Tanınmayan Devletler Topluluğu

Tanınmayan Devletler Topluluğu, (Rusça: Сообщество за демократию и права народов) uluslararası toplumun sınırlı bir kesimin tanıdığı, eski Sovyetler Birliği'ndeki çeşitli devletler birleştiren uluslararası bir organizasyondur.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Topluluğu oluşturma konusunda anlaşmaya, Dağlık Karabağ'ın başkenti Hankendi'nde düzenlenen dışişleri bakanları toplantısında, 2001 yılında ulaşılmıştır. Tanınmayan Devletler Topluluğu, kısmen tanınan hükûmetlerin liderleri tarafından Sohum, Gürcistan (Gürcistan'dan bağımsızlığını ilan eden ve birçok ülke tarafından tanınmayan Abhazya tarafından yönetilir) 14 Haziran 2006 tarihinde kurulmuştur:

17 Haziran 2007 tarihinde, Demokrasi ve Halkların Hakları için dört devlet Tiraspol'da barışçıl ve adil çözüm ilkeleri üzerinde ortak bildirgesi imzaladı. Amacı Gürcü-Abhaz, Gürcü-Oset, Azeri-Karabağ ve Moldovalı-Transdinyester çatışmalarını önlemektir. Bu anlaşma, askeri dağıtımları, diplomatik izolasyon, ekonomik ambargo, veya bilgi savaşları önlemek için imzalanmıştır. Aynı zamanda bu çatışmaların nihai siyasi yerleşim için harici garantiler için çağırır.

27 Eylül 2009 tarihinde Tanınmayan Devletler Topluluğu üyeleri kendi vatandaşları için vize uygulamasını kaldırmaya karar verdiler. Bu anlaşma, ülkelerin parlamentolarının kabulünden bir ay sonra yürürlüğe girecektir. Bu anlaşma bundan sonra otomatik olarak bir beş yıllık bir dönem için uzatılmıştır ve başka bir beş yıl için uzatılmıştır. Bu anlaşma, daha sonradan katılan Dağlık-Karabağ için geçerli değildir.

2017 itibarıyla dört üye devletin toplam nüfusu 947.480 kişidir. Abhazya ve Güney Osetya, Venezuela, Nikaragua, Nauru, Rusya ve Suriye^[1] gibi Birleşmiş Milletler üye devletlerinin yanı sıra Sahra Arap Demokratik Cumhuriyeti tarafından tanınmasını sağlamıştır. Bu arada Abhazya, Güney Osetya ve Transdinyester'in siyasi liderleri ekonomilerini entegre edeceğine ve belki de Rusya liderliğindeki Avrasya Birliği'ne üye olmaya söz verdiler.^[2]

19 Eylül 2023'te Azerbaycan, Dağlık Karabağ'a askeri bir saldırı başlattı. 2023 Dağlık Karabağ çatışmaları'nın ardından 4 Ekim 2023'te tanınmayan Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin başkenti olan Hankendi, Azerbaycan yönetimine girdi ve devlet çöktü, Dağlık Karabağ hükümeti silahsızlanmayı kabul etti ve ardından 1 Ocak 2024'e kadar cumhuriyetin tüm kurumlarını feshederek varlığını sona erdiren bir kararname imzaladı.^[3]