2012 Avrupa Futbol Şampiyonası
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2012 (Lehçe) Чемпіонат Європи з футболу 2012 (Ukraynaca) | |
|---|---|
 Şampiyonanın resmî logosu. | |
| Turnuva detayları | |
| Ev sahibi ülkeler |  Polonya Ukrayna |
| Şehir | 8 |
| Tarih | 8 Haziran - 1 Temmuz |
| Takım | 16 (UEFA konfederasyondan) |
| Stadyum(lar) | 8 (8 ev sahibi şehirde) |
| Final durumu | |
| Şampiyon |  İspanya (3. kez) |
| İkinci |  İtalya |
| Turnuva istatistikleri | |
| Oynanan maç | 31 |
| Atılan gol | 76 (maç başına 2,45) |
| Seyirci | 1.440.896 (maç başına 46.481) |
| Gol kralı |  Mario Mandžukić Mario Gómez Mario Balotelli Cristiano Ronaldo Alan Dzagoev Fernando Torres(3 gol) |
| En iyi oyuncu | Andrés Iniesta |
← 2008 2016 → | |
2012 Avrupa Futbol Şampiyonası ya da daha çok bilinen ismiyle Euro 2012, UEFA tarafından organize edilen ve millî futbol takımlarının katıldığı 14. Avrupa Futbol Şampiyonası. Ukrayna ve Polonya'nın ortak ev sahibi olduğu turnuva 8 Haziran ve 1 Temmuz 2012 tarihleri arasında düzenlenmiştir. Turnuvayı düzenleyecek ülkeler oylama sistemi ile 2007 yılında UEFA İcra Komitesi tarafından seçilmiştir.[1] Bu şampiyona 1996'dan beri düzenlenen on altı takım formatlı şampiyonalar arasında maç başına (46.481) ve toplamda (1.440.896) en fazla biletli seyircinin izlediği şampiyona olmuştur.
Turnuvaya katılacak olan takımlar Ağustos 2010 ile Ekim 2011 arasında yapılan eleme maçları sonucunda belli olmuştur. Ayrıca bu turnuva on altı ülkenin katıldığı son Avrupa Futbol Şampiyonası'dır. Bir sonraki şampiyona olan 2016 Avrupa Futbol Şampiyonası ve sonraki turnuvalara 24 ülke katılım sağladı.
Şampiyona her iki ülkeden dörder tane olmak üzere sekiz stadyumda düzenlenmiş ve bu stadyumların beş tanesi bu turnuva için inşa edilmiştir. Ayrıca UEFA'nın talebi üzerine bu stadyumların etrafındaki otoyollar ve demiryollarında altyapı çalışmaları yapılmış, konaklayacak mekanlarda iyileştirmeler yapılmıştır.
Şampiyonanın ev sahipleri Ukrayna ve Polonya millî futbol takımları gruptan çıkamayarak 2008 Avrupa Futbol Şampiyonası'nın ev sahipleri Avusturya ve İsviçre'den sonra çeyrek final aşamasını göremeyen ikinci Avrupa Futbol Şampiyonası ev sahipleri olmuşlardır.
Turnuvanın final maçı Ukrayna'nın başkenti Kiev'de bulunan Olimpiyat Stadyumu'nda oynanmıştır. Son şampiyon İspanya ile İtalya'nın karşılaştığı finalde İspanyollar İtalyanları 4-0 mağlup ederek unvanlarını korumuştur.[2] 2008 Avrupa Futbol Şampiyonası ve 2010 FIFA Dünya Kupası'nın da şampiyonu olan İspanya bu turnuvayı da kazanarak üst üste üç büyük turnuvayı kazanan tek takım unvanını da elde etmiştir.[2] Turnuva şampiyonuna verilen 2013 FIFA Konfederasyonlar Kupası'na direkt katılım hakkı ise İspanya'nın FIFA Dünya Kupası şampiyonluğu nedeniyle zaten katılım hakkı olması dolayısıyla finalist İtalya'ya verilmiştir.[3]
Ev sahibi seçimleri[değiştir | kaynağı değiştir]
2012 Avrupa Futbol Şampiyonası'nı organize etmek için beş ülke ve ortaklık aday olmuştur: Türkiye, Yunanistan, İtalya ile Hırvatistan-Macaristan ve Polonya-Ukrayna ortaklıkları. 8 Kasım 2005 tarihinde UEFA 2012 Organizasyon Komitesi'nin Malta'da gerçekleştirdiği toplantıda organizasyona aday ülkelerin arasından Türkiye ve Yunanistan elenmiş, aday ülke sayısı üçe indirilmiştir.[4][5] Seçimin ikinci turunda aday ülkelere ziyaretler gerçekleştirilmiş ve incelemelerde bulunulmuştur.[6] 18 Nisan 2007 tarihinde Cardiff'te yapılan basın toplantısında etkinliği düzenleyecek olan ülkenin Polonya-Ukrayna ortaklığı olduğu açıklanmıştır.[7] Bu kararla birlikte Polonya-Ukrayna ortaklığı Belçika-Hollanda (2000) ve Avusturya-İsviçre'den (2008) sonra şampiyonayı düzenleme hakkını kazanan üçüncü ortaklık olmuştur.
