Suriye Federasyonu

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Suriye Federasyonu
FransızcaFédération des États Autonomes de Syrie
Suriye Özerk Devletleri Federasyonu
1922-1925
Suriye Federasyonu bayrağı
Bayrak
TürFransız Suriye ve Lübnan Mandası'na bağlı federal devlet
Başkent
Devlet Başkanı 
• 1922–1925
Suphi Bereket
Yasama organıFederal Konsey[1]
Tarihçe 
• Kuruluşu
28 Haziran 1922
• Feshediliş
1 Ocak 1925
Yüzölçümü
119,000–120,000 km2
Para birimiSuriye-Lübnan lirası
Öncüller
Ardıllar
Halep Devleti
Şam Devleti
Nusayri Bölgesi
Suriye Devleti
Nusayri Devleti
Günümüzdeki durumuSuriye, Türkiye
a Başkentin başlangıçta Halep ve Şam arasında gidip gelmesi gerekiyordu. Humus da başkent olarak kabul edilmişti.

Suriye Federasyonu (Arapçaالاتحاد السوري; FransızcaFédération Syrienne), resmi olarak Suriye Özerk Devletleri Federasyonu (FransızcaFédération des États Autonomes de Syrie) 28 Haziran 1922'de Yüksek Komiser Gouraud tarafından kuruldu.[2] Halep, Şam ve Nusayri devletlerini kapsamakta olup,[3] 190.000 ile 200.000 km2 arasında bir alanı kapsıyordu.[4] Resmi olarak, 1 Ocak 1925'ten başlayacak olan 5 Aralık 1924 tarihli kararname ile feshedildi.[5]

28 Haziran 1922'de Suriye Federasyonu'nu kuran 1459 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Suriye Federasyonu, Levant Yüksek Komiseri Henri Gouraud'un 1459 Sayılı Kararname'si sonucu 28 Haziran 1922'de kuruldu.[6] 119.000 ile 120.000 km2'lik bir alanı kapsayan Halep, Şam ve Nusayri devletlerinden oluşuyordu.[7][8] Federasyonun hükûmeti, Federasyon Başkanı ve Federal Konseyden oluşuyordu ve başlangıçta Halep ve Şam arasında ikamet merkezi değişiyordu.[9][10] Humus ayrıca potansiyel bir başkent olarak kabul edildi.[11] Federal Konseyin ilk oturumu 28 Haziran 1922'de Halep'te Gouraud'un bir konuşmasıyla başladı.[12] 8 Ocak 1923'te Şam, hükûmetin daimi merkezi oldu ve ülkenin siyasi liderliğinde bölünmeler yarattı.[10] Suriye Federasyonu'nun tek başkanı, ilk üç devlet başkanlığı kararnamesinde 29 Haziran 1922'de Federal Konsey tarafından seçildiğini iddia eden Suphi Bereket'ti.[13] Ancak Suriyeli tarihçi ve hukukçu Edmond Rabbath'a göre, Bereket aslında "devlet başkanlığının sona ermesini takip eden yıl için uygun değildi" ve bu nedenle "atandı ve seçilmedi".[14] Yine de Bereket, 17 Aralık 1923'te Federal Konsey tarafından resmen devlet başkanı seçildi.[15]

Suriye Federasyonu, 5 Aralık 1924'te Yüksek Komiser Maxime Weygand tarafından yayınlanan ve 1 Ocak 1925'te yürürlüğe giren 2980 Sayılı Kararname ile resmen feshedildi.[16] Kararname, Halep ve Şam devletlerini Suriye Devleti'nde birleştirdi ve Bereket'ın yeni ülkenin devlet başkanı olarak atandı.[17]

Hükûmet[değiştir | kaynağı değiştir]

Federasyon Başkanı, Federal Konseyin salt çoğunluğu ile seçildi ve bir yıl süreyle görevde kaldı. Daha sonra, devlet başkanı görevden ayrıldıktan sonra bir yıl süreyle yeniden seçilemezdi.[14] Federal bütçenin hazırlanması, hükûmet yetkililerinin atanması ve federe olmayan devletlerle antlaşmaların müzakere edilmesi gibi yürütme yetkilerini, tümü Levant Yüksek Komiserliğinin onayına tabi olarak kullandılar. Federal Konsey, beş temsilciden oluşan müzakereci bir organdı. Mevzuatın kabul edilmesine yol açan teklifleri inceledi ve bayındırlık işleri gibi ekonomik meselelerle ilgilendi.[9]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Batsell, Walter Russell; Garfield, Wadsworth; Colegrove, Kenneth Wallace (1927). "European Economic and Political Survey". 6 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ Fouad Chéhab, 1902-1973; Annales des sciences politiques; Le mandat de la France sur la Syrie et le Grand-Liban.
  3. ^ Annales des sciences politiques ; Palmyre.
  4. ^ Le Conte.
  5. ^ Fouad Chéhab, 1902-1973; Rapport sur la situation de la Syrie et du Liban.
  6. ^ Fouad Chéhab, 1902-1973, s. 62; Annales des sciences politiques; Le mandat de la France sur la Syrie et le Grand-Liban.
  7. ^ Annales des sciences politiques ; Palmyre.
  8. ^ Le Conte, s. 287.
  9. ^ a b Albert-Sorel, Jean (1929). Le mandat français et l'expansion economique de la Syrie et du Liban (Fransızca). M. Giard. 30 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2022. 
  10. ^ a b Travaux de droit, d'économie et de sociologie (Fransızca). Librairie Droz. 1963. 30 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2022. 
  11. ^ Damas: miroir brisé d'un Orient arabe (Fransızca). Autrement. 1993. ISBN 978-2-86260-394-0. 30 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2022. 
  12. ^ Menassa, Gabriel (1924). Les mandats A et leur application en Orient: il faut convoquer les assemblées constituantes (Fransızca). Jouve. 30 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2022. 
  13. ^ "Bulletin mensuel ["puis" officiel] des actes administratifs du Haut Commissariat ["puis" administratifs de la Délégation]". Gallica (İngilizce). 8 Ekim 1922. 5 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2022. 
  14. ^ a b Rabbāṭ, Idmūn (1928). L'évolution politique de la Syrie sous mandat (Fransızca). M. Rivière. 30 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2022. 
  15. ^ L'Illustration (Fransızca). 1925. 30 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2022. 
  16. ^ Malsagne, Stéphane (2011). Fouad Chéhab, 1902-1973: une figure oubliée de l'histoire libanaise (Fransızca). KARTHALA Editions. ISBN 978-2-8111-0516-7. 
  17. ^ étrangères, France Ministère des affaires (1926). Rapport à la Société des Nations sur la Situation de la Syrie et du Liban (Fransızca). 30 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2022. 

Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]