Vicenza
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| Vicenza | |
|---|---|
Città di Vicenza | |
 | |
  Vicenza | |
| Ülke |  İtalya |
| Bölge | Veneto |
| İl | Vicenza |
| İdare | |
| • Belediye Başkanı | Francesco Rucco |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 80 km² |
| Rakım | 39 m |
| Nüfus (2017)[1] | |
| • Toplam | 111,980 |
| • Yoğunluk | 1,400/km² |
| Zaman dilimi | UTC+01.00 (OAS) |
| • Yaz (YSU) | UTC+02.00 (OAYS) |
| Posta kodu | 36100 |
| Alan kodu | 0444 |
Resmî site comune.vicenza.it | |
| UNESCO Dünya Mirası | |
|---|---|
| Konum |  İtalya |
| Kriter | Kültürel: i, ii |
| Referans | 712 |
| Tescil | 1994 (18. oturum) |
| Uzatma | 1996 |
| Bölge | Avrupa ve Kuzey Amerika |
| Koordinatlar | 45°32′57″K 11°32′58″D / 45.54917°K 11.54944°D |
Vicenza (Venedikçe: Vicensa), kuzey İtalya'da Veneto bölgesinde, merkezi olduğu Vicenza ilinde bulunan bir tarihsel ve sanayi şehri ve bir komün'dür. Şehir "Monte Berico Dağı"'nın kuzey eteklerinde ve "Bacchiglione Irmağı" kıyısından kuruludur.
Vicenza'nın belediye sınırları içindeki nüfusu 30 Haziran 2016 tahmini ile nüfusu 112,408 kişidir ve 80 km² yüzölçümü ile nüfus yoğunluğu 1 395.16 kişi/km² olmaktadır.[2] Şehrin etrafından bulunan şehirleşmiş metropoliten bölgenin nüfusu ise takriben 250 bin kişidir.
Vicenza iktisaden, sosyal ve kültürel bakımdan gayet hareketli kozmopolit bir şehirdir. Şehir içinde bulunan çok sayıda müze, güzel sanatlar galerileri, meydanlar, villalar, mimari öneme haiz kiliseler ve gayet şık Rönesans dönemi mimarisi ile tarihsel ve kültürel olarak büyük zenginlikler göstermektedir. Şehrin etrafından bulunan bölgede birçok mimar Palladio tasarımı villalar, yine mimar Palladio tasarımı Olimpico Tiyatrosu (Teatro Olimpico) ve birçok diğer Palladio tasarımı binalar ile 1994'ten itibaren "Vicenza şehri ve Veneto Palladio Vilları" UNESCO Dünya Mirasları listesine dahil edilmiştir.
Vicenza şehri sanayi malları ihracat hacmi itibarı ile İtalya'nın üçüncü büyük sanayi şehridir. Şehirde bulunan en önemli sanayiler şehirde yaşayan binlerce işçiyi istihdam eden tekstil ve demir-çelik sanayileri olup bunlar şehir ekonomisine büyük katkılar sağlamaktadır. İtalya'da bulunan altın ve mücevherat takı üreten sanayinin %20'si Vicenza şehrinde konumlanmıştır. Şehir ekonomisinde önemli olan diğer sektör arasında makine mühendislik ve bilgisayar donanım endüstrileri gelmektedir.[3]
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Konum[değiştir | kaynağı değiştir]
Vicenza şehri yaklaşık olarak Veneto Bölgesi merkezi olan Venedik şehrinin 60 km batısında ve Kuzey İtalya'da en önemli şehir olan Milano şehrinin 200 km doğusunda konumlanmıştır
Vicenza şehri İtalya'nın kuzeybatısında Po Nehri ovasında konumludur. Şehrin konumu nispeten engebeli arazi üzerinde konumlanmıştır. Şehir sınırları içindeki araziler için ortalama rakım 39 metre, en düşük rakım 26 metre ve en yüksek rakım 183 metredir. Şehir Bacchiglione Irmağı ile ona katılan Retrone Irmağı'nın birleşme noktasında konumludur. Lakin şehrin Orta Çağ'dan kalan surları bu iki ırmağın kıyılarını şehir içinde kapsamaktadır ve surlar bu iki ırmağın kıyılarından çok daha ilerilerini şehir arazisi olarak şehir sınırı içine almaktadır. Şehir içinden akan diğer bir akarsu Asicheleo Irmağı'dır.
