu dikkate almadıktan sonra, Rivlin kendisini tartışmalı konunun ortasında buldu. Birçok Knesset üyesi Zoabi’nin Knresset’ten men edilmesini ve devletin çıkarlarına karşı olan bu hareketinden dolayı cezalandırılmasını beklerken, diğer üyeler, seçilmiş bir üyenin diğer politikacılar tarafından men edilmesinin demokrasiye ters düşeceği kanısındaydı. Rivlin’in bu hareketi birçok Knesset üyesi ve İsrail’in sağcıları tarafından kınandı fakat yabancı ve İsrailli birçok liberal ise, Rivlin’i İsrail demokrasisini savunduğu için kutladı.^[11] Aynı yıl, hükûmet tarafından maaşları ödenen 40 din adamı Yahudi İsraillilere, Yahudi olmayanlara ev kiralamamaları için çağrıda bulundu. Rivlin bu çağrıyı protesto ederek, “bana göre bu çağrı, Yahudi halkını utanç duruma düşürmektedir. Eğer Dünya’nın başka yerinde böyle bir şey Yahudilere karşı yapılsaydı, İsrail’de büyük yakarmalar ortaya çıkar ve Anti-Semitizm e karşılık bir olma çağrılarında bulunurduk” dedi. İsrail topraklarında gözaltında bulunan Afrikalı mültecilerin durumu sorulduğunda, Rivlin, “Bir demokrat ve Yahudi olarak, insanların toplanıp kapatıldıkları toplama kamplarıyla ilgili sıkıntılarım var” dedi.^[12]

2013 yılında, Rivlin, destekçisi olduğu futbol takımının taraftarlarını, takıma eklenen iki yeni Arap oyuncuyu ırkçı protestolarla karşılayan takım taraftarlarını sert bir şekilde azarladı. Kendisini, kulüpteki anti-Müslüman yaklaşımı bitirmekle görevlendirdi.^[13] Başkanlığa başlamasıyla birlikte, “İsrail toplumu hastadır ve bizim görevimiz bu hastalığa care bulmaktır” diyerek toplumdaki anti-Arap ırkçılığına deyindi.^[14] Kasım 2014 yılında, Amir Benayoun’un gösterisini, Arap karşıtı şarkı yayınlamasından dolayı, iptal etti.^[15][16]

Azınlık haklarına olan hassaslığına rağmen, Rivlin kadın hakları konusunda her zaman destekçi olmamıştır. Örneğin, 2000 yılında kadınların dua örtüsü giymelerini yasaklayan ve giydiklerinde yedi yıl hapisle cezalandırılmalırı öngören yasayı desteklemiştir. Yasa geçmedi Knesset’ten fakat, bu desteği kendisi ve Amerikan-İsrailli kuzeni Lilly Rivlin’le arasını açtı.^[17] 2008 yılında, İngiliz Başbakanı Gordon Brown’ı “Hatikva” yı söyleyerek karşılayan Knesset korosunun içinde, sırf Knesset’teki Haredi üyelerden tepki almamak adına, kadınların bulunmaması birçok İsrailliyi hayal kırıklığına uğrattı. Rivlin, Haredi üyeleri üzmemek adına koronun içerisinde kadın bulundurmadıklarını kabul etti meclis başkanı olarak.^[18]

İsrail-Filistin Savaşı ile ilgili görüşleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Rivlin’in, iki devlet çözümüne güçlü bir şekilde karşı olduğu bilinir ve tek devlet seçeneğinin bir versiyonunu desteklemiştir ve Batı Şeria’daki Yahudi yerleşim birimlerine açıkça destek vermektedir.^[19] 29 Nisan 2010 tarihinde iki devlet çözümüyle ilgili, “Filistinlileri İsrail vatandaşı olarak kabul etmeyi, İsrail ve Batı Şeria’yı ikiye bölmeye tercih ederim. Bu görüş hem İsrail radikal solunun hem de İsrail radikal sağının görüşünü yansıtmaktadır. Oldukça tartışmalı bir görüştür ama günümüz İsrail ve Filistin sınırlarına ve durumlara bakıldığında oldukça destekte görmüş olan bir görüştür.^[20]

Cumhurbaşkanlığı görevini üstlendikten sonra, Rivlin, Filistinli hakla ve İslamla savaşmadıklarını, sadece katledici terörizmle savaştıklarını belirtti^[21] ve Batı Şeria’nın Tel Aviv kadar İsrail’in bir parçası olduğunu belirtmiştir.^[22] Ayrıca iki devlet çözümünün ise, bir devlet koca bir güçken çok iyi bir çözüm olmayacağını belirtmiştir.^[23]

Yahudilik üzerine düşünceleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Laik olmasına rağmen, Ortodoks olmayan Yahudilik hareketlerini eleştiren birisidir. Amerika’daki Reformist hareketin lideri olan Rick Jacobs, Rivlin’in görüşlerini sert ve aydınlanmamış olarak adlandırdı.^[24] 1989 yılında Rivlin, reformist Yahudileri “puta tapanlar” olarak adlandırdı ve 2007 yılında ise reformist Rabları unvanlarıyla anmayı reddetti.^[25][26] Cumhurbaşkanı olmadan önce, Reformist Yahudiliğe eşit statü vermeye karşı çıktı.^[27] 2014 yılında bir Knesset görüşmeleri esnasında, “Ortodoksluk dışı din değiştirmelere kabul olursa, Yahudilik dinsel bir statüden çok toplumsal bir statü olur” dedi. Bu görüşünü Knesset’teki 2006 konuşmalarından birinde de şu şekilde vermişti, “hiçbir tereddütüm olmadan duruşumu daima belirtmişimdir. Bizleri biz yapan Yahudilik Kanunları (Halaha) 3800 yıldır bize yol göstermiştir. Buna alternatif hiçbir şey yoktur.^[28]

Buna rağmen, yakın dönemde Rav Jacobs ile yaptığı görüşmeler, artan saygısını göstermiştir.^[29] Rivlin, Reform hareketiyle ilişkisini düzelttiği görüldü ve Kasım 2014’te rezidansında 50 Reformist lideri ağırlayarak onlara, “biz bir aileyiz ve Dünya’daki bütün Yahudilerin bir araya gelmesi, İsrail Devleti için büyük bir önem taşımaktadır” dedi.^[30]

Ermeni Soykırımı üzerine düşünceleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Rivlin; bir dönem, İsrail’in Ermeni Soykırımı’nı tanıması için çalışmalarda bulundu ve bu konuda konuşmalar gerçekleştirdi.^[31] 2012 yılında, “Ermeni halkının başına gelenleri hatırlatmak ve hatırlamak vicdani görevimizdir. Konunun ne kadar hassas olduğunun farkındayım ve bu konuyu bir politik konu haline getirmemeliyiz. Ayrıca belirtmeliyim ki bu çağrı günümüz Türkiye’sini ve Türk hükümetini sorumlu tutmak için değildir” dedi.^[32] Bu söylemine ve görüşüne rağmen, 2014 yılında, Rivlin’in bu duruşundan uzaklaştığı görülmüştür. Konunun Türkiye ile ilişkiler üzerinde olağan etkisinden sakınarak her yıl imzalanan kampanyayı 2014 yılında imzalamadı. Dışişleri bakanlığında ismini vermeyen yetkililer Rivlin’in bu yeni duruşunu iyi bir devlet adamı olmakla adlandırdı.^[33]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

.