Şampiyonayı düzenleyecek olan ülkenin belli olacağı nihai oylamada Polonya-Ukrayna, ikinci tura gerek kalmadan sekiz oy alarak oy çoğunluğuyla ev sahibi seçilmiştir.[1] Diğer dört oyu alan İtalya'nın seçilmemesinin sebepleri olarak ise holiganizm ve şike skandalı gibi futbolu olumsuz etkileyen etmenler gösterilmiştir.[8][9][10]
Ev sahibi ülkelerin belirlenmesinden sonra kullanılacak olan stadyumların belirlenmesine geçilmiş, karar ise 13 Mayıs 2009 tarihindeki UEFA toplantısında verilmiştir ve ev sahibi stadyumlar belirlenmiştir.[11] Ayrıca UEFA Mart 2010'da ev sahiplerinden Ukrayna'yı stadyum inşaatlarının hızlandırılması yönünde uyarmış ve stadyumların turnuvaya yetişmemesi hâlinde ülkenin ev sahipliğinin iptal edileceği uyarısında bulunmuştur.[12]
Elemeler[değiştir | kaynağı değiştir]
Şampiyona grup eleme kuraları 7 Şubat 2010 tarihinde Polonya'nın başkenti Varşova'da çekilmiştir.[13] Ev sahipleri Polonya ve Ukrayna'nın millî takımları turnuvaya direkt katılım hakkına sahip oldukları için elemelerde yer almamış, ellibir takım elemelerde turnuvaya katılma hakkı aramıştır. Kura çekimlerinde takımlar dokuz gruba ayrılmış, yeni bir katsayı yöntemi kullanılmıştır. Buna göre son Avrupa Futbol Şampiyonası ve FIFA Dünya Kupası şampiyonu İspanya en yüksek puanlı seribaşı olmuştur.[14]
Eleme süreci 2010 yılı Ağustos ayında başlamış ve Kasım 2011'de tamamlanmıştır. Elemeler altı takımlı altı grup ve beş takımlı üç grup olmak üzere dokuz grupta yapılmıştır. Gruplarında ilk sırayı alan dokuz millî takım ile ikinciler arasında en iyi performansı gösteren bir millî takım grup maçları sonunda 2012 Avrupa Futbol Şampiyonası'na direkt katılmaya hak kazanmıştır. Sekiz grup ikincisinin çift maçlı eleme usulü ile yaptığı play-off maçları ile de turnuvaya katılan son dört millî takım daha belirlenmiştir.[14]
Turnuvaya katılma hakkını kazanan on altı takımdan on ikisi 2008 yılında düzenlenen bir önceki şampiyonaya da katılmıştır. İngiltere ve Danimarka 2004'ten sonra ilk kez turnuvaya katılırken, İrlanda 1988 yılındaki turnuvadan beri ilk kez katılım hakkı kazanarak yirmidört yıl aradan sonra Avrupa Futbol Şampiyonası'nda yer almıştır. Ev sahiplerinden Ukrayna ise bağımsız bir ulus olarak ilk kez şampiyonada mücadele etmiştir. (Daha önce Sovyetler Birliği'ne bağlı iken 1992 yılında katılmışlardı.)
