Tibetliler
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Tibet halkı veya Tibetliler, günümüzde daha çok Çin'de, büyük bir bölümü (% 44,81) Tibet Özerk Bölgesinde (Çince: 西藏自治区, Xīzàng zìzhìqū; Tibetçe: བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་, bod rang skyong lbyongs), sınır eyaletlerden Siçuan (% 23,43), Qinghai (% 20,06), Gansu (% 8,18) ve Yunnan (% 2,37). Tibet'te yaşayan halkın % 92,77, Qinghai eyaletinde % 22,53, Gansu eyaletinde % 1,76 ve Siçuan eyaletinde % 1,54 Tibetlidir. Tibetliler, Tibet ve Himalaya bölgesinde göçebe bir yaşam sürdürürler.
Kaşgarlı Mahmud, Divânu Lügati't-Türk’de Tübüt (Tibetliler) halkı ile ilgili şu bilgileri de verir:
" ... Gezginci olarak yabancılarla karışanlar "شْتَن Xotan" ve "تبت Tübüt" halkı ile "طَنغُت Tenğüt"lerin bir kısmıdır."[1] ve "Tübütlüler تبت adında birinin oğullarıdır. Bu, Yemenli bir kimsedir, orada birini öldürmüş, korkusundan kaçmış, bir gemiye binerek Çin'e gelmiş, "Tibet" ülkesi onun hoşuna gitmiş, orada yerleşmiş; çoluğu çocuğu çoğalmış, torunları Türk topraklarından bin beş yüz fersah yer almışlar, Çin ülkesi Tibet'in doğu tarafındadır."[2] şeklinde yorumlar.
Din
[değiştir | kaynağı değiştir]Tibetlilerin çoğunluğu Lama Budizmi veya Tibet Budizmi inançlıdır. Çok az sayıda Kachee (Kache) denilen müslüman insanlar vardır.
Ruhani önderleri
[değiştir | kaynağı değiştir]"Dalay Lama" veya "Pançen Lama" gibi reenkarne olmuş lama kökenli ruhani liderleri vardır.
Kültür
[değiştir | kaynağı değiştir]Mutfakları
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Giyimleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Ulusal yazılı eserler
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Çin'de Tibetlilerin yaşadığı özerk bölgeler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Eyalet düzeyinde:
- İl düzeyinde:
- Dêqên Özerk İli, Yunnan İlinde;
- Gannan Özerk İli, Gansu İlinde;
- Garzê Özerk İli, Sichuan İlinde;
- Golog Özerk İli, Qinghai İlinde;
- Haibei Özerk İli, Qinghai İlinde;
- Hainan Özerk İli, Qinghai İlinde;
- Haixi Özerk İli, Moğollar ve Tibetliler Qinghai İlinde;
- Huangnan Özerk İli, Qinghai İlinde;
- Ngawa Özerk İli, Sichuan İlinde;
- Yushu Özerk İli, Qinghai İlinde;
- İlçe düzeyinde:
- Muli (Liangshan) Özerk İlçesinde Tibetliler ve Yi (彝族 veya 彜族, yí zú)'ler Sichuan İlinde;
- Tianzhu Özerk İlçesi, Gansu İlinde.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Wikimedia Commons'ta Tibetliler ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Atalay, Besim (2006). Divanü Lügati't - Türk. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. ISBN 975-16-0405-2, Cilt I, sayfa 29.
- ^ Atalay, Besim (2006). Divanü Lügati't - Türk. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. ISBN 975-16-0405-2, Cilt I, sayfa 355.
Tibet ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Etnik grup ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |