Rusya'da insan hakları

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Rusya'da insan hakları, uluslararası kuruluşlar ve bağımsız yerel medya kuruluşları tarafından rutin olarak eleştirildi.[1][2][3] En sık atıfta bulunulan ihlallerden bazıları şunlardır: Gözaltında ölümler,[4] güvenlik güçleri ve gardiyanlar tarafından yaygın ve sistematik işkence kullanımı,[5][6][7][8][9][10] taciz ritüelleri ("büyükbabaların saltanatı" anlamına gelen dedovshchina olarak bilinir), Rus Ordusu'nda yaygın çocuk hakları ihlalleri,[11][12] etnik azınlıklara karşı şiddet ve ayrımcılık,[13][14] ve gazetecilerin öldürülmesi.[15][16]

Sovyetler Birliği'nin halefi bir devlet olarak Rusya Federasyonu, ekonomik, sosyal ve kültürel haklar kadar medeni ve siyasi haklara ilişkin insan hakları anlaşmalarına bağlı kalmaya devam etmektedir.[17] 1990'ların sonlarında Rusya, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ni (çekincelerle birlikte) onayladı ve 1998'den itibaren Strasbourg'daki Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Rus vatandaşları için ulusal adalet sisteminden sonra son temyiz mahkemesi oldu. 1993 Anayasası'nın 1. Bölüm 15. Maddesine göre, uluslararası hukukun bu düzenlemeleri, ulusal federal mevzuata göre önceliklidir.[a][18][19] Ancak, Vladimir Putin'in ikinci Başkanlık döneminden (2004-2008) itibaren insan hakları ihlallerine ilişkin raporlar artmıştır.

2011 Devlet Duması seçimlerinden ve 2012 baharında Putin'in cumhurbaşkanlığına yeniden başlamasından bu yana, birçok uluslararası ve anayasal haklara yasal bir saldırı yaşandı. Aralık 2015'te, Rusya Anayasa Mahkemesi'ne, Rusya'nın Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi gibi hükûmetler arası organların kararlarını uygulayıp uygulayamayacağına veya görmezden gelip gelemeyeceğine karar verme hakkı veren bir yasa kabul edildi.[20]

Avrupa Konseyi'nin eski bir üyesi ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin imzacısı olarak Rusya'nın insan hakları konusunda uluslararası yükümlülükleri vardı.[21] Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri, Rusya'daki duruma ilişkin 2004 yılına ait raporunun girişinde, "Sovyetler Birliği'nin çöküşünden bu yana yapılan kapsamlı değişikliklerin yadsınamaz" olduğunu belirtti.[22]

Geri plan[değiştir | kaynağı değiştir]

Putin'in başkanlığı[değiştir | kaynağı değiştir]

Derecelendirmeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Putin'in Başkan olarak ilk döneminde (2000–2004) Freedom House, Rusya'yı hem siyasi haklar hem de sivil özgürlükler konusunda 5 puanla "kısmen özgür" olarak değerlendirdi (1 en özgür ve 7 en az özgür). 2005'ten 2008'e kadar olan dönemde Freedom House, Freedom in the World raporlarına göre siyasi haklar için 6 ve sivil özgürlükler için 5 puan vererek Rusya'yı "özgür değil" olarak değerlendirdi.[23]

2006 yılında The Economist, Rusya'yı 167 ülke arasında 102. sıraya yerleştiren ve onu "medya ve diğer sivil özgürlüklerin kısıtlanmasına yönelik bir eğilime sahip melez bir rejim " olarak tanımlayan bir demokrasi derecelendirmesi yayınladı.[24]

İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün 2016 raporuna göre, Rusya Federasyonu'ndaki insan hakları durumu kötüleşmeye devam ediyor.[25]

2016'ya gelindiğinde, Putin'in üçüncü başkanlık döneminden dört yıl sonra, Rusya Federasyonu Freedom House notuna göre insan hakları alanında daha da geriledi:[26]

Kremlin sivil toplum üzerindeki baskıyı sürdürdü, yerel sivil toplum örgütleri (STK'lar) üzerindeki baskıyı artırdı ve ABD merkezli Ulusal Demokrasi Vakfı ve milyarder hayırsever George Soros tarafından desteklenen iki grubu 'istenmeyen örgütler' olarak damgaladı. Rejim ayrıca en popüler alternatif sesleri bastırırken enformasyon ortamını milliyetçi propagandayla doyurarak medya üzerindeki sıkı denetimini yoğunlaştırdı.

Bildirildiğine göre 2019'da Fransa ve Almanya'nın Moskova'yı Avrupa'nın insan hakları gözlemliğinden atılmaktan kurtarmaya yönelik sürekli çabalarıyla birlikte Rusya üyelik ücreti ödemesini yeniden başlatırsa koltuğunu koruyabilir.[27]

Sorunlara genel bakış[değiştir | kaynağı değiştir]

Uluslararası ve yerel gözlemciler, ülkedeki çoğu zaman köklü sorunları sıraladılar ve Rus vatandaşlar 1998'den beri Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne bir sürü şikayet için başvurdular. 1 Haziran 2007 itibarıyla, derdest davaların %22,5'i, Rusya Federasyonu'na karşı vatandaşlar tarafından yapılan şikayetlerdi.[28] Bu oran, 2006'da Rusya'ya karşı 151 kabul edilebilir başvuru (tüm ülkeler için 1.634'ten) olduğu, 2005'te 110 (1.036'dan) ve 2004'te 64 (830'dan) 2003'te 15 (753 adet) ve 2002'de 12 olduğu için 2002'den beri istikrarlı bir şekilde arttı.[29][30][31]

Çeçenya ayrı bir sorun teşkil ediyordu ve Eylül 1999'dan 2005'e kadar süren İkinci Çeçen Savaşı sırasında, burada çok sayıda yargısız infaz ve sivillerin zorla kaybedilmesi vakaları yaşandı.[32][33][34] Çeçen Cumhuriyeti ombudsmanı Nurdi Nukhazhiyev'e göre, Mart 2007 itibarıyla en karmaşık ve acı verici sorun, 2.700'den fazla kaçırılan ve zorla alıkonulan vatandaşın izini sürmekti; Çeçenya vatandaşlarının şikayetlerinin analizi, sosyal sorunların her zamankinden daha sık gündeme geldiğini gösteriyor; iki yıl önce, şikayetlerin çoğunlukla yaşam hakkı ihlalleriyle ilgili olduğunu söyledi.[35]

Sivil Toplum Kuruluşları[değiştir | kaynağı değiştir]

10 Ocak 2006 tarihli Federal Yasa, Rusya'daki sivil toplum kuruluşlarının (STK'lar) kayıt ve işleyişini etkileyen kuralları değiştirdi.[36][37][38] Diğerlerinin yanı sıra Rus-Çeçen Dostluk Derneği kapatıldı.[39] Olga Gnezdilova tarafından hazırlanan ayrıntılı bir rapor, küçük, gerçekten gönüllü kuruluşların yeni prosedürlerin taleplerinden orantısız bir şekilde etkilendiğini gösterdi: şimdilik, önemli fonlara sahip daha büyük STK'lar etkilenmedi.[40]

Putin'in Mayıs 2012'de üçüncü kez cumhurbaşkanlığı görevine yeniden seçilmesinin ardından, yabancı fon alan ve "siyasi faaliyetlerde bulunan" tüm STK'ların Rusya Federasyonu Adalet Bakanlığı'na "yabancı ajan" olarak kaydolmalarını gerektiren yeni bir Federal Yasa çıkarıldı. Eylül 2016'ya kadar, hem uluslararası hem de yerel olarak en eski, en tanınmış ve saygın kuruluşların birçoğu dahil olmak üzere 144 STK kayıtta listelenmiştir.[41] Hükûmet, STK'ları cezalandırmak ve kapatmak için "istenmeyen" olarak damgalayabilir. "İstenmeyen kuruluşların" üyeleri para cezasına çarptırılabilir ve hapsedilebilir.[25]

Bu kısıtlayıcı politikalar (Rus fon sağlayıcılar da caydırıldı) 1993 Rusya Federasyonu Anayasası'nın 30. Maddesinde yer alan Örgütlenme Özgürlüğünün ihlaliydi.

Suikastlar[değiştir | kaynağı değiştir]

En derin endişe kaynağı, önde gelen muhalif politikacıların, milletvekillerinin, gazetecilerin ve hükûmeti eleştirenlerin yurtiçinde ve bazen de yurtdışında periyodik olarak faili meçhul suikastlara uğramasıdır. 2017'deki bir BuzzFeed News raporuna göre, mevcut ve eski ABD ve İngiltere istihbarat ajanları, Rus suikastçılarının, muhtemelen hükûmet emriyle, İngiliz topraklarında polis tarafından şüpheli olmadığı gerekçesiyle soruşturulması reddedilen 14 ölümle bağlantılı olabileceğine inandıklarını söyledi.[42]

1998 yılında, insan hakları savunucusu Galina Starovoitova, St. Petersburg'da dairesinin girişinde vurularak öldürüldü.[43] 2003 yılında, Yuri Schekochikhin gizemli bir şekilde hastalıktan öldü ve ölümü zehirlenmeden dolayı olduğuna dair spekülasyonlara neden oldu.[44] 2003 yılında liberal politikacı Sergei Yushenkov vurularak öldürüldü.[45] 2006 yılında, Aleksandr Litvinenko polonyum ile zehirlendi ve öldü. Bir İngiliz soruşturması, Başkan Putin'in cinayeti "muhtemelen" onayladığı sonucuna vardı.[46] 2006'da araştırmacı gazeteci Anna Politkovskaya vurularak öldürüldü.[47] 2009'da insan hakları savunucusu Stanislav Markelov ve gazeteci Anastasia Baburova Moskova'da vurularak öldürüldü. 2015 yılında muhalif politikacı Boris Nemtsov Kremlin yakınlarında vurularak öldürüldü.[48] 2017 yılında gazeteci Nikolay Andrushchenko dövülerek öldürüldü.[49]

Siyasi mahkumlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Adil yargılanma hakkı ve siyasi veya dini zulümden korunma hakkı son on yılda daha sık bir şekilde ihlal edildi.