Vicenza komünün sınırları içinde bulunan şehirleşmiş olan bölge, Vicenza şehri olarak, bu komünün merkezidir. Vicenza şehri 20. yüzyıl içinde gayet güçlü gelişme göstermiştir. Vicenza Komünü sınırları içinde, şehrin varoşlarında ve ilerisinde bulunan tarımsal alanlar ve yüksekliği ile şehre hakim durumda olan Monte Berico alanını da bulunmaktadır.
İtalya'daki yerleşimler için gayet öneme haiz olan deprem rizikosu ölçülmesi, Vicenza şehri arazileri için "sismik riziko ıskalası"nda "3. Seviye" olarak verilmektedir ve bu düşük şiddette ve düşük olasılıkla deprem faaliyetine işaret etmektedir. .
Komşu komünler[değiştir | kaynağı değiştir]
Vicenza komünü şu komünlerle sınır komşusudur: Altavilla Vicentina, Arcugnano, Bolzano Vicentino, Caldogno, Costabissara, Creazzo, Dueville, Longare, Monteviale, Monticello Conte Otto, Quinto Vicentino, Torri di Quartesolo.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Nüfus gelişimi[değiştir | kaynağı değiştir]
Vicenza'nin belediye sınırları içindeki nüfusu (30.6.2016 itibarıyla) 112,408 kişi olup 80 km² yüzölçümü ile nüfus yoğunluğu 1 395.16 kişi/km² olmaktadır.[2] 19. yy ve 20.yy da Vicenza'nin belediye sınırları içindeki nüfusunun gelişmesi şu gösterimde görülebilir:
Kişi
2011 İtalya Nüfus Sayımı sonuçları itibarıyla, Vicenza Komünü için toplam nüfusun %52,4 oranı kadınlardan oluşmaktadır. Yine aynı sayım sonuçlarına göre Vicenza'da sayım gününde ikamet edenlerin %48.1'i Vicenza şehrinde doğmuşlardır. geç Vicenza'da doğmayanlar arasında %17.6 oranı Vicenza ilinin diğer komünlerinde; %7.3 oranı Veneto bölgesinin diğer illerinden birinde; %12,7 oranı diğer İtalya bölgeleri birinde ve %14.6 oranı İtalya dışında doğmuşlardır. Yine 2011 nüfus sayımı sonuçlarına göre Vicenza komunu içinde ortalama yaş toplam nüfus için 44.3 yıl; erkekler için 41.1 yıl ve kadınlar için 46.6 yıldır. Böylece Vicenza şehri Veneto Bölgesi içinde bulunan il merkezleri içinde en genç ortalama yaş görülen şehirdir.
Ekonomik faaliyet[değiştir | kaynağı değiştir]
Vicenza komünü etrafında bulunan kırsal bölgelerde iktisaden önemli bitkisel tarım yapılmaktadır. Bu tarım alanlarında üretilen önemli tarım maddeleri şarap, buğday, mısır, zeytin ağaçları ve zeytinyağı, kiraz ve (özellikle Bassano bölgesi için meşhur olan) kuşkonmazdır.
Şehirsel bölgelerin hemen yanında mermer üreten taşocakları; kükürt, bakır ve gümüş maden cevheri çıkartılan maden ocakları ve linyit ve kaolin kili için maden ocakları bulunur. Şehrin etrafında maden suyu çıkan kaynaklar ve kaplıcalar bulunur ve bunlardan İtalya'da en tanınmışı "Recoaro" dadır.