Katılan takımlar[değiştir | kaynağı değiştir]
| Ülke | Nasıl katıldı | Katılımın kesinleştiği tarih | Önceki katılımları1 2 |
|---|---|---|---|
 Polonya | Ev sahibi | 18 Nisan 2007 | 1 (2008) |
 Ukrayna | Ev sahibi | 18 Nisan 2007 | 0 (ilk) |
 Almanya3 | A grubu birincisi | 2 Eylül 2011 | 10 (1972, 1976, 1980, 1984, 1988, 1992, 1996, 2000, 2004, 2008) |
 Rusya4 | B grubu birincisi | 11 Ekim 2011 | 9 (1960, 1964, 1968, 1972, 1988, 1992, 1996, 2004, 2008) |
| İtalya | C grubu birincisi | 6 Eylül 2011 | 7 (1968, 1980, 1988, 1996, 2000, 2004, 2008) |
 Fransa | D grubu birincisi | 11 Ekim 2011 | 7 (1960, 1984, 1992, 1996, 2000, 2004, 2008) |
 Hollanda | E grubu birincisi | 6 Eylül 2011 | 8 (1976, 1980, 1988, 1992, 1996, 2000, 2004, 2008) |
 Yunanistan | F grubu birincisi | 11 Ekim 2011 | 3 (1980, 2004, 2008) |
 İngiltere | G grubu birincisi | 7 Ekim 2011 | 7 (1968, 1980, 1988, 1992, 1996, 2000, 2004) |
 Danimarka | H grubu birincisi | 11 Ekim 2011 | 7 (1964, 1984, 1988, 1992, 1996, 2000, 2004) |
| İspanya | I grubu birincisi | 6 Eylül 2011 | 8 (1964, 1980, 1984, 1988, 1996, 2000, 2004, 2008) |
 İsveç | En iyi ikinci | 11 Ekim 2011 | 4 (1992, 2000, 2004, 2008) |
 Hırvatistan | Play-off kazananı | 15 Kasım 2011 | 3 (1996, 2004, 2008) |
 Çekya5 | Play-off kazananı | 15 Kasım 2011 | 7 (1960, 1976, 1980, 1996, 2000, 2004, 2008) |
 Portekiz | Play-off kazananı | 15 Kasım 2011 | 5 (1984, 1996, 2000, 2004, 2008) |
 İrlanda | Play-off kazananı | 15 Kasım 2011 | 1 (1988) |
- 1 Kalın yazılan takım o yıl şampiyon oldu
- 2 Yan yazılan ülke o yıl ev sahipliği yaptı
- 3 1972-88 yılları arasındaki Almanya'nın istatistikleri de dahil edilmiştir
- 4 1960-88 yılları arasındaki Sovyetler Birliği ve 1992 yılındaki Bağımsız Devletler Topluluğu'nun de istatistikleri dahil edilmiştir
- 5 1960-80 yılları arasındaki Çekoslovakya'nın istatistikleri de dahil edilmiştir
Grup kuraları[değiştir | kaynağı değiştir]
Turnuvanın gruplarının belli olacağı kura çekilişleri 2 Aralık 2011 tarihinde Kiev'deki Ukrayna Sanat Sarayı'nda gerçekleştirilmiştir.[15][16][17] Kura töreninin sunuculuklarını iki ev sahibi ülkeden Olga Freimut ve Piotr Sobczyński yapmıştır. 2004 ve 2008'deki tunuvalarda olduğu gibi on altı finalist ülke UEFA millî takım katsayılarına bağlı olarak dört torbaya ayrılmıştır.[18] 1. torbaya ev sahibi ülkeler Ukrayna ve Polonya ile son şampiyon İspanya yerleştirilmiştir. Hollanda ise İspanya'dan sonra en yüksek katsayı ile çekilişe katılan ülke olmuştur.[19]
Takımları torbalara yerleştirme işlemi şampiyonanın eleme süreci sona erdikten sonra güncellenen 2011 UEFA millî takımlar sıralaması göz önüne alınarak yapılmıştır.[20] Her ülkenin katsayıları şu veriler göz önüne alınarak belirlenmiştir:
- %40 - 2012 Avrupa Futbol Şampiyonası elemelerinde maç başına kazanılan ortalama puan.
- %40 - 2010 FIFA Dünya Kupası elemeleri ve kupada maç başına kazanılan ortalama puan.
- %20 - 2008 Avrupa Futbol Şampiyonası elemeleri ve şampiyonada maç başına kazanılan ortalama puan.
Ukrayna ve Polonya katsayı sıralamalarında en düşük iki puanlı ülke olmalarına rağmen ev sahibi oldukları için 1. torbada yer almışlardır.[21] Bu durum bir önceki turnuvanın ev sahipleri İsviçre ve Avusturya örneğinde de yaşanmıştır.
Kura prosedürüne göre her torbadan birer takım seçilerek gruplar oluşturulmuştur. Kuralar Avrupa Futbol Şampiyonası eski şampiyonu futbolcular Horst Hrubesch, Marco van Basten, Peter Schmeichel ve Zinedine Zidane tarafından çekilmiştir.
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- 1 Ev sahipleri Polonya (katsayı 23.806, sıra 28) ve Ukrayna (katsayı 28.029, sıra 15) otomatik olarak 1. torbada yer aldı.
- 2 Son şampiyon İspanya otomatik olarak 1. torbada yer aldı.