Siyasi mahkumlar olarak kabul edilen kişilerin sayıları son dört yılda keskin bir şekilde arttı. Mayıs 2016'da Memorial İnsan Hakları Merkezi toplamın 89 olduğunu belirtti.[50] Mayıs 2017'ye kadar Memorial, en az 117 siyasi mahkum veya düşünce mahkumu (66'sı Rusya'da 2010'dan beri yasaklanmış olan Müslüman Hizb ut-Tahrir el-İslami örgütüne üye olmakla suçlanıyor) olduğunu değerlendirdi. Bu tutuklular arasında Hizb-ut Tahrir'e bağlı olmakla suçlanan Kırım'dan insan hakları savunucusu Emir Üsein Kuku da var. Uluslararası Af Örgütü derhal serbest bırakılması çağrısında bulundu.[51][52]

Çeşitli zamanlarda hapsedilenler arasında insan hakları savunucuları, Mikhail Trepashkin gibi gazeteciler[53] ve Valentin Danilov gibi bilim adamları yer aldı.[54] 2007'den bu yana, "aşırılıkçılık" veya "terörizm"e karşı gevşek ifadeli yasalar, 2011'deki seçimlerin kitlesel olarak tahrif edildiği iddiasına karşı, toplanma özgürlüğünü desteklemek için protesto yapan, genellikle genç aktivistleri hapsetmek için ve 2014'ten bu yana, Kırım'ın işgaline, doğu Ukrayna'daki çatışmalara ve hükümetin ve devletin en üst kademelerindeki yolsuzluğun dile getirilmesine karşı kullanıldı. Siyasi mahkûmlar genellikle hapishanelerde ve sürgün yerlerinde işkenceye maruz kalıyorlar.[4][55][56][57][58]

10 Mayıs 2014 tarihinde Ukraynalı film yapımcısı Oleg Sentsov, Kırım'ın Simferopol kentinde tutuklandı. Rusya'ya götürüldü ve orada terör faaliyetleri iddiasıyla 20 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Uluslararası Af Örgütü, yargılamayı haksız buldu ve Sentsov'un serbest bırakılması çağrısında bulundu.[59] İnsan Hakları İzleme Örgütü, film yapımcısının serbest bırakılması çağrısında bulunarak duruşmayı siyasi bir gösteri davası olarak nitelendirdi.[60] 7 Eylül 2019'da Sentsov, mahkum takasıyla serbest bırakıldı.[61]

Mayıs 2018'de, insan hakları hareketi Kırım Dayanışması'nın kurucusu ve koordinatörü Server Mustafayev, Rus makamları tarafından hapsedildi ve "terör örgütü üyeliği" ile suçlandı. Uluslararası Af Örgütü ve Front Line Defenders, onun derhal serbest bırakılmasını talep ediyor.[62][63]

Göstericilere yönelik yerel makamlar tarafından düzenlenen saldırı vakaları oldu.[64]

Zaman geçtikçe bu mahkumlardan bazıları serbest bırakıldı veya Igor Sutyagin gibi yurt dışında tutulan Rus ajanları için diğer ülkelerle takas yoluna gidildi. Buna rağmen rakamlar artmaya devam ediyor. Bazı kuruluşlara göre, şu anda Rusya'da hapis cezasına çarptırılan veya şu anda yargılanmayı bekleyen (gözaltında veya ev hapsinde) tutuklu bulunan veya inançları ve Rusya Anayasası ve uluslararası anlaşmalar uyarınca haklarını kullanma girişimleri nedeniyle zulüm gördüğü için yurt dışına kaçan veya saklanan 300'den fazla kişi var.[65]

Nisan 2019'da Rusya'da 9,6 gram esrar taşıyan bir İsrail vatandaşı gözaltına alındı ve Ekim 2019'da yedi yıldan fazla hapis cezasına çarptırıldı. Bu cezanın siyasi nedenleri vardı.[66] Ocak 2020'de affedildi.[67]

22 Haziran 2020 tarihinde İnsan Hakları Örgütü, Uluslararası Af Örgütü ile birlikte Rusya Federasyonu Başsavcısı Igor Viktorovich Krasnov'a ortak bir mektup yazdılar. Mektuplarında, Kasım 2019'da asılsız terörle bağlantılı suçlamalarla 7 ila 19 yıl arasında değişen hapis cezalarına çarptırılan altı insan hakları savunucusunun serbest bırakılmasını istediler.[68]

17 Ocak 2021'de Uluslararası Af Örgütü, Rusya'ya döndükten sonra gözaltına alınmasının ardından Aleksey Navalni'yi düşünce mahkumu ilan etti ve Rus makamlarını onu serbest bırakmaya çağırdı.[69]

Haziran 2020 itibarıyla, Memorial İnsan Hakları Merkezi'ne göre, Rusya'da 380 siyasi mahkum vardı, bunların 63'ü doğrudan veya dolaylı olarak siyasi faaliyetlerinden ötürü (Aleksey Navalni dahil) kovuşturuldu ve 245'i Rusya'da yasaklanan Müslüman örgütlerden biriyle ilişkileri nedeniyle yargılandı. Listedeki 78 kişi, yani toplamın %20'sinden fazlası Kırım'da ikamet ediyor.[70][71]

Yargı sistemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Uluslararası Af Örgütü'ne göre Rusya yargısı siyasi otoriteler tarafından manipülasyona tabidir.[1][72] Rusya Anayasası'na göre, en üst düzey yargıçlar, Rusya Devlet Başkanı tarafından aday gösterildikten sonra Federasyon Konseyi tarafından atanır.[73] Anna Politkovskaya kitabı Putin'in Rusya'sı'nda "yukarıdan gelen emirlere" uymayan ve saldırıya uğrayan veya görevlerinden alınan yargıçların hikâyelerini anlattı.[74] 2005 yılında yazdığı bir açık mektupta eski yargıç Olga Kudeshkina, Moskova Şehir Mahkemesi Başkanı O. Egorova'yı, 2002-2005 döneminde Moskova'da 80'den fazla yargıcın emekli olmasına neden olduğu iddia edilen "hakimlere doğru kararlar vermelerini tavsiye etmekle" eleştirdi.[75]

1990'larda, Rusya'nın hapishane sistemi, medya ve insan hakları grupları tarafından sorunlu olarak geniş bir şekilde rapor edildi. Büyük dava yığılmaları ve dava gecikmeleri vardı ve bu da yargılama öncesi tutukluluk süresinin uzamasına neden oluyordu. Hapishane koşulları uluslararası standartların da altında görüldü.[76] Tüberküloz ciddi, yaygın bir sorundu.[7] İnsan hakları grupları, çoğu aşırı kalabalık, hastalık ve tıbbi bakım eksikliği nedeniyle yılda yaklaşık 11.000 mahkum ve tutuklunun öldüğünü tahmin ediyor.[77] 2006 tarihli bir medya raporu, koşullarda gözle görülür iyileşmeler sağlayan bir cezaevi reformu çalışmasına işaret ediyor.[78] İsviçre Kalkınma ve İşbirliği Ajansı, ulusal hükûmetin reform çabalarıyla uyumlu olarak 1997'den beri Rusya'daki hapishanelerde reform yapmak için çalışıyor.[79]

Hukukun üstünlüğü, Sovyet döneminden bu yana, özellikle derin eyaletlerde, ceza adaletinde çok sınırlı ilerlemeler kaydetti.[80] Mahkemeler genellikle beraat ettirmeme politikası izler; 2004'te beraat kararları, tüm kararların yalnızca yüzde 0,7'sini oluşturuyordu. Hâkimler, sırayla savcılıklara teklif veren yöneticilere bağımlıdır. Savcıların çalışmaları, yoksuldan kasvetliye değişir. Avukatlar çoğunlukla mahkeme tarafından atanır ve düşük ücretlidir. Son yıllarda siyasi açıdan hassas davalarda cezai sürecin kötüye kullanılması, savunma üyelerinin taciz edilmesi ve zulme uğraması ile karakterize edilen bir şekilde kötüleşme yaşandı. Ceza takibatında tarafların düşmanlık ve eşitlik ilkelerine uyulmamaktadır.[81]

1996 yılında, Başkan Boris Yeltsin, Rusya'da ölüm cezasına ilişkin bir moratoryum ilan etti. Ancak Rus hükûmeti, Avrupa Konseyi'ne girerken verdiği birçok sözü hala çiğnemektedir.[72] Politkovskaya'ya göre, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne başvuran vatandaşlar genellikle Rus makamları tarafından yargılanıyor.[82]

Mahkeme sistemi, Pussy Riot,[83][84] Aleksey Navalni,[84][85] Zarema Bagavutdinova,[86] ve Vyacheslav Maltsev[87] davalarında olduğu gibi siyasi muhalefeti bastırmak ve Kremlin'in siyasi düşmanlarının adaylıklarını engellemek[88][89] için yaygın olarak kullanılmıştır.[90][91][92]

Zona Prava STK tarafından hazırlanan "Güvenlik Güçlerinin Şiddeti: Cezasız Suç" başlıklı 2019 raporu, Rus mahkemelerindeki genel beraat oranlarıyla karşılaştırıldığında, orantısız bir şekilde çok sayıda beraat ile sonuçlanan karar çıktığının ve kolluk kuvvetleri aleyhine açılan davaların altını çizdi. İkincisi sadece %0,43 iken, kolluk kuvvetleri ve askeri yetkililerin, şüphelinin ölümüyle sonuçlanması da dahil olmak üzere, gücü şiddetli bir şekilde kötüye kullanmakla suçlanması bu oranın neredeyse %4'üdür. Aynı zamanda hüküm giyenler de orantısız şekilde hafif cezalar alıyorlar - bunların neredeyse yarısı ertelenmiş cezalar veya para cezalarıydı.[93]

2021'de, STK Gulagu.net tarafından Rus hapishanelerinden ve sürgün yerlerinden gelen büyük bir önbellek videosu, hapishane yetkilileri tarafından mahkûmlara tecavüz ve sopalarla delme gibi diğer cinsel saldırı biçimlerini içeren binlerce saatlik ilk elden işkence kayıtlarıyla birlikte yayınlandı. Videolar 2015-2020 yıllarını kapsıyor ve video kayıt sistemi hapishane yetkililerinden BT uzmanı olarak sorumlu olan eski bir mahkum Sergei Savelyev tarafından sızdırıldı. Rus yetkililer, bu videolarda suçlanan birkaç cezaevi yetkilisini görevden aldı ve Savelyev'i "hassas bilgilere yasa dışı yollardan erişmek" suçundan arananlar listesine aldı. Suistimal, FSB ve kolluk kuvvetleri tarafından ülke çapında para gaspı tekniği ve yalancı tanık beyanları sistematik bir eylemin parçası olarak tanımlandı.[94][95][96]

İşkence ve istismar[değiştir | kaynağı değiştir]