Şehrin etrafında masif sanayi alanları bulunmaktadır ve bu sanayi alanları şehir bölgesinden batıya ve doğuya uzantılar salmış gibidir. Çok sayıda çeşitli tarzda tekstil fabrikaları ve demir-çelik fabrikaları şehrin batısında "Montecchio Maggiore", "Chiampo" ve "Sovizzo" semtlerine ve şehrin doğusunda "Camisano Vicentino" ve "Torri di Quartesolo" semtlerinde bulunmakta ve bu fabrikalarının dağılımı gayet geniş ama organize olmamış bir "çimentolaşma" bölgeleri halinde görülebilmektedir. Yüksek değerli mal üreten sanayi sektörlerinin başında mücevherat üreten fabrikalar ve kalite tekstil ve konfeksiyon sanayi atölye ve fabrikaları gelmektedir. Vicenza "Altın Fuarı" ile dünyaca tanınmıştır ve bu fuarlar Ocak, Mayıs ve Eylül'de yılda üç defa açılış göstermektedir. Vicenza'da önemli tekstil ve konfeksiyon sektörü firmaları şunları ihtiva eder: Diesel, Pal Zileri, Marzotto, Bottega Veneta, Marlboro Classics vb. Diğer bahsedilmesi gerekli görülen sanayiler yünlü ve ipekli sanayi, çanak, çömlek ve seramik ve müziksel çalgılar üretimidir. Bisiklet üretimi ile otomotiv parçaları üreten Campagnolo şirketi ve spor için gerekli koruyucu giysiler üreten şirket "Dainese"'nin yönetim merkezileri Vicenza'da bulunmaktadır.
Kültürel yaşam[değiştir | kaynağı değiştir]
Kardeş şehirler[değiştir | kaynağı değiştir]
Vicenza şehrinin şu yabancı şehirlerle resmi kardeş şehir bağlantıları bulunmaktadır:
Pforzheim, Almanya
Annecy, Fransa
Wuxi, Çin
Cleveland, Amerika Birleşik Devletleri
Osijek, Hırvatistan
Resimler[değiştir | kaynağı değiştir]
-
Vicenza - Palladian Bazilikası ve Piazza dei Signori Bazilikası -
Vicenza - Palladian Bazilikası ve "Torre Bissara" saat kulesi -
Vicenza - Şehir merkezi caddesi "Corso Palladio" -
Vicenza - Palladio tasarımı 1580-1585 yapımı "Teatro Olimpico Tiyatrosu" sahnesi -
Vicenza - şehir tarihsel merkezinde "Thiene Bonin Longare Sarayı" -
Vicenza - "Capitaniato Sarayı" veya "Loggia del Capitaniato" -
Vicenza - "Barbaran da Porto Sarayı" -
Vecenza yakınlarda mimar Palladio'nun şaheseri "Villa Rotunda" -
Vicenza - "Chiericati Sarayı"'nda "Belediye Sanat Galerisi (Pinacoteca Civica)" -
Vicenza - Via Mazzini'de şehir surları -
Vicenza - Piazza Castello Meydanı'nda kale kulesi -
Vicenza - Batıdan "Porton del Luzzo (Luzzo Şehir Surları Kapısı)" -
Vicenza - Piazza San Lorenzo Meydanı -
Vicenza - Piazza Matteotti Meydanı'nda "Teatro Olimpico" girişi -
Vicenza - "Teatro Olimpico" bahçesi -
Vicenza - "Piazzetta Palladio Kucuk Meydanı"'nda "Andrea Palladio" heykeli -
Vicenza - San Michele Köprüsü -
Vicenza - Şehrin ve Vicenza "Tommaso Dal Molin" Havaalanının havadan görünüşü. -
Vicenza Tren Garı
_-_facade_on_Piazza_dei_signori.jpg)
.jpg)
_scena_.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Statistiche demografiche ISTAT". Demo.istat.it. 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2017.
- ^ a b "İtalyan İstatistik Enstitüsü İSTAT tahmini". 26 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2017.
- ^ Bilgisayar için ilk ticari mikroişlemci ortaya çıkartan araştırma grubunun başında bulunan Frederico Faggin Vicenza doğumludur. 10 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde [https://web.archive.org/web/20141210072706/http://www.ieeeghn.org/wiki/index.php/Federico_Faggin arşivlendi.]Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 10 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 10 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 10 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 10 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 10 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 10 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 10 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 10 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 10 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 10 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 10 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 10 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Faggin hakkında makale (İngilizce) 10 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
 | Wikimedia Commons'ta Vicenza ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Vicenza Belediyesi'nin resmi websitesi [1]24 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca)(Erişim:9.4.2017).
- "Vicenza.com" resmi şehir websitesinde Vicenza şehir merkezi olan "Piazza del Signori Meydanı'nın Mimar Palladaio tarafından yapılmış Paladiana Bazilikası'nın kulesinde bulunan video kamerasından "live" görüntüsü [2]
- İngilizce Wikipedia Wikivoyage websitesinde "Vicenza" maddesi [3]10 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