Ev sahibi şehirler[değiştir | kaynağı değiştir]
Turnuvaya ev sahipliği yapan sekiz şehir olan Varşova, Gdańsk, Wrocław, Poznań, Kiev, Donetsk, Harkiv ve Lviv UEFA tarafından seçilmiştir. 1992, 1996 ve 2008'de uygulandığı gibi her grupta oynanan altı maçın tamamı üçer maç olmak üzere iki farklı stadyumda oynanmıştır.
UEFA'nın istekleri doğrultusunda şampiyona öncesinde Polonya üç, Ukrayna ise iki yeni stadyum inşa etmiş ve hizmete açmıştır.[22] Kalan üç stadyumsa (Kiev, Poznań ve Harkov) UEFA'nın altyapı standartlarını karşılamak için büyük bir yenileme sürecinden geçmiştir.[23][24] Bu sekiz stadyumdan üçü UEFA'nın elit stadyum kategorisinde yer almaktadır. Polonya ve Ukrayna'nın ulaşım altyapısı da şampiyona sırasındaki yoğun talebi karşılayabilmesi adına yine UEFA'nın isteği üzerine revize edilmiştir.[25]
UEFA sekiz ana şehirde taraftar bölgeleri belirlemiştir. Bu bölgelere toplam otuzbir maçın yayınlanacağı yirmidört dev ekran yerleştirilmiştir. Bölgelerin kurulma amacı ise taraftarların kontrollü ve güvenli bir biçimde etkinliklere katılım sağlamasıdır. Turnuvanın en büyük taraftar bölgesi olan Varşova'daki bölge 120.000 m²'lik bir alana kurulmuştur ve aynı anda 100.000 taraftarı ağırlayabilmektedir. Bu oran 2008 Avrupa Futbol Şampiyonası'nın en büyük hayran bölgesinden %20 daha fazladır.[26]
Turnuva tüm dünyada yaklaşık 100 TV kanalı tarafından canlı olarak yayınlanmıştır[27] ve her gün yaklaşık 150.000.000 kişi maçları izlemiştir.[28]
Her takımın bir kamp noktası vardır. Şampiyona öncesi takımlara Polonya'dan yirmibir Ukrayna'dan ise on yedi olmak üzere otuzsekiz olası kamp alanı sunulmuştur. Takımlar 2011 yılında UEFA'ya kamp tercihlerini bildirmişlerdir. Buna göre on üç takım Polonya'da, üç takım ise Ukrayna'da kamp yapmıştır. Takımlar antrenman ve konaklamalarını bu kamp noktalarında sürdürmüştür.[29]
Stadyumlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Toplamda 31 maçın oynandığı şampiyonada 16 maç Ukrayna, 15 maç ise Polonya stadyumlarında oynanmıştır.
| Polonya | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Varşova | Gdańsk | Wrocław | Poznań | ||||
| Ulusal Stadyum Turnuva için inşa edildi Kapasite: 56.070[30] | PGE Arena Turnuva için inşa edildi Kapasite: 39.150[31] | Şehir Stadyumu Turnuva için inşa edildi Kapasite: 40.000[32] | Şehir Stadyumu Yenilendi Kapasite: 39.550[33] | ||||
| 3 A Grubu maçı (açılış maçı), 1 çeyrek final ve 1 yarı final | 3 C Grubu maçı ve 1 çeyrek final | 3 A Grubu maçı | 3 C Grubu maçı | ||||
 |  |  |  | ||||
| Ukrayna | |||||||
| Kiev | Donetsk | Harkiv | Lviv | ||||
| Olimpiyat Stadyumu Yenilendi Kapasite: 64.640[34] | Donbas Arena Turnuva için inşa edildi Kapasite: 49.400[35] | Metalist Stadyumu Yenilendi Kapasite: 37.750[36] | Arena Lviv Turnuva için inşa edildi Kapasite: 32.990[37] | ||||
| 3 D Grubu maçı, 1 çeyrek final ve final | 3 D Grubu maçı, 1 çeyrek final ve 1 yarı final | 3 B Grubu maçı | 3 B Grubu maçı | ||||
 | |||||||
Bilet satışı[değiştir | kaynağı değiştir]
Maç biletlerinin satışı UEFA'nın resmî internet sitesi ve şampiyonaya katılan on altı ülkenin futbol federasyonları kanalıyla yapılmıştır. Satışlar Mart 2011'de başlamış, toplam otuzbir maç için 1.400.000 bilet satılmıştır.[38] Turnuva boyunca her gün yaklaşık 20.000 futbolsever Polonya ve Ukrayna arasında sınır ötesi seyahat gerçekleştirmiştir.[39] Ayrıca turnuva öncesi 12.000.000'dan fazla bilet talebi gerçekleşmiştir.[40] Bu oran önceki turnuvaya göre %12'lik bir artış demektir ve tüm şampiyona tarihinde bir rekordur.[41] Bu aşırı talep dolayısıyla da bilet satışları kura ile yapılmıştır.
