Saban

Saban, tarımda yararlanılan tarlayı ekme öncesi toprağı havalandırmakta kullanılan bir alettir.^[1] Büyük sabanlara köten ya da kotan adı verilir ve bu adlandırma aynı anlamdaki Gürcüce "gutani" (გუთანი) kelimesinden gelir.^[2] Çok dişli ve genellikle motorlu araçlarla çekilen sabanlara pulluk denir. Sabanlar ayrıca yer altına kablo döşemek gibi endüstri amaçlı olarak da kullanılmaktadır.

Saban, basit olarak kazma veya bahçıvan beline benzer bir alettir. Sabanlar, ilk geliştirildiğinde insanlar tarafından çekilirken, zamanla yük ve binek hayvanları kullanılmaya başlanmıştır. Modern sabanlar ise traktörler tarafından çekilmektedir ve pulluk olarak da adlandırılmaktadır.

Pulluk[değiştir | kaynağı değiştir]

Toprağı devirip parçalayarak fiziksel yapısını kültür bitkileri için elverişli yapan aletlerdir. Pulluk ile yapılan toprak işlemeye çift sürme denilir.

Pulluklar işleyici gövdelerin şekillerine göre, Kulaklı Pulluklar ve Diskli Pulluklar olmak üzere ikiye ayrılır. Kulaklı pulluklar en çok kullanılan pulluk tipidir. Uç demiri, kulak, keski demiri, payanda gibi parçalardan oluşturulmuştur. Diskli pulluğun işleyici gövdesi ise içbükey bir diskten oluşturulmuştur. Bu disk, iş verimini artırması için belirli açılarla monte edilmiştir. Diskli pulluk toprağı iyi parçalar fakat kesip kaldırdığı toprağı tam deviremez. Kulaklı pulluk devirme işini daha iyi yerine getirir.

Sabantoy[değiştir | kaynağı değiştir]

Sabantoy – Türk, Kazak ve Altay halk kültüründe Güz Bayramı. Sabantoy (Saban-Toy: Saban Şenliği) güz gündönümünde (gündüzle gecenin eşitlendiği günde) yapılan bir bayramdır. Kazaklarda güzün son sıcak günlerinde Altı Alaş’ı (ulusu) ve temsilcilerini toplayıp, onlara yemek verme geleneği vardır. Bu yemekte ozanlar atışır, at yarışı, güreş ve kokpar düzenlenir. Yılın en iyi ve en verimli iş yapan çiftçilerine de hediyeler verilir.^[3]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Demiryolu pulluğu

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Plough" (İngilizce). Cambridge English Dictionary. 8 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ ""გუთანი"". 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2022.
^ Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0) 7 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.