Sievert

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Sievert
Birim sistemiSI'dan türetilen birim
Neyin birimiEşdeğer dozaj
Sembol
Adını aldığıRolf Sievert
Boyut
Birim dönüşümleri
...... eşittir ...
  SI temel birimleri m2s−2
  Kütle tarafından yutulan enerji Jkg−1
  CGS birimleri (non-SI) 100 rem

Sievert (Sv sembolü ile gösterilir), canlı dokunun maruz kaldığı radyasyonun etkisini gösteren doz eşdeğerinin SI sistemindeki birimi.

Sievert, radyasyon dozu birimi olarak kullanılan bir ölçü birimidir. Bir Sievert, dokuların radyasyona maruz kalmalarından kaynaklanan hasarın miktarını ölçmek için kullanılır. Bu birim, adını bir radyasyon uzmanı olan Rolf Maximilian Sievert'ten almıştır.

Sievert, uluslararası birim sistemi (SI) tarafından tanımlanmıştır ve birim sembolü "Sv" olarak gösterilir. Bir Sievert, bir kilogram dokuda bir joule enerjiye eşit olan bir radyasyon dozu birimidir. Örneğin, bir Sievert, bir kişinin bir yıl boyunca maruz kaldığı radyasyon dozuna eşit olabilir.

Sievert, radyasyon kaynaklarından kaynaklanan tehlikelerin değerlendirilmesinde ve radyasyon koruma stratejilerinin belirlenmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Radyasyonun insan sağlığına etkisi, maruz kalınan radyasyon dozuna bağlıdır ve Sievert birimi, radyasyonun insan sağlığı üzerindeki etkisini değerlendirmek için kullanılan bir ölçüt olarak kabul edilir.

SI sistemindeki temel birimlerle ifade etmek gerekirse aşağıdaki eşitlikler kurulabilir;

1 Sv = 1 J/kg = 1 m2/s2 = 1 m2·s–2

Doz eşdeğerinin eski ölçüm Birimi REM'dir (rontgen equivalent man). 1 Sv = 100 REM'e eşdeğerdir (Q=1 için).

Nesnelerin yutmuş olduğu enerji miktarı (absorbed dose) ile karıştırılmamalıdır. Maruz kalınan radyasyonun tipine, etki süresine, parçacık tipi ve enerjisine bakılmaksızın, canlı doku üzerindeki etkisini gösterir.

İsveçli Sağlık Fizikçisi Rolf Sievert tarafından isimlendirilmiştir. Rolf Sievert "Radyasyon Doz Ölçümü ve Radyasyonun Biyolojik Etkileri" isimli araştırma çalışması ile ünlüdür.

Işımaya maruz kalma ve sınır değerler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Işımaya maruz kalma sınırını tespit ederken doğal ışıma değerleri göz önünde tutulmalıdır. Bu değer Almanya'da tespit edilen eşdeğeri yılda 2 mSv'dir. Şu değerler Almanya'da sınır değer olarak gösterilir:

Sakıncasız doz oranı Uzun vadeli taşınma için müdahale ölçütü
0.01 mSv (1.000 µSv)/yıl[1] 0.0100 mSv (100.000 µSv)/yıl[2]
0.00,02 mSv (20 µSv)/hafta 0.02 mSv (2.000 µSv)/hafta
0.00,003 mSv (3 µSv)/gün 0.00,3 mSv (300 µSv)/gün
0.00,000 1 mSv (0,1 µSv)/saat 0.00,01 mSv (10 µSv)/saat
Işıma hastalığı klinik semptomları
Entegre doz olarak 150 mSv (150.000 µSv).[3]

İş icabı ışınlara maruz kalan kişilerde izin verilen en yüksek yıllık dozaj 20 mSv olmasına karşın iş yaşamı boyunca 400 mSv'den fazla ışın almamalıdır. Normal halk için (doğal ışımayı ve tıbbî tedbirleri hesaba katmadan) 1 mSv'dir. Doğmamış çocukların doğuma kadar 1 mSv'i geçmemelidir.[4]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Çevre, Doğayı koruma ve Nükleer Reaktör Güvenliği Bakanlığı. Strahlenschutzverordnung 2008, §5, § 46 1 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ Çevre, Doğayı koruma ve Nükleer Reaktör Güvenliği Bakanlığı. Empfehlung der Strahlenschutzkommission 2001, Abschnitt 4.4.5 27 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. ^ BM für Umwelt, Naturschutz und Reaktorsicherheit. Empfehlung der Strahlenschutzkommission 2001, Abschnitt 3.2 27 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  4. ^ "Grenzwerte im beruflichen Strahlenschutz". Bundesamt für Strahlenschutz (BfS). 24 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2011.