Rusya Anayasası keyfi gözaltı, işkence ve kötü muameleyi yasaklamaktadır. Anayasa'nın 2. Bölümü, 21. Maddesi, "Hiç kimse işkenceye, şiddete veya diğer sert veya aşağılayıcı muamele veya cezaya tabi tutulamaz" der.[97][98] Bununla birlikte, pratikte, Rus polisi, Federal Güvenlik Servisi[99][100] ve hapishane gardiyanlarının, birçok farklı türde cop, sopa ve su savaşları, kum çuvalları vb. dahil olmak üzere işkence uyguladıkları gözlemlenmektedir; tutuklanan şüphelilerin sorgusunda stresli pozisyonlarda bağlanma, sigara yanıkları,[101] çiviler ve çivi altında dövülmüş elektrikli iğneler,[102] cinsel organlara, burun ve kulaklara elektrik çarpması ("Putin'le telefon görüşmesi" olarak bilinir), uzun süreli askı, uyku yoksunluğu, gıda yoksunluğu, tecavüz, yabancı cisimlerle penetrasyon.[1][7][8][102][103] Diğer bir işkence yöntemi ise kurbanı çömelme pozisyonunda ayakta durmaya zorlamayı içeren "televizyon" olarak adlandırılan işkencedir. Eski asker Andrei Sychev, bu işkenceden sonra kan akışının kesilmesinden kaynaklanan kangren nedeniyle hem bacaklarını hem de cinsel organlarını kesmek zorunda kaldı. Diğer işkence yöntemleri arasında, kurbanı arkadan bağlı ellerle asmayı içeren "Raf" veya "Uzatma", bazen soğuk suya batırılmış çıplak bir kurbanı sıfırın altındaki sıcaklıklara maruz bırakmayı içeren "Buzdolabı" yer alır ve masada yatan kurbanın ayaklarının sopalarla dövüldüğü "Çin işkencesi" yapılır. 2000 yılında, insan hakları Ombudsmanı Oleg Mironov, konuştuğu mahkumların %50'sinin işkence gördüğünü iddia ettiğini tahmin etti. Uluslararası Af Örgütü, Çeçenya'daki Rus askerî güçlerinin işkence yaptığını bildirdi.[97]

Karakollarda, hapishanelerde, cezaevlerinde ve sürgün yerlerinde işkence genel ve yaygındır. Doktorlar ve hemşireler de bazen mahkumlara ve şüphelilere işkence yapılmasına ve dövülmesine katılırlar.[5][6][7][8][9][10][104]

Rus polisinin zorla suçluluk itirafı almak için işkenceyi kullandığı biliniyor.[101][105][106][107][108][109]

Bazen polis veya hapishane gardiyanları, suçluluk itiraflarını zorlamak için şüphelileri dövmek, işkence yapmak ve tecavüz etmek için güvenilir mahkumları kullanır. Bu işkence yöntemine "Acil Odası" veya "Basın Kulübesi" denir. Bu güvenilir mahkumlar, diğer mahkûmlara işkence ettikleri için özel hapishane ayrıcalıkları alırlar.[110]

En uç vakalarda, sokaktan yüzlerce masum insan özel polis güçleri tarafından keyfi olarak tutuklandı, dövüldü, işkence gördü ve tecavüze uğradı. Bu tür olaylar sadece Çeçenya'da değil, aynı zamanda Rusya'nın Blagoveshensk, Bezetsk, Nefteyugansk ve diğer kasabalarında da meydana geldi.[111][112][113] 2007'de Radio Svoboda ("Radyo Özgürlüğü", Özgür Avrupa Radyosu'nun bir parçası), Moskova'da, "çok sayıda Rus şehrinde dayak yiyen" insan hakları aktivistleri ve gazeteciler tarafından gayri resmi bir "Dövülmüş Rusya" hareketinin kurulduğunu bildirdi.[114]

Haziran 2013'te inşaat işçisi Martiros Demerchyan, Soçi polisi tarafından işkence gördüğünü iddia etti. 2014 Kış Olimpiyatları için konut inşa etmek için yedi hafta harcayan Demerchyan, amiri tarafından kabloları çalmakla suçlandı. Demerchyan iddiaları reddetti, ancak mağdur maaşını almak için işe döndüğünde, bütün gece onu döven, iki dişini kıran ve levyeyle cinsel tacizde bulunan birkaç polis memuru tarafından karşılandı. Hastanede tedavi altına alındı, ancak doktorlar ailesine vücudunda ciddi bir yara bulamadıklarını söyledi.[115]

İşkence ve aşağılama Rusya Federasyonu Silahlı Kuvvetlerinde de yaygın. Dedovshchina terimi, daha uzun süre hizmet veren askerler tarafından yeni askere alınanların sistematik olarak kötüye kullanılması anlamına gelir.[116] Her yıl birçok genç erkek bu yüzden öldürülüyor, tecavüze uğruyor veya intihar ediyor.[117] Bazı genç erkek askerlerin "dış müşteriler" için fahişe olarak çalışmaya zorlandıkları bildiriliyor.[118] Rusya Asker Anneleri Komiteleri Birliği, genç askerlerin haklarını korumak için çalışıyor.

Dedovschina'nın mevcut olgusu, Sovyet döneminin ve şimdiki genç Rus askerlerinin, her biri toplam iki yıllık hizmet süresi için altı ayda bir çağrılan bir grubu yansıtan dört "sınıfa" bölünmesiyle yakından bağlantılıdır. Bu sistem, 1967'de iki yıllık hizmetin benimsenmesinden kaynaklandı. Hizmet süresinin bir yıla indirilmesi ve Silahlı Kuvvetlerdeki sözleşmeli asker sayısının artması, dedovschina'nın karakterini biraz değiştirebilir.

Suç[değiştir | kaynağı değiştir]

1990'larda, organize suçun büyümesi (bkz. Rus mafyası ve Rus oligarkları) ve Rusya'daki kolluk kuvvetlerinin parçalanması ve yolsuzluğu, iş adamları, devlet yetkilileri ve diğer kamu görevlilerine yönelik şiddetin keskin bir şekilde artmasıyla aynı zamana denk geldi.[119] Rusya'nın ikinci Devlet Başkanı Vladimir Putin, göreve geldiğinde bu sorunları devraldı ve 2000 yılındaki seçim kampanyası sırasında, yeni cumhurbaşkanı ülke ekonomisine olan güveni yeniden sağlamanın tek yolu olarak yasa ve düzeni yeniden sağlama ve Rusya'ya tek çözüm olarak hukukun üstünlüğünü getirme gereğini vurgulayarak halkın desteğini kazandı.[120]

Demoscope Weekly'nin verilerine göre, Rusya'da cinayet oranı 1991'de 100.000 kişi başına 15 cinayet seviyesinden 1994'te 32.5'e yükseldi. Daha sonra 1998'de 22,5'e düştü, ardından 2002'de maksimum 30,5'e yükseldi ve ardından 2006'da 100.000 kişi başına 20 cinayete düştü.[121] Olumlu düşüş eğilimine rağmen, Rusya'nın kişi başına düşen cinayet endeksi, 62 ülke arasında en yüksek beşinci sırada yer alarak dünyanın en yükseklerinden biri olmaya devam ediyor.[122]

100.000 nüfusa düşen 611 cezaeviyle Rusya, yalnızca Amerika Birleşik Devletleri'nden sonra ikinci sıradaydı (2006 verileri).[123] Ayrıca, kriminoloji çalışmaları, 2000'den bu yana ilk beş yılda, 1992-1999 ortalamasına kıyasla, hırsızlık oranının %38,2, uyuşturucuya bağlı suçların oranının ise %71,7 daha yüksek olduğunu gösteriyor.[124]

Aile içi şiddet[değiştir | kaynağı değiştir]

Rusya, İngiltere gibi diğer Avrupa ülkelerine kıyasla yüksek bir aile içi şiddet oranına sahiptir.[125] Rusya, 2017'de aile içi şiddeti suç olmaktan çıkardı ve hastaneye kaldırılmayan bir yaralanma için azami cezayı idari para cezasına çevirdi.[125] Mağdurlar, ciddi sakatlanma veya ölümle sonuçlanan şiddetler dışında yaşanan vakalarda polisten koruma almanın zorluklarını ve aile içi şiddeti bir devlet meselesinden ziyade bir aile meselesi olarak gören ve evlilik içi tecavüz kavramını reddeden kültürel muhafazakarlığı vurguyor.[125] Rus Ortodoks Kilisesi, Rusya'da ilk kez kısıtlama emirleri getiren ve aile içi istismar için hapis cezaları ekleyen 2019 yasa tasarısının reddedilmesine yardımcı oldu. Kilise yasayı "aile karşıtı" olarak nitelendirdi ve suçu "radikal feminist ideolojiye" attı.[126]

Rusya'daki COVID-19 salgını sırasında, bazı kadınlara yaşadıkları tacizlerden kaçarken karantina kurallarını çiğnedikleri için para cezası verildi ve bu da düzenlemelerde değişikliklere yol açtı.[126] 2020'de hükûmet, aile içi şiddete yönelik çabalara ayrılan fonu bir önceki yıla göre %88 oranında azalttı.[126] Uluslararası fon alan herhangi bir aile içi şiddet örgütü, hükûmete kayıt yaptırmaya tabidir ve tüm materyallerini "yabancı ajan" olarak etiketlemelidir.[125] 2020 yılında reklam ajansı Room 485, popüler duyarlılığa karşı "Seni dövüyorsa, seni seviyor demektir" diye bir kampanya başlattı.[126]

Siyasi özgürlük[değiştir | kaynağı değiştir]

Seçimler[değiştir | kaynağı değiştir]

Rusya, 4 Aralık 2011'de seçime gitti. Avrupa Parlamentosu yeni özgür ve adil seçimler yapılması ve tüm dolandırıcılık raporlarının derhal ve eksiksiz olarak soruşturulması çağrısında bulundu. AP milletvekillerine göre Rusya, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı tarafından tanımlanan seçim standartlarını karşılamadı. AGİT Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Ofisi'nin (ODIHR) ön bulguları, usul ihlalleri, medya tarafsızlığının olmaması, bağımsız gözlemcilerin taciz edilmesi ve parti ile devlet arasındaki ayrımın olmamasına ilişkin bilgiler içeriyor.[127]

Bilim adamlarına uygulanan zulüm[değiştir | kaynağı değiştir]

FSB'nin bilim adamlarını devlet sırlarını yabancı uyruklulara ifşa etmekle suçladığı durumlar var. Davalar genellikle kamuoyunun tepkisini çekse de, davalar çoğu durumda basında yer almayan veya kamuya açık olmayan duruşmalarla sürdürüldü.

