Türkiye'deki askerî eğitim kurumları listesi
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Türkiye'deki askerî eğitim kurumları, askerî eğitim ve pozitif bilim dersleri vererek Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesindeki askeri ve harp okullarına astsubay ve subay öğrenci yetiştiren askerî eğitim kurumlarıdır. Cumhuriyet tarihinden önce ilk askeri lise 1789 yılında Padişah II. Mahmud zamanında "Harbiye-i Umumiye" adıyla temelleri atılmış 1839'da ilk lise olan Kuleli Askerî Lisesi (Kuleli Harp Okulu) açılmıştır. Selimiye Askerî Ortaokulu ve Erzincan Askerî Ortaokulu gibi Türkiye'nin farklı şehirlerinde askeri ortaokullar 27 Mayıs Darbesi'nden sonra çıkarılan kararname ile kapatıldı. 2016 yılında yaşanan 15 Temmuz Darbe Girişimi sonrası[1] çıkarılan kararname ile de askeri liseler kapatıldı, tüm askeri eğitim kurumların düzen ve eğitimleri Genelkurmay Başkanlığı'dan alınarak Milli Savunma Üniversitesi'ne bağlandı. Askeri okullarla birlikte Kara, Deniz, Hava, Jandarma, Gülhane Askeri Tıp Akademisi'de (GATA) ve Sağlık Astsubay Meslek Yüksek okulları da kapatıldı. Kapatılmasına yönelik oluşan kamuoyu baskısı sonrası "Kapatılan askeri liselerin binaları ne olacak?" sorusu üzerine dönemin Milli Savunma Bakanı Fikri Işık'ın yanıtı "Benim şahsi düşüncem Kuleli'nin de deniz ve hava lisesinin de yine eğitim yuvası olarak devam etmesi" oldu.[2] Ancak okul ve liseler açılmadı. Cumhurbaşkanı R. Tayyip Erdoğan okullara gerek olmadığını savunmuştur.[3] Türk Silahlı Kuvvetleri'nin geleceği açısından okulların yeniden açılması görüşü emekli subaylar tarafından sık sık dillendirilmektedir.[4]
Askerî ortaokullar[değiştir | kaynağı değiştir]
Askerî liseler[değiştir | kaynağı değiştir]
| Okul | Bröve | Adı | Kurulma ve kapatılma tarihi | Şehir | Hakkında |
|---|---|---|---|---|---|
 |  | Deniz Lisesi | 1773-2016 | Heybeliada | "Hendesehane-i Bahri" ismiyle Kaptan-ı Derya Cezayirli Gazi Hasan Paşa'nın gayretleriyle İstanbul Kasımpaşa'da Darağacı denilen mevkide 18 Kasım 1776 tarihinde kurulmuştur. 1828 günümüzdeki yerine taşınmıştır.[5] Laikliğe geçişten önce kabul şartları olarak 14–16 yaş arası olmak, Kur'an'ı hatmetmiş ve yazı yazmayı öğrenmiş olmak şartları aranmıştır.[5] 15 Temmuz darbe girişimi sonrası diğer askeri okul ve liseler birlikte kapatıldı. |
 |  | Kuleli Askerî Lisesi | 1845-2016 | Çengelköy, İstanbul | 15 Temmuz darbe girişimi sonrasında askeri müzeye dönüştürüldü. |
 |  | Işıklar Askerî Hava Lisesi | 1845-2016 | Yıldırım, Bursa | 2008 yılında Türk Kara Kuvvetleri'nden Hava Kuvvetleri Komutanlığı'na devredildi. 2016 yılında diğer askeri liselerle beraber "Hava Lisesi Komutanlığı" da kapatıldı. Lise yerleşkesi 2017 yılında Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi'ne bağlandı[6] ve Jandarma Astsubay Hazırlama Okulu'na dönüştürüldü. |
 | Maltepe Askerî Lisesi | 1928-2016 | Güzelbahçe, İzmir | 15 Temmuz darbe girişimi sonrası diğer askeri okul ve liseler birlikte kapatıldı. | |
 | Erzincan Askerî Lisesi | 1955-1965 | Erzincan | 1965 yılında kapatıldı. | |
| Hava Lisesi | 1957-1974 | Güzelyalı, İzmir | Önce Kara Kuvvetleri Komutanlığına devredildi, sonra ise kapatıldı. |