Bilet fiyatları 30€ (grup maçı kale arkası bileti) ve 600€ (final maçı maraton tribünü) arasında değişmektedir. Bireysel bilet satışlarının yanı sıra bir takımın tüm maçları yahut bir stadyumdaki tüm maçlar için de paket şeklinde bilet satışları gerçekleşmiştir.[42]
Yayıncılık[değiştir | kaynağı değiştir]
UEFA kriterlerine göre Polonya stadyumlarında yaklaşık olarak 2x70 Gbit/sn, Ukrayna ve Polonya arasında ise 2x140 Gbit/sn veri akışı sağlanmıştır. Bu standart, maçların HD kalitesinde yayınlanabilmesi amacıyla koyulmuştur.[43] Maç yayınının yanı sıra maç öncesi ve sonrası röportajlar, taraftar görüntüleri, stadyum çevresindeki görüntüler gibi faaliyetleri de takip etmek için şampiyona boyunca otuzbir kamera kullanılmıştır.[44] Turnuvanın resmî yayın merkezi Varşova'daki Uluslararası Expo XXI Merkezi'nde yer almaktadır.[43] Bazı maçlarda ilk kez ve sadece diğer turnuvaların aksine çekilen kameraların bir kısmı aracılığıyla değişik slow motion teknikleri kullanılmıştır. Söz konusu çekim tekniği ile atılan goller, pozisyon tekrarları ve enstantaneleri seyircilere yansıtılmıştır. Bu çekim teknikleri 1982 FIFA Dünya Kupası'nın slow motion çekim teknikleri ile benzerlik gösterir.
Takımlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Turnuvaya katılan takımlar üçü kaleci olmak üzere yirmiüç kişilik kadrolarını 29 Mayıs 2012'ye kadar UEFA'ya bildirmişlerdir.[29]
| Takım | Grup | Ödül (M€) | Geliş | Son maç | Kamp yeri | Grup maçlarını oynadığı yerler | ÇF oynadığı yer | YF oynadığı yer | Final oynadığı yer |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Hırvatistan | C | 10.5 | 5 Haziran | 18 Haziran | Warka Varşova yakınları | Gdańsk ve Poznań | |||
| Çekya | A | 12.0 | 3 Haziran | 21 Haziran | Wrocław | Wrocław | Varşova | ||
| Danimarka | B | 10.0 | 4 Haziran | 17 Haziran | Kołobrzeg | Harkiv ve Lviv | |||
| İngiltere | D | 12.5 | 6 Haziran | 24 Haziran | Kraków | Kiev ve Donetsk | Kiev | ||
| Fransa | D | 11.5 | 6 Haziran | 23 Haziran | Donetsk | Kiev ve Donetsk | Donetsk | ||
| Almanya | B | 16.0 | 3 Haziran | 28 Haziran | Gdańsk | Harkiv ve Lviv | Gdańsk | Varşova | |
| Yunanistan | A | 11.5 | 3 Haziran | 22 Haziran | Jachranka Varşova yakınları | Varşova ve Wrocław | Gdańsk | ||
| İrlanda | C | 8.0 | 5 Haziran | 18 Haziran | Sopot Gdańsk yakınları | Gdańsk ve Poznań | |||
| İtalya | C | 19.5 | 5 Haziran | 1 Temmuz | Kraków | Gdańsk ve Poznań | Kiev | Varşova | Kiev |
| Hollanda | B | 8.0 | 4 Haziran | 17 Haziran | Kraków | Harkiv | |||
| Polonya | A | 9.0 | 28 Mayıs | 16 Haziran | Varşova | Varşova ve Wrocław | |||
| Portekiz | B | 15.0 | 4 Haziran | 27 Haziran | Opalenica Poznań yakınları | Harkiv ve Lviv | Varşova | Donetsk | |
| Rusya | A | 10.5 | 3 Haziran | 16 Haziran | Varşova | Varşova ve Wrocław | |||
| İspanya | C | 23.0 | 5 Haziran | 1 Temmuz | Gniewino Gdańsk yakınları | Gdańsk | Donetsk | Donetsk | Kiev |
| İsveç | D | 9.0 | 6 Haziran | 19 Haziran | Kiev | Kiev | |||
| Ukrayna | D | 10.0 | 6 Haziran | 19 Haziran | Kiev | Kiev ve Donetsk |
- Polonya
- Ukrayna
Hakemler[değiştir | kaynağı değiştir]