Söz konusu bilim adamları şunlardır:

  • İgor Sutyagin (15 yıl hapis cezasına çarptırıldı).[128]
  • Evgeny Afanasyev ve Svyatoslav Bobyshev, (12 buçuk ve 12 yıl hapis cezasına çarptırıldılar).[129]
  • Bilim insanı Igor Reshetin ve Rus roket ve uzay araştırmacısı TsNIIMash-Export'taki ortakları.
  • Fizikçi Valentin Danilov (14 yıl hapis cezasına çarptırıldı).[54]
  • Fiziksel kimyager Oleg Korobeinichev (2006'dan itibaren şehri terk etmeyeceğine dair yazılı bir taahhüt altında tutuldu.[130] Mayıs 2007'de aleyhindeki dava FSB tarafından "suç nedeninin yokluğu" nedeniyle kapatıldı. Temmuz 2007'de savcılar Korobeinichev'den[131] "casus imajı" nedeniyle kamuoyu önünde özür dilediler.
  • Akademik Oskar Kaibyshev (6 yıl ertelenmiş hapis cezası ve 132.000$ para cezasına çarptırıldı).[132][133]

Bellona Vakfı ile çalışan ekolojist ve gazeteci Aleksandr Nikitin de aynı şekilde casuslukla suçlandı. Rus Donanmasının nükleer filosunun oluşturduğu tehlikeleri açığa çıkaran materyaller yayınladı. Birkaç yıl hapis yattıktan sonra 1999'da beraat etti (davası cezaevindeyken 13 kez yeniden soruşturmaya gönderildi). Diğer kovuşturma davaları, üç yıl hapis cezasına çarptırılan ve daha sonra genel afla serbest bırakılan araştırmacı gazeteci ve ekolojist Grigory Pasko'nun,[134][135] askeri kimyasal savaş stoklarının yarattığı tehlikeleri anlatan ve yedi ay boyunca duruşma öncesi hapishanede tutulan Vladimir Petrenko'nun, altı ay boyunca duruşma öncesi hapsinde tutulan Snezhinskiy Ekolojik Fonu başkanı Nikolay Shchur'un davalarıdır.[136]

2017 Rus protestoları

Sovyet muhaliflerine yardım eden ve Sovyet döneminde sekiz yıl hapis cezasına çarptırılan eski bir KGB kaptanı olan Viktor Orekhov, tabanca ve dergi bulundurma iddiasıyla 1995 yılında üç yıl hapis cezasına çarptırıldı. Bir yıl sonra serbest bırakıldı ve ülkeyi terk etti.[137]

Vil Mirzayanov, Rusya'nın kimyasal kitle imha silahları üzerinde çalıştığını iddia ettiği 1992 tarihli bir makale nedeniyle yargılandı ancak davayı kazandı ve daha sonra Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etti.[138]

Yabancı firmalardan yasa dışı dinleme cihazları satın aldığını ifşa eden Vladimir Kazantsev, Ağustos 1995'te tutuklandı ve yıl sonunda serbest bırakıldı, ancak dava kapanmadı.[136][139] Müfettiş Mihail Trepashkin Mayıs 2004'te dört yıl hapis cezasına çarptırıldı.[53]

9 Ocak 2006'da gazeteci Vladimir Rahmankov, "Putin, Rusya'nın fallik sembolü" başlıklı makalesinde Cumhurbaşkanı'na hakaret ettiği iddiasıyla 20.000 ruble (yaklaşık 695 USD) para cezasına çarptırıldı.[140][141]

Otoriter Tacikistan ve Özbekistan gibi eski Sovyet cumhuriyetlerinden gelen siyasi muhalifler, uluslararası insan hakları örgütlerinin protestolarına rağmen, genellikle FSB tarafından tutuklanıyor ve yargılanmak üzere bu ülkelere iade ediliyor.[142][143] Tacikistan, Özbekistan, Türkmenistan ve Azerbaycan'ın özel güvenlik servisleri de FSB'nin zımni onayı ile Rus topraklarında insanları kaçırıyor.[144]

2006'daki G8 Zirvesi'nde gösteri yapmalarını engellemek için birçok kişi de gözaltında tutuldu.[145]

İşle ilgili insan hakları ihlalleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Rusya'da ticaretle bağlantılı bir dizi yüksek profilli insan hakları ihlali vakası yaşanmıştır. Diğer ihlallerin yanı sıra, bu, en açık şekilde İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'nin 17. maddesinin kötüye kullanılmasını içerir.[146] Bunlar arasında, Uluslararası Af Örgütü'nün düşünce mahkumu ilan ettiği Yukos, Mikhail Khodorkovsky ve Uluslararası Af Örgütü'nün düşünce mahkumu ilan ettiği Platon Lebedev[147] ve suçluların ve yozlaşmış kolluk kuvvetlerinin bir komplosunu ifşa etmeye çalışan avukat Sergei Magnitsky'nin davası, hapishanede ölümüne yol açan sürekli istismarlara neden oldu.[148][149][150] Benzer bir dava, dolandırıcılık iddiasıyla hapiste olan iş insanı Vera Trifonova'nın gözaltında ölümüydü.[151] Bu gibi davalar, yurt dışına kaçan işadamları için Rusya'nın iade taleplerinin reddedilmesiyle kendini gösteren Rus adalet sistemi hakkında diğer ülkelerde şüphe uyandırdı.[152] Bunun dikkate değer örnekleri, Birleşik Krallık'ta iş insanı Boris Berezovsky ve eski Yukos başkan yardımcısı Aleksander Temerko, İspanya[153] ve Yunanistan'da medya patronu Vladimir Gusinsky,[154] İsrail'de Leonid Nevzlin[155] ve Kıbrıs'ta İvan Kolesnikov vakalarıdır.[156] Fransız makamlarının bu konudaki tutumunu test edecek bir vaka, denizcilik devi Vitaly Arkhangelsky'ninkidir. WikiLeaks ifşaatları, diğer hükûmetlerin bu tür konularda Rus hükûmetine duydukları güvenin düşük olduğunu gösterdi.[157] Büyük şirketleri içeren davalar dünya medyasında yer alabilir, ancak aynı derecede dikkate değer birçok başka dava vardır: tipik bir vaka, iş adamlarına karşı asılsız suçlamalarda bulunmak için işbirliği yapan suçlular ve yozlaşmış kolluk kuvvetleri kendilerine karşı cezai takibattan kaçınmak için varlıklarını teslim etmeleri gerektiği söylenerek mallarına el konulur. Yaşadığı çilenin ardından İş Dayanışması grubunu kuran bir kurban olan Yana Yakovleva bu tür suistimallere karşı önde gelen bir kampanya yürütücüsüdür.[158][159]

Şüpheli cinayetler[değiştir | kaynağı değiştir]

Bazı Rus muhalefet milletvekilleri ve araştırmacı gazetecilerin devlet yetkilileri veya FSB tarafından işlendiği iddia edilen yolsuzluk ve suçları araştırırken suikasta uğradıklarından şüpheleniliyor: Sergei Yushenkov, Yuri Shchekochikhin, Alexander Litvinenko, Galina Starovoitova, Anna Politkovskaya, Paul Klebnikov.[44][45]

ABD ve Birleşik Krallık istihbarat servisleri, İngiliz topraklarında hedeflenen en az on dört cinayetin arkasında Rus hükûmeti ve gizli servislerin olduğuna inanıyor.[42]

Çeçenya'daki Durum[değiştir | kaynağı değiştir]

Rus Hükûmeti'nin Çeçenya'daki politikaları uluslararası bir endişe kaynağıdır.[33] Rus askerî güçlerinin Çeçenya'da çok sayıda sivili kaçırdığı, işkence yaptığı ve öldürdüğü bildirildi,[160] ancak Çeçen ayrılıkçılar ayrıca insanları fidye için kaçırma[161] ve Moskova metro istasyonlarını bombalamak gibi suistimaller ve terör eylemleri[162] gerçekleştirdiler.[163] İnsan hakları grupları, Rus yetkililerin gözetiminde kaybolan insanların vakalarını eleştiriyor. Ramazan Kadirov ve Federal İçişleri Bakanlığı komutasındaki silahlı kuvvetler tarafından gerçekleştirilen sistematik yasadışı tutuklamalar ve işkenceler de rapor edildi.[164] Çeçenya'dan baskılar, bilgi ablukası ve korku ve umutsuzluk atmosferi hakkında haberler var.[165]

Memorial raporlarına göre[166][167] Çeçen Cumhuriyeti'nde ve komşu İnguşetya'da "şiddet taşıyıcısı" bir sistemi var. Ayrılıkçı birliklerin faaliyetleriyle bağlantılı suçlardan şüphelenilen kişiler, güvenlik kurumlarının üyeleri tarafından hukuka aykırı olarak gözaltına alınıyor ve ardından ortadan kayboluyor. Bir süre sonra bazı tutuklular ön gözaltı merkezlerinde bulunurken, bazılarının sonsuza kadar ortadan kaybolduğu iddia ediliyor, bazıları da bir suçu itiraf etmeleri ve/veya başkasına iftira atmaları için işkence görüyor. Psikolojik baskı da kullanılıyor.[168] Tanınmış Rus gazeteci Anna Politkovskaya, bu sistemi Gulag ile karşılaştırdı ve birkaç yüz vaka olduğunu iddia etti.[169]

Çeçenya'da çatışmalar hakkında haber yaptıkları iddia edilen çok sayıda gazeteci öldürüldü.[15][170] İsim listesi şunları içerir: Cynthia Elbaum, Vladimir Zhitarenko, Nina Yefimova, Jochen Piest, Farkhad Kerimov,[171] Natalya Alyakina,[172] Shamkhan Kagirov,[173] Viktor Pimenov, Nadezhda Chaikova, Supian Ependiyev, Ramzan Mezhidov ve Shamil Gigayev, Vladimir Yatsina,[174] Aleksandr Yefremov,[175] Roddy Scott, Paul Klebnikov, Magomedzagid Varisov,[176] Natalya Estemirova ve Anna Politkovskaya.[177]

Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri Thomas Hammarberg'in 2009'da bildirdiği gibi, "önceki askeri çatışmalar, tekrarlayan terör saldırıları (intihar bombaları dahil), yaygın yolsuzluk ve cezasızlık ikliminin tümü bölgeyi rahatsız etti."[178]

İnsan Haklarını Anma Merkezi'ne göre, 2008 yılının tamamında Çeçenya'da kaçırıldığı iddia edilen toplam kişi sayısı 42 iken, 2009'un ilk dört ayında zaten bu tür 58 vaka vardı. Bu 58 kişiden 45'i serbest bırakıldı, 2'si ölü, 4'ü kayıp ve 7'si polis nezarethanelerinde bulundu.[178] 2008 yılı içinde, güvenlik güçlerinin eylemlerine ilişkin 164 suç duyurusunda bulunuldu ve bunların 111'i kabul edildi. 2009'un ilk yarısında, 18'i kabul edilmiş olmak üzere bu tür 52 şikayet yapıldı.[178]

Mevcut durum[değiştir | kaynağı değiştir]

Çeçenya'da eşcinsellerin işkence gördüğü ve idam edildiği eşcinsel toplama kampları var.[179][180][181] Eylül 2017'de hükûmetin insan hakları konusundaki resmi temsilcisi Tatyana Moskalkova, cumhuriyette yakın zamanda yargısız olarak öldürülen 31 kişinin listesini görüşmek üzere Çeçen yetkililerle bir araya geldi.[182]

Sivil toplum örgütleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Rus parlamentosunun alt meclisi, 370'e karşı 18 oyla, yabancı sivil toplum kuruluşlarının (STK'lar) yerel şubelerinin Rus yargı yetkisine tabi Rus kuruluşları olarak yeniden kaydolmasını ve dolayısıyla daha katı mali ve yasal kısıtlamaları gerektiren bir yasa tasarısını onayladı. Tasarı, Rus yetkililere yerel finansman ve faaliyetlerin gözetimini sağlıyor. Tasarı, Rusya'daki insan haklarının durumunun uluslararası izlenme üzerindeki olası etkileri nedeniyle İnsan Hakları İzleme Örgütü, Memorial organizasyonu ve INDEM Vakfı tarafından oldukça eleştirildi.[183] Ekim 2006'da bu kanunla birçok yabancı sivil toplum kuruluşunun faaliyetleri durdurulmuş; yetkililer, "askıya almaların, devletin siyasi bir kararından değil, yalnızca özel grupların yasanın gereklerini yerine getirmemesinden kaynaklandığını söyledi. Grupların kayıtları tamamlandıktan sonra çalışmalarına devam etmelerine izin verilecek." dendi.[38] Bunu 2007'de başka bir baskı izledi.[184]

2015 yılı, 2012 Rus yabancı ajan yasası uyarınca yabancı ajan olarak kayıtlarının ardından birçok STK'nın dağıldığı ve 2015 Rus istenmeyen kuruluşlar yasası uyarınca STK'ların kapatıldığı yıl oldu.

