Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı

Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı
Bayrak Arma
Üye ülkeler   Gözlemci ülkeler
Yönetim merkezi	Ankara, Türkiye
Resmî dil(ler)	Türkçe (resmî dil) Rusça, İngilizce (iş dili)
Tür	Uluslararası kuruluş
Üyeler	Üyeler (6)  Azerbaycan  Kırgızistan  Kazakistan  Özbekistan  Türkiye  Türkmenistan Gözlemciler (8)  Altay Cumhuriyeti  Başkurdistan  Gagavuzya  Kuzey Kıbrıs  Tataristan  Tuva Cumhuriyeti  Hakasya  Yakutistan
Liderler
• Genel Sekreter Sultan Raev
Kuruluşu	12 Temmuz 1993
Resmî site turksoy.org

Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY), Türk dil ailesine ait dilleri konuşan Türk nüfusuna sahip ülkeler ve topluluklar arası uluslararası kültür örgütüdür. Eski adı "Türk Kültür ve Sanatları Ortak Yönetimi"'dir.

TÜRKSOY'un mevcut genel sekreteri, Türk Devletleri Teşkilatı Eski Genel Sekreter Yardımcısı Sultan Raev'dir.^[1][2] TÜRKSOY'un genel merkezi Ankara, Türkiye'de bulunur.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Örgüt, kökenini Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkiye ve Türkmenistan kültür bakanlarının ortak bir kültür çerçevesinde iş birliği bağlılıklarını ilan ettikleri Bakü ve İstanbul'da 1992 yılı boyunca gerçekleşen toplantılardan almaktadır. Daha sonra 12 Temmuz 1993 tarihinde Almatı'da imzalanan anlaşma ile TÜRKSOY kurulmuştur.

1996'da, TÜRKSOY ile UNESCO arasında karşılıklı istişareler ve karşılıklı temsil içeren resmî iş birliği kuruldu.^[3]

TÜRKSOY'un, 3 Ekim 2009 tarihinde kurulan Türk Cumhuriyetler arasında jeopolitik bir örgüt olan Türk Keneşi'ne entegre edileceği açıklandı.

Üye ve gözlemci ülkeler[değiştir | kaynağı değiştir]

2022 yılı itibarıyla Türksoy'un altı kurucu ve 8 gözlemci üyesi bulunmaktadır.^[4]

Üyeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Member state	Resmi dil(ler)	Katılma tarihi	Alan (km²)	Demografi
Azerbaycan[5]	Azerbaycan dili[5]	1993[5]	86,600[5]	%91 Azerbaycanlılar, %3 Lezgiler, %2 Ruslar, %1,5 Ermeniler ve diğerleri[5]
Kazakistan[6]	Kazakça, Rusça[6]	1993[6]	2,724,900[6]	%64 Kazaklar, %24 Ruslar ve diğerleri[6]
Kırgızistan[7]	Kırgızca, Rusça[7]	1993[7]	199,951[7]	%73 Kırgızlar, %15 Özbekler, %6 Ruslar ve diğerleri[7]
Türkiye[8]	Türkçe[8]	1993[8]	783,562[8]	—
Türkmenistan[9]	Türkmence[9]	1993[9]	488,100[9]	%85 Türkmenler, %5 Özbekler, %4 Ruslar ve diğerleri[9]
Özbekistan[10]	Özbekçe[10]	1993[10]	448,924[10]	%80 Özbekler, %5 Ruslar, %5 Tacikler ve diğerleri[10]

Gözlemciler[değiştir | kaynağı değiştir]

Member state	Resmi dil(ler)	Katılma tarihi	Alan (km²)	Demografi
Başkurdistan (Rusya Federasyonu)[11]	Başkurtça, Rusça[11]	1993[11]	143,600[11]	%29 Başkurtça, %36 Ruslar, %24 Tatarlar ve diğerleri[11]
Kuzey Kıbrıs (De facto)[12]	Türkçe[12]	1993[12]	3,335[12]	%98 Türkler, %0,5 Yunanlar ve diğerleri[12]
Tataristan (Rusya Federasyonu)[13]	Tatarca, Rusça[13]	1993[13]	67,836[13]	%52 Tatarlar, %39 Ruslar ve diğerleri[13]
Hakasya (Rusya Federasyonu)[14]	Hakasça, Rusça[14]	1996[14]	143,600[14]	%13 Hakaslar, %79 Ruslar ve diğerleri[14]
Tuva Cumhuriyeti (Rusya Federasyonu)[15]	Tuvaca, Rusça[15]	1996[15]	170,500[15]	%64 Tuvalar, %32 Ruslar ve diğerleri[15]
Gagavuzya (Moldova)[16]	Gagavuzca, Rumence, Rusça[16]	1999[16]	1,832[16]	%82 Gagavuzlar, %7,8 Moldovalılar, %4,9 Bulgarlar ve diğerleri[16]
Altay Cumhuriyeti (Rusya Federasyonu)[17]	Altayca, Rusça[17]	2003[17]	206,168[17]	%31 Altaylılar, %61,4 Ruslar, Kazaklas ve diğerleri[17]
Yakutistan (Rusya Federasyonu)[18]	Yakutça, Rusça[18]	2003[18]	3,062,100[18]	%40 Yakutlar, %40 Ruslar, Tatarlar ve diğerleri[18]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• TÜRKSOY resmi sitesi 31 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.