Turnuvada oynanan otuzbir maçta görev yapan toplam on iki hakem UEFA tarafından seçilmiş, 20 Aralık 2011 tarihinde de duyurulmuştur.[45] 27 Mart 2012 tarihindeyse yardımcı hakemler, kale çizgisi hakemleri ve dört yedek yardımcı hakem de dahil olmak üzere şampiyonada görev yapacak olan seksen hakemin tam listesini yayımlanmıştır.[46] Orta hakem, iki yardımcı hakem, iki kale çizgisi hakemi ve bir yedek hakem olmak her hakem grubu aynı ülkeden olmak üzere altı kişiden oluşmaktadır. Tüm bu hakem grupları ve yedek hakemler FIFA kokartı taşımaktadır.[47][48]
UEFA Avrupa Ligi ve UEFA Şampiyonlar Ligi'nde denenen kale çizgisi hakemi uygulaması başarılı olduktan sonra Uluslararası Futbol Birliği Kurulu'nun da onayı ile birlikte Avrupa Futbol Şampiyonası tarihinde ilk kez bu şampiyonada uygulanmıştır.[45]
Yalnızca dördüncü hakem olarak görev yapan hakemler ve yedekleri;[45][46]
|
|
Sonuçlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Grup aşaması[değiştir | kaynağı değiştir]
Gruplarda son iki sıradaki takımlar elenirken ilk iki sıradaki takımlar çeyrek finale çıkmışlardır.[49]
Grup aşaması sıralama kuralları[değiştir | kaynağı değiştir]
İki veya daha fazla takımın maçlar bittikten sonra puanları eşit olursa çeyrek finale kalacak olan takım aşağıdaki kriterlere göre belirlenir:[50][51]
- Takımların kendi arasındaki maçlarda aldıkları puan
- Takımların kendi arasındaki maçlarda gol farkı
- Takımların kendi arasındaki maçlarda atılan gol sayısı
- 1-3 kriterler uygulanmasına rağmen iki takım arasında hala eşitlik varsa, 1-3 kriterler iki takım arasında yeniden uygulanır. Hala eşitlik varsa, 5-9 kriterler uygulanır.
- Gruptaki gol farkı
- Gruptaki atılan gol sayısı
- Eğer sadece iki takım arasında eşitlik varsa ve bu takımlar grupta son maçta karşılaşmışsa bu takımlar arasında penaltı atışları yapılır.
- Fair-play puanı (sarı kart 1 puan, kırmızı kart 3 puan, sarı + kırmızı kart 4 puan)
- 2011 UEFA millî takımlar sıralaması
- Kura çekimi.
A Grubu[değiştir | kaynağı değiştir]
| Sıra | Takım | O | G | B | M | AG | YG | GF | P | Eleme |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Çekya | 3 | 2 | 0 | 1 | 4 | 5 | -1 | 6 | Çeyrek finale |
| 2 | Yunanistan | 3 | 1 | 1 | 1 | 3 | 3 | 0 | 4[a] | |
| 3 | Rusya | 3 | 1 | 1 | 1 | 5 | 3 | +2 | 4[a] | |
| 4 | Polonya (H) | 3 | 0 | 2 | 1 | 2 | 3 | -1 | 2 |
B Grubu[değiştir | kaynağı değiştir]
| Sıra | Takım | O | G | B | M | AG | YG | GF | P | Eleme |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Almanya | 3 | 3 | 0 | 0 | 5 | 2 | +3 | 9 | Çeyrek finale |
| 2 | Portekiz | 3 | 2 | 0 | 1 | 5 | 4 | +1 | 6 | |
| 3 | Danimarka | 3 | 1 | 0 | 2 | 4 | 5 | -1 | 3 | |
| 4 | Hollanda | 3 | 0 | 0 | 3 | 2 | 5 | -3 | 0 |
C Grubu[değiştir | kaynağı değiştir]
| Sıra | Takım | O | G | B | M | AG | YG | GF | P | Eleme |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | İspanya | 3 | 2 | 1 | 0 | 6 | 1 | +5 | 7 | Çeyrek finale |
| 2 | İtalya | 3 | 1 | 2 | 0 | 4 | 2 | +2 | 5 | |
| 3 | Hırvatistan | 3 | 1 | 1 | 1 | 4 | 3 | +1 | 4 | |
| 4 | İrlanda | 3 | 0 | 0 | 3 | 1 | 9 | -8 | 0 |
D Grubu[değiştir | kaynağı değiştir]
| Sıra | Takım | O | G | B | M | AG | YG | GF | P | Eleme |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | İngiltere | 3 | 2 | 1 | 0 | 5 | 3 | +2 | 7 | Çeyrek finale |