Mart 2016'da Rusya, Moskova'daki BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği Ofisi'nin kapatıldığını duyurdu.[185]

Din özgürlüğü[değiştir | kaynağı değiştir]

Rusya Federasyonu Anayasası, din özgürlüğünü ve tüm dinlerin kanun önünde eşitliğini ve ayrıca kilise ve devletin ayrılmasını sağlar. Vladimir Lukin, 2005 Ombudsman raporunda, "Rus devleti, totaliterlik mirasının, tek bir ideolojinin egemenliğinin ve parti diktatörlüğünün üstesinden gelerek, dini özgürlüklerin ve dini derneklerin yasal faaliyetlerinin gözetilmesinde önemli ilerleme kaydetti" iddiasında bulundu.[186] Ancak, Rusya'dan dini taciz haberleri gelmeye devam ediyor. International Christian Concern'e göre, 2021 boyunca "Rusya'da din özgürlüğüne yönelik baskılar yoğunlaştı."[187] Haziran 2021'de Forum 18, "Kasım 2020'dekinden iki kat daha fazla düşünce mahkumu cezasını çekmekte veya tutuklu olarak din veya inanç özgürlüğünü kullanmak için temyiz başvurusunda bulunmayı beklemekte" olduğunu vurguladı.[188] Son zamanlarda pek çok din âlimi ve insan hakları örgütü, Rusya'da azınlıklara karşı yapılan suistimaller hakkında konuştu.[189][190] ABD Dışişleri Bakanlığı, Rusya'yı dünyada din özgürlüğünü "en kötü ihlal edenlerden" biri olarak görüyor.[191]

Alvaro Gil-Robles, hem federal hem de bölgesel makamlar tarafından sağlanan devlet desteği miktarının farklı dini topluluklar için farklılık gösterdiğini vurguladı.[22] Bununla uyumlu olarak, Katolikler federal ve yerel yetkililer tarafından diğer dinler gibi her zaman dikkate alınmaz.[22]

Vladimir Lukin, 2005 yılında, Rusya vatandaşlarının o zamanlar nadiren vicdan özgürlüğü (Anayasa'nın 28. maddesi tarafından garanti edilen) ihlalleri yaşadığını belirtti. Komiserlik, her yıl, genellikle çeşitli itirafları temsil eden ibadet edenlerden gelen hak ihlalleriyle ilgili 200 ila 250 şikayeti kabul etti: Ortodoks (ancak Moskova patrikliğine dahil olmayan), Eski inananlar, Müslümanlar, Protestanlar ve diğerleri.[186] Anna Politkovskaya, Rusya'nın Kuzey Kafkasya'daki kolluk kuvvetleri tarafından yürütülen kovuşturmaları ve hatta Müslüman cinayetlerini anlattı.[192][193] Ancak, yüksek hükûmette, Duma'da ve iş dünyasında çok sayıda Müslüman var.[194]

Vatandaşların örgütlenme hakkının kısıtlanması konusunda ek endişeler ortaya çıkmaktadır (Anayasa'nın 30. maddesi). Vladimir Lukin'in 15 yılı aşkın bir süre önce kaydettiği gibi, kayıtlı dini kuruluşların sayısının sürekli arttığını (2005'te 22.144), ancak şu anda artan sayıda dini kuruluşun yasal olarak tanınmadığını veya daha önce verilen yasal tanınmadan mahrum kaldığını belirtti: örn. Yehova'nın Şahitleri, Uluslararası Krishna Bilinci Derneği ve diğerleri.[186]

Geçtiğimiz birkaç yıl içinde misyonerlerin akını, Rusya'daki grupların, özellikle milliyetçilerin ve Rus Ortodoks Kilisesi'nin, bu "geleneksel olmayan" dini grupların faaliyetlerinin sınırlanmaları için baskı yapmalarına da yol açtı. Buna karşılık, Duma Ekim 1997'de yeni, kısıtlayıcı ve potansiyel olarak ayrımcı bir yasa çıkardı. Kanun, birçok belirsiz ve çelişkili hükümlerle çok karmaşıktır. Yasanın en tartışmalı hükümleri, dini "gruplar" ve "örgütler"i birbirinden ayırıyor ve 15 yıl veya daha uzun süredir var olan grupların akredite statüsü kazanmalarına izin veren 15 yıllık bir kural getiriyor. Rus rahip ve muhalif Gleb Yakunin'e göre, yeni din yasası "Yahudilik, Katoliklik ve Protestanlık dahil olmak üzere diğer tüm dinler pahasına Rus Ortodoks Kilisesi'ni ağır bir şekilde desteklemektedir." ve "Rusya'nın demokratikleşme sürecinde geriye doğru bir adımdır."[195] 2017'den beri Yehova'nın Şahitleri belirsiz nedenlerle zulüm görüyor.[196][197]

"Geleneksel olmayan akımlara karşı her türlü yasal, idari ve mali ayrımcılığın hariç tutulmasını" garanti etme iddiası AKPM tarafından Haziran 2005'te kabul edildi.[198]

Hareket özgürlüğü[değiştir | kaynağı değiştir]

2014 yılında çıkarılan kurallar uyarınca, askeriye ve güvenlik servislerine bağlı dört milyondan fazla çalışanın yurt dışına seyahat etmesi yasaklandı.[199]

Medya özgürlüğü[değiştir | kaynağı değiştir]

Rusya Federasyonu genelinde medya özgürlüğü, 2006
Yeşil: Oldukça özgür
Turuncu: Çok özgür değil
Kırmızı: Özgür değil
Gri: Veri yok. Serbest bölgeler bulunamadı.
Kaynak: Glasnost Savunma Vakfı

Sınır Tanımayan Gazeteciler, Rusya'yı Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi'nde (168 ülke listesinden) 147. sıraya koydu.[200] Gazetecileri Koruma Komitesi'ne göre, Rusya'da 1992'den beri (15 Ocak 2008 itibarıyla) 47 gazeteci mesleki faaliyetleri nedeniyle öldürüldü. Başkan Boris Yeltsin'in saltanatı sırasında otuz kişi öldürüldü ve geri kalanı cumhurbaşkanı Vladimir Putin döneminde öldürüldü.[15][201] Glasnost Savunma Vakfı'na göre, 2007'de 8 gazetecinin şüpheli ölüm vakasının yanı sıra gazetecilere 75 saldırı ve yazı işleri ofislerine 11 saldırı gerçekleşti.[202] 2006'da rakamlar 9 ölüm, 69 saldırı ve ofislere yönelik 12 saldırıydı.[203] 2005 yılında, tüm davaların listesi; 7 ölüm, 63 saldırı, 12 yazı işleri ofislerine saldırı, 23 sansür olayı, 42 ceza kovuşturması, 11 yasadışı işten çıkarma, 47 milis tarafından gözaltı, 382 dava, 233 engelleme davası, 23 yazı işleri müdürlüklerinin kapatılması, 10 tahliye, 28 basılı üretime el konulması, 23 yayının durdurulması davası, 38 prodüksiyonun dağıtılması veya basılmasının reddedilmesi, 25 yıldırma eylemi ve 344 diğer Rus gazeteci haklarının ihlali.[204]

Rusya'nın Çeçenya'daki eylemlerine ve Kremlin yanlısı Çeçen hükûmetine yönelik eleştirileriyle tanınan Rus gazeteci Anna Politkovskaya, Moskova'da öldürüldü. Eski KGB subayı Oleg Gordievsky, yazar Yuri Shchekochikhin (KGB'nin Köleleri kitabının yazarı), Anna Politkovskaya ve Aleksander Litvinenko'nun öldürülmesinin, FSB'nin geçmişte KGB'nin On Üçüncü Dairesi tarafından uygulanan siyasi suikast uygulamalarına[205] geri döndüğünü gösterdiğine inanıyor.[206]

Toplanma özgürlüğü[değiştir | kaynağı değiştir]

Rusya Anayasası (1993), toplanma özgürlüğünün Rusya Federasyonu vatandaşlarının barışçıl bir şekilde, silahsız olarak toplanma ve toplantı, miting, gösteri, yürüyüş ve grev düzenleme hakkına sahip olduğunu belirtmektedir.[207]

2014 yılında çıkarılan bir Rus yasasına göre, yetkililerin izni olmadan gösteri düzenlemek için 15 güne kadar para cezası veya gözaltı ve üç ihlal için beş yıla kadar hapis cezası verilebilmektedir. Tek kişilik gösteriler para cezası ve üç yıl hapis cezasıyla sonuçlandı.[208][209][210][211]

10 Temmuz 2020'de İnsan Hakları İzleme Örgütü, Rusya'daki birkaç gazetecinin barışçıl protestolara yönelik bir baskıyla gözaltına alındığını ve para cezasına çarptırıldığını söyledi. HRW, Rus yetkilileri protestoculara ve gazetecilere yönelik suçlamaları düşürmeye ve ifade özgürlüğüne yönelik saldırılara son vermeye çağırıyor.[212]

İnsan kaçakçılığı[değiştir | kaynağı değiştir]

Komünizmin sona ermesi ve Sovyetler Birliği ile Yugoslavya'nın çöküşü, insan kaçakçılığının artmasına katkıda bulundu ve kurbanların çoğunluğunu fuhuşa zorlanan kadınlar oluşturdu.[213][214] Rusya, başta kadın ve çocuklar olmak üzere cinsel sömürü amacıyla insan ticareti yapılan kişilerin menşe ülkesidir. Rusya aynı zamanda bölgesel ve komşu ülkelerden Rusya'ya ve ötesine cinsel ve emek sömürüsü amacıyla ticareti yapılan kişiler için bir varış ve geçiş ülkesidir. 2003 yılında Almanya'ya kaçırıldığı bildirilen 1.235 tanımlanmış kurbanın dörtte birini Rusya'dan gelenler oluşturuyor. Rus hükûmeti, insan ticaretiyle mücadele konusunda bir miktar kararlılık gösterdi, ancak yasaların uygulanması ve mağdurların korunmasında etkili önlemler geliştirmediği için eleştirildi.[215][216]

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Rusya Federasyonu Anayasası, ulusal mevzuatıyla karıştırılmamalıdır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c Rough Justice: The law and human rights in the Russian Federation (PDF). Amnesty International. 2003. ISBN 0-86210-338-X. 4 Aralık 2003 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  2. ^ Amnesty International Report 2020/21 (İngilizce). Amnesty International. 2021. ss. 302-307. ISBN 9780862105013. 2 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2022. 
  3. ^ "Russia: Events of 2019". World Report 2020: Russia. www.hrw.org. Human Rights Watch. 2020. Erişim tarihi: 3 Mart 2022. 
  4. ^ a b "Dozens of Russian Prisoners Tortured, Found Dead in Jail - Washington Free Beacon". Freebeacon.com. 14 Ocak 2016. 14 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  5. ^ a b "Torture by police in Russia is an everyday occurrence—and it isn't going to stop". Newsweek.com. 29 Mart 2016. 25 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  6. ^ a b "Russia: Peaceful Protester Alleges Torture". Hrw.org. 27 Şubat 2017. 2 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  7. ^ a b c d "Torture and ill-treatment". Amnesty International. 4 Kasım 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  8. ^ a b c "Chechnya: Research Shows Widespread and Systematic Use of Torture: UN Committee against Torture Must Get Commitments From Russia to Stop Torture". Human Rights Watch. 12 Kasım 2006. 11 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2015. 
  9. ^ a b "There is torture at penal colony number 7: Prisoners and their relatives talk about the situation in the Segezha prison". Meduza.io. 14 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  10. ^ a b "Russian prisons are essentially torture chambers". Dw.com. 17 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  11. ^ "Children's rights". Amnesty International. 5 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2009. 
  12. ^ "ABANDONED TO THE STATE - CRUELTY AND NEGLECT IN RUSSIAN ORPHANAGES" (PDF). Human Rights Watch. 6 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 12 Temmuz 2009. 
  13. ^ "Ethnic minorities under attack". Amnesty International. 4 Kasım 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  14. ^ 'Dokumenty!': Discrimination on grounds of race in the Russian Federation (PDF). Amnesty International. 2003. ISBN 0-86210-322-3. 6 Nisan 2003 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  15. ^ a b c "Journalists killed: Statistics and Background". Committee to Protect Journalists. 7 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2009.  (As of 9 July 2009).
  16. ^ "Partial Justice: An Enquiry into Deaths of Journalists in Russia 1993 - 2009". Ifj.org. 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  17. ^ Ratified, respectively, in 1973 and 1975 by the USSR. Although a Soviet lawyer helped to draft the UN's Universal Declaration of Human Rights (198), the Communist bloc abstained as a whole from that voluntary affirmation, see A Chronicle of Current Events, "International Agreements" 23 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  18. ^ The Constitution of the Russian Federation. Washington, D.C.: Embassy of the Russian Federation. 30 Ocak 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  19. ^ "The Constitution of the Russian Federation". www.russianembassy.org. 10 Şubat 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2019. Article 15. 4. The commonly recognized principles and norms of the international law and the international treaties of the Russian Federation shall be a component part of its legal system. If an international treaty of the Russian Federation stipulates other rules than those stipulated by the law, the rules of the international treaty shall apply. 
  20. ^ "Russian law on the priority of the RF Constitution over resolutions of intergovernmental human rights bodies". 2 Şubat 2016. 13 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2018. 
  21. ^ Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms. CoE.int. Retrieved on 25 September 2015.
  22. ^ a b c "Report by Mr. Alvaro Gil-Robles on his Visits to the Russian Federation". Council of Europe, Commissioner for Human Rights. 20 Nisan 2005. 10 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  23. ^ Freedom in the World: The Annual Survey of Political Rights and Civil Liberties. Retrieved on 2009-07-11.
  24. ^ Kekic (2007). "The Economist Intelligence Unit's index of democracy" (PDF). The Economist. 7 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Eylül 2015. 
  25. ^ a b "Russia: Events of 2016". Russia. Hrw.org. 12 Ocak 2017. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  26. ^ "Russia". freedomhouse.org. 26 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  27. ^ Peel (16 Mayıs 2019). "Russia set to retain seat on Europe's human rights watchdog". Financial Times. 20 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2019. 
  28. ^ "European Court of Human Rights: Pending cases 01/07/2007" (PDF). ECtHR. 1 Haziran 2007. 14 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  29. ^ "Survey of activities 2006; Registry of the European Court of Human Rights Strasbourg" (PDF). ECtHR. Council of Europe. 2007. 6 Şubat 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  30. ^ "Survey of activities 2005; Information document issued by the Registrar of the European Court of Human Rights" (PDF). ECtHR. Council of Europe. 2005. 21 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  31. ^ "Survey of activities 2004; Information document issued by the Registrar of the European Court of Human Rights" (PDF). ECtHR. Council of Europe. 2004. 26 Ekim 2005 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  32. ^ "Russia Condemned for Chechnya Killings - Human Rights Watch". Hrw.org. 11 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2015. 
  33. ^ a b "Chechnya – human rights under attack". Amnesty International. 19 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  34. ^ "Russia Condemned for 'Disappearance' of Chechen". Human Rights Watch. 27 Temmuz 2006. 30 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  35. ^ "Interview with Nurdi Nukhazhiyev by Khamzat Chitigov". Strana.Ru. 14 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  36. ^ "The Report of the Commissioner for Human Rights in the Russian Federation for the Year 2006". 2007. 28 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından (DOC) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008.  Russian language version.
  37. ^ "Russia's NGOs: It's not so simple - Editorials & Commentary - International Herald Tribune". Iht.com. 10 Aralık 2005. 10 Aralık 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  38. ^ a b Finn (19 Ekim 2006). "Russia Halts Activities of Many Groups From Abroad". The Washington Post. 7 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  39. ^ "Russia: Court Orders Closure of Russian-Chechen Friendship Society". Human Rights Watch. 21 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2015. 
  40. ^ Bumble, bumble, bumble, Human Rights House, Voronezh, 2006.
  41. ^ "Under Attack". Rightsinrussia.blog. 15 Aralık 2016. 14 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  42. ^ a b "UK authorities 'overlooked' evidence linking Russia to deaths on British soil". Independent.co.uk. 16 Haziran 2017. 21 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  43. ^ "Amnesty International condemns the political murder of Russian human rights advocate Galina Starovoitova". Amnesty International. 22 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  44. ^ a b "Agent unknown". Novaya Gazeta (Rusça). 30 Ekim 2006. 25 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  45. ^ a b "Yushenkov: A Russian idealist". BBC News. 17 Nisan 2003. 21 Aralık 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  46. ^ "Litvinenko inquiry: Key findings". BBC News. 21 Ocak 2016. 24 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  47. ^ "Chechen war reporter found dead". BBC News. 7 Ekim 2006. 7 Aralık 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  48. ^ "Russia opposition politician Boris Nemtsov shot dead". BBC News. 27 Şubat 2015. 23 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2018. 
  49. ^ "Russian Journalist, Putin Critic Dies After Severe Beating". RadioFreeEurope/RadioLiberty. 17 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  50. ^ "Political prisoners – May 2016". Rightsinrussia.blog. 6 Haziran 2016. 4 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  51. ^ "Jailed Crimean Tatar Human Rights Activist on Hunger Strike in Russian World Cup city". Kharkiv Human Rights Protection Group. 4 Temmuz 2018. 4 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2019. 
  52. ^ "CRIMEAN TATAR: NEVER SILENT IN THE FACE OF INJUSTICE". Amnesty International. February 2018. 16 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2019. 
  53. ^ a b "Trepashkin case". 29 Ocak 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  54. ^ a b "Physicist Found Guilty". AAAS Human Rights Action Network. American Association for the Advancement of Science. 12 Kasım 2004. 6 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  55. ^ "Russia: Shocking new torture allegations by prisoner of conscience must be investigated". Amnesty.org. November 2016. 30 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  56. ^ "Russian dissident Ildar Dadin accuses prison staff of torture". Theguardian.com. 1 Kasım 2016. 17 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  57. ^ "Russia is systematically driving tortured Ukrainian political prisoner insane - Human Rights in Ukraine". Khpg.org. 29 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  58. ^ "Crimean political prisoners tortured on the way to court in Russian occupied Crimea - Human Rights in Ukraine". Khpg.org. 21 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  59. ^ "WE STAND WITH OLEG SENTSOV". Amnesty.org. 13 Temmuz 2018. 26 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2019. 
  60. ^ "Russia Should Free Oleg Sentsov Before FIFA World Cup". hrw.org. 24 Mayıs 2018. 4 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2019. 
  61. ^ "Film director Oleg Sentsov and MH17 suspect among those freed in Russia-Ukraine prisoner swap". CNN. 7 Eylül 2019. 7 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2019. 
  62. ^ "RUSSIAN FEDERATION/UKRAINE: FURTHER INFORMATION: RIGHTS DEFENDER FACING TRUMPED-UP CHARGES: SERVER MUSTAFAYEV". 31 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  63. ^ "ARREST OF SERVER MUSTAFAYEV". 23 Eylül 2020. 14 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  64. ^ "Russia: Moscow Must Investigate Police Violence at Memorial for Slain Journalist". Human Rights Watch. 17 Ekim 2006. 24 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2015. 
  65. ^ "СПИСОК ПОЛИТЗАКЛЮЧЕННЫХ". Ixtc.org. 13 Temmuz 2015. 13 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  66. ^ Alexandra Rojkov, DER SPIEGEL (23 Ocak 2020). "Russland gegen Israel: Warum eine Yogalehrerin eine überzogene Haftstrafe erhielt - DER SPIEGEL - Politik". Der Spiegel (Almanca). 1 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  67. ^ DER SPIEGEL (29 Ocak 2020). "Russland: Wladimir Putin begnadigt verurteilte Israelin - DER SPIEGEL - Politik". Der Spiegel (Almanca). 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  68. ^ "Joint Letter by Human Rights Watch and Amnesty International to Russia's Prosecutor General". Human Rights Watch. 22 Haziran 2020. 26 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2020. 