Askerî okullar[değiştir | kaynağı değiştir]
Astsubay meslek yüksekokulları[değiştir | kaynağı değiştir]
| Okul | Bröve | Adı | Kurulma ve kapatılma tarihi | Şehir | Açıklamalar |
|---|---|---|---|---|---|
 | Deniz Astsubay Meslek Yüksekokulu | 1890-günümüz | Altınova, Yalova | Türk Deniz Kuvvetleri'ne tüm sınıflarda astsubay yetiştiren okuldur. | |
 | Kara Astsubay Meslek Yüksekokulu | 1909-günümüz | Altıeylül, Balıkesir | Türk Kara Kuvvetleri'ne tüm sınıflarda astsubay yetiştiren okuldur. Müttefik ve askeri işbirliğine gidilen ülkelerden yetiştirilmek üzere yabancı askeri öğrenci kabul etmektedir. | |
 | Hava Astsubay Meslek Yüksekokulu | 1916-günümüz | Gaziemir, İzmir | Türk Hava Kuvvetleri'ne teknik sınıflarda astsubay yetiştiren okuldur. | |
 |  | Jandarma Astsubay Meslek Yüksekokulu | 2017-günümüz | Işıklar, Bursa | Jandarma Genel Komutanlığı'na jandarma astsubay yetiştiren okuldur. 2016 yılında yayınlanan 668 sayılı KHK ile Jandarma, Genelkurmay Başkanlığı'ndan ayrılarak İçişleri Bakanlığı'na bağlandı. Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi'ne doğrudan bağlandı. |
 | Bando Astsubay Meslek Yüksekokulu | 2016-günümüz | Gaziemir, İzmir | Türk Kara Kuvvetleri bünyesinde kurulu yüksekokul sadece müzisyen ve bando sınıflarında bando sınıfı subay ve astsubay yetiştiren okuldur. |
Harp okulları[değiştir | kaynağı değiştir]
| Okul | Bröve | Adı | Kurulma ve kapatılma tarihi | Şehir | Açıklamalar |
|---|---|---|---|---|---|
.jpg) |  | Deniz Harp Okulu | 1773-günümüz | Tuzla, İstanbul | Türk Deniz Kuvvetleri'ne tüm sınıflarda subay yetiştiren okuldur. |
 |  | Kara Harp Okulu | 1834-günümüz | Çankaya, Ankara | Türk Kara Kuvvetleri'ne tüm sınıflarda subay yetiştiren okuldur. |
_(IST_-_LTBA)_AN0400393.jpg) |  | Hava Harp Okulu | 1951-günümüz | Yeşilköy, İstanbul | Türk Hava Kuvvetleri'ne tüm sınıflarda pilot subay yetiştiren okuldur. |
Enstitüler[değiştir | kaynağı değiştir]
Dipnotlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Erol Kömür (2010). Osmanlı Devleti Ender’in Mektepinde Eğitim Sistemi ve Türk Eğitim Sistemine Etkileri. 19 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2021.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "15 Temmuz'dan sonra askeri kurumlarda neler değişti?". Aydınlık. 14 Temmuz 2018. 23 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Pervin Kaplan. "Kapatılan askeri liselerin binaları ne olacak?". 2 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Erdoğan: İhtiyaç kalmadığı için askeri liseler kapatıldı". BBC Türkçe. 30 Ağustos 2018. 23 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Sena Yaşar (16 Temmuz 2020). "Emekli subaylardan çağrı: 'Askeri liseler yeniden açılsın'". Cumhuriyet. 16 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b Mustafa Şanal, Timur Demir (Nisan 2021). Heybeliada Bahriye Mektebi ve Türk Eğitim Tarihindeki Yeri. Belleten. s. 206. 19 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2021.
- ^ "'Komutanlar Ocağı' Işıklar Jandarma'yla geri dönüyor". Bursa.com. 23 Aralık 2017. 23 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.