| 2 | Fransa | 3 | 1 | 1 | 1 | 3 | 3 | 0 | 4 | |
| 3 | Ukrayna (H) | 3 | 1 | 0 | 2 | 2 | 4 | -2 | 3[a] | |
| 4 | İsveç | 3 | 1 | 0 | 2 | 5 | 5 | 0 | 3[a] |
Eleme turları[değiştir | kaynağı değiştir]
| Çeyrek finaller | Yarı finaller | Final | ||||||||
| 21 Haziran - Varşova | ||||||||||
| Çekya | 0 | |||||||||
| 27 Haziran - Donetsk | ||||||||||
| Portekiz | 1 | |||||||||
| Portekiz | 0 (2) | |||||||||
| 23 Haziran - Donetsk | ||||||||||
| İspanya | 0 (4) | |||||||||
| İspanya | 2 | |||||||||
| 1 Temmuz - Kiev | ||||||||||
| Fransa | 0 | |||||||||
| İspanya | 4 | |||||||||
| 22 Haziran - Gdańsk | ||||||||||
| İtalya | 0 | |||||||||
| Almanya | 4 | |||||||||
| 28 Haziran - Varşova | ||||||||||
| Yunanistan | 2 | |||||||||
| Almanya | 1 | |||||||||
| 24 Haziran - Kiev | ||||||||||
| İtalya | 2 | |||||||||
| İngiltere | 0 (2) | |||||||||
| İtalya | 0 (4) | |||||||||
Çeyrek final[değiştir | kaynağı değiştir]
| Almanya | 4 - 2 | Yunanistan |
|---|---|---|
Lahm  39'Khedira 61'Klose 68'Reus 74' | Rapor | Samaras 55' Salpigidis 89' (pen.) |
| İngiltere | 0 - 0 (uz.) | İtalya |
|---|---|---|
| Rapor | ||
| Penaltılar | ||
Gerrard  Rooney Young  Cole | 2 - 4 | Balotelli Montolivo Pirlo Nocerino Diamanti |
Yarı final[değiştir | kaynağı değiştir]
| Portekiz | 0 - 0 (uz.) | İspanya |
|---|---|---|
| Rapor | ||
| Penaltılar | ||
| Moutinho Pepe Nani Alves | 2 - 4 | Alonso Iniesta Pique Ramos Fabregas |
Final[değiştir | kaynağı değiştir]
İstatistikler[değiştir | kaynağı değiştir]
Gol krallığı[değiştir | kaynağı değiştir]
- 3 gol
- 2 gol
- 1 gol
- Kendi kalesine
Glen Johnson (İsveç karşılaşmasında)
Ödüller[değiştir | kaynağı değiştir]
- UEFA Turnuvanın Takımı
Turnuva boyunca maçları takip eden UEFA Teknik Takımı tarafından turnuvanın en iyi yirmiüç oyuncusu seçilmiştir.[59][60] Analistler tarafından en iyi oyuncular arasında gösterilen Zlatan Ibrahimović gruplarda turnuvaya veda edip de listede yer alan tek futbolcudur.[59][61]
- UEFA Turnuvanın En İyi Oyuncusu
Andrés Iniesta;[59][60] Altın Ayakkabı
Şampiyonanın gol kralına verilen UEFA Altın Ayakkabı ödülü gol sayısı eşit birçok futbolcunun olduğu durumlarda en çok gol pası veren futbolcuya verilir. Gol paslarının da eşit olduğu durumlarda ise en az süre alan oyuncuya ödül verilir. Fernando Torres ile Mario Gómez'in gol ve gol pasları eşit olduğundan dolayı alınan süreye bakılmış ve ödül daha az süre sahada kalan Fernando Torres'e verilmiştir.[62] Ayrıca üst üste iki şampiyona finalinde de gol atan Torres bunu başaran ilk futbolcu unvanını da ele geçirmiştir.[63]
- Fernando Torres (3 gol)[64]
Cezalılar[değiştir | kaynağı değiştir]
Turnuvada kırmızı kart yahut iki farklı maçta iki sarı kart gören oyuncu sonraki maç için cezalı duruma düşer. Cezalı duruma düşen oyuncunun maç içerisinde hakaret yahut şiddet gösterisinde bulunması hâlinde UEFA Disiplin ve Kontrol Kurulu oyuncuya bir maç ekstradan ceza verme hakkına sahiptir. Turnuva boyunca gösterilen tüm sarı kartlar çeyrek final aşamasından sonra silinir ve takımın yarı finale kalması hâlinde oyuncular hiç kart görmemiş gibi turnuvaya devam eder. Bu sayede tüm oyuncuların final karşılaşmasında forma giymesi ve takımların eksiksiz bir şekilde final oynaması planlanmaktadır. Bu sistemde bir oyuncu ancak kırmızı kart görmesi hâlinde finalde cezalı duruma düşebilir.[65]