  69. ^ "Russia: Aleksei Navalny becomes prisoner of conscience after arrest on arrival in Moscow". amnesty.org. 17 Ocak 2021. 17 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  70. ^ "Списки преследуемых". Правозащитный центр «Мемориал». 4 Ekim 2017. 1 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2021. 
  71. ^ "Russia's Political Prisoners Directory". AMERICAN RUSSIAN-SPEAKING ASSOCIATION FOR CIVIL & HUMAN RIGHTS (İngilizce). 14 Haziran 2021. 21 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2021. 
  72. ^ a b The Russian Federation: Denial of Justice (PDF). Amnesty International. 2002. ISBN 0-86210-318-5. 4 Kasım 2002 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  73. ^ "Chapter 7. Judiciary, Article 128". The Constitution of the Russian Federation. Democracy.Ru. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  74. ^ Putin's Russia: Amazon.co.uk: Anna Politkovskaya: 9781843430506: Books. ASIN 1843430509. 
  75. ^ Kudeshkina (9 Mart 2005). "Open letter to President Putin". Novaya Gazeta (Rusça). 29 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  76. ^ "Undue Punishment | Abuses against Prisoners in Georgia". Human Rights Watch (İngilizce). 13 Eylül 2006. 27 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2019. 
  77. ^ Russia - Country Reports on Human Rights Practices 24 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Bureau of Democracy, Human Rights, and Labor, February 23, 2001
  78. ^ Whittell (2 Haziran 2006). "After the Gulag: conjugal visits, computers...and a hint of violence". The Times. Londra. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2010. [ölü/kırık bağlantı]
  79. ^ "SDC in Russia". Prison Reform Project. 21 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. [ölü/kırık bağlantı]
  80. ^ Pomorski (2001). "Justice in Siberia: a case study of a lower criminal court in the city of Krasnoyarsk" (PDF). Communist and Post-Communist Studies. 34 (4): 447-478. doi:10.1016/S0967-067X(01)00017-4. ISSN 0967-067X. 9 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Nisan 2016. 
  81. ^ Pomorski (2006). "Modern Russian criminal procedure: The adversarial principle and guilty plea". Criminal Law Forum. 17 (2): 129-148. doi:10.1007/s10609-006-9011-8. 
  82. ^ Politkovskaya (29 Haziran 2006). "It is forbidden even to speak about the Strasbourg Court". Novaya Gazeta (Rusça). 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  83. ^ Smith-Spark (18 Ağustos 2012). "Russian court imprisons Pussy Riot band members on hooliganism charges". CNN. 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2016. 
  84. ^ a b Bremmer (17 Ağustos 2012). "Foreign Policy: Pussy Riot Is Only The Beginning". npr.org. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2016. 
  85. ^ "Russia's conviction of opposition leader Alexei Navalny 'arbitrary', European court says". The Guardian. Agence France-Presse. 24 Şubat 2016. 12 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2016. 
  86. ^ "The List of Persons Recognized as Political Prisoners by Russia's Memorial Human Rights Center". Institute of Modern Russia. 22 Ocak 2014. 21 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2016. 
  87. ^ "Leader of Artpodgotovka movement Maltsev granted asylum in France". 1 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  88. ^ "Russian electoral body: Navalny can't run for president in 2018". Politico.eu. 24 Haziran 2017. 22 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  89. ^ "Russian Commission Rules Navalny Can't Run For President". RadioFreeEurope/RadioLiberty. 11 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  90. ^ Documents: working papers, 2005 ordinary session (third part), 20-24 June 2005. 5: Documents 10566-10615. Council of Europe: Parliamentary Assembly. 8 Haziran 2006. s. 52. ISBN 978-92-871-5815-4. 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2016. 
  91. ^ Malgin (26 Ağustos 2015). "Kremlin Doesn't Understand International Law". Moscow Times. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2016. 
  92. ^ Grove (12 Kasım 2013). "European rights body urges Russia to reform judiciary". Reuters. 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2016. 
  93. ^ "Getting away with torture in Russia's criminal justice system". meduza.io. 18 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2019. 
  94. ^ "New Russian Prison Torture Video Surfaces From Bombshell Leak". The Moscow Times (İngilizce). 10 Kasım 2021. 10 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2021. 
  95. ^ "'I was always scared': inmate who exposed systemic Russian prisoner abuse". the Guardian (İngilizce). 8 Kasım 2021. 10 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2021. 
  96. ^ "Eighteen prison officials fired in Saratov after another torture video surfaces". Meduza (İngilizce). 10 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2021. 
  97. ^ a b "Russian Federation Preliminary briefing to the UN Committee against Torture" (PDF). Amnesty International. 31 Mart 2006. 3 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  98. ^ "Chapter 2. Judiciary, Article 21". The Constitution of the Russian Federation. Democracy.Ru. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  99. ^ "Russia's Antifa is being tortured and detained by Putin's shadowy security service, sources say". Newsweek (İngilizce). 6 Nisan 2018. 16 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2019. 
  100. ^ "Russian Terrorism Suspects Allege Torture At 'Secret' FSB Site". 10 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  101. ^ a b "European Court condemns Russia for torture and resulting unfair trial of Chechen resident sentenced to 24 years of imprisonment". Srji.org. 19 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  102. ^ a b "Tortured and silenced at the hands of the police: Meduza reports on the widespread torture methods in Russia's police stations, prisons, and courts". Meduza.io. 6 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  103. ^ "Torture in Russia". Amnesty International. 3 Nisan 1997. 22 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  104. ^ "Torture is a widespread problem for Russia". Dw.com. 14 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  105. ^ "Torture in Russia: 'Torture is a traditional component of "proof"'". Amnesty.org. 27 Haziran 2013. 17 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  106. ^ "Grisly death fuels tales of Russian police torture". Reuters. 5 Nisan 2012. 16 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  107. ^ "CONFESSIONS AT ANY COST". Hrw.org. 7 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  108. ^ "Russia: Court awards €45,000 to police electro-shock torture victim". Humanrightseurope.org. 16 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  109. ^ "My Only Thought Was To Escape The Torture". RadioFreeEurope/RadioLiberty. 16 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  110. ^ "CONFESSIONS AT ANY COST". 24 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  111. ^ Hayrullin (10 Ocak 2005). "The entire city was beaten". Novaya Gazeta (Rusça). 12 Aralık 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  112. ^ Hayrullin (17 Mart 2005). "A profession: to mop up the Motherland". Novaya Gazeta (Rusça). 29 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  113. ^ Hayrullin (25 Nisan 2005). "Welcome to Fairytale". Novaya Gazeta (Rusça). 29 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  114. ^ ["Russia is beaten", demands for the resignation of the Minister of the Interior] |çeviri-başlık= kullanmak için |başlık= gerekiyor (yardım) (Rusça). Radio Svoboda. 30 Temmuz 2005 https://web.archive.org/web/20080201041437/http://www.svoboda.org/ll/soc/0705/ll.073005-1.asp |arşivurl= eksik başlık (yardım). 1 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  115. ^ "Sochi Olympics site worker 'tortured by Russian police'". BBC News. 21 Haziran 2013. 24 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  116. ^ The Consequences of Dedovshchina 14 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Human Rights Watch report, 2004
  117. ^ Ismailov (25 Nisan 2005). "Terrible Dedovshchina in General Staff". Novaya Gazeta (Rusça). 25 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  118. ^ Conscript's Prostitution Claims Shed Light On Hazing 5 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Radio Free Europe 21 March 2007
  119. ^ Tanya Frisby, "The Rise of Organised Crime in Russia: Its Roots and Social Significance," Europe-Asia Studies, 50, 1, 1998, p. 35.
  120. ^ Peterson (12 Mart 2004). "A vote for democracy, Putin-style". The Christian Science Monitor. 9 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2009. 
  121. ^ Russian demographic barometer 4 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. by Ekaterina Shcherbakova at Demoscope Weekly 28 Kasım 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., issue of 19 March - 7 April 2007.
  122. ^ "Countries Compared by Crime > Murders > Per capita. International Statistics". Nationmaster.com. 29 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  123. ^ World Prison Population List 12 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Roy Wamsley, King's Kollege, October 2006
  124. ^ Inozemtsev, Vladislav (22 Aralık 2006). "Big Costs and Little Security". Moscow Times. 27 Aralık 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  125. ^ a b c d Magnay (21 Mart 2021). "Russia's decriminalising of domestic violence means women continue to die". Sky News. 9 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  126. ^ a b c d Roache (3 Mart 2021). "Russia's Leaders Won't Deal With a Domestic Violence Epidemic. These Women Stepped Up Instead". Time. 18 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  127. ^ Russian elections: MEPs call for new free and fair elections 4 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. European Parliament 14-12-2011
  128. ^ "Case study: Igor Sutiagin". Human Rights Situation in Chechnya. Human Rights Watch. 13 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  129. ^ "The List of Persons Recognized as Political Prisoners by Russia's Memorial Human Rights Center". 22 Ocak 2014. 21 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  130. ^ "Russian Scientist Charged With Disclosing State Secret". mosnews.com. 23 Mart 2006. 24 Mart 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  131. ^ Prosecutors of Novosibirsk refused to make public apologies to the scientist Webarşiv şablonunda hata: |url= value. Boş., July 2007, computer translation from Russian
  132. ^ Schreck (9 Ağustos 2006). "Physicist Ordered to Pay $132,000". The Moscow Times. 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2016. 
  133. ^ "Science Fiction news - Autumn 2006". Concatenation.org. 17 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  134. ^ "The Case of Grigory Pasko". The Grigory Pasko Defence Committee. 11 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2016. 
  135. ^ "The Pasko case". Bellona Foundation. 24 Haziran 2005. 4 Ocak 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  136. ^ a b "FSB Counterintelligence Cases - Russia / Soviet Intelligence Agencies". Globalsecurity.org. 9 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  137. ^ "Воронов В. Служба. РАЗДЕЛ III". www.evartist.narod.ru. 20 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2019. 
  138. ^ ""Дело" Сутягина – Пресса". Sutyagin.ru. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  139. ^ "Researchers Throw Up Their Arms". The Moscow Times. 28 Temmuz 2006. s. 3. 23 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  140. ^ "News from Cursiv site". cursiv.ru. 7 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  141. ^ "Russia: 'Phallic' Case Threatens Internet Freedom". RadioFreeEurope/RadioLiberty. 5 Haziran 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2015. 
  142. ^ Borogan (7 Ekim 2006). [Will a seagull fly into the European Court?] |çeviri-başlık= kullanmak için |başlık= gerekiyor (yardım). Novaya Gazeta (Rusça) https://web.archive.org/web/20080118054953/http://2006.novayagazeta.ru/nomer/2006/51n/n51n-s12.shtml |arşivurl= eksik başlık (yardım). 18 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  143. ^ Podrabinek (30 Ekim 2006). [The FSB is serving Islam] |çeviri-başlık= kullanmak için |başlık= gerekiyor (yardım). Novaya Gazeta (Rusça) https://web.archive.org/web/20080118044458/http://2006.novayagazeta.ru/nomer/2006/82n/n82n-s11.shtml |arşivurl= eksik başlık (yardım). 18 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2008. 
