Suriye'de konuşulan diller

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Arapça, Suriye'nin resmi dilidir ve ülkede en çok konuşulan dildir.[1][2] Günlük yaşamda, özellikle batıda Levanten ve kuzeydoğuda Mezopotamya olmak üzere birçok modern Arap lehçesi kullanılmaktadır. Arap Dili ve Dilbilin Ansiklopedisine göre, ülkede Arapça'ya ek olarak, konuşmacı sayısına göre şu diller konuşulmaktadır: Kürtçe, Türkçe, Aramice, Çerkesçe, Çeçence, Ermenice ve Yunanca. Bu dillerin hiçbiri resmi statüye sahip değildir.

Tarihsel olarak, Aramice, Arapçanın ortaya çıkmasından önce bölgenin lingua franca'sıydı ve hala Süryaniler arasında konuşulmaktadır. Klasik Süryanice hala çeşitli Süryani Hristiyan mezheplerinin ayin dili olarak kullanılmaktadır. En dikkat çekici olanı, Batı Aramice hala Malule köyünde konuşulmaktadır .

Arapça[değiştir | kaynağı değiştir]

Suriye Arapçası konuşan bir adam.

Modern standart Arapça, eğitim ve yazma dilidir. Suriyelilerin çoğu Levanten arapçasının çeşitli lehçelerini konuşur. Şam lehçesi medyada prestijli bir lehçedir. Şam, Humus, Hama ve Tartus şehirlerinin lehçeleri, kuzey bölgesindeki Halep'ten farklıdır.

Suriye'nin uzun süredir devam eden çokkültürlülük ve yabancı emperyalizm tarihi nedeniyle Suriye arapçası, Türkçe, Kürtçe, Ermenice, Süryanice, İngilizce, Fransızca ve Farsça'dan kelimeler içerir. Standart bir yazım yoktur, ancak genellikle sağdan sola Arap alfabesiyle yazılır.

Suriye'de doğal olarak konuşulan diğer Arapça biçimleri şunlardır:

  • Cebel el-Dürzi (Cebell el-Arap) dağlarında konuşulan Lehçe;
  • Mezopotamya arapçasının bir parçası olan Doğu lehçesi grubu (Haseke, Rakka ve Deyrizor) (nadiren "Kuzey Suriye arapçası" olarak adlandırılır");
  • Bedeviler (göçebeler) tarafından konuşulan Bedevi Arapçası.

Kürtçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Kürtçe (özellikle Kurmançça) Suriye'de en çok konuşulan ikinci dildir.[1] Özellikle Kürt azınlığı içinde ülkenin kuzeydoğu ve kuzeybatısında konuşulmaktadır.[2]

Türkçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkçe, Suriye'de en çok kullanılan üçüncü dildir.[1] Türkmen azınlığı tarafından çoğunlukla Fırat'ın doğusundaki köylerde ve Suriye-Türkiye sınırı boyunca çeşitli Türk lehçeleri konuşulmaktadır.[2] Ayrıca, Kalamun bölgesinde ve Humus bölgesinde Türkçe dil adaları vardır.

Suriye Arapçası, özellikle Osmanlı yönetimi sırasında Türkçeden birçok kelime almıştır.[1]

Aramice[değiştir | kaynağı değiştir]

Suriye'de Neo-Aramice'nin dört lehçesi konuşulmaktadır.[1] Batı Neo-Aramice, Şam yakınlarındaki üç köyde (Malule dahil) konuşulmaktadır. Tur Abdin'den gelen Süryaniler, Haseke iline yerleşmiştir ve burada kendi dillerini konuşmaktadırlar. Habur Nehri boyunca Süryaniler tarafından oluşturulan nispeten büyük bir dil adası da vardır.

Çerkes dilleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Halep'in güneyindeki bazı köylerde, Humus bölgesinde ve Golan Tepeleri'nde Çerkes dilleri konuşulmaktadır.[1] Özellikle, Kabardeyce Çerkes azınlık tarafından konuşulmaktadır.[2]

Çeçen[değiştir | kaynağı değiştir]

Çeçence, Habur Nehri üzerindeki iki köyde Çeçen azınlık tarafından konuşulmaktadır.[2]

Ermenice[değiştir | kaynağı değiştir]

Ermenice, Halep ve Şam gibi büyük şehirlerdeki Ermeni toplumu ve[2] sadece Keseb ismindeki küçük bir kasabada konuşulmaktadır.[1] Suriye herhangi bir azınlık dilini tanımıyor olsa da, Ermeniler Arapçaya ek olarak kendi dillerinde de öğrenim izni verilen tek topluluktur .

Yunanca[değiştir | kaynağı değiştir]

Suriye'de az sayıda Yunanca konuşan da vardır. Yunanca Giritli Müslümanlar tarafından Hamidiye'de konuşulmaktadır.[1] Okullarında Yunanca öğrenmelerine izin verilmesi talepleri, müslüman olmaları dolayısıyla devlet tarafından reddedilmiştir.

Yabancı diller[değiştir | kaynağı değiştir]

İngilizce ve Fransızca, Suriyeli vatandaşlar tarafından, çoğunlukla şehir merkezlerinde ve eğitimli kişiler arasında anlaşılmaktadır.[2]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e f g h Versteegh, (Ed.) (2008), "Syria", Encyclopedia of Arabic Language and Linguistics, 4, Brill Publishers, s. 402, ISBN 978-90-04-14476-7 
  2. ^ a b c d e f g Middle East Region in Transition: Syria, Lebanon, and Jordan, Britannica Educational Publishing, 2012, s. 9, ISBN 1615303294