Bu şampiyona boyunca aşağıdaki oyuncular gördükleri kartlar nedeniyle cezalı duruma düşmüşlerdir:
| Oyuncu | Ceza aldığı maç(lar) | Cezalı olduğu maç(lar) | Notlar |
|---|---|---|---|
 Wayne Rooney |  Euro 2012 elemeleri Karadağ maçı | D Grubu Fransa maçı D Grubu İsveç maçı | 2012 Avrupa Futbol Şampiyonası elemeleri G Grubu son maçında kırmızı kart görmesi nedeniyle.[66] |
 Sokratis Papastathopoulos |  A Grubu Polonya maçı | A Grubu Çekya maçı | |
| Wojciech Szczęsny | A Grubu Yunanistan maçı | A Grubu Rusya maçı | |
| Jérôme Boateng | B Grubu Portekiz maçı B Grubu Hollanda maçı | B Grubu Danimarka maçı | |
| Eugen Polanski | A Grubu Rusya maçı A Grubu Çekya maçı | 2014 FIFA Dünya Kupası elemeleri Karadağ maçı | Takımı Polonya şampiyonadan elendiği için cezasını 2014 FIFA Dünya Kupası elemelerinde çekecek. |
| Giorgos Karagounis | A Grubu Polonya maçı A Grubu Rusya maçı | Çeyrek final Almanya maçı | |
| Alan Dzagoyev | A Grubu Polonya A Grubu Yunanistan | 2014 FIFA Dünya Kupası elemeleri Kuzey İrlanda maçı | Takımı Rusya şampiyonadan elendiği için cezasını 2014 FIFA Dünya Kupası elemelerinde çekecek. |
| José Holebas | A Grubu Polonya maçı A Grubu Rusya maçı | Çeyrek final Almanya maçı | |
 Keith Andrews | C Grubu İtalya maçı | 2014 FIFA Dünya Kupası elemeleri Kazakistan maçı | Takımı İrlanda şampiyonadan elendiği için cezasını 2014 FIFA Dünya Kupası elemelerinde çekecek. |
 Philippe Mexès | D Grubu Ukrayna maçı D Grubu İsveç maçı | Çeyrek final İspanya maçı |
Turnuva boyunca oyuncularının gördükleri sarı ve kırmızı kartlar nedeniyle UEFA tarafınca Rusya Futbol Federasyonu'na 120.000€,[67] 30.000€,[68] 35.000€[69] ve 30.000€;[70] Almanya Futbol Federasyonu'na 10.000€[71] ve 25.000€;[72] Hırvatistan Futbol Federasyonu'na 25.000€,[73] 80.000€[74] ve 30.000€;[75] İngiltere Futbol Federasyonu'na 5.000€;[76] Portekiz Futbol Federasyonu'na 7.000€;[75] İspanya Kraliyet Futbol Federasyonu'na ise 20.000€[70] para cezası verilmiştir. Rusya Futbol Federasyonu'na 120.000€ para cezasının yanı sıra taraftarlarının çıkardığı olaylardan dolayı 2016 Avrupa Futbol Şampiyonası elemerinde geçerli olmak üzere altı puan silme cezası verilmiştir.[67] Ayrıca, Portekiz Futbol Federasyonu'na Almanya karşılaşmasında takımın ikinci yarının başlamasını geciktirdiğinden dolayı 5.000€ para cezası verilmiştir.[71] Bunlara ek olarak Danimarkalı golcü Nicklas Bendtner'e Portekiz karşılaşmasında attığı gol sonrası UEFA kurallarına aykırı olarak iç çamaşırındaki reklamı göstermesi nedeniyle 100.000€ para cezası ve 2014 FIFA Dünya Kupası elemelerinde uygulanmak üzere bir maç ceza verilmiştir.[77]
Penaltılar[değiştir | kaynağı değiştir]
27 Haziran 2012 itibarıyla turnuva boyunca seri penaltı atışları sayılmamak üzere dört penaltı kullanılmıştır. Bu penaltılardan Giorgos Karagounis'in Polonya maçında kullandığı penaltı başarısız olan tek penaltı atışıdır.
- Gol olan
Dimitris Salpingidis, Yunanistan adına Almanya maçında kullanmıştır.- Xabi Alonso, İspanya adına Fransa maçında kullanmıştır.
Mesut Özil, Almanya adına İtalya maçında kullanmıştır.
- Kaçan