  144. ^ Soldatov (27 Şubat 2006). [The special services of the former Soviet — on the territory of Russia] |çeviri-başlık= kullanmak için |başlık= gerekiyor (yardım). Novaya Gazeta (Rusça) https://web.archive.org/web/20160423191351/http://2006.novayagazeta.ru/nomer/2006/14n/n14n-s18.shtml |arşivurl= eksik başlık (yardım). 23 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2016. 
  145. ^ Andreeva (20 Temmuz 2006). [A 'census' of the oppositionists took place in Saratov] |çeviri-başlık= kullanmak için |başlık= gerekiyor (yardım). Novaya Gazeta (Rusça) https://web.archive.org/web/20080118055004/http://2006.novayagazeta.ru/nomer/2006/54n/n54n-s34.shtml |arşivurl= eksik başlık (yardım). 18 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  146. ^ "The Universal Declaration of Human Rights". UN. 3 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2015. 
  147. ^ "Amnesty International declares Khodorkovsky 'prisoner of conscience'". RIA Novosti. 24 Mayıs 2011. 17 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2015. 
  148. ^ "Mikhail Khodorkovsky case: European Court faults Russia". BBC News. 31 Mayıs 2011. 24 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  149. ^ "Sergei Magnitsky one year on". The Economist. 16 Kasım 2010. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  150. ^ "Sergei Magnitsky: Russian officials named as suspects". BBC News. 18 Temmuz 2011. 24 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  151. ^ Schwirtz (4 Mayıs 2010). "Death in Moscow Jail Renews Calls for Reform". The New York Times. 24 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  152. ^ Evans (1 Şubat 2008). "Russia seeks extradition of shipping magnate in UK". The Guardian. Londra. 12 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  153. ^ "Russian tycoon flees to Israel". BBC News. 25 Nisan 2001. 26 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2015. 
  154. ^ Levy (3 Haziran 2008). "Kremlin Rules – It Isn't Magic: Putin Opponents Vanish From TV". The New York Times. 22 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2015. 
  155. ^ "Moscow asks Israel to extradite Khodorkovsky's former business partner". Mosnews.com. 26 Mart 2009. 7 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  156. ^ "Cyprus Court Didn't Extradite YUKOS Accused". Kommersant. 17 Ekim 2006. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2016. 
  157. ^ Harding (1 Aralık 2010). "WikiLeaks cables condemn Russia as 'mafia state'". The Guardian. Londra. 5 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  158. ^ Ruvinsky (27 Nisan 2011). "Russian entrepreneurs lead fight against corruption". The Daily Telegraph. Londra. 30 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  159. ^ White (30 Aralık 2009). "Once-Jailed Russian Executive Pushes Law Changes". The Wall Street Journal. 24 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  160. ^ "Abuses by Russian forces". Human Rights Situation in Chechnya. Human Rights Watch. 7 Nisan 2003. 19 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  161. ^ "hrvc.net". hrvc.net. 6 Ocak 2004. 17 Temmuz 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2015. 
  162. ^ "Abuses by Chechen forces". Human Rights Situation in Chechnya. Human Rights Watch. 7 Nisan 2003. 15 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  163. ^ "North Caucasus: Guide to a volatile region". BBC News (İngilizce). 25 Ocak 2011. 11 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2020. 
  164. ^ "Widespread Torture in the Chechen Republic". Human Rights Watch. 13 Kasım 2006. 15 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  165. ^ Neistat (6 Temmuz 2006). "Diary". London Review of Books. 23 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  166. ^ "Bulletin of the Memorial Human Rights Center:Situation in the North Caucasus conflict zone: analysis from the human rights perspective" (PDF). Memorial. Sonbahar 2008. 27 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  167. ^ "Bulletin of the Memorial Human Rights Center:Situation in the North Caucasus conflict zone: analysis from the human rights perspective". Memorial. Yaz 2008. 15 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  168. ^ "Arşivlenmiş kopya". Memorial (Rusça). 2005. 16 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  169. ^ Politkovskaya (1 Nisan 2006). "Stalinism Forever". The Washington Post. 12 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2016. 
  170. ^ "Journalists killed in Chechnya". Today In The UK. 12 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  171. ^ "Farkhad Kerimov (47 yrs old)". The Rory Peck Trust. 18 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  172. ^ "Central Europe and the Republics of the Former Soviet Union". cpj.org. 1995. 24 Ocak 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  173. ^ "Journalists Killed in 1995: 51 Confirmed". cpj.org. 1995. 14 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  174. ^ "Dangerous Profession. Monitoring of Violations of Journalist' Rights in the CIS 2000: Missing or Kidnapped Journalists". Library.cjes.ru. 2000. 13 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  175. ^ "24 Journalists Killed for their Work in 2000: Highest Tolls in Colombia, Russia, and Sierra Leone". cpj.org. 4 Ocak 2001. 9 Nisan 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  176. ^ "Assassinations Continue in Dagestan". Chechnya Weekly. Jamestown.org. 7 Temmuz 2005. 17 Nisan 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  177. ^ Hearst (9 Ekim 2006). "Obituary: Anna Politkovskaya". The Guardian. Birleşik Krallık. 8 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  178. ^ a b c REPORT by Thomas Hammarberg 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Commissioner for Human Rights of the Council of Europe, following his visit to the Russian Federation, (Chechen Republic and the Republic of Ingushetia) on 2–11 September 2009
  179. ^ "Gay men in Chechnya are being tortured and killed. More will suffer if we don't act". Theguardian.com. 13 Nisan 2017. 23 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  180. ^ "LGBT activists detained in Moscow while petitioning against Chechen purge". Theguardian.com. 11 Mayıs 2017. 27 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  181. ^ "Gay men reveal details of torture and beatings 'from government' in Chechnya". Independent.co.uk. 2 Mayıs 2017. 24 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  182. ^ "День, когда мертвые воскресли". Novayagazeta.ry. 13 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2017. 
  183. ^ Myers (23 Kasım 2005). "Russia Moves to Increase Control Over Charities and Other Groups". The New York Times. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  184. ^ Gee (22 Ağustos 2007). "Crackdown on NGOs pushes 600 charities out of Russia". The Independent. Londra. 7 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  185. ^ "Moscow's UN human rights office to shut its door". CNBC. 14 Mart 2016. 16 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2016. 
  186. ^ a b c "The Report of the Commissioner for Human Rights in the Russian Federation for the Year 2005". 2006. 28 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından (DOC) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008.  Russian language versionWebarşiv şablonunda hata: |url= value. Boş.
  187. ^ "Religious Freedoms Crackdowns Intensify in Russia" (İngilizce). 24 Mayıs 2021. 18 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  188. ^ "RUSSIA: More jailed after "extremist organisation" trials". Forum 18. 10 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2021. 
  189. ^ "RUSSIA: Widened ban on "extremists" exercising religious freedom" (İngilizce). 24 Mayıs 2021. 23 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  190. ^ "Russia's Bimonthly Report" (İngilizce). 24 Mayıs 2021. 18 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  191. ^ "U.S. Report Says Russia Among 'Worst Violators' Of Religious Freedom". Radio Free Europe. 7 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2021. 
  192. ^ Politkovskaya (14 Mart 2005). "One can pray. But not too often". Novaya Gazeta (Rusça). 29 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  193. ^ Politkovskaya (10 Temmuz 2006). "A man who was killed 'just in case'". Novaya Gazeta (Rusça). 18 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  194. ^ "Президент России". Kremlin.ru. 20 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2015. 
  195. ^ "Father Gleb Yakunin: Religion Law Is a Step Backward for Russia". FSUMonitor. Union of Councils for Jews in the Former Soviet Union. 27 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  196. ^ "Russia's mysterious campaign against Jehovah's Witnesses". ABC News. 18 Temmuz 2021. 18 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2021. 
  197. ^ Board (28 Ekim 2021). "The absurd 'crime' of religious worship in Putin's Russia". Washington Post. 17 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2021. 
  198. ^ "Resolution 1455:Honouring of obligations and commitments by the Russian Federation". PACE. June 2005. 17 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2016. 
  199. ^ "Banned from foreign beaches". The Economist. 31 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2017. 
  200. ^ "Worldwide Press Freedom Index 2006". Reporters Without Borders. 6 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2015. 
  201. ^ "Attacks on the Press in 2007: Russia". Committee to Protect Journalists. 5 Şubat 2008. 5 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. Fourteen journalists have been slain in direct relation to their work during Putin's tenure, making Russia the world's third-deadliest nation for the press. 
  202. ^ "Glasnost Defense Foundation's Digest No. 363". Glasnost Defense Foundation. 27 Aralık 2007. 13 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  203. ^ "Digest No. 312". Glasnost Defense Foundation. 9 Ocak 2007. 27 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  204. ^ "Digest No. 261". Glasnost Defense Foundation. 10 Ocak 2006. 16 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  205. ^ "Arşivlenmiş kopya" (Rusça). Radio Svoboda. 20 Kasım 2006. 24 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  206. ^ Christopher Andrew, Vasili Mitrokhin, The Mitrokhin Archive: The KGB in Europe and the West, Gardners Books (2000), 0-14-028487-7
  207. ^ "The Constitution of the Russian Federation: Chapter 2. Rights and Freedoms of Man and Citizen". constitution.ru. 12 Aralık 1993. 14 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2016. 
  208. ^ Staalesen (15 Haziran 2015). "Tribute to Boris Nemtsov ends in court". Barents Observer. 28 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  209. ^ "Russia: Peaceful activist sentenced under repressive new law must be released". Amnesty International. 7 Aralık 2015. 24 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  210. ^ Lokot (10 Aralık 2015). "Russia Sentences First Activist to Three Years in Jail for Peaceful Protest". Global Voices. 21 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  211. ^ "Russia: one-person picket protesters locked up after Bolotnaya demo". Amnesty International. 8 Mayıs 2015. 19 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022. 
  212. ^ "Russia: Dozens of Journalists Detained for Peaceful Protests". Human Rights Watch. 6 Temmuz 2020. 12 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2020. 
  213. ^ "Trafficking in human beings". Council of Europe. 14 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  214. ^ "A modern slave's brutal odyssey". BBC News. 3 Kasım 2004. 3 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  215. ^ "Trafficking in Persons Report". U.S. Department of State. 3 Haziran 2005. 1 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 
  216. ^ "Russia: Trafficking". The Factbook on Global Sexual Exploitation. Coalition Against Trafficking of Women. 10 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2008. 

FSB, terör[değiştir | kaynağı değiştir]

Çeçenistan[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Rusya%27da_insan_hakları&oldid=31481009" sayfasından alınmıştır